لزوم توسعه انرژی‌های تجدید پذیر برای جبران ناترازی بررسی شد؛
کلید حل ناترازی در دستان بخش خصوصی
گروه اقتصادی
به‌تازگی محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور در نشست شورای عالی راهبری برنامه هفتم توسعه درباره راهکارهای بهینه‌سازی و مدیریت راهبردی انرژی تعیین‌شده در برنامه هفتم توسعه اظهار کرد: باوجود سازمان‌های متعدد در کشور در دهه‌های گذشته بهینه‌سازی انرژی به‌صورت جدی پیگیری نشد و شاهد هدررفت انرژی در بخش‌های مختلف ازجمله در مصارف خانگی و صنعتی هستیم که ضرورت دارد سیاست‌های بهینه‌سازی و مدیریت مصرف انرژی و به‌ویژه بهره‌گیری از انرژی‌های تجدیدپذیر و نو در اولویت راهبردها و سیاست‌های بخش انرژی کشور قرار گیرد. اولویت‌بخشی به انرژی‌های تجدیدپذیر در سیاست‌های انرژی کشور یکی از مهم‌ترین موضوعات مطرح برای کاهش ناترازی در بخش انرژی می‌باشد و همواره آگاهان این عرصه نسبت به تحقق این مهم تأکید بسیار دارند. گفتنی است که با توسعه نیروگاه‌های خورشیدی و بهره‌گیری از انرژی تجدیدپذیر نه‌تنها به تأمین انرژی صنایع کمک می‌گردد، بلکه فرصتی استثنایی برای تقویت شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه فناوری‌های خورشیدی نیز رقم خواهد خورد. کارشناسان اجرای ناقص ماده ۱۶ قانون جهش تولید دانش‌بنیان، بر ضرورت حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر گامی حائز اهمیت برای رفع ناترازی در بخش انرژی می‌دانند و بر همین اساس حامد یزدیان، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی نیز بیان کرده است: یکی از تکالیف مهم ماده ۱۶
قانون جهش تولید دانش‌بنیان این بود که صنایع کشور موظف شوند حداقل پنج درصد از نیاز برق خود را از طریق نیروگاه‌های تجدیدپذیر تأمین کنند. همچنین وزارت نیرو موظف شده بود در صورت عدم اجرای این قانون، برق را به قیمت تمام‌شده به صنایع بفروشد و منابع حاصل از این جریمه‌ها را به معاونت علمی و صندوق نوآوری و شکوفایی تخصیص دهد. متأسفانه تاکنون این قانون به‌درستی اجرایی نشده و منابع لازم برای حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان فراهم نشده است. وی افزود: اجرای این قانون می‌تواند نقش بسیار مؤثری در توسعه زیرساخت‌های تولید برق تجدیدپذیر داشته باشد و هم‌زمان به رفع ناترازی برق، به‌ویژه در فصول پرمصرف، کمک کند. اما متأسفانه وزارت نیرو و دستگاه‌های مرتبط هنوز اهتمام لازم برای عملیاتی کردن این قانون را نشان نداده‌اند. در حال حاضر برخی صنایع اقداماتی محدود در این زمینه انجام داده‌اند، اما سرعت و گستردگی اجرای این قانون بسیار کمتر از حد انتظار است. اجرای قوانین موجود، توسعه انرژی‌های تجدید پذیر، سیاست‌گذاری‌های صحیح، حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و پشتیبانی برای ورود جدی بخش خصوصی ازجمله مواردی است که کارشناسان و آگاهان عرصه انرژی بر آن تأکید می‌دارند و معتقدند که برای رفع ناترازی انرژی می‌بایست در دستور کار قرار گیرد. بر این اساس به گفتوگو با محمد رشیدی عضو هیئت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی و رمضانعلی سنگدوینی، نایب‌رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی پرداختیم که در ادامه می‌خوانید.
محمد رشیدی، عضو هیئت‌رئیسه مجلس مطرح کرد:
لزوم اولویت‌بخشی به انرژی‌های تجدیدپذیر و اصلاح برخی سیاست‌ها
محمد رشیدی، نماینده مردم کرمانشاه عضو هیئت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با خبرنگار «رسالت» بیان کرد: ناترازی انرژی در دو بخش جدی و موردتوجه است؛ نخست در حوزه سوخت و سپس در بخش برق با ناترازی جدی روبه رو می‌باشیم. گفتنی است که این دو بخش با یکدیگر در ارتباط می‌باشند و بسیاری از نیروگاه‌های کشور گازی هستند و برای فعالیت خود به گاز احتیاج دارند.
وی افزود: به‌منظور جبران ناترازی انرژی ضرورت دارد تا توسعه تجدید پذیرها اولویت قرار گیرد. ضرورت دارد تا این مهم از سوی وزیر نیرو مورد پیگیری قرار گیرد تا تقویت انرژی‌های تجدید پذیر عملیاتی شود. شایان ذکر است تا بگوییم که تجدید پذیرها انرژی سبز عنوان می‌گردند و آلودگی برای محیط‌زیست به همراه ندارند. همچنین تجدید پذیرها نیازی به سوخت برای تولید برق ندارند و در حقیقت دارای صرفه اقتصادی و انرژی می‌باشند.
رشیدی تصریح کرد که توسعه انرژی‌های تجدید پذیر ازجمله سیاست‌های برنامه هفتم توسعه می‌باشد و همچنان نیاز است با نگاهی کلان به آن‌ها پرداخته شود.
عضو هیئت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه رفع ناترازی انرژی نیازمند نگاه کلان و توسعه ارتباطات بین‌المللی است همچنین خاطرنشان کرد: همان‌طور که پیشتر عنوان شد توسعه تجدید پذیرها برای رفع ناترازی انرژی یک نیاز اساسی است و برای تحقق این نیاز اساسی می‌بایست یک نگاه کلان داشت. در حقیقت نیاز است تا رئیس‌جمهور از مسیر توسعه ارتباطات بین‌المللی و قراردادهای خارجی این مهم را عملیاتی کند و توسعه تجدید پذیرها در داخل کشور را رقم بزند.
وی متذکر شد: اینک بستر توسعه تجدید پذیرها در داخل کشور فراهم است و چنانچه این مهم عملیاتی شود، در بازه زمانی کمتر از دو سال ناترازی انرژی به حداقل خواهد رسید و مشکلات این حوزه حل خواهد شد.
نماینده مردم کرمانشاه در مجلس دوازدهم یادآور شد: عدم توسعه تجدید پذیرها و چاره‌جویی دقیق در این حوزه سبب می‌گردد که مشکلات مرتبط با ناترازی انرژی برطرف نشود و افزایش نیز پیدا کند.
عضو کمیسیون انرژی با تأکید بر فشار افزایی بیان کرد: در بخش سوخت نیازمند چندین اقدام می‌باشیم؛ نخست ضرورت دارد که فشار افزایی چاه‌های گاز را در دستور کار قرار دهیم. متأسفانه طی چند سال گذشته به این موردتوجه نشده و این مسئله مورد غفلت قرارگرفته است.
وی با اشاره به مشکلات عدم فشار افزایی در بخش سوخت بیان کرد: اگر فشار افزایی صورت نگیرد، ناترازی در بخش گاز به‌شدت افزایش پیدا خواهد کرد و به حوزه برق نیز خواهد رسید.
رشیدی همچنین ادامه داد: موضوعات مرتبط با رفع ناترازی ازجمله فشار افزایی از سوی متخصصان داخلی کشور قابل تحقق خواهد بود. خوشبختانه سطح دانش متخصصان داخلی کشور به‌گونه‌ای است که ما را از حضور متخصصان خارجی آن‌هم در شرایط تحریمی بی‌نیاز کرده است. شایان‌ذکر است تا بگوییم که تحقق این مهم نیازمند هزینه بسیار می‌باشد و ممکن است که از صندوق توسعه ملی نیز کمک گرفته شود.
او با بیان اینکه برای رفع ناترازی بنزین می‌بایست سیاست‌های خودرویی کشور را اصلاح کنیم، اضافه کرد: ضرورت دارد تا سیاست ناوگان‌های حمل‌ونقل و خودرویی کشور را اصلاح کنیم. متأسفانه تردد بی‌رویه که خودروهای تک‌سرنشین و با مصرف سوخت بسیار بالای داخلی سبب شده تا مصرف بنزین داخلی از حالت عادی خود خارج شود. به‌منظور چاره‌جویی دراین‌باره می‌بایست واردات خودرو را تسریع کنیم تا خودروهای باکیفیت و با مصرف سوخت پایین به کشور وارد شوند.
وی با اشاره به تقویت ناوگان حمل‌ونقل عمومی بیان کرد: مادامی‌که ناوگان حمل‌ونقل عمومی تقویت گردد، بسیاری از ترددهای خودروهای شخصی کاهش پیدا خواهد کرد.
نماینده مردم کرمانشاه در پایان این گفتوگو اظهار کرد: امیدواریم سیاست‌گذاری‌های دولت با توجه به برنامه هفتم توسعه سایر موارد مذکور ازجمله واردات خودرو بتواند ناترازی انرژی به‌ویژه در حوزه برق و سوخت را جبران کند. شاهین ذکر است تا بگوییم که موارد مرتبط با رفع ناترازی انرژی جمله موارد فرابودجه‌ای می‌باشند که نیاز است نسبت به تحقق شان اهتمام جدی ورزیده شود و سرمایه‌گذاری صورت گیرد.
رمضانعلی سنگدوینی، نایب‌رئیس کمیسیون انرژی مجلس مطرح کرد:
تقویت تولید انرژی درگرو حمایت از بخش خصوصی
رمضانعلی سنگدوینی، نماینده مردم گرگان و نایب‌رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با خبرنگار «رسالت» بیان کرد: اکنون به دلیل کمبود انرژی به تمام سیستم کشور لطمه وارد می‌شود. به‌عنوان‌مثال مادامی‌که به بخش تولیدی کشور گاز داده نشود، روند تولید ممکن نخواهد بود و تعطیلی رقم خواهد خورد.
وی افزود: در برنامه هفتم توسعه روش‌های رفع ناترازی انرژی در نظر گرفته‌شده و برای آن نیز برنامه طرح‌شده است. یکی از موضوعات مهم و اثرگذار برای رفع کمبود انرژی این است که بخش خصوصی در این حوزه ورود پیدا کند. متأسفانه تاکنون از حضور بخش خصوصی غفلت کرده‌ایم یا نتوانستیم در حوزه انرژی به‌درستی جذبشان کنیم و به عرصه سرمایه‌گذاری و تولید ترغیب شان کنیم. وی با تأکید بر حضور بخش خصوصی برای جبران کمبود انرژی تصریح کرد: از حضور بخش خصوصی یا غفلت کرده‌ایم یا حمایت کافی را در دستور کار قرار نداده‌ایم. متأسفانه سیستم بانکی کشور نیز حمایت و پشتیبانی لازم را از بخش خصوصی به میزان شایسته و مطلوب نداشته است. او با اشاره به‌شدت بالای مصرف انرژی در کشور همچنین خاطرنشان کرد: اکنون شدت مصرف انرژی در کشور بالا است و بی‌شک برای جبران و کنترل این روند نمی‌توان تنها به مردم و بخش‌های تولیدی و صنعتی فشار آورد.
او با اشاره به بازدهی پایین نیروگاه‌ها بیان کرد: بازدهی نیروگاه‌های کشور پایین است و ما نتواسته‌ایم به‌درستی از انرژی‌های تجدید پذیر بهره بگیریم. در بخش برق حدود
۸۰ هزار مگاوات تولید صورت می‌گیرد که از این میزان تنها یک درصد سهم انرژی‌های تجدید پذیر است. بی‌شک چنین روندی نادرست است و ما می‌بایست به سمت توسعه تجدید پذیرها حرکت کنیم چراکه امروز دنیا بدین سمت در حال حرکت می‌باشد.نایب‌رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی همچنین خاطرنشان کرد: عدم‌حمایت کافی از بخش خصوصی ازجمله تأخیر در پرداخت مطالبات سبب شده تا این بخش از ورود و سرمایه‌گذاری دلسرد شود. فراموش نکنیم که بخش خصوصی دارای ظرفیت بسیار می‌باشد و می‌تواند در حوزه صادرات نیز نقش‌آفرینی مؤثری بدارد. نماینده مردم گرگان در مجلس دوازدهم متذکر شد: باید از بخش خصوصی بخواهیم تا به حوزه تولید ورود کند و در بخش توسعه تجدید پذیرها سرمایه‌گذاری بدارد. او یادآور شد که ناترازی انرژی جدی است و اکنون‌که در فصل پاییز و در آستانه فصل زمستان قرار داریم نیز دچار کسری می‌باشیم. اکنون در بخش برق حدود ۱۶ هزار مگاوات و در بخش گاز نیز حدود ۲۵۰ میلیون مترمکعب کسری داریم.
سنگدوینی همچنین ادامه داد: مقام معظم رهبری، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای بر حضور بخش خصوصی بسیار تأکید کرده‌اند و فرموده‌اند که باید از بخش خصوصی حمایت شود. مطابق تأکید ایشان ضرورت دارد تا ورود بخش خصوصی را امری ضروری بدانیم و پشتیبانی‌های لازم از این بخش را نیز به عمل آوریم.
او با بیان اینکه انرژی‌های تجدید پذیر زود بازده هستند، اضافه کرد: توسعه انرژی‌های تجدید پذیر نیز ازجمله موارد بسیار مهم برای جبران کمبود انرژی می‌باشد.
وی بیان کرد: به‌تازگی وزیر اقتصادبیان داشته است که سال جاری آخرین سال بنگاه‌داری بانک‌ها خواهد بود و باید از این روند جلوگیری شود. بی‌شک چنین چیزی بسیار درست است و بانک‌ها باید در میدان عمل بیایند و از بخش خصوصی پشتیبانی کنند. به‌بیان‌دیگر بانک‌ها می‌بایست پشتوانه تولید شوند و بنگاه‌داری نکنند.سنگدوینی تشریح کرد: در بیشتر نقاط دنیا دولت توسعه زیرساخت‌ها را انجام می‌دهد، شبکه بانکی حمایت می‌کند بخش خصوصی می‌شود تا توسعه تولید در دستور کار قرار گیرد و اجرایی شود.
وی با بیان اینکه یکی از ارکان تولید، انرژی است ادامه داد: در بخش بهینه‌سازی شرایط خوبی نداریم اگرچه که بهینه‌سازی یکی از الگوهای مهم و اساسی برای جبران ناترازی انرژی است. وی در پایان این گفتوگو بیان کرد: بهینه‌سازی یکی از موارد بسیار مهم است که می‌بایست در دستور کار قرار بگیرد. همچنین ضرورت دارد تا سوخت متنوع ایجاد کنیم و در حوزه حمل‌ونقل تنها سوخت مورداستفاده بنزین نباشد. گفتنی است که تو امان با این موضوعات ضرورت دارد تا افزایش کیفیت خودروهای داخلی را نیز اولویت قرار دهیم.