پاتک مودی به ترامپ

تلاش‌های دولت ترامپ برای به‌کارگیری اهرم‌های اقتصادی، به‌ویژه در حوزه انرژی، با هدف منزوی ساختن مسکو در پروسه جنگ اوکراین، در رابطه با دهلی نو با یک پارادوکس عمیق مواجه شده است. برخلاف انتظار کاخ سفید مبنی بر تبعیت کامل شریک استراتژیک آسیایی، فشار مضاعف برای توقف واردات نفت ارزان‌قیمت روسیه، نه تنها خرید را متوقف نکرده، بلکه به تدریج موجب شکاف و افزایش مقاومت در مواضع هند شده است.اصرار کاخ سفید مبنی بر اجرای فوری قطع وابستگی هند به انرژی روسیه، در عمل اثربخشی خود را از دست داده است. زمانی که ایالات متحده با اعمال تعرفه‌های سنگین (افزایش تا ۵۰ درصد بر برخی کالاهای هندی) اقدام به مجازات دهلی نو کرد، این کشور به‌جای تسلیم شدن، اولویت خود را بر منافع حیاتی مصرف‌کنندگان داخلی و امنیت انرژی متمرکز ساخت. این رویکرد، که در آن هند به بزرگ‌ترین خریدار نفت روسیه پس از چین تبدیل شد، نشان داد که استدلال‌های ژئوپلیتیک واشنگتن در برابر محاسبات اقتصادی و استقلال عمل هند، کمرنگ شده است.
نقطه اصلی این چالش، اصرار شخصی دونالد ترامپ بر تحقق «پیروزی مطلق» در این پرونده است. اظهارات ترامپ مبنی بر اینکه مودی «تعهد داده» به این روند پایان دهد، در حالی که وزارت خارجه هند آن را تنها به «حفظ اولویت مصرف‌کننده» تقلیل داده، نشان‌دهنده گسست در روایت دو طرف است. ترامپ، که نیاز به اثبات کارایی سیاست‌های سختگیرانه خود دارد، نمی‌تواند این درخواست را صرفا یک«فرآیند تدریجی» ببیند و به این ترتیب، بر سرعت بخشیدن به این خواسته اصرار می‌ورزد.
این اصرار کور، هند را بیش از پیش در برابر سلطه سیاست خارجی آمریکا مقاوم ساخته است. هرگونه امتیازدهی عجولانه به درخواست واشنگتن، نه تنها از دیدگاه داخلی در دهلی، عقب‌نشینی تلقی می‌شود، بلکه به شرکای استراتژیک این کشور، یعنی روسیه، این پیام را مخابره می‌کند که نفوذ آمریکا بر تصمیم‌گیری‌های حیاتی هند قابل قبول است؛ امری که با استراتژی چندجانبه‌گرایی هند در تضاد کامل است.جالب توجه است که این تنش‌ها در حوزه انرژی، همزمان با تغییراتی در تصویر سیاسی دو رهبر در فضای عمومی بوده است. در حالی که ترامپ تلاش می‌کند از دوستی شخصی با مودی برای توجیه این فشارها استفاده کند، خود مودی در مواجهه با این تاکتیک‌ها، ناچار به حفظ فاصله استراتژیک خود است تا اعتبار رهبری‌اش خدشه‌دار نشود. در نهایت، سیاست‌های کنونی آمریکا، به‌جای تقویت اتحاد، ناخواسته هند را به سمت تثبیت روابط اقتصادی خود با محورهای جایگزین سوق داده و بن‌بست ترامپ را در عرصه دیپلماسی انرژی عمیق‌تر کرده است.