رمزگشایی از حضور سفیر سعودی در یک نمایشگاه

رمزگشایی از حضور سفیر سعودی در یک نمایشگاه

چهاردهمین نمایشگاه فناوری نانو در محل نمایشگاه بین‌المللی به کار خود خاتمه داد. ۹۰ شرکت فناور و دانش‌بنیان در این نمایشگاه به ارائه آخرین دستاوردهای خود در حوزه نانو فناوری پرداختند . بازدید دوروزه عبدالله بن سعود العنزی، سفیر عربستان سعودی از این نمایشگاه ، یکی از موضوعاتی بود که موردتوجه بسیاری از محافل رسانه‌ای و خبری قرار گرفت.در این خصوص سه مؤلفه تحلیلی و فرامتنی وجود دارد که نمی‌توان به‌سادگی از کنار آن‌ها گذشت.
نخست اینکه جمهوری اسلامی ایران در عرصه تولید علم و فناوری، توانایی‌های بالفعل و بالقوه فوق‌العاده‌ای دارد، تا جایی که حتی بازیگران غربی رصد ویژه‌ای نسبت به کشف و تبلور استعدادهای ایرانی در حوزه تکنولوژی‌های نوین صورت می‌دهند. تمرکز خاص سعودی‌ها بر روی نمایشگاه فناوری نانودر تهران، در همین چارچوب قابل تفسیر است.ریاض قصد دارد ضمن احصاء و ادراک وجوه برتری و خلاقیت ایران در عرصه علم و فناوری ، از این مقایسه تطبیقی در راستای ارتقای جایگاه علمی خود در منطقه ( در قبال ایران و سایر کشورها) استفاده کند. ازاین‌رو نباید بازدید مفصل سفیر سعودی از نمایشگاه نانو تکنولوژی در تهران را یک موضوع ساده قلمداد کرد.
نکته دوم اینکه ریاض ضمن آگاهی نسبت به توانایی خاص ایران در عرصه فناوری ، درصدد است نقاط اشتراک و افتراق خود را با این پدیده ترسیم کند. در این میان، سعودی‌ها از یک‌سو درصدد تقویت همکاری‌ها با ایران در عرصه تکنولوژی و از سوی دیگر، درصدد تقویت توان خود در رقابت علمی و فناوری با کشورمان هستند. طی 5 سال اخیر، محمد بن سلمان تمرکز زیادی بر روی تقویت وجهه دانشگاهی و علمی عربستان سعودی در منطقه و جهان نموده و بخشی از پترودلارهای کشورش را صرف ایجاد پارک‌های فناوری و ارتقای رنکینگ علمی دانشگاه‌های ریاض و دیگر شهرهای کشورش نموده است.بااین‌حال، خلاقیت، فناوری و استعداد صرفا در سایه گردش سرمایه تبلور پیدا نمی‌کند! این همان قاعده ای‌است که سعودی‌ها نیز نسبت به آن آگاه هستند و در همین راستا، قصد دارند نسبت علمی خود با ایران را به صورتی واقع‌بینانه ترسیم کنند. نکته سوم، مربوط به لزوم رصد رویکرد علمی سعودی‌ها و دیگر بازیگران منطقه‌ای و حتی فرامنطقه‌ای نسبت به جمهوری اسلامی ایران می‌باشد. نباید فراموش کرد که علم و تکنولوژی، یکی از مزیت‌های رقابتی کشورمان در عرصه جهانی محسوب می‌شود .
درچنین شرایطی رویکرد دیگر بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در قبال این حوزه، باید به صورتی دقیق مورد رصد و تحلیل قرار گیرد. برخی بازیگران مانند عربستان سعودی، از یک‌سو درصدد بهره‌برداری از اشتراکات علمی طرفین باهدف حفظ سطح روابط تعریف‌شده بوده و درعین‌حال، درصدد رقابت با ایران و تصاحب جایگاه کشورمان در عرصه تولید علم و فناوری هستند. باید هر دو وجه این مسئله ( ابعاد مربوط به همکاری ورقابت علمی) موردتوجه قرار گیرد. درتحلیل رویکرد رقبای منطقه‌ای ایران ، باید کاملا واقع‌گرایانه به صحنه نگریست و حتی نسبت به نوع رصد گری آن‌ها نسبت به محیط علمی ایران حساس بود.