بارورسازی ابرها راهکاری تکمیلی برای کاهش تنش آبی در کشور

در سال‌های اخیر تغییرات اقلیمی جهانی و کاهش بارش‌ها موجب افزایش خشکسالی در کشور و به تبع باعث کاهش جدی ذخایر سدها و منآبع زیرزمینی شده است. تا حدی که امروزه کم بارشی و خشکسالی را به یکی از پرچالش‌ترین مسائل برای بخشهای شرب و کشاورزی کشور تبدیل کرده است.به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت نیرو (پاون)، در این میان همواره راه حلها و طرح های گوناگونی به منظور مدیریت بهتر ارائه میشود، برهمین اساس فرض پیش‌بینی‌ کارشناسان حاکی از تداوم کم بارشی و خشکسالی در ایران برای سال های آینده، وزارت نیرو را برآن داشته که در راستای مدیریت منآبع آبی برای سال‌های آینده اقدامات متفاوتی در نظر داشته باشد. بارورسازی آبرها یکی از مواردی است که نه تنها درایران بلکه دربرخی از کشورهای دنیا به منظور تقویت منابع آبی انجام می شود، بر همین اساس این امر به منظور تقویت منآبع آبی و کاهش تنش در مناطق حساس کشور در سال جاری در دستور کار جدی وزارت نیرو قرار گرفته است.باید توجه داشت اگرچه عملیات بارورسازی در کشور می‌تواند ۵ تا ۱۵ درصد به بارش‌ها در مناطق هدف بیفزاید اما این منآبع آبی در برنامه‌ریزی منآبع آب شرب به عنوان منبع قطعی لحاظ نمی‌شود.

بارورسازی ابرها در دستور کار جدی وزارت نیرو
عیسی بزرگ‌زاده، سخنگوی صنعت آب،دراین رابطه گفته است:بارورسازی ابرها به‌عنوان یکی از برنامه‌های قدیمی اما تقویت‌شده وزارت نیرو، به شکل گسترده‌تر دنبال می‌شود.تدوین برنامه پنج‌ساله از اصلی ترین برنامه های وزارت نیرو برای این موضوع است که شامل تعیین اقدامات مورد نیاز، منآبع مالی، بهره‌گیری از ظرفیت‌های وزارت نیرو و همکاری نزدیک با سازمان برنامه و سایر دستگاه‌هایی که تجهیزات هوایی لازم را در اختیار دارند، است.به گفته وی؛ بارورسازی تنها در شرایطی امکان‌پذیر است که آبرهای مستعد در منطقه وجود داشته باشند؛ به همین دلیل، این اقدام وآبسته به زمان و شرایط جوی است. در صورت فراهم بودن آبرهای مناسب، عملیات بارورسازی با تکنیک‌های علمی شدت بارش را افزایش می‌دهد. بارورسازی آبرها بیشتر در مناطقی انجام می‌شود که بیشترین تنش آبی را دارند. مناطق انتخآب‌شده برای اجرای این طرح شامل بالادست سدهای تهران، زاینده‌رود، تبریز و سایر مناطق پرتنش آبی است.بزرگ‌زاده تاکید کرد: در برنامه‌ریزی منابع آب شرب، بارورسازی آبرها به‌عنوان منبع مطمئن لحاظ نمی‌شود، چرا که تأمین آب شرب باید با احتمال تحقق بالای ۹۷ درصد تضمین شود. بنآبراین، منآبع آبی مورد نیاز برای شرب از منآبع مطمئن تأمین می‌شود و اگر بارورسازی منجر به افزایش ذخایر سدها شود، این موضوع به نفع کشور خواهد بود و از آن بهره‌برداری می‌کنیم.درپایان نیاز است تا این نکته را یادآور شویم که گرچه نمی‌توان تنها به بارورسازی آبرها برای حل مشکلات کم‌آبی اتکا کرد، اما این اقدام می‌تواند به‌عنوان یک راهکار تکمیلی در کنار سایر برنامه‌ها به بهبود وضعیت منآبع آبی کشور کمک کند.

کشاورزی بلعنده منابع آبی ایران
باتوجه به اینکه براساس امارهای ارائه شده از میزان مصرف آب در بخش های مختلف بیش از 85 درصد منابع آبی کشور در بخش کشاورزی مصرف می‌شود، برهمین اساس رعایت الگوی کشت و استفاده از روش‌های نوین آبیاری می‌تواند موجب کاهش مصرف آب در این بخش و نجات‌دهنده منابع آبی شیرین کشور باشد. استفاده نادرست از آب در بخش کشاورزی به چنان فاجعه‌ای تبدیل شده است که به گفته سخنگوی صنعت آب این صنعت سناریوی بدبینانه‌‌ای که بیشتر بر مدیریت تامین در کنار مدیریت مصرف تمرکز جدی دارد را در این راستا درنظر گرفته است. به گفته بزرگ‌زاده در تامین آب کشاورزی باید آگاهی‌های لازم توسط وزارت جهاد کشاورزی به کشاورزان، به‌ویژه دیم‌کاران، داده شود تا هزینه اضافی نکنند. چراکه مناطقی که بارش کمتری دارند، شانس کشت دیم پایین‌تری نیز خواهند داشت و این موضوع باید مدنظر قرار گیرد.همچنین در این راستا به وزارت جهاد کشاورزی اعلام شده است که الگوهای کشت متناسب با شرایط منابع آب تنظیم شود، پیش‌تر نیز وزارت نیرو و وزارت جهاد کشاورزی با هشدارهای مشابه از شهروندان و بهره‌برداران خواسته بود تا با رعایت الگوی مصرف و تطبیق کشت، از تبعات اقتصادی و اجتماعی بحران آب بکاهند.