گروه اقتصادی
به‌تازگی محمدرضا فرزین، رئیس‌کل بانک مرکزی از امضای نخستین قرارداد پیمان پولی دوجانبه به‌منظور تأمین (معاوضه) نقدینگی به پول‌های ملی برای تبادلات تجاری میان ایران و روسیه خبر داد و با اشاره به افتتاح زیرساخت معاملات توافقی ریال برون‌مرزی (ریال آفشور) در مرکز مبادله ارز و طلای ایران در آینده نزدیک گفت: در نشست دوجانبه با رئیس‌کل بانک مرکزی روسیه، الزامات اتصال شبکه پرداخت کارتی میر روسیه به شبکه شتاب ایران نهایی شد و فاز اول این طرح تا اواخر ماه آینده میلادی برای اتباع ایرانی قابل‌استفاده خواهد بود. رئیس‌کل بانک مرکزی تصریح کرد: در نشست دوجانبه رؤسای کل بانک‌های مرکزی دو کشور ایران و روسیه در حاشیه کنگره مالی روسیه در سن پترزبورگ که پنج‌شنبه گذشته برگزار شد، کلیه اقدامات مشترکی که درگذشته توافق گردیده بود نهایی شد و بدین ترتیب کلیه اقدامات توافق شده قبلی وارد مرحله عملیاتی گردید. رئیس‌کل بانک مرکزی همچنین گفت: در این نشست سند همکاری جدیدی در خصوص اقدامات مشترک آتی به امضای رؤسای کل بانک‌های مرکزی دو کشور رسید. فرزین با اشاره به ظرفیت‌های تجاری و اقتصادی ایران و روسیه تأکید کرد: در پایان دیدار دوجانبه با رئیس بانک مرکزی روسیه، قرارداد پیمان پولی دوجانبه به‌منظور تأمین (معاوضه) نقدینگی به پول‌های ملی برای تبادلات تجاری امضا شد و به‌زودی با افتتاح زیرساخت معاملات توافقی ریال برون‌مرزی (ریال آفشور) در مرکز مبادله ارز و طلای ایران، دستورالعمل‌های لازم به شبکه بانکی و بازرگانان ابلاغ خواهد شد. وی یادآور شد: با پیمان پولی، مبادلات براساس ارزهای محلی ریال و روبل خواهد بود و نیازی نیست از ارز دیگری استفاده شود و شروعی برای جهش در مبادلات تجاری کشور خواهد بود و بسیاری از خطرات ناشی از تبدیل ارز و این امر مبادلات با سایر ارزها را پوشش می‌دهد. لذا این مهم برای تجار ایرانی و سرمایه‌گذاران روسی بسیار مطلوب است. رئیس‌کل بانک مرکزی در ادامه با اشاره به مناسبات پولی و بانکی ایران و روسیه گفت: در نشست دوجانبه هیئت تخصصی دو طرف، ضمن نهایی سازی الزامات اتصال شبکه پرداخت کارتی میر روسیه به شبکه شتاب ایران، این پروژه وارد مرحله عملیاتی گردید که فاز اول آن تا اواخر ماه آینده میلادی (ابتدای شهریورماه) برای اتباع ایرانی قابل‌استفاده خواهد بود. فرزین افزود: در این مرحله کارت‌های بانکی شبکه شتاب ایران در قالب طرح کارت هوشمند همراه بانکی (کهربا) در کلیه خودپردازهای کشور روسیه قابل‌استفاده خواهد بود و اتباع ایرانی خواهند توانست باکارت‌های بانکی خود از خودپردازهای روسیه اسکناس روبل دریافت کنند. رئیس‌کل بانک مرکزی همچنین تصریح کرد: مرحله دوم این اتصال برای بهره‌مندی اتباع روسیه در ایران خواهد بود و در مرحله سوم کارت‌های شتاب ایران در پذیرنده‌های فروشگاهی روسیه پردازش خواهد شد.
فرزین همچنین درباره تخصیص ارز اربعین به زائران متقاضی در سال جاری نیز گفت: دراین‌باره سال گذشته تلاش ما این بود که این ارز را تهیه کنیم. سال گذشته ۲۰ روز مانده به اربعین ارز را در اختیار متقاضیان قراردادیم. البته برخی مردم معتقد بودند اگر این امر زودتر رخ می‌داد بهتر بود. لذا امسال نیز این آمادگی راداریم که بعد از برگزاری مراسم تاسوعا و عاشورای حسینی و در راستای تکریم زائران محترم، عرضه ارز اربعین را به‌صورت دینار در شعب منتخب شبکه بانکی آغاز کنیم. رئیس‌کل بانک مرکزی تصریح کرد: در اربعین امسال نیز به هر زائر متقاضی به میزان ۲۰۰ هزار دینار ارز به نرخ ETS که در مرکز مبادله ارز و طلای ایران مبادله می‌شود و هیچ کارمزدی هم نخواهد داشت از طریق شعب منتخب شبکه بانکی در شهرها و روستاها پرداخت خواهد شد تا زوار محترم اربعین حسینی دچار مشکل نشوند. کارشناسان و فعالان حوزه اقتصادی براین با‌ورند که هرگونه توافق و پیمان پولی دوجانبه در عرصه بین‌المللی با کشورهای مختلف سودمند خواهد بود و موجب تحقق امر مهم دلارزدایی خواهد شد چراکه به سبب این امر تجار و توریست‌های دو کشور دیگر نیازی به دلار نخواهند داشت و از پول‌های ملی در تبادلات خود بهره خواهند گرفت. در بررسی بیشتر این موضوع و گسترش توافقات پولی به‌منظور دلارزدایی و تحریم‌ناپذیری ریال به گفتوگو با مهرداد لاهوتی، عضو هیئت‌رئیسه کمیسیون برنامه‌وبودجه و نماینده مردم لنگرود در مجلس شورای اسلامی پرداختیم که در ادامه می‌خوانید.
مهرداد لاهوتی، عضو هیئت‌رئیسه کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس:
توسعه پیمان‌های پولی دوجانبه زمینه‌ساز حذف دلار در مبادلات خواهد شد
مهرداد لاهوتی، عضو هیئت‌رئیسه کمیسیون برنامه‌وبودجه و نماینده مردم لنگرود در مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با خبرنگار «رسالت» به تشریح گسترش توافقات پولی به‌منظور دلارزدایی و تحریم‌ناپذیری ریال پرداخت و دراین‌باره عنوان کرد: عزم و اراده برای حذف دلار از مدت‌ها پیش شکل‌گرفته است. این امر مهم نه‌تنها در جمهوری اسلامی ایران بلکه در بسیاری از کشورهای دنیا موردتوجه قرارگرفته و در قالب پیمان‌های پولی و مالی دوجانبه اجرایی می‌گردد.
وی با اشاره به اثرات حذف دلار و استفاده از پول ملی در تبادلات افزود: گسترش و تقویت توافقات پولی و مالی میان ایران و سایر کشورها می‌تواند مهم دلارزدایی را تحقق ببخشد و اثرات مثبت اقتصادی را اعمال سازد. به‌عنوان‌مثال اکنون روابط جمهوری اسلامی ایران و کشور چین بر مبنای توافقات دوجانبه است و در فرآیند این توافقات دلار به‌نوعی منسوخ و کم‌اهمیت شده است. امروز حجم بسیاری از مبادلات ایران و چین بر مبنای یوآن است و بی‌شک این امر می‌تواند در اقتصاد کشور بسیار مؤثر باشد.
لاهوتی با تأکید بر ضرورت توسعه پیمان‌های مالی دوجانبه تصریح کرد: توافقات پولی دوجانبه امر مهمی است که امروزه در بیشتر نقاط دنیا موردتوجه قرارگرفته است. دولت چهاردهم نیز می‌تواند این امر مهم را به‌عنوان راهکار برون‌رفت از تحریم‌پذیری قرار دهد و از تقویت پیمان‌های دوجانبه بهره گیرد. در این فرآیند، توافق با کشورهایی که حجم مبادلات از سطح و میزان بالایی برخوردار می‌باشد، اهمیت دوچندان دارد و امیدواریم این مهم همچون دولت گذشته با اهتمام دنبال شود. دولت سیزدهم توافقات پولی و مالی دوجانبه را مدنظر قرارداد و اثرات خوبی نیز به‌موجب این روند حاکم گشت. حال امیدواریم به‌موجب اهتمام دولت چهاردهم نیز مزایای این امر بر اقتصاد کشور اعمال گردد.
عضو هیئت‌رئیسه کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس دوازدهم با اشاره به نخستین توافق پولی میان ایران و روسیه بااتصال شبکه کارتی میرروسیه به شبکه شتاب ایران، اظهارکرد: روابط سیاسی ایران و روسیه بسیار خوب است، اما حجم مبادلات اقتصادی به میزان حجم مبادلات اقتصادی حاکم میان جمهوری اسلامی ایران و چین نیست. دراین راستا می‌توان اقدام برای افزایش حجم مبادلات اقتصادی را مثمرثمر دانست. بی‌شک روسیه می‌تواند یک‌طرف از پیمان‌های پولی دوجانبه باشد. در این فرآیند می‌بایست به گسترش بیشتر روابط با آسیای میانه اهتمام داشته باشیم. عراق، افغانستان و کشورهای آفریقایی نیز می‌توانند به سبب حجم قابل‌توجه مبادلات اقتصادی، شریک توافق پولی دوجانبه باشند؛ به‌ویژه آفریقا که به سبب اقدامات و سفرهای شهید آیت‌الله رئیسی، شریک اقتصادی شده است و مناسبات خوبی در حال شکل‌گیری است.
نماینده مردم لنگرود در مجلس شورای اسلامی همچنین خاطرنشان کرد: تراز واردات و صادرات با اوراسیا قابل‌توجه است و بی‌شک می‌توان از ظرفیت موجود این حوزه برای گسترش تبادل و توافقات پولی بهره گرفت.
وی در پایان این گفتوگو ضمن تأکید بر دلارزدایی و لزوم تقویت روابط دوجانبه برای استفاده از پول ملی بیان کرد: دلارزدایی یک رکن مهم‌است و امروزه بیشتر کشورهای دنیا درصدد تحقق این مهم هستند. تحقق این امر دشوار نیست و با عزم و اراده در قالب پیمان‌های پولی دوجانبه ممکن خواهد بود.