پیرو دلارزدایی از تجارت ایران و روسیه مطرح شد؛
ایران و روسیه در مسیر همکاری راهبردی
گروه اقتصادی
به‌تازگی سرویس مطبوعاتی کرملین بابیان اینکه رشد تجارت میان دو کشور ایران و روسیه از اواخر ماه ژانویه تا ماه اوت امسال ۱۲/۴ درصد بوده است، اعلام داشت که بیش از ۹۶ درصد از پرداخت‌های متقابل میان روسیه و ایران با ارزهای ملی انجام می‌شود .سرویس مطبوعاتی کرملین تأکید کرد که روسیه و ایران در حال اجرای پروژه‌های متقابل بزرگی در حوزه حمل‌ونقل و انرژی هستند. کریدور بین‌المللی حمل‌ونقل شمال-جنوب نیز درحال‌توسعه بوده و روابط ایران و روسیه در حال گسترش است.این در حالی است که روسیه هفته جاری میزبان سران و مقام‌های بلندپایه گروه بریکس در کازان است و مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور کشور روز چهارشنبه مورخ ۲ آبان ۱۴۰۳ در نشست اصلی سران بریکس در قازان روسیه به تشریح ظرفیت‌های متقابل بریکس و ایران برای همکاری‌ها پرداخته است. وی پنج پیشنهاد مهم در راستای تحقق اهداف تشکیل این نهاد بین‌المللی ارائه کرد و در تبیین نخستین پیشنهاد خود، گفت: در عین عدم غفلت از دو رکن سیاسی امنیتی و فرهنگی مردمی، در سال آینده اولویت برنامه‌هایمان را به مسائل اقتصادی-مالی بدهیم و از همه نهادهای دولتی و خصوصی کشورهای متبوع‌مان بخواهیم که بر شتاب حرکت خود در ایجاد همکاری‌های به‌هم‌پیوسته اقتصادی و تجاری و استفاده از ظرفیت‌های داخل بریکس بیفزایند.رئیس‌جمهور درخصوص دومین پیشنهاد، اظهار کرد: از چالش‌های بسیار مهم که کشورهای یک‌جانبه‌گرا علیه کشورهای مستقل و آزادی‌خواه تحمیل کرده‌اند، تحریم‌های اقتصادی است. سال‌ها پیش کشورهای تحت تحریم به تعداد انگشت‌های یک دست هم نمی‌رسید، ولی اکنون میلیون‌ها انسان درده‌ها کشور در یک فرآیندی غیرقانونی و ضدحقوق بشری مورد هدف‌های تحریمی در ابعاد مختلف قرارگرفته‌اند. پزشکیان تأکید کرد: مقابله با تحریم‌های غیرقانونی نیازمند اقدام گروهی و اجرای سازوکارهای مشترک است. خوشبختانه بریکس مخالفت خود را با تحریم بارها اعلام داشته و شمه‌ای از آن در اعلامیه قازان و اسناد دیگر به‌وضوح بازتاب داشته است، ولی برای اینکه در آینده هیچ کشوری جرئت و توان تحریم دیگران را نداشته باشد، ضروری است گام‌های عملی و حساب‌شده برداریم. وی با ارائه سومین پیشنهادش در اجلاس بریکس، گفت: در حال حاضر بیشتر کشورهای دنیا از اینکه آمریکا برای حل مشکلات داخلی و مالی خود، از دلار به‌عنوان سلاح و یا ابزار کنترل دیگر کشورها استفاده می‌کند، ناراضی هستند. پزشکیان اضافه کرد: دنیا بریکس را باهدف تلاش برای کاستن از قدرت دلار و افزایش مبادلات با پول‌های ملی می‌شناسد. این اقدامات به همراه راه‌اندازی و استفاده از ارزهای دیجیتال و بسترسازی برای استفاده از سازوکارها و فناوری‌های جدید مالی نظیر پیام‌رسان‌ها، در راستای اهداف اصلی بریکس است.رئیس‌جمهور بابیان این مطلب که کشورهای شمال همواره برای دستیابی کشورهای جنوب به فناوری‌های نوین مانع‌تراشی کرده‌اند، درباره چهارمین پیشنهاد ارائه‌شده، تأکید کرد: ما وظیفه‌داریم با تشریک‌مساعی، مبادله اطلاعات، سرمایه‌گذاری مشترک و دیگر اقدامات، خود را به فناوری‌های نوین مجهز سازیم. پزشکیان به تبیین پنجمین پیشنهادش پرداخت و تأکید کرد: ضروری است بانک توسعه نوین(NDB) که یکی از نهادهای برآمده از بریکس به شمار می‌رود، تقویت شود و با پذیرش اعضای جدید و افزایش سرمایه بتواند در جهت توسعه زیرساخت‌های این کشورها گام بردارد. جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد تا همکاری‌های تنگاتنگی با این بانک داشته باشد. باور کارشناسان و فعالان عرصه تجارت این است که توسعه همکاری‌های بین‌المللی در سایه بریکس و همچنین تقویت بیش‌ازپیش دو کشور ایران و روسیه می‌تواند بستر مهم دلارزدایی را تحقق ببخشد و وابستگی کشورها به این ارز را به حداقل میزان ممکن برساند. در حقیقت با تحقق دلارزدایی گام بلندی در تسهیل و گسترش تجارت بین‌المللی رقم خواهد خورد و ارز ملی میان کشورهای عضو، تقویت خواهد شد. به همین خاطر است که این امر همواره مورد تأکید قرارگرفته و در اجلاس‌های بین‌المللی نسبت به آن تأکید می‌گردد.خوشبختانه دو کشور ایران و روسیه گام‌های اساسی دراین خصوص برداشته‌اند و مطابق گزارش سرویس مطبوعاتی کرملین بیش از ۹۶ درصد از پرداخت‌های متقابل خود را با ارزهای ملی دوکشور انجام داده‌اند. این امر به‌صراحت مبرهن می‌سازد که دو کشور ایران و روسیه پیشتاز و پیشگام دلارزدایی شده و درصدد حذف اثرات منفی دلار از تجارت بین‌الملل می‌باشند. در بررسی بیشتر این موضوع و پیرامون دلارزدایی از تجارت ایران و روسیه به گفت‌وگو با حسنعلی محمدی، عضو هیئت‌رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی پرداختیم که در ادامه می‌خوانید.
حسنعلی محمدی، عضو هیئت‌رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس مطرح کرد:
استفاده از ارزهای ملی ایران و روسیه را مقاوم‌تر می‌کند
حسنعلی محمدی، نماینده مردم فسا و عضو هیئت‌رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار «رسالت» ضمن اشاره به دلارزدایی از تجارت ایران و روسیه به پرداخت ۹۶ درصدی همکاری‌های تجاری با ارزهای ملی دو کشور تأکید کرد و دراین‌باره گفت: دلارزدایی، به‌ویژه در تجارت میان کشورهای همسایه نظیر ایران و روسیه، یکی از موضوعات مهم در اقتصاد جهانی است که به‌تدریج جایگاه بیشتری پیداکرده است. اینکه ۹۶ درصد از همکاری‌های تجاری ایران و روسیه با استفاده از ارزهای ملی دو کشور (ریال و روبل) انجام می‌شود، گامی اساسی در کاهش وابستگی به دلار است و می‌تواند اثرات مهمی داشته باشد.
وی با اشاره به کاهش وابستگی به دلار آمریکا افزود: یکی از مزایای اصلی دلارزدایی کاهش وابستگی اقتصادی کشورها به دلار است. در شرایطی که تحریم‌های مالی و اقتصادی آمریکا علیه ایران و حتی روسیه اعمال‌شده، حذف دلار از مبادلات تجاری کمک می‌کند این دو کشور راحت‌تر به تبادلات اقتصادی خود ادامه دهند.
محمدی تصریح کرد: استفاده از ارزهای ملی به ایران و روسیه این امکان را می‌دهد که در برابر فشارهای مالی بین‌المللی مقاوم‌تر شوند و از انعطاف بیشتری در تجارت برخوردار شوند.دبیر کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با اشاره به کاهش ریسک نوسانات ارزی همچنین خاطر‌نشان کرد: نوسانات ارزش دلار می‌تواند تأثیر زیادی بر اقتصادهای وابسته به این ارز اعمال سازد. بنابراین ایران و روسیه می‌توانند با استفاده از ارزهای ملی خود اقتصاد مستحکم‌تری بدارند و از نوسانات ارزی که ممکن است به دلیل سیاست‌های پولی آمریکا رخ دهد، حداقل آسیب را ببینند. در حقیقت استفاده از پول ملی می‌تواند ثبات بیشتری در روابط تجاری میان دو کشور ایران و روسیه ایجاد کند و هزینه‌های انتقال پول و تسویه‌حساب را نیز کاهش دهد.
نماینده مردم فسا در مجلس دوازدهم با اشاره به افزایش تقاضا برای ارزهای ملی همچنین ادامه داد: مادامی‌که دو کشور در تجارت خود از ارزهای ملی استفاده کنند، افزایش تقاضا برای ارز دو کشور رقم خواهد خورد و درنتیجه ارزش پول ایران و روسیه را تقویت خواهد کرد. این امر به‌ویژه در مورد روبل روسیه که اقتصادی بزرگ‌تر و پایدارتر دارد، محسوس‌تر خواهد بود. همچنین در مورد ریال ایران، این می‌تواند به تقویت ارزش پول در صورت مدیریت صحیح کمک شایانی کند.
محمدی با اشاره به تسهیل و گسترش تجارت اضافه کرد: استفاده از ارزهای ملی می‌تواند فرآیند تسویه‌حساب را ساده‌تر سازد و هزینه‌های تبدیل ارز را کاهش دهد. این موضوع به‌ویژه برای شرکت‌های کوچک و متوسط که توانایی کمتری برای مدیریت ریسک‌های ارزی دارند، می‌تواند بسیار مؤثر عمل کند. بدیهی است که با تسهیل تجارت، حجم همکاری‌های اقتصادی ایران و روسیه افزایش خواهد یافت. شایان‌ذکر است تا بگوییم که این روند بدون چالش نخواهد بود و توأمان با برخی موضوعات است؛ به‌عنوان‌مثال ارزهای ملی دو کشور، به‌ویژه ریال ایران، ممکن است با نوسانات شدید و تورم بالا مواجه باشند که این می‌تواند به اعتماد تجاری آسیب برساند. همچنین، نبود زیرساخت‌های مالی و بانکی بین‌المللی قوی برای پشتیبانی از این نوع مبادلات و کاهش نقدینگی ارزهای ملی می‌تواند موانعی جدی در مسیر دلارزدایی باشد.وی در پایان این گفت‌وگو با تأکید بر توسعه زیرساخت‌های مالی، مدیریت تورم، و تقویت ثبات اقتصادی داخلی بیان کرد: حرکت به‌سوی استفاده از ارزهای ملی در تجارت بین ایران و روسیه، اگرچه چالش‌هایی دارد، اما گامی مثبت و مؤثر در جهت کاهش وابستگی به دلار و تقویت روابط اقتصادی بین دو کشور است. بااین‌حال، برای موفقیت کامل این سیاست، نیاز به توسعه زیرساخت‌های مالی، مدیریت تورم، و تقویت ثبات اقتصادی داخلی است.