گروه اقتصادی
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی عصر روز چهارشنبه مورخ ۲۰ تیرماه ۱۴۰۳ در رأس هیئتی پارلمانی با بدرقه حمیدرضا حاجی‌بابایی، نایب رئیس مجلس، محمود حسینی‌پور، معاون امور مجلس رئیس‌جمهور و احمدرضا دستغیب، رئیس دیوان محاسبات کشور و رئیس حوزه ریاست و معاونان مجلس شورای اسلامی به منظور شرکت در نشست روسای مجالس بریکس، تهران را به مقصد سنت‌پترزبورگ روسیه ترک کرد.این سفر با شرکت در مجمع عمومی پارلمانی بریکس و دیدارهای دوجانبه‌ای با روسای مجالس حاضر در این مجمع شکل گرفت. قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی پیش از سفر به روسیه برای شرکت در مجمع مجالس کشورهای عضو بریکس گفت: در بریکس بیش از ۲۵۰ نشست کارشناسی در حوزه‌های مالی، پولی، اقتصادی و مسائل فرهنگی، اجتماعی برقرار می‌شود و این فرصت بسیار خوبی برای جمهوری اسلامی ایران است که روابط خود با کشورهای بریکس را توسعه بدهد.
وی افزود: یکی از موضوعات مهمی که در بریکس هست آنجا سیستم‌های پولی مالی مستقلی جدا از بقیه سیستم‌های بین‌المللی دارد سیستمی به نام پی دارد که می‌توانند کشورها با هم تبادلات مالی پولی و تجاری خودشان را انجام بدهند. رئیس مجلس شورای اسلامی شامگاه چهارشنبه به دعوت رسمی ویاچسلاو والودین، رئیس دومای ملی و همچنین والنتینا ماتوینکو، رئیس شورای فدراسیون مجلس فدرال این کشور وارد روسیه شد. وی در فرودگاه پولکووا مورد استقبال رسمی الکساندر دمیتروویچ ژکوف، نایب رئیس و لئونارد اسلوتسکی، رئیس کمیته امور بین الملل دومای دولتی (مجلس سفلی) روسیه و دیمیتری واسیلینکو، عضو شورای فدراسیون (مجلس سنا) این کشور و کاظم جلالی، سفیر ایران در روسیه قرار گرفت و در دهمین مجمع پارلمانی بریکس که در روزهای پنج شنبه و جمعه (۲۱ و ۲۲ تیرماه ۱۴۰۳) در سن‌پترزبورگ برپا شد، حضور یافت. شایان ذکر است تا بگوییم که موضوع این مجمع نقش پارلمان‌ها در تقویت چندجانبه گرایی برای توسعه و امنیت جهانی عادلانه بود و پیرامون چشم انداز تقویت همکاری‌های بین مجالس کشورهای عضو بحث و بررسی شکل‌گرفت. تمرکز مباحث درباره نقش مجالس در افزایش کارایی نظام روابط بین الملل و تضمین دموکراتیک شدن آن،نقش پارلمان ها در تجارت چندجانبه و چگونگی غلبه بر تهدیدات ناشی از بحران‌های جهانی و همکاری‌های بشردوستانه و فرهنگی از دیگر موضوعات مطرح در این دوره مجمع پارلمانی بریکس بود.
رعایت منافع یکدیگر و تکیه بر دموکراسی
به نقل از اسپوتنیک، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در دهمین مجمع پارلمانی بریکس که در شهر سنت پترزبورگ روسیه در حال برگزاری است سخنرانی کرد. رئیس جمهور روسیه در این سخنرانی تاکید کرد:رعایت منافع یکدیگر و تکیه بر دموکراسی اصول تعامل میان کشورهای بریکس است. همچنین پوتین تصریح کرد که پارلمان‌های کشورهای عضو بریکس نقش بزرگی در توسعه این کشورها دارند و تمام تلاش خود را برای کاهش تنش‌ها در جهان به خرج می‌دهند. رئیس جمهور روسیه تاکید کرد که کشورهای عضو بریکس و کشورهای در حال توسعه با مقابله شدید از سوی کشورهای صنعتی و کشورهای موسوم به جهان اول روبه رو هستند. پوتین افزود: تشکیل نظام جهانی‌ای که وضعیت واقعی امور جهان را منعکس کند، روندی پیچیده و دشوار دارد و روسیه این موضوع را درک می‌کند. کشورهای غربی از قدرت و باج‌گیری برای حفظ موقعیت استکباری خود در جهان استفاده می‌کنند و با تکیه بر سنت‌های استعماری، در هر موقعیتی قواعدی را به نفع کسانی که خود را استثنایی می‌پندارند وضع می‌کنند. رئیس جمهور روسیه تصریح کرد که بریکس منعکس‌کننده منافع کشورهای جنوب و شرق جهان است و شمار تاییدکنندگان این سازمان در حال افزایش مداوم است. روسیه در تمامی زمینه‌ها از جمله زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، مالی و روابط و فرهنگی و بشری در تعامل با کشورهای عضو بریکس است و شتاب این تعامل را افزایش خواهد داد. نشست‌هایی چون مجمع پارلمانی بریکس قدرت سازمان و نفوذ جهانی آن را افزایش می‌دهد.ما توجه زیادی به افزایش سهم واحد پول ملی در تجارت و سرمایه‌گذاری و همچنین توسعه ابزارها و سازوکارهای امن و مورد اعتماد برای مبادلات مالی داریم.
دلار زدایی و نقش‌آفرینی کشورهای عضو بریکس در زنجیره ارزش جهانی
رئیس دومای دولتی روسیه در دهمین مجمع پارلمانی بریکس با حضور رؤسای مجالس کشورهای عضو بریکس بر تداوم حرکت در مسیر کاهش وابستگی به دلارتاکید کرد و این امر با تایید مقامات پارلمانی همراه شد.رئیس دومای دولتی روسیه در این نشست گفت: دلار در حال از دست دادن جایگاه خود به عنوان ارز ذخیره جهانی است. ویچسلاو والودین خاطرنشان کرد: کشورهای مستقل از جمله گروه بریکس برای تضمین امنیت مالی خود، کنار گذاشتن دلار در مبادلات صادرات و واردات با دیگر اعضای این گروه را در دستور کار قرار داده‌اند. وی ادامه داد: در چنین شرایطی، ایالات متحده آمریکا، رهبری خود بر اقتصاد جهان را از دست داده است. والودین خاطرنشان کرد: واشنگتن و بروکسل با اعمال تحریم‌های غیرقانونی، اعلان جنگ تجاری، سرقت ذخایر طلا و ارز، استفاده از سیستم‌های پرداخت بین‌المللی و دلار به عنوان ابزار فشار سیاسی، تلاش کردند تا توسعه سایر کشورها را متوقف کنند. رئیس مجلس شورای اسلامی نیز در سخنانی در این نشست بر نقش‌آفرینی کشورهای عضو بریکس در زنجیره ارزش جهانی تاکید کرد و گفت: دلارزدایی و استفاده از ارزهای جایگزین سبب قطع فشار آمریکا بر اقتصادهای نوظهور خواهد شد محمدباقر قالیباف اظهار داشت: حضور کشورهای جدید و روند رو به رشد تمایل کشورها برای پیوستن به این سازوکار بین‌المللی چند جانبه، بیانگر اهمیت آن در مناسبات بین‌المللی و تثبیت جایگاه آن در عرصه جهانی است. رئیس مجلس شورای اسلامی عنوان کرد: نظام کنونی جهانی نتوانسته در زمینه حل و فصل اختلافات منطقه‌ای و بین‌المللی، پایان دادن به جنگ‌ها، کشمکش‌ها و نابرابری‌ها اقدامات ثمربخشی داشته باشد و بر این اساس، ظرفیت‌های اقتصادی و سیاسی جمعی جدید در چارچوب سازمان‌های چند جانبه در حال شکل گیری است تا حکمرانی جهانی بر اساس اصل چندجانبه گرایی در جهان تسری پیدا کند. وی با بیان اینکه موضع همیشگی جمهوری اسلامی، لزوم توجه به یک نظام چندجانبه گرا است، تاکید کرد: چنین نگرشی، دولت و مجلس شورای اسلامی ایران با عزم و اراده قوی، خواهان مشارکت و همکاری سودمند بین اعضا و تحقق عملی اهداف متعالی بریکس است. رئیس قوه مقننه با بیان اینکه کشورهای عضو بریکس باید به دنبال نقش آفرینی بیشتر و موثرتر در زنجیره ارزش جهانی باشند، تصریح کرد: بر این باورم که اقتصادهای کشورهای عضو بریکس با ظرفیت‌های متعدد در حوزه‌های مختلف و راهبردی، مکمل، متمم و تقویت کننده یکدیگر هستند و این ظرفیت ارزشمندی برای توسعه متقابل همکاری های دوجانبه و چند جانبه است. قالیباف از جمله اقدامات مهمی که در بریکس دنبال شده را دلارزدایی و استفاده از ارزهای جایگزین برای تجارت بین اعضا عنوان کرد و افزود: این رویه باعث قطع یکی از اهرم‌های اصلی فشار آمریکا بر اقتصادهای نوظهور خواهد بود. توافق مالی اخیر میان ایران و روسیه از نمونه‌های موفق همکاری برای دلارزدایی از مناسبات دوجانبه است. گسترش همکاری در تعیین فرآیندهای انتقال پول میان کشورهای عضو و نیز توسعه کریدورهای تجاری برای انتقال کالا و خدمات اعضای بریکس از جمله ظرفیت‌های مهمی است که باید از سوی مجالس عضو، پیگیری و فعال شود.
امضای تفاهم‌نامه پروتکل مجمع پارلمانی بریکس برای توسعه روابط تجاری و مالی
گفتنی‌ست که در جریان نشست روسای مجالس بریکس، تفاهم نامه پروتکل مجمع پارلمانی بریکس به امضای تمام روسای مجالس حاضر در نشست رسید. محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی که برای حضور در اجلاس روسای بریکس به شهر سن‌پترزبورگ روسیه سفر کرده بود، در جریان این نشست، یادداشت تفاهم نامه پروتکل مجمع پارلمانی بریکس را که به امضای تمامی روسای مجالس حاضر رسیده، به امضا رساند. لازم به ذکر است که تفاهم‌نامه پروتکل مجمع پارلمانی بریکس به توسعه روابط تجاری و مالی میان اعضا و مقابله با یک جانبه‌گرایی تاکید دارد. در بررسی بیشتر این موضوع به گفت‌وگو با جعفر قادری، عضو هیئت رئیسه کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی و سعید اشتیاقی، کارشناس مسائل اقتصادی پرداختیم که در ادامه می‌خوانید.
جعفر قادری، عضو هیئت رئیسه کمیسیون اقتصادی مجلس:
توسعه تعاملات با کشورهای عضو بریکس سبب ایجاد ظرفیت‌های تجاری خواهد شد
جعفر قادری، نماینده مردم شیراز و زرقان و عضو هیئت رئیسه کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار «رسالت» به تشریح برگزاری دهمین مجمع پارلمانی بریکس و تاکید بر نقش آفرینی بیشتر و موثرتر در زنجیره ارزش جهانی پرداخت و با اشاره به لزوم تداوم حرکت در مسیر کاهش وابستگی به دلار و توسعه کریدورهای تجاری عنوان کرد: پیمان‌هایی همچون بریکس، شانگهای و اوراسیا فرصت و امکان بسیار خوبی را رقم می‌زنند که به موجب آن توسعه تجاری بیش از پیش تحقق یابد. بنابراین در مسیر و فرآیند این همکاری، هرچه کاهش وابستگی به دلار کاهش یابد و تکیه و تاکید بر مبنای پول ملی و تعاملات تجاری با کشورهای عضو به صورت تهاتری باشد، فشارهای تحریمی خنثی خواهد شد. به موجب کاهش وابستگی به دلار فشار تحریمی آمریکا و دیگر کشورهای غربی کاهش پیدا خواهد کرد و بی‌شک این امر فرصتی ارزنده را رقم خواهد زد.
وی با بیان اینکه حضور در بریکس موجب مرتفع شدن مشکلات اقتصادی خواهد شد، افزود: به موجب مجمع پارلمانی بریکس و توسعه کریدورهای تجاری با کشورهای عضو این مجمع، بخش قابل توجهی از مشکلات کشور رفع خواهد شد. با توجه به جمعیت قابل توجه کشورهای عضو در پیمان بریکس، می‌توان فرصتی قابل توجه برای حضور در بازارهای جهانی رقم زد.
عضو هیئت رئیسه کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با اشاره به لزوم تنوع بخشی تولیدات و بهره‌گیری از ظرفیت کشورهای عضو بریکس تصریح کرد: کشورهای عضو در مجمع پارلمانی بریکس ظرفیت‌های بالقوه‌ای دارند که می‌توانند موجب تنوع تولیدات و بازاریابی بین المللی شوند.
نماینده مردم شیراز و زرقان در مجلس دوازدهم در پایان این گفت‌وگو با اشاره به ظرفیت‌های جمهوری اسلامی ایران در بازاریابی
بین المللی همچنین خاطرنشان کرد: برگزاری دهمین مجمع پارلمانی بریکس و تاکید بر نقش آفرینی بیشتر و موثرتر در زنجیره ارزش جهانی می‌تواند بسیاری از مشکلات موجود را مرتفع سازد. جمهوری اسلامی ایران نیز در این مسیر از ظرفیت‌های قابل توجهی برخوردار می‌باشد. جمهوری اسلامی ایران می‌تواند در این فضا، از مسیر تولید محصولات پتروشیمی، محصولات معدنی و حوزه‌های مختلف صنعتی بازاریابی بین المللی چشم‌گیر داشته باشد. همچنین از ظرفیت‌های ویژه در حوزه دانش بنیان به ویژه در بخش‌های کشاورزی، تولید دارو و تجهیزات پزشکی برخوردار می‌باشیم که می‌تواند نیاز کشورهای عضو را پاسخ دهد و به سبب جمعیت قابل توجه این کشورها آورده عظیمی را رقم بزند. تعاملات و ارتباطات با کشورهای بریکس ظرفیت‌های تجاری ایجاد خواهد کرد و بهره‌گیری از ظرفیت‌ها کاهش وابستگی به دلار را عملیاتی خواهد کرد.
سعید اشتیاقی، کارشناس مسائل اقتصادی:
حضور پارلمانی در بریکس به قانون‌گذاری و اجرا ختم می‌شود
سعید اشتیاقی، کارشناس مسائل اقتصادی در گفت‌وگو با خبرنگار «رسالت» در پی برگزاری دهمین مجمع پارلمانی بریکس اظهارکرد: عضویت در بریکس، اتفاق خوشایندی بود که در دولت سیزدهم رقم خورد و در زمره یکی از مهم‌ترین دستاوردهای سیاست خارجی شهید رئیسی قرار گرفت. دولت سیزدهم به ویژه شخص شهید آیت الله رئیسی در حوزه سیاست خارجی موفق عمل کردند و اقدامات خوبی را همچون عضویت در بریکس و سازمان همکاری شانگهای به ثمر رساندند. برگزاری دهمین مجمع بریکس به صورت پارلمانی، اتفاقی حائزاهمیت و مثمرثمر می‌باشد؛ پارلمانی بودن این مجالس به معنای قانون‌گذاری و اجرای تصمیمات است. مسئولان پارلمانی حاضر در مجمع بریکس، وضع قوانین می‌کنند و از سازوکار بریکس به نفع رشد تجارت خارجی بهره می‌گیرند. براین اساس می‌توان برگزاری این مجمع را مثمرثمر و دارای اهمیت ویژه دانست. وی در خصوص اثرات استفاده از ارزهای جایگزین در تعاملات و تبادلات پولی و مالی افزود: مادامی که تصمیمات بر مبنای حرف است به عمل نمی‌رسد و در مرحله بحث و بررسی باقی می‌ماند اما قانون‌گذاری موجب بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود در جهت توسعه روابط خواهد بود. چنانچه وضع قوانین با استفاده از ظرفیت‌های موجود در جهت تضعیف دلار و استفاده از ارزهای جایگزین باشد، اتفاقات خوبی رقم خواهد خورد. پیش‌تر روسای جمهور کشورهای عضو حضور می‌یافتند و این عمل موجب تغییر ملموس در فعالیت‌های اقتصادی نمی‌شد اما حضور روسای پارلمانی گامی مثمرثمر است و چنانچه این حضور در قالب قانون گذاری باشد، اقدامات و مباحث موردبررسی، اجرا و عملیاتی خواهد شد. کارشناس مسائل اقتصادی در پایان این گفت‌وگو با بیان اینکه در فرآیند همکاری بریکس می‌بایست از ظرفیت کشورهای عضو بهره برد، همچنین خاطرنشان کرد: استفاده از ظرفیت کشورهای عضو بریکس و همچنین استفاده از ارزهای جایگزین اتفاق خوبی است و موجب تضعیف دلار خواهد شد. بی‌شک سیاست‌های ترجیحی موجب توسعه روابط تجاری و مالی خواهد شد.