مرز میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان تنها یک خط بر روی نقشه نیست، بلکه مملو از تاریخ مناقشات و امیدها برای آینده است. مذاکرات تعیین مرز، پیچیدگی این مسئله را در هر دیدار و هر بیانیه‌ای آشکار می‌کند و در واقع تلاشی برای یافتن تعادل میان واقعیت و انتظارات است.نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان، پیشنهاد داده که ناظران اتحادیه اروپا از مناطق مرزی تعیین شده میان دو کشور خارج شوند. این پیشنهاد نشان‌دهنده آمادگی ارمنستان برای گفت وگوی مستقیم با جمهوری آذربایجان و حل‌وفصل مسائل مرزی است.
با این حال، این پیشنهاد پیچیدگی و حساسیت مذاکرات تعیین مرز را نشان می‌دهد. ناظران اتحادیه اروپا در حال حاضر نقش مهمی در کاهش تنش‌ها و جلوگیری از درگیری در مناطق مرزی ایفا می‌کنند. خروج این ناظران می‌تواند به افزایش بی‌اعتمادی و تنش در مناطق مرزی و همچنین به خطر انداختن روند تعیین مرز منجر شود.
بر اساس گزارش تسنیم، برخی از مواضع پاشینیان ، مانند پیشنهاد خروج ناظران اتحادیه اروپا، با انتقاداتی در داخل ارمنستان مواجه شده است.ایده «توافق استراتژیک» که توسط پاشینیان مطرح شده، در شرایط فعلی بیشتر یک شعار سیاسی است تا یک برنامه عملی. در حالی که مسائل اساسی مانند توافقنامه صلح، تعیین مرزها و کریدور زنگزور هنوز حل نشده است، صحبت از «توافق استراتژیک» بیشتر شبیه فرستادن پیام سیاسی و جلب حمایت افکار عمومی در داخل ارمنستان است.
میزان اعتماد میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان بسیار پایین است و این امر مانع از دستیابی به یک توافق استراتژیک می‌شود. دو کشور بر سر مسائل مهمی مانند قره‌باغ کوهستانی و تعیین مرزها اختلافات عمیقی دارند که حل‌وفصل آن‌ها آسان نیست. نفوذ قدرت‌های خارجی در منطقه قفقاز جنوبی نیز می‌تواند مانع از دستیابی به یک توافق استراتژیک میان ارمنستان و آذربایجان شود.
تلاش‌های پاشینیان برای دستیابی به یک «توافق استراتژیک» با آذربایجان، با مقاومت و چالش‌های زیادی در داخل ارمنستان و همچنین در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی مواجه است.
اپوزیسیون ارمنستان با تلاش‌های پاشینیان برای دستیابی به توافق استراتژیک با آذربایجان مخالف است و آن را به‌عنوان خیانت به منافع ملی ارمنستان تلقی می‌کند. در آذربایجان نیز پس از پیروزی‌های نظامی در جنگ قره‌باغ، انتظارات برای دستیابی به نتایج ملموس و سریع در توافقنامه صلح افزایش یافته است.روسیه، ترکیه، اتحادیه اروپا و آمریکا از جمله بازیگران خارجی هستند که با اهداف و منافع متفاوت خود، بر روند مذاکرات صلح تأثیر می‌گذارند و پیچیدگی این روند را افزایش می‌دهند. رقابت میان قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در قفقاز جنوبی، این منطقه را به میدان رقابت ژئوپلیتیک تبدیل کرده است.
اعلامیه استقلال ارمنستان به منبع تناقضات داخلی و فشارهای خارجی تبدیل شده و مفاد مربوط به «ارمنستان غربی» و «قره‌باغ کوهستانی» در این سند، نه‌تنها با حقوق بین‌الملل مغایرت دارد، بلکه مانعی در راه عادی‌سازی روابط با کشورهای همسایه، به‌ویژه جمهوری آذربایجان و ترکیه است.