روایتگری مخدوش تروئیکای اروپایی از مذاکرات هسته‌ای
نامه‌ای از جنس وقاحت
فخرالدین اسدی
متعاقب صدور قطعنامه کاملا سیاسی و غیرحقوقی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه جمهوری اسلامی ایران، شاهد مخابره آدرس‌های نادرست، مخدوش و دروغینی از سوی غرب در قبال روند مذاکرات هسته‌ای با کشورمان هستیم. یکی از تازه‌ترین این موارد، نامه ای‌است که تروئیکای اروپایی خطاب به شورای امنیت سازمان ملل متحد در خصوص چرایی صدور قطعنامه ضد ایرانی اخیر در آژانس نگاشته و در آن، روایتگری کاملا یک‌طرفه و مضحکانه‌ای را در توجیه رویکرد غیرسازنده و پرهزینه خود صورت داده‌اند.
ادعای تروئیکای اروپایی چیست؟
انگلیس ،فرانسه و آلمان در نامه‌ای به شورای امنیت سازمان ملل متحد جزئیات نقض توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ توسط ایران را ( به قول خود) شرح داده‌اند. خبرگزاری رویترز روز جمعه ۷ ژوئن (۱۸ خرداد) نوشت دیپلمات‌ها هدف از این اقدام را تحت‌فشار قرار دادن تهران برای حل دیپلماتیک موضوع هسته‌ای برای پرهیز از اعمال مجدد تحریم‌های سازمان ملل خوانده‌اند.بر اساس ادعای منابع غربی، در نامه سه کشور اروپایی به‌صراحت تهدیدی به «بازگشت» تحریم‌های سازمان ملل نشده است، اما آن‌ها یادآوری کرده‌اند که قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ (۲۶ مهر ۱۴۰۴) منقضی می‌شود. این قطعنامه توافق هسته‌ای را تضمین کرده و امکان اعمال تحریم‌ها پس از تاریخ انقضای آن وجود دارد.به نوشته رویترز، ایران نیز به‌نوبه خود در نامه‌ای ضمن رد مواضع اروپا، به اقدام آمریکا در خروج از برجام اشاره‌کرده است. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا در سال ۲۰۱۸ توافق هسته‌ای با ایران را کنار گذاشت و تحریم‌های اقتصادی ایالات‌متحده را مجددا علیه این کشور اعمال کرد.تلاش تروئیکا، یعنی بریتانیا، فرانسه و آلمان برای افزایش فشار در این هفته در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز قابل‌مشاهده بود، زیرا آن‌ها به‌رغم ملاحظات دیگر اعضای شورای حکام ، قطعنامه‌ای را در انتقاد از فعالیت هسته‌ای ایران به تصویب رساندند.نامه تروئیکا که تاریخ آن ۳ ژوئن است، به گزارش ماه گذشته دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل اشاره‌کرده که پیشرفت‌های هسته‌ای ایران ازجمله افزایش ذخایر اورانیوم و بالا بردن سطح غنی‌سازی را نقض توافق سال ۲۰۱۵ توصیف کرده است.
اروپائیان پاسخ نقض تعهدات خود باشند
صورت‌مسئله مشخص است: تروئیکای اروپایی پس از خروج دولت سابق آمریکا از برجام و متعاقبا در دوران ریاست جمهوری بایدن، کمترین اقدامی در راستای انجام تعهدات خود مبنی بر رفع تحریم‌های ضد ایرانی صورت نداده و به هیچ‌یک از مفاد بیانیه موسوم به بروکسل ( که در سال 2018 باهدف حفظ ایران در توافق هسته‌ای صادر شد ) پایبند نبودند. بدیهی است که کاهش تعهدات ایران وفق سند توافق هسته‌ای و مفاد 26 و 36 آن تحقق‌یافته و به لحاظ حقوقی، طرف اروپایی نمی‌تواند در توافقی که خود و آمریکا آن را هم به لحاظ ماهوی و هم اجرایی نقض کرده‌اند، مطالبه گر پایبندی یک‌طرفه کشورمان به این سند باشند. نکته مهم‌تر اینکه تروئیکای اروپایی در این خصوص ، حکم قاضی یا واسطه‌گر ( میان ایران و آمریکا) را نداشته و شریک جرم مطلق واشنگتن در این روند محسوب می‌شود. برخی منابع آگاه می‌گویند، یکی از نارضایتی‌های تروئیکای اروپایی، معطوف به تأکید ایران بر احیای برجام به‌صورت تضمین محور
( و نه تعهد محور) است. به عبارت بهتر، ایران تأکید دارد که رفع تحریم‌های ضد ایرانی باید به‌صورت عملیاتی ، باقابلیت راستی آزمایی و تضمین صورت گرد. این در حالی‌است که تروئیکای اروپایی تلاش می‌کند احیای برجام را بر پایه دو مؤلفه عدم رفع واقعی تحریم‌ها و پایبندسازی ایران به تعهدات یک‌طرفه هسته‌ای مدیریت نماید.
ادعای وقیحانه تروئیکای اروپایی
اشاره به چرایی کاهش تعهدات برجامی ایران که همان خروج رسمی آمریکا از توافق و متعاقبا ، بدعهدی مطلق طرف اروپایی در قبال رفع تحریم‌های ضد ایرانی می‌باشد، خط قرمز سه کشور انگلیس ، فرانسه و آلمان محسوب می‌شود. در نامه تروئیکای اروپایی به شورای امنیت سازمان ملل متحد آمده است «تشدید تنش هسته‌ای ایران، برجام را توخالی کرده و ارزش آن برای عدم اشاعه را کاهش داده است.»
این در حالی‌است که سفیر کشورمان در سازمان ملل متحد در نامه‌ای در تاریخ ۵ ژوئن تأکید نموده که تصمیم ایران برای اتخاذ اقدامات اصلاحی در واکنش به خروج غیرقانونی و یک‌جانبه ایالات‌متحده، کاملامطابق با حق ذاتی‌اش بوده است.
منت‌گذاری اروپائیان!
دیپلمات‌های غربی در اظهاراتی مضحکانه مدعی شده‌اند که هدف از فرستادن این نامه تلاش برای افزایش فشار بر ایران در داخل شورای امنیت و خرید زمان برای یک‌راه حل دیپلماتیک قبل از انقضای امکان سازوکار «اسنپ‌بک» (بازگشت فوری) آن‌ها برای اعمال مجدد تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران در سال آینده است. طبق بند مرتبط با snap back اعضا نمی‌توانند دراین‌باره از
حق وتو استفاده کنند.
یک منبع نزدیک به این پرونده به رویترز گفت هدف آن است که «پیشرفت‌های هسته‌ای ایران را که غیرقابل‌قبول شده و در حال بدتر شدن است، ارزیابی کنیم و فشار درون شورای امنیت را افزایش دهیم.»
این منت‌گذاری وقیحانه در حالی صورت می‌گیرد که صدور قطعنامه ضد ایرانی اخیر، قطعا موانعی را در مسیر مذاکرات احیای برجام و حتی همکاری‌های ایران -آژانس ایجاد خواهد کرد و تبعات این موضوع نیز بر عهده تروئیکای اروپایی و آمریکا می‌باشد.بدون شک، طرف اروپایی اگر واقعا در خصوص استناد به راهکار دیپلماتیک صداقت داشت، هرگز مطالبات وقیحانه و یک‌طرفه خود از تهران را در قالب یک قطعنامه ضد ایرانی مطرح نمی‌کرد و به صدور بیانیه اکتفا می‌کرد. به عبارت بهتر، عملکرد اخیر تروئیکای اروپایی با ادعای این سه کشور مبنی بر هموارسازی مسیر مذاکرات دیپسلماتیک با تهران در تعارض کامل قرار دارد.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، دو بار در سال، به‌طور سنتی در ژوئن و دسامبر، در مورداجرای قطعنامه ۲۰۱۵ به شورای امنیت گزارش می‌دهد. شورای امنیت قرار است در ۲۴ ژوئن گزارش بعدی او را بررسی کند.چین، روسیه و ایران روز چهارشنبه بیانیه مشترکی درباره توافق هسته‌ای ایران صادر کردند و از کشورهای غربی خواستند اقدامات خود را افزایش داده و این توافق را بازگردانند. درهرحال، هزینه بازی ضد ایرانی مشترک آمریکا-اروپا ، متوجه غرب خواهد بود. ایران مدت‌هاست مواضع خود را به‌صورت صریح و گویا در خصوص چگونگی احیای برجام و شروط همکاری‌های فراپادمانی با آژانس بین‌الملل انرژی اتمی مشخص کرده و هرگز از این شرایط و خطوط قرمز کوتاه نخواهد آمد.