ارسال دیدگاه
ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
قرار است یک میلیون دوز واکسن کووایران برکت تا پایان اردیبهشت ماه عرضه شودتعداد بازدید : 6
اولین واکسن ایرانی رسید
گروه اجتماعی
کرونا با همه بدیهایش یک حسن بزرگ داشت، اینکه ما باری دیگر به عرصه خطیر و حساس واکسنسازی قدم گذاشتیم و ماحصل تقلایمان، مفید و مؤثر واقع شده و تا به این جای کار، کووایران برکت از لحاظ ایمنی و اثربخشی تمام ملاکها و معیارهای لازم را داراست و خوشبختانه نخستین محصول تولید انبوه این واکسن در مرحله اول کارخانه تولید واکسن ستاد اجرایی فرمان امام رونمایی شده و نویدبخش آن است که امکان ساخت هر واکسنی در کشور مهیا باشد. اکنون چشمانداز ما بینیازی از واردات این محصول و صدور آن به کشورهای منطقه است، اتفاقی نیک و قابلتقدیر برای کشوری که زیرسایه سنگین تحریمها قد کشیده و به رغم تمامی ناملایمات، خم به ابرو نیاورده و در این مسیر، شتابان و بیوقفه درحال حرکت است. در این بین از نقش بیبدیل و کوششهای ستاد اجرایی فرمان امام هم نباید غافل شد.
محمد مخبر،رئیس این ستاد در آیین رونمایی خط تولید انبوه واکسن کووبرکت به گوشهای از تلاشهای این مجموعه اشاره داشته و گفته است: «برخی مدیران این نهاد ۱۵ ماه است که برای تولید واکسن حتی یک روز هم مرخصی نرفتهاند و به کارهای بزرگی دسته زدهاند. اینکه ظرف پنج ماه بزرگترین سایت تولید واکسن در منطقه ایجاد میشود کاری بزرگ است.»
خطدوم تولید واکسن در حال آماده شدن
اکنون ثمره مجاهدتها و پشتکارهای شبانهروزی ستاد اجرایی فرمان امام به بار نشسته و در عرصه ساخت واکسن حرفهای بسیاری برای گفتن داریم و به تعبیر رئیس سازمان غذا و دارو، واکسن شاهراهی از مجموعه علوم است و تولید آن حساسیت بسیاری نسبت به سایر محصولات دارد بنابراین کشوری که بتواند واکسن تولید کند قطعا درحوزه پزشکی به جایگاه بالایی رسیده است. در وصف توفیقهای ما همین بس که سیدرضا مظهری، مدیر اجرایی طرح واکسن «کوو ایران برکت» گفته: بعد از عبور از مرحله نیمهصنعتی، وارد مرحله تولید انبوه واکسن کوو ایران برکت شدیم و قرار شد ۲ خط صنعتی آماده شود که خط اول تولید آماده شده و خط دوم هم در حال آماده شدن است.
به اذعان مظهری، با راهاندازی این دو خط تولید تا پایان شهریور ۱۴۰۰( با احتساب ظرفیت ۳ میلیون دوز خط اول) توان عرضه ماهانه ۲۰ میلیون دوز واکسن کووایران برکت فراهم میشود.
ما توانستهایم ظرف مدت بسیار کوتاهی خط نیمهصنعتی و صنعتی تولید واکسن و طراحی و تجهیزات بسیار پیچیده آن را با اتکا بر توان و ظرفیت جوانان نخبه کشور راهاندازی کنیم و روز گذشته خط یک صنعتی آن به بهرهبرداری رسیده و محمد مخبر اعلام آمادگی کرده که از 6نسل دیگر که دنبال شده هم واکسن تولید کنند که همه آنها به تست انسانی رسیده است.
تولید ۳۰ میلیون دوز واکسن در شهریورماه
ششم اردیبهشتماه از زبان مخبر این سخن مطرح شد که تا پایان این ماه، یکمیلیون دوز واکسن کرونا را تحویل وزارت بهداشت خواهیم داد. او گفته بود: در خرداد ۳ میلیون دوز، در تیر ۱۰ تا ۱۲ میلیون، در مرداد 12 تا 15 و تا شهریور امسال درمجموع بیش از
۳۰ میلیون دوز واکسن کوو ایران برکت تحویل مردم خواهیم داد که این عدد با توجه به تولید سایر واکسنهای ایرانی تا آن زمان، میتواند نیاز داخلی کشور را برای واکسیناسیون عمومی تأمین کند. این آمار و ارقام روز گذشته با اندک تفاوتی در جریان رونمایی از خط تولید انبوه واکسن کوو ایران برکت دوباره اعلام شد. به این ترتیب، یکمیلیون دوز در اردیبهشتماه به وزارت بهداشت تحویل داده میشود و این رقم در خردادماه به چهار میلیون دوز میرسد و در تیرماه که خط دو هم به مدار میآید بین ۱۰ تا ۱۲ میلیون دوز به وزارت بهداشت تحویل داده میشود و سرانجام در مردادماه به ۲۰ و در شهریور به ۲۵ تا ۳۰ میلیون دوز میرسد.
هدفگذاری برای صدور به کشورهای منطقه
دورنما و چشمانداز ستاد اجرایی فرمان امام آن است که از واردات واکسن بینیاز شویم و فارغ از خودکفایی در تولید این محصول استراتژیک، آن را به کشورهای منطقه هم صادر کنیم. محمد مخبر ضمن تشریح مزیتهای این واکسن که در کل دنیا جزء بهترینهاست و نسبتا بیشترین اثر و کمترین عارضه را داشته، از وزارت بهداشت خواسته که امکان صادرات را فراهم کنند تا مردم منطقه بتوانند از این واکسن استفاده کنند.
شایعاتی مربوط به ناتوانی ایران در تولید واکسن
شاید تا همین مدتی قبل در تصور و مخیله خیلیها نمیگنجید که ما بتوانیم درزمینه تولید واکسن، کاری از پیش ببریم و حتی اخیرا رئیس سازمان نظام پزشکی اعلام کرده بود، «واکسن برکت با مشکل مواجه شده است» که حجت نیکی ملکی، سخنگوی ستاد اجرایی فرمان امام در توییتی پاسخ محمدرضا ظفرقندی را اینطور داد:
« متأسفانه اطلاعات ایشان از واکسن برکت نادرست است. خوشبختانه روزهای گذشته روزهای درخشانی برای واکسن برکت بوده و به لطف خدا و تلاش شبانهروزی دانشمندانمان ظرفیت خط نیمهصنعتی به ۳ میلیون دوز در ماه رسیده و با اضافه شدن خط تولید صنعتی ظرفیت مجموع به بیش از ۱۵ میلیون دوز در ماه خواهد رسید. از جناب آقای دکتر ظفرقندی دعوت میکنیم تا از کارخانه تولید واکسن کووایران برکت بازدید کنند و از نزدیک در جریان تلاشهای مجاهدانه جوانان کشور عزیزمان قرار بگیرند.» و به فاصله چند روز بعدازاین اظهارات، دوباره شایعه دیگری دهان به دهان نقل شد که عضو کلیدی پروژه واکسن به خارج از کشور مهاجرت کرده و در این زمینه هم حجت نیکی ملکی در مقام پاسخگویی برآمد و در صفحه توییتر خود نوشت: «هرچقدر به تولید انبوه و میلیونی واکسن برکت نزدیک میشویم، شایعاتی عمدتا با منشأ خارج از کشور برای نگران کردن مردم فراگیر میشود. آخرین شایعه مهاجرت عضو کلیدی پروژه واکسن به خارج از کشور است. این خبر از اساس تکذیب میشود. اولا این پروژه «یک» عضو کلیدی ندارد و گروهی از دانشمندان جوان ما در این پروژه مشغول فعالیت هستند. ثانیا هیچیک از عوامل پروژه واکسن برکت به خارج از کشور مهاجرت نکرده است. منتظر خبرهای خوب جدید از واکسن کووایران برکت باشید.» در این روزها، دامنه انتقادات و شایعات بیاساس آنقدر گسترده است که کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو را هم به پاسخگویی واداشته است. او طی توییتی نوشته: «مظنه هر توییت علیه تولید داخلی یا تولید مشترک واکسن کرونا در ایران الان چنده؟ پروژه بگیرهای گرامی! هر کاری میکنید، فقط جان و مال هموطنان خودتون و آبروی اندک موجود را ارزان نفروشید.» بههرروی، جدا از سنگاندازی و مانعتراشیها، ستاد اجرایی فرمام امام(ره) از روزهای نخست شیوع کرونا در کشور، کنار وزارت بهداشت قرار گرفته و محمد مخبر گفته، «اولین جلسه ستاد کرونای ستاد اجرایی در شب جمعه دوم اسفند سال ۹۸ در خانه من شکل گرفت و تمام این سرفصلهایی که لازمه این کار بود برنامهریزی شد و خدا را شکر میکنم که شرمنده این مردم نشدیم.» و در حال حاضر هم خبر توفیقات و دستاوردهای شگرف ما یکی پس از دیگری به گوش همگان میرسد.
کوو برکت، نخستین پروژه ساخت واکسن کرونا در ایران
کوو برکت، نخستین پروژه ساخت واکسن کرونا در کشورمان بود که توسط شرکت داروسازی شفا فارمد کلید خورد و با تزریق به سه داوطلب وارد مرحله نخست آزمایش انسانی شد و از همان ابتدا قرار بود این واکسن در صورت سپری کردن موفق سه مرحله آزمایش انسانی اواخر بهار آینده وارد بازار شود. این واکسن که «کُووایران برکت» نامگذاری شد، به نام گروه شفافارمد از سوی سازمان بهداشت جهانی در فهرست واکسنهای در حال ساخت کرونا که مراحل مطالعه حیوانی و پیش بالینی را میگذرانند، به ثبت رسید. واکسن کُووایران برکت پس از ارسال مستندات مربوط به مرحله نخست آزمایش انسانی آن وارد فهرست واکسنهای در حال آزمایش این سازمان قرار گرفت.
پنجم دیماه سال گذشته بود که مجوز مطالعات بالینی این واکسن اخذ شد و پسازآن فاز نخست کارآزمایی بالینی با موفقیت به پایان رسید و ۲۵ اسفندماه که از راه رسید، دو مجوز دریافت شد که مجوز اول باهدف آغاز مطالعه بالینی افراد بالای ۵۰ سال بود و به گفته دکتر حامد حسینی، مدیر مرکز کارآزمایی بالینی دانشگاه علوم پزشکی تهران، همزمان مجوز اجرای فازهای ۲ و ۳ اخذ شد و سپس دادهها بهطور مستمر در اختیار کارشناسان وزارت بهداشت قرار گرفت و آنها بهصورت پیوسته این اطلاعات را پایش کردند و درعینحال که فاز دوم و سوم تلفیق شد و سرعت مطالعه افزایش یافت، دقت کارآزمایی بالینی و بررسی نتایج آن بالا رفت و نتایج بهطور مداوم پایش و بررسی شد و برای اینکه در زمان صرفهجویی شود، مطالعه بهصورت تلفیقی انجام گرفت و تمامی داوطلبان فاز دوم وارد مطالعه شدند و تا 15 اردیبهشتماه،۲۸۰ داوطلب تزریق اول را انجام دادند و برای ۳۰ درصد داوطلبان هم دوز دوم تزریق شد و در فاز سوم مطالعه بالینی، این طرح پژوهشی روی جمعیت
۲۰ هزارنفری در 6 شهر صورت پذیرفت و با تمامی این اقداماتی که انجام گرفته و مطابق اظهارات حجت نیکی ملکی، رئیس مرکز اطلاعرسانی ستاد اجرایی فرمان امام بعد از صدور مجوز استفاده از کوو ایران برکت، واکسیناسیون عمومی با این واکسن آغاز خواهد شد و به زودی راهی بازار میشود.
توانمندی کشور در حوزه پزشکی
مینو محرز عضو کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا این واکسن را از نظر اثربخشی و مصونیت تأیید کرده و میگوید: تمام فاکتورهای لازم را دارد و فاز اول تولید انبوه کووبرکت و ساخت چنین سایتی را نشانی از توانمندی کشور در حوزه پزشکی میداند. به بیان محرز، این افتخار حاصل تلاش نخبگان و جوانانی است که شبانهروزی برای سربلندی ایران تلاش میکنند. در بیان جزئیات و ویژگیهای این واکسن میتوان به این موضوع استناد کرد که روش ساخت آن همانند دو واکسن چینی ساخت شرکتهای «سینوفارم» و «سینوواک» است. طبق اظهارنظرهای محمد مخبر،رئیس ستاد اجرایی فرمان امام، ما از ۶ مسیر روند ساخت واکسن کرونا را پیگیری کردیم اما فعلا تمرکزمان روی ساخت واکسن به روش ویروس غیرفعال شده یا اینافکتیو است.
مطابق اطلاعات ثبت شده این واکسن در فهرست سازمان جهانی بهداشت، واکسن مورد آزمایش داروسازی شفا با استفاده از روش ویروس غیرفعال شده تولید شده است. در روش سنتی تولید واکسن علیه بیماریهای ویروسی معمولا از ویروس ضعیف یا کشتهشده آن برای تحریک سیستم ایمنی بدن انسان استفاده میشود. سپس وقتی بدن برای دفعه بعدی با آن ویروس خاص مواجه میشود، پادتن(آنتیبادی) خاصی تولید میکند، درست شبیه نحوه ایمنسازی بدن در مقابل بیماری فلج اطفال. ازاینرو، شرکت داروسازی «سینوفارم» و «سینوواک» چین نیز که پیشتر واکسنهای کووید۱۹ را به بازار عرضه کردهاند، از روشی مشابه شرکت شفا استفاده کردهاند. در باب تأثیرات این واکسن بر روی ویروس جهشیافته انگلیسی هم پیشتر سخنانی بیان شد و حامد حسینی، مدیر کارآزمایی بالینی دانشگاه علوم پزشکی تهران اعلام کرده بود، ما در فاز اول مطالعه بالینی، تستی را انجام دادیم که دریابیم آیا سرم (خون) داوطلبانی که واکسن کرونا دریافت کردهاند،ویروس جهشیافته انگلیسی را نیز خنثی میکند یا خیر که مشخص شد در محیط آزمایشگاهی، ویروس انگلیسی خنثی میشود.
حالا باید چشمبهراه تولید انبوه این واکسن و چهبسا صادرات آن به کشورهای همسایه بود و به معنای واقعی کلمه این دستاورد بزرگ را جشن گرفت.
کرونا با همه بدیهایش یک حسن بزرگ داشت، اینکه ما باری دیگر به عرصه خطیر و حساس واکسنسازی قدم گذاشتیم و ماحصل تقلایمان، مفید و مؤثر واقع شده و تا به این جای کار، کووایران برکت از لحاظ ایمنی و اثربخشی تمام ملاکها و معیارهای لازم را داراست و خوشبختانه نخستین محصول تولید انبوه این واکسن در مرحله اول کارخانه تولید واکسن ستاد اجرایی فرمان امام رونمایی شده و نویدبخش آن است که امکان ساخت هر واکسنی در کشور مهیا باشد. اکنون چشمانداز ما بینیازی از واردات این محصول و صدور آن به کشورهای منطقه است، اتفاقی نیک و قابلتقدیر برای کشوری که زیرسایه سنگین تحریمها قد کشیده و به رغم تمامی ناملایمات، خم به ابرو نیاورده و در این مسیر، شتابان و بیوقفه درحال حرکت است. در این بین از نقش بیبدیل و کوششهای ستاد اجرایی فرمان امام هم نباید غافل شد.
محمد مخبر،رئیس این ستاد در آیین رونمایی خط تولید انبوه واکسن کووبرکت به گوشهای از تلاشهای این مجموعه اشاره داشته و گفته است: «برخی مدیران این نهاد ۱۵ ماه است که برای تولید واکسن حتی یک روز هم مرخصی نرفتهاند و به کارهای بزرگی دسته زدهاند. اینکه ظرف پنج ماه بزرگترین سایت تولید واکسن در منطقه ایجاد میشود کاری بزرگ است.»
خطدوم تولید واکسن در حال آماده شدن
اکنون ثمره مجاهدتها و پشتکارهای شبانهروزی ستاد اجرایی فرمان امام به بار نشسته و در عرصه ساخت واکسن حرفهای بسیاری برای گفتن داریم و به تعبیر رئیس سازمان غذا و دارو، واکسن شاهراهی از مجموعه علوم است و تولید آن حساسیت بسیاری نسبت به سایر محصولات دارد بنابراین کشوری که بتواند واکسن تولید کند قطعا درحوزه پزشکی به جایگاه بالایی رسیده است. در وصف توفیقهای ما همین بس که سیدرضا مظهری، مدیر اجرایی طرح واکسن «کوو ایران برکت» گفته: بعد از عبور از مرحله نیمهصنعتی، وارد مرحله تولید انبوه واکسن کوو ایران برکت شدیم و قرار شد ۲ خط صنعتی آماده شود که خط اول تولید آماده شده و خط دوم هم در حال آماده شدن است.
به اذعان مظهری، با راهاندازی این دو خط تولید تا پایان شهریور ۱۴۰۰( با احتساب ظرفیت ۳ میلیون دوز خط اول) توان عرضه ماهانه ۲۰ میلیون دوز واکسن کووایران برکت فراهم میشود.
ما توانستهایم ظرف مدت بسیار کوتاهی خط نیمهصنعتی و صنعتی تولید واکسن و طراحی و تجهیزات بسیار پیچیده آن را با اتکا بر توان و ظرفیت جوانان نخبه کشور راهاندازی کنیم و روز گذشته خط یک صنعتی آن به بهرهبرداری رسیده و محمد مخبر اعلام آمادگی کرده که از 6نسل دیگر که دنبال شده هم واکسن تولید کنند که همه آنها به تست انسانی رسیده است.
تولید ۳۰ میلیون دوز واکسن در شهریورماه
ششم اردیبهشتماه از زبان مخبر این سخن مطرح شد که تا پایان این ماه، یکمیلیون دوز واکسن کرونا را تحویل وزارت بهداشت خواهیم داد. او گفته بود: در خرداد ۳ میلیون دوز، در تیر ۱۰ تا ۱۲ میلیون، در مرداد 12 تا 15 و تا شهریور امسال درمجموع بیش از
۳۰ میلیون دوز واکسن کوو ایران برکت تحویل مردم خواهیم داد که این عدد با توجه به تولید سایر واکسنهای ایرانی تا آن زمان، میتواند نیاز داخلی کشور را برای واکسیناسیون عمومی تأمین کند. این آمار و ارقام روز گذشته با اندک تفاوتی در جریان رونمایی از خط تولید انبوه واکسن کوو ایران برکت دوباره اعلام شد. به این ترتیب، یکمیلیون دوز در اردیبهشتماه به وزارت بهداشت تحویل داده میشود و این رقم در خردادماه به چهار میلیون دوز میرسد و در تیرماه که خط دو هم به مدار میآید بین ۱۰ تا ۱۲ میلیون دوز به وزارت بهداشت تحویل داده میشود و سرانجام در مردادماه به ۲۰ و در شهریور به ۲۵ تا ۳۰ میلیون دوز میرسد.
هدفگذاری برای صدور به کشورهای منطقه
دورنما و چشمانداز ستاد اجرایی فرمان امام آن است که از واردات واکسن بینیاز شویم و فارغ از خودکفایی در تولید این محصول استراتژیک، آن را به کشورهای منطقه هم صادر کنیم. محمد مخبر ضمن تشریح مزیتهای این واکسن که در کل دنیا جزء بهترینهاست و نسبتا بیشترین اثر و کمترین عارضه را داشته، از وزارت بهداشت خواسته که امکان صادرات را فراهم کنند تا مردم منطقه بتوانند از این واکسن استفاده کنند.
شایعاتی مربوط به ناتوانی ایران در تولید واکسن
شاید تا همین مدتی قبل در تصور و مخیله خیلیها نمیگنجید که ما بتوانیم درزمینه تولید واکسن، کاری از پیش ببریم و حتی اخیرا رئیس سازمان نظام پزشکی اعلام کرده بود، «واکسن برکت با مشکل مواجه شده است» که حجت نیکی ملکی، سخنگوی ستاد اجرایی فرمان امام در توییتی پاسخ محمدرضا ظفرقندی را اینطور داد:
« متأسفانه اطلاعات ایشان از واکسن برکت نادرست است. خوشبختانه روزهای گذشته روزهای درخشانی برای واکسن برکت بوده و به لطف خدا و تلاش شبانهروزی دانشمندانمان ظرفیت خط نیمهصنعتی به ۳ میلیون دوز در ماه رسیده و با اضافه شدن خط تولید صنعتی ظرفیت مجموع به بیش از ۱۵ میلیون دوز در ماه خواهد رسید. از جناب آقای دکتر ظفرقندی دعوت میکنیم تا از کارخانه تولید واکسن کووایران برکت بازدید کنند و از نزدیک در جریان تلاشهای مجاهدانه جوانان کشور عزیزمان قرار بگیرند.» و به فاصله چند روز بعدازاین اظهارات، دوباره شایعه دیگری دهان به دهان نقل شد که عضو کلیدی پروژه واکسن به خارج از کشور مهاجرت کرده و در این زمینه هم حجت نیکی ملکی در مقام پاسخگویی برآمد و در صفحه توییتر خود نوشت: «هرچقدر به تولید انبوه و میلیونی واکسن برکت نزدیک میشویم، شایعاتی عمدتا با منشأ خارج از کشور برای نگران کردن مردم فراگیر میشود. آخرین شایعه مهاجرت عضو کلیدی پروژه واکسن به خارج از کشور است. این خبر از اساس تکذیب میشود. اولا این پروژه «یک» عضو کلیدی ندارد و گروهی از دانشمندان جوان ما در این پروژه مشغول فعالیت هستند. ثانیا هیچیک از عوامل پروژه واکسن برکت به خارج از کشور مهاجرت نکرده است. منتظر خبرهای خوب جدید از واکسن کووایران برکت باشید.» در این روزها، دامنه انتقادات و شایعات بیاساس آنقدر گسترده است که کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو را هم به پاسخگویی واداشته است. او طی توییتی نوشته: «مظنه هر توییت علیه تولید داخلی یا تولید مشترک واکسن کرونا در ایران الان چنده؟ پروژه بگیرهای گرامی! هر کاری میکنید، فقط جان و مال هموطنان خودتون و آبروی اندک موجود را ارزان نفروشید.» بههرروی، جدا از سنگاندازی و مانعتراشیها، ستاد اجرایی فرمام امام(ره) از روزهای نخست شیوع کرونا در کشور، کنار وزارت بهداشت قرار گرفته و محمد مخبر گفته، «اولین جلسه ستاد کرونای ستاد اجرایی در شب جمعه دوم اسفند سال ۹۸ در خانه من شکل گرفت و تمام این سرفصلهایی که لازمه این کار بود برنامهریزی شد و خدا را شکر میکنم که شرمنده این مردم نشدیم.» و در حال حاضر هم خبر توفیقات و دستاوردهای شگرف ما یکی پس از دیگری به گوش همگان میرسد.
کوو برکت، نخستین پروژه ساخت واکسن کرونا در ایران
کوو برکت، نخستین پروژه ساخت واکسن کرونا در کشورمان بود که توسط شرکت داروسازی شفا فارمد کلید خورد و با تزریق به سه داوطلب وارد مرحله نخست آزمایش انسانی شد و از همان ابتدا قرار بود این واکسن در صورت سپری کردن موفق سه مرحله آزمایش انسانی اواخر بهار آینده وارد بازار شود. این واکسن که «کُووایران برکت» نامگذاری شد، به نام گروه شفافارمد از سوی سازمان بهداشت جهانی در فهرست واکسنهای در حال ساخت کرونا که مراحل مطالعه حیوانی و پیش بالینی را میگذرانند، به ثبت رسید. واکسن کُووایران برکت پس از ارسال مستندات مربوط به مرحله نخست آزمایش انسانی آن وارد فهرست واکسنهای در حال آزمایش این سازمان قرار گرفت.
پنجم دیماه سال گذشته بود که مجوز مطالعات بالینی این واکسن اخذ شد و پسازآن فاز نخست کارآزمایی بالینی با موفقیت به پایان رسید و ۲۵ اسفندماه که از راه رسید، دو مجوز دریافت شد که مجوز اول باهدف آغاز مطالعه بالینی افراد بالای ۵۰ سال بود و به گفته دکتر حامد حسینی، مدیر مرکز کارآزمایی بالینی دانشگاه علوم پزشکی تهران، همزمان مجوز اجرای فازهای ۲ و ۳ اخذ شد و سپس دادهها بهطور مستمر در اختیار کارشناسان وزارت بهداشت قرار گرفت و آنها بهصورت پیوسته این اطلاعات را پایش کردند و درعینحال که فاز دوم و سوم تلفیق شد و سرعت مطالعه افزایش یافت، دقت کارآزمایی بالینی و بررسی نتایج آن بالا رفت و نتایج بهطور مداوم پایش و بررسی شد و برای اینکه در زمان صرفهجویی شود، مطالعه بهصورت تلفیقی انجام گرفت و تمامی داوطلبان فاز دوم وارد مطالعه شدند و تا 15 اردیبهشتماه،۲۸۰ داوطلب تزریق اول را انجام دادند و برای ۳۰ درصد داوطلبان هم دوز دوم تزریق شد و در فاز سوم مطالعه بالینی، این طرح پژوهشی روی جمعیت
۲۰ هزارنفری در 6 شهر صورت پذیرفت و با تمامی این اقداماتی که انجام گرفته و مطابق اظهارات حجت نیکی ملکی، رئیس مرکز اطلاعرسانی ستاد اجرایی فرمان امام بعد از صدور مجوز استفاده از کوو ایران برکت، واکسیناسیون عمومی با این واکسن آغاز خواهد شد و به زودی راهی بازار میشود.
توانمندی کشور در حوزه پزشکی
مینو محرز عضو کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا این واکسن را از نظر اثربخشی و مصونیت تأیید کرده و میگوید: تمام فاکتورهای لازم را دارد و فاز اول تولید انبوه کووبرکت و ساخت چنین سایتی را نشانی از توانمندی کشور در حوزه پزشکی میداند. به بیان محرز، این افتخار حاصل تلاش نخبگان و جوانانی است که شبانهروزی برای سربلندی ایران تلاش میکنند. در بیان جزئیات و ویژگیهای این واکسن میتوان به این موضوع استناد کرد که روش ساخت آن همانند دو واکسن چینی ساخت شرکتهای «سینوفارم» و «سینوواک» است. طبق اظهارنظرهای محمد مخبر،رئیس ستاد اجرایی فرمان امام، ما از ۶ مسیر روند ساخت واکسن کرونا را پیگیری کردیم اما فعلا تمرکزمان روی ساخت واکسن به روش ویروس غیرفعال شده یا اینافکتیو است.
مطابق اطلاعات ثبت شده این واکسن در فهرست سازمان جهانی بهداشت، واکسن مورد آزمایش داروسازی شفا با استفاده از روش ویروس غیرفعال شده تولید شده است. در روش سنتی تولید واکسن علیه بیماریهای ویروسی معمولا از ویروس ضعیف یا کشتهشده آن برای تحریک سیستم ایمنی بدن انسان استفاده میشود. سپس وقتی بدن برای دفعه بعدی با آن ویروس خاص مواجه میشود، پادتن(آنتیبادی) خاصی تولید میکند، درست شبیه نحوه ایمنسازی بدن در مقابل بیماری فلج اطفال. ازاینرو، شرکت داروسازی «سینوفارم» و «سینوواک» چین نیز که پیشتر واکسنهای کووید۱۹ را به بازار عرضه کردهاند، از روشی مشابه شرکت شفا استفاده کردهاند. در باب تأثیرات این واکسن بر روی ویروس جهشیافته انگلیسی هم پیشتر سخنانی بیان شد و حامد حسینی، مدیر کارآزمایی بالینی دانشگاه علوم پزشکی تهران اعلام کرده بود، ما در فاز اول مطالعه بالینی، تستی را انجام دادیم که دریابیم آیا سرم (خون) داوطلبانی که واکسن کرونا دریافت کردهاند،ویروس جهشیافته انگلیسی را نیز خنثی میکند یا خیر که مشخص شد در محیط آزمایشگاهی، ویروس انگلیسی خنثی میشود.
حالا باید چشمبهراه تولید انبوه این واکسن و چهبسا صادرات آن به کشورهای همسایه بود و به معنای واقعی کلمه این دستاورد بزرگ را جشن گرفت.
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
تعداد بازدید : 3
اثر مهم سازمان‌های خیریه از اجتماع تا اقتصاد
سه ضلع یک مثلث، خیریهها را حمایت میکنند که شامل دولت، بخش خصوصی و تشکلهای مردم نهاد و نهادهای مدنی هستند. به صورت طبیعی اگر هر کدام از این سه ضلع نتوانند وظیفه خود را به درستی انجام دهند، جامعه هدف منتفع نخواهد شد.سازمان‌های دولتی و غیردولتی به عنوان عوامل اثرگذار در امور فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی جامعه، نقش بسیار ارزندهای دارند. آنها در توانمندسازی و فرهنگسازی در جامعه و شناختن و ریشهیابی مسائل اجتماعی و ارائه راهحلهای علمی برای رفع کاستیها، میتوانند با تقویت خودباوری و بهکارگیری توان بالقوه و نیروی کارآمد قشر عظیمی از مردم، مانع هدر رفتن استعدادها شوند. تشکلهای غیردولتی فرصت مناسبی برای حضور افراد جامعه به آنها میدهند تا با انجام کارهای داوطلبانه، به رشد فکری و بالا بردن تواناییهای خود بپردازند که اثرات مثبت آن در عرصه خانواده و جامعه، انکار ناشدنی
است. همچنین این سازمانها با جلب اعتماد و کمکهای مردمی، در ابعاد ملی و بینالمللی برای رفع گرفتاریهای اجتماعی، میتوانند عرصه مناسبی برای سازمانها ایجاد نمایند. همه این مسائل نیز در ذیل مفهوم مسئولیت اجتماعی قرار میگیرد. بدون تردید منفعت اجتماعی، ثمره شیرین فرآیند مسئولیت اجتماعی است چون ثمره آن، رفاه اجتماعی است که همه آحاد جامعه را در برمیگیرد، بهطوریکه میتوان آن را به عنوان یک مکانیسم برد – برد در عملکرد سازمان تصور نمود. هرچه مسئولیت اجتماعی با بهترین روش انجام شود به همان اندازه، موجب ایجاد انگیزه و افزایش کارایی و اثربخشی در خیریهها شده و درنتیجه بهرهوری بالاتر و نفع بیشتر عاید خیریهها میشود.
اغلب این باور اشتباه وجود دارد که سازمان‌های خیریه و فعالیتهای داوطلبانه از اهمیت چندانی برخوردار نبوده و نتایج قابلتوجهی را برای نظام اقتصادی یک کشور در پی ندارد، اما حقیقت میتواند کاملا در تضاد با این باور مطرح شود. درواقع، فعالیتهای خیریه مشارکت و کمکهای حیاتی به بخشهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی یک کشور کرده و اهمیت نقش آنها چیزی کمتر از نقش بخشهای دولتی و خصوصی نیست.
سازمانها و مؤسسات خیریه، خدماتی ضروری مانند احداث بیمارستانها، مدرسهها، پرورشگاهها و مراکز مذهبی را به اجرا میگذارند که تأثیر مثبت آنها بر زندگی شهروندان یک کشور غیرقابلانکار است. میتوان گفت: آنها شریک و همکاری ضروری برای دولتها در راستای اجرای برنامههای مختلف از قبیل مبارزه با فقر، توانمندسازی و آموزش، مبارزه با ناهنجاریهای اجتماعی مانند مصرف مواد مخدر، کم کردن فاصله میان فقرا و ثروتمندان
و ... محسوب میشوند.
همچنین فعالیتهای خیریه و داوطلبانه به واسطه نقشی که در مسائلی چون مبارزه با افراطگرایی، نژادپرستی و اعمال مجرمانه علیه بشریت ایفا میکنند، سوپاپ اطمینان و پشتیبانی مناسب برای تأمین امنیت یک کشور هستند. در اکثر مواقع، این فعالیتها کمک به افرادی که به دلیل فقر و شرایط سخت زندگی در مقابل جرم و جنایت آسیبپذیر هستند را هدفگذاری کرده است.
علاوه بر نقش اجتماعی، سازمان‌های خیریه نقش اقتصادی نیز داشته و همانند یک سرمایهگذاری مطمئن محسوب میشوند. ازاینرو آنها به مدیریت حرفهای و سازماندهی اداری نیازمند هستند. سه تعهد اصلی مسئولیت اقتصادی، سیاسی و اجتماعی، سازمان‌های خیریه را ملزم میکند تا همانند شرکتهای خصوصی از ارزیابی عملکرد و نحوه مدیریت، میزان پاسخگویی و شفافیت در همه فعالیتها برخوردار باشند.
همانگونه که شاهد هستیم، بسیاری از کشورهای توسعهیافته در حال ارتقای جایگاه سازمان‌های خیریه برای تسهیل امور دولت در برخی تعهدات مالی سنگین هستند. ازاینرو در راستای تحقق اهداف اقتصادی و اجتماعی مشترک که موضوعات مختلفی مانند بیکاری، امنیت، فقر، مواد مخدر و موضوعات مهم دیگر را شامل میشود، دولت باید همکاریهای خود با خیریهها را افزایش داده و روابط نزدیکتری با آنها برقرار کند.
بهعنوانمثال، برخی از سیاستمداران پس از پیروزی در انتخابات، از شهروندان میخواهند تا حمایت خود از سازمان‌های خیریه را افزایش داده و به منظور تحقق کامل تعهدات اجتماعی، هرچه بیشتر در فعالیتهای داوطلبانه شرکت کنند. همچنین آنان معتقدند که دولت باید امور سازمان‌های خیریه را تسهیل کرده و تا حد ممکن از بروکراسی اداری و تصمیمگیریهای انفرادی در این زمینه کاسته شود. از سوی دیگر، دولتها علاوه بر تسهیل امور و فعالیت سازمان‌های خیریه، باید نقش یک حامی را بدون دخالت مستقیم در برنامههای آنها ایفا کنند. بدون شک توسعه این بخش همانند یک بخش بینالمللی یا خصوصی میتواند نقش قابلتوجهی در توسعه پایدار داخلی کشورها داشته باشد. در حال حاضر برخی از خیریهها مانند «بنیاد بیل و ملیندا گیتس»حتی از تأثیر و نفوذ چشمگیر بینالمللی برخوردار شدهاند.
در این میان برخی عوامل منفی مانند سوء مدیریت و فساد مالی،فضای تردید، عدم مشروعیت و هراس نسبت به برخی سازمان‌های خیریه را نیز ایجاد کرده است. جانبداری از اشخاصی خاص و یا دیگر جنبههای فساد اداری همگی میتوانند ذهنیت افرادی که قصد اعطای کمک مالی یا انجام فعالیتهای داوطلبانه را دارند، مخدوش کرده و درنهایت باعث کاهش اعتماد نسبت به این قبیل سازمانها شود. ازاینرو همواره باید بررسی دقیقی درباره شرایط و نحوه فعالیت خیریهها صورت بگیرد. از طرفی حامیان و کمککنندگان برای آنکه بدانند کمکهای اهدایی آنها را چه کسی، کجا و چطور استفاده میکند، انگیزه زیادی دارند. درک اینکه یک سازمان چطور اثرگذاریهای خودش را نشان میدهد، اهمیت زیادی برای کمککنندگان دارد. آنها میخواهند بدانند که یک سازمان خیریه به چه کسانی کمک میکند، چطور کمک میکند و درواقع چطور کمکهای اهدایی آنها مورداستفاده قرار میگیرند. همچنین سازمان‌های خیریه برای جلب نظر عموم مردم به فعالیتهای خیریه چندان هم کمقدرت نیستند. خوشبختانه ماهیت پویای اعتمادسازی نشان میدهد که این سازمانها میتوانند تغییرات مثبت و تأثیرگذاری را در دیدگاه عمومی ایجاد کنند. شفافیت تنها به ارائه مجموعه مستندات و گزارشها محدود نمیشود. درواقع این ابزاری برای سازمان‌های خیریه است که بتوانند به کمک آن تأثیرگذاری خودشان روی جامعه را بیشتر کنند.
اگرچه ممکن است برخی از سازمان‌های خیریه و فعالیتهای داوطلبانه کاملا در مسیر اهداف ارتقای مزایای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی حرکت نکنند، اما اکثر آنها پایبند به قوانین بوده و به درستی فعالیتهای خود را ادامه میدهند.
|
|
|
|
|
|
|
ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
تعداد بازدید : 5
جای خالی محیط‌زیست در اقتصاد کشور
مژگان چپریها
اقتصاد و محیط‌زیست دو سیستم به هم وابستهاند به این معنی که برای انجام فعالیتهای اقتصادی به منابع محیط زیستی نیاز است، در مقابل نیز انجام فعالیتهای اقتصادی بر محیط‌زیست اثر میگذارد بنابراین در نظر گرفتن مسائل زیستمحیطی در اقتصاد ضرورت دارد.
تعاریف مختلفی برای علم اقتصاد وجود دارد که در شناختهشدهترین آن اقتصاد را «علم تخصیص بهینه منابع کمیاب جهت برآورده ساختن نیازهای نامحدود بشر» تعریف کردهاند. طبق این تعریف، اقتصاد با محدودیت منابع روبهرو است و یکی از کارکردهای علم اقتصاد تخصیص بهینه منابع کمیاب است. با این حال در اقتصاد نئوکلاسیکی (اقتصاد معیار) محدودیت منابع، نادیده گرفتهشده و هدف اقتصاد به دست آوردن مطلوبیت بیشتر از طریق خرید و فروش کالاها و خدمات است. از اواخر دهه ۵۰ میلادی، رشد اقتصادی (افزایش تولید ناخالص داخلی) مهمترین هدف «اقتصاد معیار» قرار گرفته است. اقتصاد معیار، برافزایش مصرف تمرکز دارد و توجه کمتری به اثرات اجتماعی- اقتصادی مصرفگرایی همچون موضوع رفاه دارد (بینا و لاکامرا، ۲۰۱۱). نتیجه تمرکز بیش از حد بر رشد اقتصادی و نادیده گرفتن مسائل محیط زیستی و اجتماعی باعث بروز مشکلاتی از قبیل تنزل کیفیت منابع طبیعی، آلودگی هوا، تغییرات اقلیمی، از بین رفتن گونههای گیاهی و حیوانی باارزش، نابرابری اقتصادی و ... شده است.
اقتصاد و محیط‌زیست دو سیستم به هم وابسته هستند، به این معنی که برای انجام فعالیتهای اقتصادی به منابع محیط زیستی نیاز است، در مقابل نیز انجام فعالیتهای اقتصادی بر محیط‌زیست اثر میگذارد (اسمولدرز، ۱۹۹۵). بنابراین در نظر گرفتن مسائل زیستمحیطی در اقتصاد ضرورت دارد. ما در جهانی زندگی میکنیم که با محدودیت منابع روبهرو هستیم. بنابراین یکی از مهمترین چالشهای قرن بیست و یکم دستیابی به توسعه پایدار است. دبیرکل سازمان ملل، آنتونیو گوترش، در بیانیه تبریک سال ۲۰۱۹ میلادی مقابله با تغییرات آب و هوا را به عنوان یکی از مهمترین اهداف سال ۲۰۱۹ یاد کرد.
از دهه ۷۰ میلادی تاکنون تلاشهای زیادی برای مفهومسازی توسعه پایدار و اجرای آن در سطح جهانی شده است. ایده توسعه پایدار برای اولین بار در کنفرانس محیط‌زیست بشر در سازمان ملل در استکهلم در سال ۱۹۷۲ مطرح شد. پسازآن در سال ۱۹۸۰، واژه توسعه پایدار برای اولین بار در استراتژی جهانی مطرح شد. در سال ۱۹۸۷ در کمیته جهانی محیط‌زیست و توسعه، توسعه پایدار و دستیابی به نیازهای نسل فعلی بدون قربانی کردن نسل آینده، برای دستیابی به نیازهای خود تعریف شده است. سپس در اواخر ۱۹۹۰، تلاش برای دستیابی به رفاه از طریق توسعه پایدار انجام شد و بنابراین در گزارش توسعه بشر، ایده توسعه پایدار با توسعه انسانی آمیخته شد.
بهمرورزمان تعریف توسعه پایدار تکامل پیدا کرد. یکی از بهترین و کاملترین تعاریف توسعه پایدار ، توسط گریگز (۲۰۱۳) انجام شد. گریگز (۲۰۱۳)، توسعه پایدار را اینگونه تعریف میکند: «توسعهای است که نیازهای حال را برآورده کند، درحالیکه از سیستم زندگی کره زمین نیز محافظت میکند، زیرا رفاه نسل حاضر و نسل آینده وابسته به سیستم حیات زمین است.» با توجه به این تعریف از توسعه پایدار، انسانها بخشی از طبیعت هستند که باید قوانین آن را رعایت کنند و در مقابل آن مسئول هستند.
در هر کشوری سرمایههای مختلف اجتماعی، انسانی، اقتصادی و طبیعی وجود دارد که مجموعه این سرمایهها لازمه دستیابی به توسعه پایدار است. بهطورکلی توسعه پایدار را میتوان به دو دسته تقسیم کرد؛ توسعه پایدار ضعیف و توسعه پایدار قوی. بر اساس توسعه پایدار ضعیف، سرمایههای مختلف تا حدودی قابلجایگزینی با یکدیگر است. در مقابل آن، توسعه پایدار قوی قرار دارد که بر اساس آن سرمایههای مختلف قابلیت جایگزینی خیلی محدودی با یکدیگر دارد زیرا از نظر توسعه پایدار قوی، سرمایههای مختلف برای افزایش رفاه نسل حاضر و آینده لازم است. با توجه به اهمیت سرمایههای مختلف (اقتصادی، اجتماعی، طبیعی و انسانی)، توسعه پایدار قوی شاخص مناسبتری است.
در راستای اجرای توسعه پایدار تلاشهای زیادی انجام شده است. سازمان ملل در سال ۲۰۰۰ اهداف هزاره توسعه که شامل ۸ هدف برای کشورهای فقیر بود را منتشر کرد. کشورهای پولدار موظف به کمک به کشورهای فقیر برای دستیابی به اهداف هزاره توسعه بودند. این اهداف برای دوره ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۵ نوشته شده بود. پسازآن اهداف توسعه پایدار سازمان ملل در سال ۲۰۱۵ منتشر شد. این اهداف برای دوره ۱۵ ساله از ۲۰۱۵ تا ۲۰۳۰ تنظیم و ۱۹۲ کشور جهان متعهد به اجرای این اهداف شدهاند. برخلاف اهداف هزاره توسعه (۲۰۱۵ -۲۰۰۰)، اهداف توسعه پایدار برای همه کشورهای جهان (ثروتمند و فقیر) نوشته شده است. توسعه پایدار دارای ۱۷ هدف و ۱۶۹ آماج (تارگت) در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی و محیط زیستی است. اهداف توسعه پایدار نقطه عطفی است برای دستیابی به توسعه پایدار در کشورهای فقیر و پولدار و ایران نیز جزء یکی از کشورهای متعهد به اجرای اهداف توسعه پایدار سازمان ملل است.
نکته حائز اهمیت این است که کشور ما از لحاظ شاخصهای محیط زیستی چگونه عمل کرده است؟
برای ارزیابی وضعیت توسعه پایدار محیط زیستی، شاخصهای مختلفی وجود دارد و یکی از مهمترین آنها شاخص رد پای بشر در محیط‌زیست است. براساس تعریف سازمان ردپای زیستبوم در سال ۲۰۱۸، این شاخص در یک کشور بیانکننده میزان (تقاضا) استفاده مردم آن کشور از منابع طبیعی است، اما چون ظرفیت زیستبوم برای عرضه منابع طبیعی و بازتولید آنها محدود است میزان بهرهبرداری از منابع طبیعی باید متناسب با ظرفیت محیط‌زیست آن کشور انجام شود. بنابراین شاخص ظرفیت زیستبوم بیانکننده میزان توان محیط‌زیست برای عرضه منابع طبیعی است. بر این اساس زمانی که در کشوری میزان بهرهبرداری از محیط‌زیست بیشتر از ظرفیت محیط‌زیست باشد با کسری اکولوژیکی روبهرو میشود و زمانی که بهرهبرداری از محیط‌زیست کمتر از ظرفیت محیط‌زیست باشد بدهی اکولوژیکی وجود دارد.
از سال ۱۹۶۱ تا به امروز ظرفیت محیط‌زیست در ایران کاهشیافته و در مقابل آن بهرهبرداری از محیط‌زیست در حال افزایش است. کشور از سال ۱۹۷۱ دارای کسری اکولوژیکی بوده و این کسری همواره در حال افزایش است. دیگر شاخص بیانکننده وضعیت آلودگی زیستمحیطی، میزان انتشار گازهای گلخانهای است و بر اساس دادههای بانک جهانی میزان انتشار سرانه گازهای گلخانهای در ایران در سال ۲۰۱۷ معادل 8/283 تن بوده که نزدیک به دو برابر سرانه جهانی آن است.
مسئله کمبود آب آشامیدنی در نقاط مختلف کشور به چشم میخورد، اما برنامهای دقیق و حسابشده برای مقابله با این حجم از مشکلات محیط زیستی که گریبان اقتصاد را فشرده، وجود ندارد. برنامههای پنجساله توسعه ایران نیز بیشتر نقش تشریفاتی به خود گرفته و در عمل جایگاه خاصی ندارد. مسئله نگرانکننده
این است که تا چه زمانی میتوانیم نسبت به اهمیت محیط‌زیست در اقتصاد کشور بیتوجه باشیم؟ آیا وقت آن نرسیده که دستیابی به توسعه پایدار را در صدر اهداف کشور قرار دهیم و همه سازمان‌های کشور را تشویق به همیاری در این زمینه کنیم؟
اقتصاد و محیط‌زیست دو سیستم به هم وابستهاند به این معنی که برای انجام فعالیتهای اقتصادی به منابع محیط زیستی نیاز است، در مقابل نیز انجام فعالیتهای اقتصادی بر محیط‌زیست اثر میگذارد بنابراین در نظر گرفتن مسائل زیستمحیطی در اقتصاد ضرورت دارد.
تعاریف مختلفی برای علم اقتصاد وجود دارد که در شناختهشدهترین آن اقتصاد را «علم تخصیص بهینه منابع کمیاب جهت برآورده ساختن نیازهای نامحدود بشر» تعریف کردهاند. طبق این تعریف، اقتصاد با محدودیت منابع روبهرو است و یکی از کارکردهای علم اقتصاد تخصیص بهینه منابع کمیاب است. با این حال در اقتصاد نئوکلاسیکی (اقتصاد معیار) محدودیت منابع، نادیده گرفتهشده و هدف اقتصاد به دست آوردن مطلوبیت بیشتر از طریق خرید و فروش کالاها و خدمات است. از اواخر دهه ۵۰ میلادی، رشد اقتصادی (افزایش تولید ناخالص داخلی) مهمترین هدف «اقتصاد معیار» قرار گرفته است. اقتصاد معیار، برافزایش مصرف تمرکز دارد و توجه کمتری به اثرات اجتماعی- اقتصادی مصرفگرایی همچون موضوع رفاه دارد (بینا و لاکامرا، ۲۰۱۱). نتیجه تمرکز بیش از حد بر رشد اقتصادی و نادیده گرفتن مسائل محیط زیستی و اجتماعی باعث بروز مشکلاتی از قبیل تنزل کیفیت منابع طبیعی، آلودگی هوا، تغییرات اقلیمی، از بین رفتن گونههای گیاهی و حیوانی باارزش، نابرابری اقتصادی و ... شده است.
اقتصاد و محیط‌زیست دو سیستم به هم وابسته هستند، به این معنی که برای انجام فعالیتهای اقتصادی به منابع محیط زیستی نیاز است، در مقابل نیز انجام فعالیتهای اقتصادی بر محیط‌زیست اثر میگذارد (اسمولدرز، ۱۹۹۵). بنابراین در نظر گرفتن مسائل زیستمحیطی در اقتصاد ضرورت دارد. ما در جهانی زندگی میکنیم که با محدودیت منابع روبهرو هستیم. بنابراین یکی از مهمترین چالشهای قرن بیست و یکم دستیابی به توسعه پایدار است. دبیرکل سازمان ملل، آنتونیو گوترش، در بیانیه تبریک سال ۲۰۱۹ میلادی مقابله با تغییرات آب و هوا را به عنوان یکی از مهمترین اهداف سال ۲۰۱۹ یاد کرد.
از دهه ۷۰ میلادی تاکنون تلاشهای زیادی برای مفهومسازی توسعه پایدار و اجرای آن در سطح جهانی شده است. ایده توسعه پایدار برای اولین بار در کنفرانس محیط‌زیست بشر در سازمان ملل در استکهلم در سال ۱۹۷۲ مطرح شد. پسازآن در سال ۱۹۸۰، واژه توسعه پایدار برای اولین بار در استراتژی جهانی مطرح شد. در سال ۱۹۸۷ در کمیته جهانی محیط‌زیست و توسعه، توسعه پایدار و دستیابی به نیازهای نسل فعلی بدون قربانی کردن نسل آینده، برای دستیابی به نیازهای خود تعریف شده است. سپس در اواخر ۱۹۹۰، تلاش برای دستیابی به رفاه از طریق توسعه پایدار انجام شد و بنابراین در گزارش توسعه بشر، ایده توسعه پایدار با توسعه انسانی آمیخته شد.
بهمرورزمان تعریف توسعه پایدار تکامل پیدا کرد. یکی از بهترین و کاملترین تعاریف توسعه پایدار ، توسط گریگز (۲۰۱۳) انجام شد. گریگز (۲۰۱۳)، توسعه پایدار را اینگونه تعریف میکند: «توسعهای است که نیازهای حال را برآورده کند، درحالیکه از سیستم زندگی کره زمین نیز محافظت میکند، زیرا رفاه نسل حاضر و نسل آینده وابسته به سیستم حیات زمین است.» با توجه به این تعریف از توسعه پایدار، انسانها بخشی از طبیعت هستند که باید قوانین آن را رعایت کنند و در مقابل آن مسئول هستند.
در هر کشوری سرمایههای مختلف اجتماعی، انسانی، اقتصادی و طبیعی وجود دارد که مجموعه این سرمایهها لازمه دستیابی به توسعه پایدار است. بهطورکلی توسعه پایدار را میتوان به دو دسته تقسیم کرد؛ توسعه پایدار ضعیف و توسعه پایدار قوی. بر اساس توسعه پایدار ضعیف، سرمایههای مختلف تا حدودی قابلجایگزینی با یکدیگر است. در مقابل آن، توسعه پایدار قوی قرار دارد که بر اساس آن سرمایههای مختلف قابلیت جایگزینی خیلی محدودی با یکدیگر دارد زیرا از نظر توسعه پایدار قوی، سرمایههای مختلف برای افزایش رفاه نسل حاضر و آینده لازم است. با توجه به اهمیت سرمایههای مختلف (اقتصادی، اجتماعی، طبیعی و انسانی)، توسعه پایدار قوی شاخص مناسبتری است.
در راستای اجرای توسعه پایدار تلاشهای زیادی انجام شده است. سازمان ملل در سال ۲۰۰۰ اهداف هزاره توسعه که شامل ۸ هدف برای کشورهای فقیر بود را منتشر کرد. کشورهای پولدار موظف به کمک به کشورهای فقیر برای دستیابی به اهداف هزاره توسعه بودند. این اهداف برای دوره ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۵ نوشته شده بود. پسازآن اهداف توسعه پایدار سازمان ملل در سال ۲۰۱۵ منتشر شد. این اهداف برای دوره ۱۵ ساله از ۲۰۱۵ تا ۲۰۳۰ تنظیم و ۱۹۲ کشور جهان متعهد به اجرای این اهداف شدهاند. برخلاف اهداف هزاره توسعه (۲۰۱۵ -۲۰۰۰)، اهداف توسعه پایدار برای همه کشورهای جهان (ثروتمند و فقیر) نوشته شده است. توسعه پایدار دارای ۱۷ هدف و ۱۶۹ آماج (تارگت) در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی و محیط زیستی است. اهداف توسعه پایدار نقطه عطفی است برای دستیابی به توسعه پایدار در کشورهای فقیر و پولدار و ایران نیز جزء یکی از کشورهای متعهد به اجرای اهداف توسعه پایدار سازمان ملل است.
نکته حائز اهمیت این است که کشور ما از لحاظ شاخصهای محیط زیستی چگونه عمل کرده است؟
برای ارزیابی وضعیت توسعه پایدار محیط زیستی، شاخصهای مختلفی وجود دارد و یکی از مهمترین آنها شاخص رد پای بشر در محیط‌زیست است. براساس تعریف سازمان ردپای زیستبوم در سال ۲۰۱۸، این شاخص در یک کشور بیانکننده میزان (تقاضا) استفاده مردم آن کشور از منابع طبیعی است، اما چون ظرفیت زیستبوم برای عرضه منابع طبیعی و بازتولید آنها محدود است میزان بهرهبرداری از منابع طبیعی باید متناسب با ظرفیت محیط‌زیست آن کشور انجام شود. بنابراین شاخص ظرفیت زیستبوم بیانکننده میزان توان محیط‌زیست برای عرضه منابع طبیعی است. بر این اساس زمانی که در کشوری میزان بهرهبرداری از محیط‌زیست بیشتر از ظرفیت محیط‌زیست باشد با کسری اکولوژیکی روبهرو میشود و زمانی که بهرهبرداری از محیط‌زیست کمتر از ظرفیت محیط‌زیست باشد بدهی اکولوژیکی وجود دارد.
از سال ۱۹۶۱ تا به امروز ظرفیت محیط‌زیست در ایران کاهشیافته و در مقابل آن بهرهبرداری از محیط‌زیست در حال افزایش است. کشور از سال ۱۹۷۱ دارای کسری اکولوژیکی بوده و این کسری همواره در حال افزایش است. دیگر شاخص بیانکننده وضعیت آلودگی زیستمحیطی، میزان انتشار گازهای گلخانهای است و بر اساس دادههای بانک جهانی میزان انتشار سرانه گازهای گلخانهای در ایران در سال ۲۰۱۷ معادل 8/283 تن بوده که نزدیک به دو برابر سرانه جهانی آن است.
مسئله کمبود آب آشامیدنی در نقاط مختلف کشور به چشم میخورد، اما برنامهای دقیق و حسابشده برای مقابله با این حجم از مشکلات محیط زیستی که گریبان اقتصاد را فشرده، وجود ندارد. برنامههای پنجساله توسعه ایران نیز بیشتر نقش تشریفاتی به خود گرفته و در عمل جایگاه خاصی ندارد. مسئله نگرانکننده
این است که تا چه زمانی میتوانیم نسبت به اهمیت محیط‌زیست در اقتصاد کشور بیتوجه باشیم؟ آیا وقت آن نرسیده که دستیابی به توسعه پایدار را در صدر اهداف کشور قرار دهیم و همه سازمان‌های کشور را تشویق به همیاری در این زمینه کنیم؟
|
|
|
|
|
|
|
ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
عناوین این شماره
-
اولین واکسن ایرانی رسید
-
اثر مهم سازمان‌های خیریه از اجتماع تا اقتصاد
-
جای خالی محیط‌زیست در اقتصاد کشور
