لزوم افزایش سهم درآمدهای مالیاتی بررسی شد؛
شفافیت، گام نخست تحقق عدالت مالیاتی
گروه اقتصادی
به تازگی محمدهادی سبحانیان، رئیس سازمان امور مالیاتی کشور در یک برنامه تلویزیونی از افزایش سهم درآمدهای مالیاتی سال گذشته کشور از راه مبارزه با فرار مالیاتی خبر داد و گفت: بر اساس برنامه هفتم سهم درآمدهای مالیاتی در تولید نا خالص داخلی باید به ۱۰ درصد برسد. وی ادامه داد: استفاده از روش‌های جدید مالیات‌ستانی مبتنی بر روش‌های جدید و کنار گذاشتن شیوه‌های سنتی مالیات نه تنها به ایجاد شفافیت اقتصادی و برقراری عدالت اقتصادی کمک می‌کند بلکه زمینه‌ساز افزایش درآمدهای مالیاتی در بخش‌های مختلف هم می‌شود. رئیس سازمان امور مالیاتی بیان کرد: جلوی بسیاری از فرارهای مالیاتی و همچنین بی‌عدالتی‌های مالیاتی از طریق شیوه‌های جدید مالیاتی گرفته می‌شود و همین امر خود می‌تواند بر بهبود شفافیت عدالت مالیاتی مؤثر باشد. معاون وزیر اقتصاد اضافه کرد: در حال حاضر تمرکز ما بر دانه درشت‌های مالیاتی است و اجازه نمی‌دهیم که فشار بر روی مودیان مالیاتی خرد و همچنین حقوق بگیران، اصناف و مشاغل خرد وارد شود و از سوی دیگر سازمان مالیاتی به شدت از حامیان افزایش سطح معافیت‌های مالیاتی بر روی مشاغل خرد و
حقوق بگیران است. وی گفت: امیدواریم نظام حقوقی کشور دست نظام مالیاتی را برای مالیات‌ستانی دانه درشت‌ها و افرادی که گردش‌های مالی زیادی دارند، باز بگذارد تا شاهد بهبود و تقویت برقراری عدالت مالیاتی در این بخش باشیم. باور کارشناسان و فعالان حوزه مالیاتی این است که با جلوگیری و به حداقل رساندن فرارمالیاتی می‌توان عدالت مالیاتی را برقرارکرد و مانع شکاف‌های مالیاتی و فشار بر حقوق بگیران، اصناف و مشاغل خرد شد. همچنین این مسیر می‌تواند بستر تحقق افزایش سهم درآمدهای مالیاتی در تولید نا‌خالص داخلی را نیز فراهم سازد و گامی موثر برای رونق تولید داخلی شود. در بررسی بیشتر این موضوع به گفت‌وگو با سیاوش غیبی پور، کارشناس امورمالیاتی پرداختیم که در ادامه می‌خوانید.
سیاوش غیبی پور، کارشناس امورمالیاتی:
برای تحقق عدالت مالیاتی باید سامانه‌های مالیاتی شفاف و هوشمند باشند
سیاوش غیبی پور، کارشناس امورمالیاتی در گفت‌وگو با خبرنگار «رسالت» به تشریح چگونگی افزایش سهم درآمدهای مالیاتی در تولید نا‌خالص داخلی پرداخت و با تاکید بر ضرورت تحقق عدالت مالیاتی و شفافیت هرچه‌تمام‌تر در این مسیر بیان کرد: مالیات، یکی از موضوعات همیشگی، دائمی و زیربنایی هرکشور است که همواره موردتوجه قراردارد. این توجه به موجب برقراری دخل‌و خرج در تمامی نقاط دنیاست. بدیهی است که خرج هیچ‌گاه پایان نمی‌پذیرد و دولت‌ها همواره می‌کوشند تا دخل خود را متناسب سازند تا بتوانند هزینه خانوار، مخارج و سایر هزینه‌های خود را تامین سازند. به طورکل برای تامین این مخارج، از محل فعالیت افراد مالیات اخذ می‌گردد تا فضای عدالت مالیاتی نیز برقرار گردد.
وی افزود: تحقق عدالت مالیاتی مستلزم اجرای صحیح این مسئله و قوانین موجود است. در فرآیند تحقق این مهم مسیر وصول مالیات‌ها نیز اهمیت فراوانی دارد. به طورحتم در مسیر مالیاتی موارد استثناء نیز وجود دارد و پذیرفتنی است؛ به عنوان مثال در کشور حوزه کشاورزی معاف از مالیات است و این معافیت به سبب اهمیت بسیار بالای کشاورزی، دامداری، شیلات و نوغانداری در کشور است. ممکن است در این حوزه‌ها عده‌ای درآمد بالا داشته باشند اما عمل به معافیت، اجرای دقیق قانون است. غیبی پورتصریح کرد: در بخش‌های دیگر، مبنای دریافت مالیات خوداظهاری است و با استفاده از گردش حساب و خوداظهاری میزان مالیات تعیین می‌گردد. منظور از گردش حساب معاملات افراد و فعالیت‌های مالی‌شان است. بررسی تراکنش‌ها مطابق قانون است و به طورکل در تمامی نقاط دنیا مادامی که افراد خوداظهاری می‌کنند، تا
۷۰ درصد مقبول واقع می‌شود.کارشناس امورمالیاتی همچنین خاطرنشان کرد: مادامی که خوداظهاری افراد از سوی دولت پذیرفته می‌شود یعنی به عدالت مالیاتی نزدیک شده‌ایم. در چنین شرایطی نمی‌توان اظهار بی عدالتی مالیاتی داشت چراکه شخص خود اظهارکرده و سازمان مالیاتی نیز مطابق قانون اظهارنامه را پذیرفته است.
او متذکر شد: یکی از چالش‌های حوزه عدالت مالیاتی، افرادی هستند که خارج از گود مالیاتی قرار دارند. بدین معنا که فعالیت مالی دارند اما گزارشی از آن‌ها در دست نیست و خود نیز اظهارنامه پرنمی‌کنند. بدیهی است که اگر دست چنین افرادی رو شود، جرایم پرداخت خواهند کرد و مالیات‌شان نیز وصول می‌گردد اما تا زمانی که شناسایی نشوند، فرار مالیاتی رقم می خورد و عدالت مالیاتی نیز به میزان مطلوب تحقق پیدا نمی‌کند.
وی یادآور شد: برای تحقق عدالت مالیاتی می‌بایست فعالیت مالی افراد را شناسایی کرد و یکی از روش‌های مطرح بررسی تراکنش‌های‌بانکی و فعالیت حساب است.
او بیان کرد: در کشور ایران گام نخست خوداظهاری است و به هرمیزان که شناسایی بیشتر شود، عدالت مالیاتی نیز بیش تر تحقق پیدا خواهد کرد. گام دوم وصول مالیات از افرادی است که وارد چرخه مالیات ستانی می‌شوند. بنابراین شیوه وصول اهمیت فراوانی در تحقق عدالت مالیاتی دارد.
وی اضافه کرد: تحقق عدالت مالیاتی نیازمند بسترسازی و زیرساخت‌های صحیح است. خوشبختانه سامانه‌های موردنیاز مالیاتی درکشور دردستورکار قرار گرفته اما این سامانه‌ها به همان میزان که شفاف هستند، دارای ابهام نیز می‌باشند و گاه مامورین مالیاتی نیز قادر به رفع اشکالات‌شان نمی‌باشند.
وی در پایان این گفت‌وگو بیان کرد: برای تحقق عدالت مالیاتی باید سامانه‌های مالیاتی شفاف، به روز، دقیق و هوشمند باشند. بسترسازی سیستمی نیز می‌بایست دقیق باشد و افراد مرتبط با اجرای امور به خوبی نحوه کار با بسترهای رایانه‌ای را بشناسند.