راه حل تراز کردن بودجه، تنظیم کردن هزینه ها با منابع قطعی است
کلید بودجه پایدار
گروه اقتصادی
در سالهای اخیر تجربه کشور نشان داده است که بودجه واقعی و مبتنی بر منابع پایدار میتواند نقش مؤثری در کنترل تورم، کاهش فشار بر بازارها و تقویت ثبات اقتصادی داشته باشد. با توجه به فصل تدوین بودجه، کارشناسان و نمایندگان مجلس بر این باورند که تمرکز بر منابع واقعی، مالیات شفاف و درآمدهای قابل تحقق، بهترین راهکار برای جلوگیری از کسری بودجه و ایجاد توازن میان درآمد و هزینههاست. واقعیت این است که هرگاه بودجه بر پایه منابع دستیافتنی و صحیح تنظیم شده، دولت توانسته با اعتماد به توان داخلی، تصمیمات سیاستگذاری خود را بدون اتکا به درآمدهای ناپایدار اتخاذ کند و از فشار بر اقتصاد کشور بکاهد.
توجه ویژه به مالیاتهای واقعی، مولدسازی داراییهای دولت و ارتقای صادرات غیرنفتی، نمونههایی از اقدامات مثبت و اثرگذار در راستای افزایش پایداری منابع بودجه هستند. تجربه چند سال اخیر نشان داده که با استفاده از این منابع میتوان کسری بودجه را کاهش داد و فشار مالی بر دولت و مردم را به حداقل رساند. همچنین بررسی روند تحقق درآمدهای مالیاتی و منابع بودجهای در سالهای گذشته نشان میدهد که وقتی سیاستها مبتنی بر واقعیتهای اقتصادی و ظرفیتهای داخلی طراحی میشوند، امکان پیشبینی دقیق درآمدها و برنامهریزی صحیح برای هزینهها فراهم میشود. این امر به دولت امکان میدهد تا بدون نیاز به استقراض یا افزایش پایه پولی، پروژههای عمرانی، برنامههای حمایتی و طرحهای توسعهای را با اطمینان پیش ببرد. علاوه بر این، کنترل دقیق منابع و جلوگیری از درج منابع غیرقابل تحقق، باعث افزایش اعتمادبخشهای اقتصادی و جامعه به عملکرد دولت میشود. وقتی فعالان اقتصادی بدانند که بودجه بر پایه واقعیتها نوشتهشده و درآمدها قابل تحقق هستند، امکان برنامهریزی بلندمدت، سرمایهگذاری پایدار و تقویت تولید فراهم خواهد شد. درواقع، تدوین بودجه واقعی نهتنها از فشار مالی بر دولت میکاهد، بلکه فضای کسبوکار و اقتصاد کشور را باثبات و پیشبینیپذیر میکند. در نهایت، میتوان گفت که واقعیسازی بودجه و تمرکز بر منابع پایدار، نه یک محدودیت بلکه فرصتی برای توسعه اقتصادی، کاهش تورم و تقویت توان داخلی کشور است. با اتخاذ این رویکرد، امکان برنامهریزی دقیق برای تحقق اهداف کلان کشور در حوزههای اقتصادی، اجتماعی و عمرانی فراهم شده و مسیر رشد و شکوفایی اقتصادی با پایداری بیشتری طی خواهد شد. در بررسی بیشتر این موضوع بامهرداد گودرزوند چگینی، عضو کمیسیون برنامهوبودجه مجلس شورای اسلامی و مجید دوست علی، دیگر عضو کمیسیون برنامهوبودجه مجلس شورای اسلامی به گفتوگو پرداختیم که در ادامه میخوانید.
مهرداد گودرزوند چگینی، عضو کمیسیون برنامهوبودجه مجلس:
پایداری منابع بودجه شرط مهار تورم است
مهرداد گودرزوند چگینی، نماینده مردم رودبار و عضو کمیسیون برنامهوبودجه مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با خبرنگار «رسالت» بیان کرد: یکی از موضوعات اساسی که دولت در آستانه تدوین بودجه باید آن را پیگیری کند، مسئله واکاوی فرآیند اجرایی بودجه در چند سال گذشته است. درحقیقت باید منابع چندسال گذشته بررسی گردد تا مبرهن شود چهمقدار از این منابع محقق نشده و دیگر در بودجه سال آینده قرار نگیرد.
وی افزود که باید به سمت پایداری منابع حرکت کرد و کوشید تا منابع غیرقابل اتکا در بودجه دیده نشود و سپس ادامه داد: برنامه هفتم بهعنوان یک سندبالادستی میتواند بسیار کمک کننده باشد و اثرات حائزاهمیتی را رقم بزند. گفتنی است کت امروز حدود
۳۵ تا ۴۰ درصد بودجه کشور منابع مالیاتی است و خوشبختانه طی چندسال گذشته مبرهن گشته که این بخش تحقق خوب و قابل اتکایی داشته است.
نماینده مردم رودبار در مجلس دوازدهم همچنین خاطرنشان کرد: یکی از نکات حائزاهمیت بودجه، موضوع صادرات و فروش نفت است. ازاینرو باید نوسانات و میانگین قیمتها را بهخوبی طراحی کرد تا در میانهسال مشکلی رقم نخورد.
او متذکر شد: یکی دیگر از موضوعات جدی بودجه، مسئله عوارض و واردات کالا است. چنانچه منابعی که برای بودجه درنظر گرفته میشود، واقعی باشد و بهصورت مطلوب و
پیش بینی شده محقق گردد، نیاز به فروش اوراق کاهش پیدا خواهد کرد و این فرآیند میتواند کاهش و کنترل تورم را رقم بزند.
وی یادآور شد: مادامیکه تورم کنترل گردد، قیمتها در بازار تعدیل خواهد شد و به واقعیت نزدیک خواهد گشت. بنابراین به طورکل ضرورت دارد تا بودجه سال آینده را واقعی ببینیم و بکوشیم پایداری منابع رقم بخورد چراکه بخشی از مشکلات حال حاضر بهموجب ناپایداری بودجه است.
او در پایان این گفتوگو بیان کرد: ناپایداری منابع در بودجه سبب خواهد شد تا دولت به سمت فروش اوراق و سایر راههای تأمین مالی برود که عامل تورم هستند. بنابراین نیاز است تا دولت با کارشناسی دقیق منابع بودجه را قابلاتکا و حقیقی ببینید و بودجهای واقعی را به مجلس ارائه دهد که در طول سال دچار مشکل نشویم.
مجید دوستعلی، عضو کمیسیون برنامهوبودجه مجلس:
ادامه غفلت از مولدسازی، کسری بودجه را تشدید میکند
مجید دوستعلی، نماینده مردم کرمان و راور و عضو کمیسیون برنامهوبودجه مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با خبرنگار «رسالت» ضمن بیان اینکه آفت بودجه، ناترازی است، اظهار کرد: بودجه متشکل از منابع و درآمدها و همچنین هزینهها ست. بنابراین بهمنظور ایجاد تراز و تناسب در آن باید منابع را حقیقی دید. درحقیقت یکی از آفات بودجه، کسری و ناترازی است و متأسفانه گاه در همان ابتدای تدوین بودجه، با ناترازی روبهرو هستیم چراکه منابع مدنظر، درست تعریف نشده و بعیدالوصول میباشند.
وی افزود: مادامیکه منابع بودجه تحقق پیدا نکنند، کسری بودجه رقم خواهد خورد و بهمنظور جبران این کسری، بهسوی استفراض و چاپ پول حرکت خواهد شد که خود عامل افزایش حجم نقدینگی و تورم است.
دوستعلی تصریح کرد: بودجهای صحیح و عملیاتی است که بر اساس منابع واقعی برایشان هزینه تعریف شود. براین اساس دولت باید از ابتدای تدوین بودجه، واقعیتها را ببیند و براساس منابع حقیقی لایحه را به مجلس ارائه دهد. گفتنی است که مجلس نمیتواند ارقام و اعداد بودجه را بهصورت چشمگیر تغییر دهد اما میتواند نظارت بر تراز بودن منابع و مصارف بدارد. ازاینرو دولت باید منابع را حقیقی ارائه دهد و مجلس باید براین فرآیند نظارت بدارد.
عضو کمیسیون برنامهوبودجه مجلس شورای اسلامی با تأکید بر مولدسازی داراییهای دولت همچنین خاطرنشان کرد: اکنون مولدسازی داراییهای دولت یکی از منابع مهم برای بودجه است. این مهم که همواره برآن تأکید گشته است، همچنان موردغفلت قرار دارد و آنطور که شایسته بوده، عملیاتی نشده است. این در حالی است که بسیاری از منابع در اختیار دولت، نیاز دولت نیست و مصرف نمیشود. ازاینرو دولت باید مولدسازی داراییهای خود را اولویت قرار دهد و برای تحقق آن همت ویژه بدارد.
او یادآور شد: بهمنظور جبران و جلوگیری از ناترازی بودجه اگر بتوانیم صادرات بهویژه صادرات غیرنفتی خود را بیشازپیش تقویت کنیم، منبع قابل تحقق بودجه را رقم خواهیم زد. همچنین اخذ مالیات حقیقی نیز بسیار اهمیت دارد و میتواند بستر تحقق هرچهتمامتر بودجه را فراهم سازد.
وی در پایان این گفتوگو بیان کرد: مطابق توصیههای مقام معظم رهبری باید بکوشیم تا از اقتصاد نفتی فاصله بگیریم. درحقیقت باید وابستگی به نفت و فروش آن را به حداقل میزان ممکن برسانیم و منابع حقیقی بودجه را درنظرگیریم. همچنین نیاز است تا کاهش هزینهها را رقم بزنیم و از هزینههای اضافی جلوگیری کنیم تا ناترازی بودجه کاهش یابد و آفتی چون کسری بودجه رقم نخورد.