آیا واردات خودرو نسخه نهایی برای تعادل بازار است؟
واردات، ابزار کنترل بازار خودرو
گروه اقتصادی
بازار خودرو در کشور طی سالهای اخیر، همواره یکی از محورهای کلان اقتصادی و از موضوعات مورد توجه مردم، دولت و مجلس شورای اسلامی بوده است. نوسانات قیمتی، انتظارات تورمی، چالش در کیفیت تولید، تقاضای انباشته، فاصله بین قیمت کارخانه و بازار و نقشآفرینی دلالان از جمله مؤلفههایی بودهاند که شرایط این بازار را نابسامان و نیازمند سیاستگذاریهای جدید ساختهاند. با این حال اما نشانههایی از تحول مثبت و نگاه بلندمدت در راهبردهای تقنینی و اجرایی به چشم میخورد؛ مسیری که میتواند در بلندمدت به ایجاد بازاری پایدار، رقابتی و در خدمت رضایت مصرفکننده منجر شود. درحقیقت میتوان گفت که در این مسیر، چهار محور کلیدی نقش بسزایی در شکلدهی به آینده بازار خودرو دارند. این چهارمحورعبارت از افزایش رقابتپذیری، کاهش تدریجی تعرفه واردات، ارتقای کیفیت تولیدات داخلی و تمرکز بر صادراتمحوری میباشند. مجموع این عوامل، در صورتی که بهصورت هماهنگ و هدفمند دنبال شوند، میتواند هم زمینه رضایت مصرفکنندگان را فراهم کند و هم تولیدکنندگان داخلی را به سمت نوآوری و ارتقاء فناوری سوق دهد. رقابتپذیری، به عنوان اصلیترین مؤلفه در اقتصاد بازارخودرو، نقشی تعیینکننده در بهبود کیفیت و کاهش قیمت ایفا میکند. ورود منطقی و برنامهریزیشده خودروهای وارداتی، اعم از نو و کارکرده به بازار داخلی، نهتنها میتواند تقاضای واقعی و مصرفی مردم را پاسخ دهد، بلکه به تولیدکنندگان داخلی نیز این فرصت را میدهد تا محصولات خود را با استانداردهای جهانی تطبیق داده و جایگاه خود را در بازار مستحکمتر کنند. از سوی دیگر، کاهش پلکانی تعرفههای واردات خودرو بر مبنای حجم موتور و سطح کیفیت، که با حمایت مجلس و همراهی دولت در حال اجراست، نشان از تغییر رویکرد به سمت تعادل منطقی بازار دارد. تجربه کشورهای موفق نیز نشان میدهد که در کنار حمایت هدفمند از تولید داخلی، باید بستری برای رقابت سالم و دسترسی مردم به گزینههای متنوع فراهم باشد. ارتقای کیفیت خودروهای داخلی نیز، گام اساسی دیگری است که با همراهی بخش خصوصی، تعامل با مراکز پژوهشی و ارتقای زیرساختهای استانداردسازی، میتواند مورد پیگیری قرارگیرد. این مهم که موردتاکید کارشناسان نیز قراردارد، میتواند بهبود کیفیت در بازارخودرو را عملیاتی سازد. همچنین شایان ذکر است تا بگوییم که مسئولان و نمایندگان مجلس بارها تأکید کردهاند که کیفیت پایین، یکی از دلایل نارضایتی مردم است و باید در جهت رفع آن، اقدامات اساسی و هماهنگ صورت گیرد. در همین راستا، صادراتمحوری و حضور در بازارهای منطقهای، دیگر موضوعی است که میتواند ضمن ایجاد درآمد ارزی برای کشور، انگیزه بیشتری برای خودروسازان در جهت ارتقای سطح تولید ایجاد کند. به باور فعالان این عرصه دراین مسیر همچنین حذف تدریجی قیمتگذاری دستوری، میتواند زمینهساز تعادل در بازار و افزایش رضایت باشد. کارشناسان افزون براین موارد، به اصلاح ساختارهای تولید، ارتقای ایمنی و تعامل مستمر با نهادهای تخصصی نیز تاکید دارند و معتقدند که با مجموعه این اقدامات، چشمانداز شکلگیری بازاری متعادل، شفاف و متکی بر کیفیت و رقابت، بیش از گذشته قابل تحقق به نظر میرسد. در بررسی بیشتر این موضوع به گفتوگو با روحالله عباسپور، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی و مصطفی پوردهقان، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی پرداختیم که در ادامه میخوانید.