سیدمحمد بحرینیان
۱۳ آبان یادآور ایستادگی ملتی است که اراده کرد «خود» باشد، نه وابسته و دنباله‌رو. روزی که دانشجویان انقلابی، در اعتراض به سلطه‌طلبی آمریکا، فریاد استقلال ایران اسلامی را به گوش جهان رساندند. از آن روز تاکنون، ملت ما در مسیر استقلال سیاسی گام‌های بلند و ماندگاری برداشته است؛ دیگر هیچ قدرتی در دنیا نمی‌تواند برای مردم ایران تصمیم بگیرد یا بر اراده ملی سایه بیندازد. امروز در اوج استقلال سیاسی هستیم، اما واقعیت آن است که استقلال اقتصادی هنوز به نقطه مطلوب نرسیده است.
استقلال اقتصادی یعنی توان اداره کشور بر پایه ظرفیت‌های درونی، بدون تکیه حیاتی بر خارج. یعنی اقتصادی که با تحریم‌ها آسیب جدی نبیند، با تکانه‌های جهانی نلرزد و با قطع درآمدهای نفتی، زمین‌گیر نشود. استقلال اقتصادی به معنای قطع ارتباط با جهان نیست، بلکه به معنای قطع وابستگی است؛ یعنی اگر روزی دشمن تصمیم گرفت دریچه‌ای را ببندد، ما از مسیر دیگری حرکت کنیم.
اقتصاد ما هنوز در برخی بخش‌ها به نفت، واردات کالاهای واسطه‌ای و حتی فرهنگ مصرف خارجی وابسته است. وابستگی‌ای که گاه ریشه در ساختارها دارد و گاه در ذهن‌ها. تا زمانی که تصور کنیم «کالای خارجی بهتر است»، استقلال اقتصادی تحقق نخواهد یافت.
در سال‌های اخیر، تلاش‌های مهمی برای بومی‌سازی فناوری، حمایت از تولید داخل و گسترش تجارت با کشورهای همسو انجام شده، اما مسیر استقلال اقتصادی، نیازمند تحولی عمیق‌تر است؛ تحولی در سیاست‌گذاری، در نظام بانکی و مالیاتی، و در فرهنگ عمومی جامعه. استقلال اقتصادی بدون اصلاح الگوی مصرف، شفافیت در تولید و مقابله با رانت و قاچاق، به سرمنزل نخواهد رسید.
امروز، درحالی‌که دشمنان انقلاب از هر ابزار اقتصادی برای فشار بر ملت ایران بهره می‌برند، راه درست نه عقب‌نشینی است و نه قناعت به شعار. بلکه باید «جهاد اقتصادی» را همانند «جهاد سیاسی» به یک باور عمومی تبدیل کنیم. جوان ایرانی باید بداند که هر ابتکار، هر کارخانه کوچک و هر خدمت فناورانه، سنگری در مسیر استقلال است.
۱۳ آبان، فقط یادآور تقابل با آمریکا نیست؛ یادآور عزتی است که از خودباوری زاده شد. آن روز دانشجویان نشان دادند که می‌توان به قدرت‌های بزرگ «نه» گفت. امروز نیز نوبت آن است که همین «نه» را در عرصه اقتصاد تکرار کنیم: نه به خام‌فروشی، نه به واردات بی‌رویه، نه به اقتصاد رانتی و نفت‌محور.
استقلال سیاسی را به بهای سنگینی به دست آوردیم که البته آورده‌اش به بهایش می‌ارزید؛ حال وقت آن است که استقلال اقتصادی را نیز تحقق بخشیم. آینده ایران، در گرو اقتصادی است که بر دوش مردمش بایستد، نه بر لوله‌های نفت و تصمیم بیگانگان. این، معنای واقعی شعار «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» است.