حسین یاری
تحلیلگر حوزه روابط بین‌الملل
این روزها بسیاری از رسانه‌های آمریکایی بر روی تحولات جاری در ایالت مهم تگزاس متمرکز هستند. تگزاس معروف به آشیانه جمهوری‌خواهان است و این روزها جدایی‌طلبان، بیش از هر زمان دیگری خواستار جدایی از دولت مرکزی شده‌اند. میل استقلال‌طلبی در ایالت تگزاس حتی در دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا نیز به نقطه اوج خود رسیده بود. این روند موجب شده‌است تا برخی تحلیلگران مسائل امنیتی و داخلی آمریکا نسبت به آینده این ایالت و تنش‌های احتمالی که در آن به وقوع می‌پیوندند، دید مثبتی نداشته باشند. امااین روزها به دنبال جدال حقوقی فرماندار تگزاس و رئیس‌جمهور آمریکا بر سر دیوار مرزی مکزیک، شاهد شکل‌گیری دیالوگ‌های بی‌سابقه‌ای در این ایالت هستیم. تگزاس از یک‌سو به‌صورت قانونی و بر اساس یک همه‌پرسی، نمی‌تواند از آمریکا جدا شود و قانون اساسی ایالات‌متحده چنین چیزی را نمی‌پذیرد. بااین‌حال ممکن است وقوع جنگ داخلی و ناآرامی‌های مزمن و مستمر در این ایالت تبدیل به‌پیش درآمدی برای جدایی از آمریکا شود.
اولتیماتوم بایدن به تگزاسی‌ها
جو بایدن، رئیس‌جمهور امریکا با صادر کردن یک اولتیماتوم از فرماندار تگزاس خواسته است که کنترل مناطق مرزی را که به یک مناقشه پرخطر بین ایالت تگزاس و دولت فدرال تبدیل‌شده به نیرو‌های مرزی آمریکا واگذار کند؛ اولتیماتومی که در صورت سرپیچی تگزاسی‌ها از آن، می‌تواند به یک مناقشه ملی کم‌سابقه در آمریکا تبدیل شود. از سوی دیگر، حداقل تاکنون شواهدی دال بر پیروی تگزاسی‌ها از رأی دیوان عالی آمریکا و دستور بایدن وجود ندارد. مناقشه بین گارد ملی تگزاس با دولت فدرال درباره کنترل بر خط مرزی با مکزیک در حال تبدیل‌شدن به یک بحران در سطح آمریکا است. جو بایدن، رئیس‌جمهور «آمریکا روز جمعه به تگزاس ۲۴ ساعت فرصت داد تا با تبعیت از حکم چند روز قبل دادگاه عالی آمریکا، پست‌های گشت مرزی را به دولت فدرال تحویل دهد، در غیر این صورت با عواقب کوتاهی در انجام این کار مواجه خواهد شد ولی گارد ملی تگزاس بدون توجه به اولتیماتوم دولت فدرال به حفظ خط مرزی خود ادامه می‌دهد و در حال نصب موانع مرزی بیشتر است و همچنان از دادن دسترسی به مأموران فدرال خودداری می‌کند. درحقیقت، گارد ملی تگزاس به‌نوعی علیه دولت فدرال اعلام استقلال کرده و سرپیچی خود را از دستورات رئیس‌جمهور علنی ساخته است.
ادامه عملیات ستاره تنها
حدود سه سال است که ایالت تگزاس برای متوقف کردن روند هجومی مهاجرین مکزیکی به سمت آمریکا، عملیات معروف به «عملیات ستاره تنها» را کلید زد. این عملیات، یک عملیات مشترک در امتداد مرز جنوبی بین تگزاس و مکزیک بود که تاکنون نیز ادامه یافته است، ولی از چند هفته قبل، در حال تبدیل‌شدن به یک بحران در سطح آمریکا است. گرگ ابوت، فرماندار تگزاس که در مرکز این مناقشه با کاخ سفید قرارگرفته، می‌گوید که این کار باهدف مقابله با افزایش مهاجرت غیرقانونی، تجارت غیرقانونی مواد مخدر و قاچاق انسان انجام‌شده و دولت دموکرات جو بایدن را به کم‌کاری در برخورد با بحران رو به تزاید مهاجران متهم می‌کند. بااین‌حال به نظر می‌رسد مناقشه به وجود آمده در تگزاس، دارای یک سلسله ابعاد پسینی و پیشینی بوده و نمی‌توان به روایتگری ساده رسانه‌های آمریکایی از آن اکتفا کرد! چندی پیش، تد کروز، نماینده ایالت تگزاس در مجلس سنای آمریکا به توضیح درباره شرایطی پرداخته که او از جدایی آن ایالت از ایالات‌متحده آمریکا حمایت می‌کند. در سخنرانی کروز در دانشگاه تگزاس اِی‌اَنداِم یکی از حاضران از این سناتور پرسید درصورتی‌که تگزاس بخواهد از آمریکا جدا شود چه اتفاقی خواهد افتاد؟ سناتور کروز گفت که «منظور این سؤال» را درک می‌کند اما او در حال حاضر از جدا شدن تگزاس از آمریکا حمایت نمی‌کند. وی گفت: «فکر می‌کنم تگزاس در قبال این کشور مسئولیت دارد و من آماده جدا شدن از آمریکا نیستم. من این کشور را دوست دارم. در حال حاضر نیروی باورنکردنی برای جلوگیری از سقوط آمریکا به پرتگاه و حفظ آمریکا در مدار ارزش‌هایی است که این کشور را ساخته است.» نیوزویک نوشته اما سناتور آمریکایی در این سخنرانی اشاره کرد درصورتی‌که روال امور عوض شوند، نظر او هم‌تغییر خواهد کرد! تد کروز به‌صورت علنی تهدید کرده‌است: «اگر دموکرات‌ها این کشور را اساسا تخریب کنند، اگر دیوان‌عالی را از قضات مدنظر خودشان پر کنند، اگر انتخابات را فدرال کنند و تخلفات انتخاباتی را به‌شدت گسترده کنند، ممکن‌است به‌جایی برسیم که علاج‌ناپذیر باشد. هنوز به آن نقطه نرسیده‌ایم. اگر به آن نقطه علاج‌ناپذیر برسیم، سازمان ناسا را [برای خودمان در ایالت تگزاس] برمی‌داریم، ارتش را در اختیار خودمان می‌گیریم و نفت را برمی‌داریم.»
مقاومت کاخ سفید
قطعا طبق قانون اساسی آمریکا، نمی‌توان با برگزاری همه‌پرسی جدایی یک ایالت از حاکمیت این کشور و دولت فدرال را کلید زد اما در صورت وقوع جنگ داخلی ، این معادله دگرگون خواهد شد. علاوه بر تگزاس، بسیاری ساکنان ایالت کالیفرنیا نیز به دلیل ثروت این ایالت و برتری اقتصادی آن بر دیگر ایالات آمریکا، به‌صورت ذاتی تمایل به خروج از حاکمیت ایالات‌متحده دارند. اینک دیگر پدیده‌هایی مانند تگزیت( جدایی تگزاس از آمریکا) یا کالی اگزیت( جدایی کالیفرنیا از ایالات‌متحده) یک گمانه‌زنی دست‌نیافتنی تلقی نمی‌شود. ایالت تگزاس آمریکا به‌تنهایی هشتمین اقتصاد بزرگ جهان با درآمد سالانه 1.8 تریلیون دلار محسوب می‌شود . این ایالت بزرگترین تولیدکننده انرژی در ایالات‌متحده و بزرگترین صادرکننده ایالات‌متحده برای بیش از 20 سال بوده است.درآمد هنگفتی از فناوری بالا، کشاورزی، صنعت و تولید نفت و گاز طبیعی به دست می‌آورد و ساختاری مستقل از زیرساخت انرژی عمومی ایالات‌متحده دارد. در چنین شرایطی زمینه‌های بالقوه برای جدایی تگزاس از آمریکا وجود دارد اما قطعا کاخ سفید، کنگره و لابی‌های نهان و آشکار قدرت در واشنگتن در برابر این روند مقاومت گسترده‌ای خواهند کرد. درهرحال، تقابل میان ساکنان تگزاس و صاحبان قدرت در آمریکا ازاین‌پس بیش‌ازپیش مورد رصد وتحلیل مخاطبان حوزه روابط بین‌الملل قرار خواهد گرفت.