در پی ضرورت افزایش بهرهوری و برنامهریزیهای بلندمدت اقتصادی مطرح شد:
رقابت‌پذیری محرک اصلی رشد اقتصادی
گروه اقتصادی
بهرهوری نقش بسیار مهمی در رشد اقتصادی کشورها ایفا می‌کند و به طورکل مادامی‌که بهرهوری در یک کشور افزایش می‌یابد، این تأثیرات در بخش‌های مختلف اقتصادی مشاهده می‌شود. به‌عنوان‌مثال هنگامی‌که بهرهوری بالا می‌رود، تولید و خدمات بیشتری با منابع کمتری تولید می‌شود. این افزایش تولید می‌تواند به رشد اقتصادی کمک کرده و باعث افزایش تولید ناخالص داخلی (GDP) شود. همچنین در کشورهایی که بهرهوری بالاتری رقم می‌خورد، شرکت‌ها و صنایع قادرند کالاها و خدمات را با هزینه‌های کمتری تولید کنند. این امر به کاهش قیمت‌ها و افزایش رقابت‌پذیری در بازار جهانی منجر می‌شود و بستر جذب سرمایه‌گذاری خارجی و افزایش صادرات را فراهم می‌سازد. آمارهای رسمی بیان می‌دارند که در اقتصاد با بهرهوری بالا، تولید افزایش می‌یابد و هزینه‌ها کاهشی می‌گردد و به‌موجب تحقق این دو مؤلفه شرکت‌ها سود بیشتری کسب می‌کنند. همچنین این امر به‌طورمعمول به افزایش دستمزدها و بهبود سطح زندگی افراد منجر می‌شود، زیرا کارگران و کارمندان از بهرهوری بالاتری نیز بهره‌مند می‌شوند. گفتنی است که با افزایش بهرهوری، صنایع مختلف می‌توانند به نوآوری‌های جدید بپردازند و مشاغل جدیدی ایجاد کنند. اگرچه ممکن است بعضی شغل‌ها به دلیل اتوماسیون و بهینه‌سازی فرآیندها دچار تأثیر شوند اما در مقابل شغل‌های باکیفیت و مهارت‌های بالا افزایش می‌یابند. شایان‌ذکر است تا بگوییم که افزایش بهرهوری به معنای استفاده بهتر از منابع است که موجب می‌شود بخش خصوصی و دولتی منابع بیشتری را برای تحقیق و توسعه (R&D) اختصاص دهند. بنابراین این امر به ایجاد تکنولوژی‌های جدید و نوآوری‌هایی می‌انجامد و به رشد اقتصادی کشور نیز کمک می‌کنند. کارشناسان و آگاهان این حوزه براین باورند که توأمان با افزایش بهرهوری، وجود فضای اقتصادی رقابتی و قابل پیش‌بینی برای رشد اقتصادی و توسعه کشورها از اهمیت بالایی برخوردار است. در حقیقت به‌زعم کارشناسان، تحقق افزایش بهرهوری درگرو وجود فضای اقتصادی رقابتی و قابل پیش‌بینی برای رشد اقتصادی است. آن‌ها می‌گویند زمانی که اقتصاد رقابتی و قابل پیش‌بینی باشد، سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی اعتماد بیشتری به بازار دارند و آماده‌اند تا سرمایه‌گذاری کنند. درنتیجه این امر می‌تواند به رشد صنایع مختلف، ایجاد شغل و پیشرفت اقتصادی کمک کند. همچنین در یک اقتصاد رقابتی، شرکت‌ها و بنگاه‌ها ناچار به بهبود کیفیت محصولات و خدمات خود هستند تا از رقبای خود پیشی بگیرند. این رقابت باعث نوآوری، بهبود فرآیندها و کاهش هزینه‌ها می‌شود که درنهایت به بهرهوری بالاتر و رشد اقتصادی می‌انجامد. گفتنی است که فضای قابل پیش‌بینی به معنای وجود قوانین و سیاست‌های شفاف است که به کاهش ریسک‌های اقتصادی کمک می‌کند. این امر به کسب‌وکارها اجازه می‌دهد تا برنامه‌ریزی بهتری انجام دهند و درنتیجه تصمیمات مالی و سرمایه‌گذاری بهتری بگیرند. در یک فضای رقابتی، بازارها به‌طور طبیعی تنظیم می‌شوند و منابع به سمت کارآمدترین استفاده‌ها هدایت می‌شوند. این کمک می‌کند تا تولید و مصرف به شکل بهینه‌تری صورت گیرد و از انحصار جلوگیری شود. فضای اقتصادی قابل پیش‌بینی و رقابتی به‌طورمعمول موجب جذب منابع مالی و کمک‌های بین‌المللی می‌شود. بنابراین به‌طورکلی، ایجاد فضایی رقابتی و قابل پیش‌بینی، برای بنگاه‌ها و برای اقتصاد ملی گامی حائز اهمیت و ضروری است چراکه باعث بهبود کارایی، کاهش هزینه‌ها، افزایش نوآوری و رشد پایدار می‌شود. در بررسی بیش‌تر این موضوع به گفتوگو با آلبرت بغزیان و عطا بهرامی، کارشناسان مسائل اقتصادی پرداختیم که در ادامه می‌خوانید.
آلبرت بغزیان، کارشناس مسائل اقتصادی:
مالیات‌ها نباید موجب فشار بر مردم شود
آلبرت بغزیان، کارشناس مسائل اقتصادی در گفتوگو با خبرنگار «رسالت» با اشاره به لزوم افزایش بهرهوری و اثرات قابلیت پیش‌بینی پذیر بودن اقتصاد بیان کرد: قابلیت پیش‌بینی پذیر بودن اقتصاد درگرو ثبات متغیرهای کلان اقتصادی همچون نرخ ارز و تعرفه‌ها است و مطلوب است که متغیرهای کلان اقتصادی از وضعیت هیجانی برخوردار نشود. به طورکل نوسانات ارزی سبب تغییر وضعیت متغیرها می‌شود و بر فرآیند پیش‌بینی پذیر بودن تأثیر می‌گذارد. بهرهوری نیز یک مفهوم اقتصادی است و بدین معنا است که نیروی کار بتواند طی مدت‌زمانی که در اختیار دارد، به تولید کمک کند تا وقت تلف نشود و به تقویت تولید منجر شود.
وی با تأکید بر ضرورت طرح برنامهریزیهای بلندمدت برای افزایش بهرهوری افزود: بخشی از رشد اقتصادی کشور بر عهده افزایش بهرهوری است و اینکه بهرهوری چطور قابلیت افزایش دارد، امری است که درگرو طرح برنامه‌ریزی بلندمدت می‌باشد. براین اساس ضرورت دارد تا کارخانه و اصناف و فعالیت‌های مختلف اقتصادی به‌صورت بهره‌ور عمل کنند و از زمان و منابعی که اختیار دارند، حداکثر استفاده را بدارند.
بغزیان تصریح کرد: به طورحتم افزایش بهرهوری به‌منظور تحقق رشد اقتصادی درگرو برنامهریزیهای میان‌مدت و بلندمدت است و طی کوتاه‌مدت عملیاتی نخواهد شد. گفتنی است که تحقق این مهم به عواملی همچون آموزش، پایش، مدیریت و نظارت نیز بستگی دارد.
کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به اثرات افزایش بهرهوری در رونق تولید همچنین خاطرنشان کرد: تحقق بهرهوری سبب می‌شود تا تولید بیشتری رقم بخورد و درنتیجه رشد اقتصادی عملیاتی شود. گفتنی است که از دیگر مؤلفه‌های مهم بر تحقق رشد اقتصادی، سرمایه‌گذاری است و ضرورت دارد تا سرمایه‌گذاری به‌صورت داخلی و خارجی افزایشی شود.
او متذکر شد: متأسفانه تحقق رشد اقتصادی به‌موجب اعمال تحریم‌ها به شکل هدف‌گذاری شده تحقق نمی‌یابد و محدودیت‌هایی در این فضا وجود دارد. از طرفی دیگر مواردی همچون تأمین منابع، کمبود آب، برق یا گاز نیز می‌توانند بر رشد اقتصادی اثرات خود را اعمال سازد و نیاز است تا دولت برای‌شان برنامه دقیق بدارد.
وی در پایان این گفتوگو رشد اقتصادی را مستلزم برنامهریزیهای دقیق و بلندمدت دانست و یادآور شد: به طورحتم رشد اقتصادی قابلیت تحقق دارد اما در این فضا برنامه‌ریزی برای تحقق عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی اهمیت فراوانی دارد.
عطا بهرامی، کارشناس مسائل اقتصادی:
رونق بهرهوری درگرو بهبود ارائه خدمات و بازار رقابتی است
عطا بهرامی، کارشناس مسائل اقتصادی در گفتوگو با خبرنگار «رسالت» لازمه رونق بهرهوری اقتصادی را بهبود ارائه خدمات و بازار رقابتی دانست و دراین‌باره بیان کرد: در اقتصاد‌های امروز بهرهوری و کارآفرینی اهمیت فراوانی دارد. همچنین ضرورت دارد تا محیط داخلی از تعدد تصمیم‌گیری و فضای غیر شفاف برخوردار نباشد و یک فضای شفاف رقابتی باشد. از سوی دیگر ضرورت دارد تا صنعت مورد‌نظر در تجارت جهانی حضور داشته تا مؤلفه‌های رشد اقتصادی فراهم گردد. گفتنی است که در این فضا حمایت‌های تعرفه‌ای برای ورود کالا اهمیت فراوانی دارد تا فضای رونق صادرات و رقابت داخلی میسر شود. مادامی‌که این موارد عملیاتی شود، بهرهوری تحقق پیدا خواهد کرد.
وی بابیان اینکه به‌طور کل کشورهای مختلف دنیا نیز از مسیر افزایش بهرهوری رشد اقتصادی خود را رقم می‌زنند، افزود: خاصیت بازارهای رقابتی، فروش کالا باقیمت کمتر و ارائه خدمات بهتر است. مادامی‌که این روند شکل گیرد، خریدار ارزیابی دقیق خواهد داشت و درنتیجه کالای یک بازار را انتخاب خواهد کرد. به‌عنوان‌مثال در بازار فروش تلفن‌های همراه چنین مسئله‌ای مطرح است و قیمت‌ها اگرچه در یک بازه مشخص هستند اما درنهایت بازاری موفق است که قیمت مناسب‌تر و خدمات بهتر ارائه دهد. با تحقق این دو مؤلفه، بازه بهرهوری آغاز خواهد شد. متأسفانه فضای رقابتی مدنظر در داخل کشور چندان به چشم نمی‌خورد و برهمین اساس است که بهرهوری به شکل مطلوب صورت نمی‌گیرد. بازار خودروی داخلی مصداق این امر است و به‌موجب آنکه فضای رقابتی برقرار نیست، بهرهوری عملیاتی نمی‌گردد.
بهرامی جلوگیری از تصمیات آنی را گامی مهم در راستای تحقق بهرهوری هرچه‌تمام‌تر دانست و تصریح کرد: مقررات‌‌‌زدایی و جلوگیری از تصمیمات آنی از مؤلفه‌های ضروری برای ایجاد فضای رقابتی و شروع بازه بهرهوری است. گفتنی است که این مهم در برنامه‌ها به‌خوبی رعایت شده اما در اجرا به‌درستی صورت نمی‌گیرد.
کارشناس مسائل اقتصادی در پايان اين گفتوگو همچنین خاطرنشان کرد: با رقم زدن فضای رقابتی و ارائه خدمات بهتر، بازه بهرهوری آغاز خواهد شد. نمونه این مسئله را با می‌توان با ارزیابی بازار پوشاک متوجه شد؛ اکنون در بازار پوشاک کشور، تولیدکنندگان سایت‌های مختلفی را به‌منظور فروش راه‌اندازی کرده و قیمت‌گذاری و خدمات رقابتی دارند. به‌موجب تحقق این دو مهم بهرهوری آغاز گشته و بر این اساس می‌توان اظهار داشت که اگر در سایر بازارها نیز این دو مهم را در دستورکار قرار دهیم، وارد دالان بهرهوری و رشد اقتصادی خواهیم شد.