تهران روی ریل نوسازی شبکه آب شرب؛
اصلاح 136 کیلومتر از شبکه آب تهران تنها در 8 ماه نخست سال/ 252 کیلومتر از شبکه آب شرب تهران در سال 1403 نوسازی شد
در الی که فرسودگی شبکه توزیع آب شهر تهران سال‌هاست یکی از دغدغه‌های جدی مردم و عامل بخشی از هدر رفت آب شهری به شمار می‌رود، گزارش جدید شرکت آب و فاضلاب استان تهران نشان می‌دهد عملیات توسعه، اصلاح و بازسازی خطوط آب در پایتخت با سرعتی فراتر از برنامه‌های مصوب پیش می‌رود؛ اقدامی که اگرچه نقش مهمی در مهار هدر رفت دارد، اما برای عبور از بحران آب، شارکت و صرفه‌جویی شهروندان همچنان حلقه تکمیلی این تلاش فراگیر است.به گزارش پایگاه اطلاع رسانی وزارت نیرو (پاون)، فرسودگی شبکه توزیع آب، تنها یک مسئله فنی نیست؛ موضوعی است که مستقیم بر کیفیت خدمات، امنیت آبی و کاهش هدررفت تأثیر می‌گذارد و طی سال‌های گذشته همواره در صدر نگرانی‌های عمومی قرار داشته است. تهران با شبکه‌ای که بخشی از آن قدمتی چند ده‌ساله دارد، نخستین عرصه‌ای بود که ضرورت اصلاح و بازسازی در آن بیش از پیش احساس شد.اکنون و براساس گزارش عملکرد سال‌های ۱۴۰۱ تا ۸ ماهه ۱۴۰۴، مشاهده می شود که شرکت آب و فاضلاب استان تهران توانسته این ضرورت حیاتی را با سرعتی فراتر از اهداف پیش‌بینی‌شده دنبال کند و بخش‌های مهمی از شبکه قدیمی را نوسازی یا اصلاح کند.
رشد شتابان در توسعه شبکه آب
توسعه شبکه آبرسانی یکی از مهم‌ترین محورهای اقداماتی است که اثر مستقیم بر کاهش بار فشار، پایداری جریان و افزایش کیفیت خدمات دارد.در سال ۱۴۰۱، برنامه‌ریزی برای توسعه ۱۰۵ هزار و ۴۰۰ متر شبکه صورت گرفته بود که حدود ۹۱ هزار متر آن تحقق یافت. اگرچه این رقم اندکی کمتر از برنامه بود، اما نقطه عطف این روند در سال‌های بعد شکل گرفت.در سال ۱۴۰۲، با وجود هدف‌گذاری ۶۱ هزار متر، توسعه شبکه از مرز ۷۲ هزار متر گذشت و از برنامه جلو زد. این روند در سال ۱۴۰۳ جهشی مضاعف یافت؛ جایی که در مقابل برنامه ۵۵ هزار متری، بیش از ۱۱۲ هزار متر توسعه شبکه انجام شد.یعنی تقریباً دو برابر هدف‌گذاری.سال ۱۴۰۴ نیز همین شتاب ادامه یافته است. در حالی که کل سال باید ۵۹ هزار و ۸۶۲ متر توسعه انجام می‌شد، تنها در هشت ماه ابتدایی، ۶۵ هزار متر از شبکه جدید وارد مدار شد؛ رقمی که نشان‌دهنده اجرای برنامه با سرعتی پایدار و فراتر از انتظار است.
اصلاح شبکه آب؛ عبور از برنامه و مقابله با هدررفت
اصلاح شبکه‌های قدیمی یکی از مهم‌ترین بخش‌های مدیریت مصرف و کاهش هدررفت آب است. آمارها در این بخش نیز بیانگر عملکردی فراتر از برنامه است.در سال ۱۴۰۱ برای اصلاح ۱۷۷ هزار متر شبکه برنامه‌ریزی شده بود که ۱۹۲ هزار متر اصلاح شد. سال ۱۴۰۲ نیز هدف ۱۴۹ هزار متر بود، اما اصلاح شبکه به ۱۹۴ هزار متر رسید. این روند در سال ۱۴۰۳ چشمگیرتر شد؛ بیش از ۲۵۲ هزار متر اصلاح شبکه در برابر برنامه ۱۷۳ هزار متری.در سال جاری نیز با وجود برنامه ۱۷۲ هزار متری برای کل سال، تاکنون ۱۳۶ هزار متر اصلاح شبکه صورت گرفته که نشان می‌دهد تهران در مسیر تحقق دوباره برنامه‌های فراتر از اهداف حرکت می‌کند.
شتاب در نصب انشعابات جدید
رشد جمعیت، توسعه شهری و افزایش دسترسی همگانی به خدمات پایدار آب، نصب انشعابات جدید را در تهران به یکی از مأموریت‌های جدی تبدیل کرده است.در سال ۱۴۰۱، برنامه برای نصب ۱۸ هزار و ۶۰۰ انشعاب بود و ۱۷ هزار و ۷۰۰ مورد اجرا شد. اما در سال ۱۴۰۲ جهشی محسوس رخ داد و عملکرد نصب با ۱۹ هزار و ۵۰۰ انشعاب از برنامه ۱۵ هزار و ۹۰۰ موردی فراتر رفت.سال ۱۴۰۳ نیز با وجود هدف ۱۳ هزار و ۸۰۰ مورد، بیش از ۲۲ هزار و ۶۰۰ انشعاب نصب شد—یعنی تقریباً دو برابر برنامه. در سال ۱۴۰۴ نیز تاکنون ۸ هزار و ۲۴۰ انشعاب از مجموع ۱۲ هزار و ۲۰۰ مورد مورد انتظار نصب شده است.
اصلاح انشعابات موجود؛ کاهش دخالت‌های غیرمجاز و بهبود کیفیت
اصلاح انشعابات آب، نقش مستقیم در بهبود کیفیت، کاهش پرت شبکه و مدیریت مصرف دارد.در سال ۱۴۰۱ از مجموع ۲۱ هزار و ۵۰۰ انشعاب هدف‌گذاری‌شده، حدود ۱۵ هزار و ۶۰۰ مورد اصلاح شد. سال بعد، از برنامه ۱۸ هزار و ۵۰۰ مورد، بیش از ۱۷ هزار و ۴۰۰ مورد تحقق یافت.سال ۱۴۰۳ اما رکورد تازه‌ای ثبت شد؛ در برابر هدف ۲۰ هزار و ۳۰۰ اصلاح انشعاب، تعداد اصلاحات انجام‌شده به بیش از ۲۷ هزار و ۶۰۰ مورد رسید. امسال نیز با وجود برنامه سالانه ۲۲ هزار و ۵۰۰ مورد، تاکنون ۱۶ هزاراصلاح انشعاب انجام شده است.مجموع عملکرد ثبت‌شده در چهار محورِ توسعه شبکه، اصلاح شبکه، نصب انشعابات و اصلاح انشعابات،تصویری روشن ازحرکت پایتخت به‌سمت شبکه‌ای مقاوم‌تر،ایمن‌تر و کم‌هدررفت‌تردرحوزه آب شرب ارائه می‌دهد.اقداماتی که نه‌تنها از فرسودگی و ترکیدگی جلوگیری می‌کند،بلکه می‌تواند نقش مهمی در مدیریت مصرف و کاهش هدررفت آب در دوره‌های کم‌آبی داشته باشد.اما نکته‌ای که مدیران صنعت آب بارها بر آن تأکید کرده‌اند، اکنون بیش از همیشه معنا پیدا می‌کند اینکه حتی بهترین شبکه‌های نوسازی‌شده نیز بدون صرفه‌جویی شهروندان نمی‌توانند تهران را از تنش آبی عبور دهند.تهران امروز به‌واسطه این اقدامات فنی آماده‌تر از گذشته است، اما آینده‌ای پایدار در گرو همراهی مردم، مصرف بهینه و پرهیز از مصارف غیرضروری است حلقه‌ای که تکمیل‌کننده همه طرح‌های مهندسی و سرمایه‌گذاری در صنعت آب خواهد بود.
