سربازی اجباری در ناتو!

همان‌گونه که پیش‌بینی می‌شد، تبعات وقوع جنگ اوکراین منتج به تغییر برخی قواعد راهبردی و امنیتی در حوزه ژئو استراتژیک اروپا و ناتو شده است. تا قبل از  سال 2022 میلادی، تحلیلگران از احتمال جنگ در حوزه جغرافیایی اروپا سخن می‌گفتند اما پس از وقوع جنگ اوکراین، این احتمال تبدیل به یک واقعیت مطلق شده است! حتی در صورت انعقاد پیمان آتش‌بس میان اوکراین و روسیه ، سایه جنگ بر سر اروپا به قوت خود باقی خواهد ماند.نباید فراموش کرد که 28 کشور عضو پیمان آتلانتیک شمالی، اروپایی هستند. ضمن آنکه در آینده‌نگاری و آینده‌پژوهی نبردها، کماکان اروپا به‌مثابه زمین اصلی هرگونه نبرد احتمالی در سال‌های آتی تلقی می‌شود. 
گریز از ارتش و خدمت سربازی، تبدیل به یکی از اصلی‌ترین نگرانی‌های ناتو ( در قبال عواقب پسینی جنگ اوکراین ) شده است. بدیهی است که در فرامتن وفضای کنونی، کمتر شهروندی در اروپا علاقه‌مند به خدمت در ارتش کشورش است! محدود شدن بودجه‌های دفاعی از یک‌سو و فشار روانی ناشی از جنگ اوکراین سبب شده تا کشورهای اروپایی عضو ناتو بررسی طرح سربازی اجباری را در دستور کار قرار دهند. این در حالی‌است که ساختار ارتش در اروپا دستخوش تغییراتی شده و بازتعریف این ساختار در بطن تحولات امنیتی ونظامی جدید چندان آسان به نظر نمی‌رسد. پس از جنگ سرد، کشورهای اروپایی به‌طور نظام‌مند ارتش‌های خود را کوچک کردند. در این میان کشورهای مهم اروپا مانند فرانسه خدمت سربازی اجباری را به حالت تعلیق درآوردند و شاهد کاهش متناسب در اندازه نیروهای مسلح خود بودند به‌نحوی‌که تعداد پرسنل نظامی این کشور در مقایسه با دهه ۹۰ میلادی ۳۸ درصد کاهش نشان می‌دهد.در میان دیگر کشورهای اروپایی تنها اتریش، قبرس، دانمارک، استونی، فنلاند، یونان، نروژ، سوئیس و ترکیه بودند که هرگز خدمت سربازی اجباری را به حالت تعلیق درنیاوردند.
درهرحال، اکنون اروپا درصدد تأمین نیروی نظامی کافی جهت امنیت سرزمینی و جمعی خود است. همین مسئله سبب شده تا زمزمه‌هایی که در ماه‌های ابتدایی جنگ اوکراین در خصوص سربازی اجباری در قاره سبز مطرح‌شده بود، این روزها بیش‌ازپیش در آستانه تحقق واقعی قرار گیرد. قطعا این مسئله، منجر به نارضایتی شدید شهروندان اروپایی،خصوصا جوانانی خواهد شد که تا قبل از آن، میان خدمت یا عدم خدمت در ارتش، مخیر بوده اند! سران ناتو درصدد القای این مسئله هستند که جذب سرباز در کشورهای اروپایی باهدف بازدارندگی در برابر دشمنان ناتو( به‌صورت خاص روسیه) صورت می‌گیرد اما اکنون دیگر در عرصه انتزاعی و عینی، مرزی میان بازدارندگی و جنگ وجود ندارد. معامله نهایی واشنگتن -مسکو بر سر جنگ اوکراین از یک‌سو ، احساس نیاز کشورهای اروپایی عضو ناتو مبنی برجذب اجباری سرباز و نیروهای نظامی را تشدید می‌کند و به همان شدت، میزان و شدت گریز جوانان اروپایی از خدمت در ارتش را کاهش می‌دهد. شکل‌گیری این رابطه معکوس، می‌تواند در آینده‌ای نزدیک تبدیل به محلی برای منازعات جدید میان نسل جدید اروپا و سران کشورهایشان شود.