خدیجه کبری؛ آیینه‌تمام‌نمای زن مسلمان انقلابی

گروه فرهنگی
از فکر کردن به شخصیت خدیجه کبری سلام‌الله علیها خسته نمی‌شویم. أولا در جامعه‌ای که زن أساسا بی‌ارج و قرب است و در برخی اقشار جامعه دختران زنده‌به‌گور می‌شوند، این زن توانست به پایگاه اجتماعی ویژه و ثروت قابل‌توجهی دست یابد. در مرحله بعد در جامعه‌ای که ازنظر اخلاقی در انحطاط است؛ این زن توانست چنان مرتبه‌ای از پرهیزکاری را رعایت کند که بتواند مادر سیده النسا العالمین شود. در مرحله بعد این زنی که هم ثروت دارد هم حرمت دارد و هم عزت، در عنفوان جامعی هیچ‌یک از سرامدان عرب را شایسته خود نمی‌بیند مگر فرزند عبدالله را؛ یتیم نظرکرده‌ای از بنی‌هاشم که او نیز در حرمت و عزت بی‌همتا است اما خودش ثروت چندانی ندارد. این یعنی خدیجه کبری هم زنی کاردان بود که فعالیت اجتماعی موفقی داشت، هم در این موفقیت و محبوبیت و ثروت به راه خطا نرفت و اوج وقار و عصمت را حفظ کرد و هم این بصیرت را داشت دل به مردی خدایی ببندد، مردی که در آینده‌ای نه چندان دور، ختم‌المرسلین می‌شد. 
نقش او در تاریخ اسلام هم بی‌نظیر است. او ثابت می‌کند نهضت اسلامی من البدو الی الختم با همراهی زنان ممکن می‌شود. خدیجه کبری هم از پیامبر حمایت عاطفی کرد و به عنوان یک زن اولین یار و مسلمان و تابع حضرت گشت. هم حمایت اجتماعی و اقتصادی خود را مبذول رسول خدا کرد و هم، شاید مهم‌تر از این‌ها، سرآغاز نسل عصمت شد و فاطمه اطهر را به دنیا آورد و تربیت کرد. او هم بانی نسل پیامبر که در حقیقت شجره نبوت است بود و هم در زمان حیات رسول خدا بدون حمایت عاطفی و اقتصادی و اجتماعی او نهضت نوپای اسلامی نمی‌توانست شروع قدرتمندی داشته باشد. وجود مبارک خدیجه کبری ثابت می‌کند زن در اسلام چه جایگاه بزرگی دارد. زن در اسلام هم باید فعالیت اجتماعی داشته باشد و هم ویژگی‌های منحصربه‌فرد زنانه را در خود حفظ کرده باشد، یعنی نقش همسری و مادری را به نحو اکمل به انجام برسد. سخن از می‌تواند نیست، سخن از باید است. زن باید بتواند ازنظر اجتماعی از ولی خود دفاع کند. حضرت فاطمه زهرا سلام‌الله علیها فقط همسر مولا امیرالمؤمنین نبود، فقط مادر فرزندان او نبود، حضرت در وقایع پس از سقیفه به‌طور میدانی از امیر مؤمنان علیه‌السلام حمایت کرد. و هرچند صدیقه طاهره سرور زنان عالم است و حتی بر مادر خود افضلیت دارد؛ اما این دفاع از ولی و همسر را از مادر به ارث داشت. او شهید کوچه شد؛ همان‌گونه که مادرش شهید شعب شده بود. مادر را قحطی شعب ابیطالب آب کرد، ام ابیها را زخم‌ها...