آرایش جدید در قفقاز؟

ارمنستان در راستای تنوع‌بخشی به منابع تسلیحاتی و تقویت سامانه پدافند هوایی خود، در اواسط تابستان دومین محموله از سامانه‌های موشکی «آکاش» ساخت هند را دریافت خواهد کرد. این اقدام با هدف مقابله با توانمندی‌های نظامی جمهوری آذربایجان صورت گرفته است.این اقدام بخشی از قرارداد 700 میلیون دلاری میان دو کشور است که با هدف توانمندسازی ارتش این جمهوری برای مقابله با هواپیماهای جنگی و موشک‌های کروز صورت می‌پذیرد.
اولین آتشبار موشکی «آکاش» در نوامبر سال گذشته میلادی از هند به ارمنستان تحویل داده شده بود. سامانه «آکاش» یک سامانه موشکی زمین به هوای تاکتیکی است که برای رهگیری و انهدام اهداف هوایی از جمله جنگنده‌ها، پهپادها و موشک‌های کروز طراحی شده است. این سامانه توسط شرکت «بهارات الکترونیکس لیمیتد» هند تولید می‌شود و هر مجموعه آن شامل یک رادار سه‌بعدی با قابلیت اسکن و چهار پرتابگر است که هر یک به سه موشک مجهز هستند. برد عملیاتی این سامانه موشکی 25 کیلومتر عنوان شده است.ایگور کوروتچنکو، مدیرکل موسسه مطالعات استراتژیک خزر در روسیه، سردبیر مجله «دفاع ملی» و تحلیلگر سیاسی، به تشریح ویژگی‌های سامانه پدافند هوایی «آکاش» و سناریوهای احتمالی کاربرد آن توسط ارمنستان در قفقاز جنوبی پرداخته است.وی معتقد است: «ارمنستان پس از شکست در جنگ قره‌باغ و تغییر جهت‌گیری‌های سیاست خارجی خود به سمت غرب، اقدام به متنوع‌سازی منابع تأمین انواع اصلی تسلیحات و تجهیزات نظامی کرده است. این امر شامل حوزه پدافند هوایی نیز می‌شود که در آن، فرانسه و هند به شرکای کلیدی جدید ایروان تبدیل شده‌اند. هر دو کشور در حال حاضر مشغول اجرای قراردادهایی برای تحویل سامانه‌ها و مجموعه‌های پدافند هوایی به ارمنستان هستند که این روند به صورت مرحله‌ای – از ساده به پیچیده – در حال انجام است. در چشم‌انداز آینده، ارمنستان قصد دارد یک سامانه پدافند هوایی یکپارچه و منسجم را بر اساس راه‌حل‌های فناورانه فرانسوی ایجاد کند که سامانه‌های موشکی پدافند هوایی فرانسوی و هندی را در خود جای دهد.»سردبیر مجله «دفاع ملی» تصریح کرد: «تمام این ویژگی‌ها بدان معناست که آکاش در صحنه عملیات نظامی قفقاز جنوبی، یک سامانه پدافند هوایی نسبتاً مدرن محسوب می‌شود. هدف از قرارداد با هند این است که یکی از اولویت‌های برنامه نظامی نیکول پاشینیان، ایجاد یک سامانه پدافند هوایی لایه‌ای و عمقی مبتنی بر استانداردهای ناتو است تا بتواند حریم هوایی قفقاز جنوبی را کنترل کرده و اهداف را در طیف وسیعی از ارتفاعات و مسافت‌ها مورد اصابت قرار دهد.»وی تأکید کرد: «بدیهی است که برای ارمنستان، دشمن احتمالی همچنان جمهوری آذربایجان است و تغییری نکرده است. تمامی خریدهای سامانه‌های تسلیحاتی مدرن و کلیه برنامه‌های آموزش افسران توسط ارمنستان، با در نظر گرفتن احتمال وقوع یک درگیری نظامی جدید با جمهوری آذربایجان انجام می‌شود. سامانه‌های پدافند هوایی آکاش که توسط هند تأمین می‌شوند، برای انهدام هواپیماهای جنگی جمهوری آذربایجان در یک درگیری هوایی بالقوه در نظر گرفته شده‌اند. تا زمانی که چنین درگیری‌ای رخ ندهد، ایروان از سامانه‌های پدافندی هندی به عنوان ابزاری برای فشار و بازدارندگی، به دلیل قابلیت این سامانه‌ها در کنترل فعالیت‌های هواپیماهای جنگی نیروی هوایی جمهوری آذربایجان، بالگردها و سایر وسایل حمل و نقل هوایی، استفاده خواهد کرد.»ایگور کوروتچنکو در پایان خاطرنشان کرد: «بنابراین، ارمنستان با خرید سامانه‌های پدافند هوایی آکاش از هند، به دنبال نمایش قدرت و پیشبرد سیاست‌های مطلوب خود در قفقاز جنوبی، و در وهله اول، خنثی‌سازی توانمندی‌های نظامی جمهوری آذربایجان است. این به معنای ایجاد یک چتر پدافند هوایی است که ارمنستان تحت پوشش آن قادر به انجام تحریکات نظامی مختلف یا عملیات‌های جنگی آتی خواهد بود.»