رئیس کل بانک مرکزی عنوان کرد؛

ذخایر طلای کشور در دو سال گذشته افزایش یافت / منابع ارزی بلوکه شده را آزاد و الان در دسترس و قابل استفاده است

رئیس کل بانک مرکزی در تشریح مهمترین برنامه ها و اقدامات این بانک در حوزه سیاستگذاری پولی و ارزی، با تاکید بر اینکه بازار ارز توافقی با هدف کشف نرخ واقعی و علامت دهی به بازار ارز شکل گرفته است گفت: با آزادسازی منابع ارزی بلوکه شده و در دسترسی بودن و استفاده از این دارایی های ارزی، افزایش ذخایر طلای کشور و تنوع بخشی به ذخایر ارزی در دو سال گذشته در دستور کار قرار گرفت. دکتر فرزین همچنین تاکید کرد: با اقدامات بانک مرکزی در کنترل نرخ رشد نقدینگی نرخ تورم نقطه به نقطه به 34.5 درصد کاهش یافت و تلاش داریم امسال اوراق گواهی سپرده خاص را با نرخ 25 درصد برای طرح ها و صنایع پیشران برای بانک ها تعریف کنیم.به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، محمدرضا فرزین، رئیس کل این بانک در گفت‌وگوی ویژه خبری ۱۹ آبان ماه، ضمن تشریح برنامه بانک مرکزی درخصوص مدیریت بازار ارز و اصلاح نظام بانکی، با اشاره به نتیجه انتخاب آمریکا و ریاست جمهوری ترامپ و اثر آن بر اقتصاد ایران گفت: انتخاب ترامپ در آمریکا تأثیر بزرگی بر روی تمام بازارهای جهانی گذاشت و اثرات آن را در روز نخست انتخاب وی شاهد بودیم. از این منظر می‌توان آثار آن را از دو جنبه بررسی کرد.وی ادامه داد: نخست باید آثار مستقیم این انتخاب را بر اقتصاد ایران در نظر گرفت. اقتصاد ایران نه تجار و نه صادرات و واردات با ایالات متحده دارد؛ ایران نیز سرمایه گذاری خارجی در این کشور ندارد و ذخایر ما نیز به دلار نیست؛ بلکه تلاش کردیم در سال های  گذشته وابستگی مان را به دلار کاهش دهیم. بنابراین در مجموع به طور مستقیم چندان حلقه های وابستگی به اقتصاد آمریکا نداشتیم. حتی ما با اروپا نیز همکاری تجاری، پولی و مالی نداریم. برای مثال کل حجم تجارت ما با اروپا به اندازه یک پنجم تجارت ما با عراق نیست. لذا ما چندان با اقتصاد غرب همکاری هایمان کاهش یافته است.

 تاثیر انتخاب ترامپ بر اقتصاد ایران
عالی ترین مقام بانک مرکزی افزود: بنابراین انتخابات آمریکا و ریاست جمهوری ترامپ به صورت مستقیم اثر زیادی بر اقتصاد ایران ندارد؛ اما به صورت غیرمستقیم باید گفت که اقتصاد آمریکا، اقتصاد بزرگی است و تغییر در سیاست های اقتصادی آمریکا بر روی همه اقتصادهای دیگر کشورها اثرگذار است. برای مثال اقتصاد آمریکا بر روی قیمت نفت، فلزات اثرگذار باشد و یا نرخ بهره می تواند بر روی رمزارزها تأثیر داشته باشد. به عنوان مثال، پس از انتخاب ترامپ برخی از رمزارزها و ارزهای دیجیتال تا ۲۰ درصد نیز افزایش قیمت را تجربه کردند و حتی ارزش یورو 2 درصد کاهش ارزش را تجربه کرد و این در حالی بود که ارز ما حتی در بازار غیررسمی کمتر از یک درصد کاهش ارزش را تجربه کرد که یکی از کم‌ترین واکنش‌ها را نسبت به ارزهای سایر کشورهای جهان را نشان داد.دکتر فرزین خاطرنشان کرد: همزمان با انتخاب ترامپ بازارهایی مانند فلزات، رمزارزها و سایر بازارهای مالی جهان متلاطم است و سایر بازارها در انتظار سیاست های ترامپ هستند. ترامپ اگر مطابق روش گذشته خود عمل کند؛ چراکه وی سابقه یک دوره ریاست جمهوری ۴ ساله را دارد و هراس و نااطمینانی که در حال حاضر در بازارها به وجود آمده است ناشی از سیاست های پیشین وی است. چراکه در ۴ سال قبل وی ناشی از سیاست های نئومرکانتلیسمی عمل کرد و با سیاست های جهانی شدن فاصله گرفت و عملاً در چارچوب سیاست های ملی‌گرایی مانند افزایش نرخ تعرفه، ایجاد محدودیت هایی برای تجارت با آمریکا، محدود کردن بازار ایالات متحده برای سایر کشورها عمل کرد.فرزین درباره اثرات اعمال سیاست های احتمالی بر اقتصاد ایران و جهان تصریح کرد: لذا اعمال محدودیت تجارت با آمریکا و کاهش حضور تجاری در بازارهای دنیا توسط ترامپ، اثرات زیادی بر اقتصاد اروپا و چین خواهد داشته که برای ما هم تهدید و هم فرصت را به همراه دارد، اما مهم این است که کنش‌گری ایران در قبال این سیاست‌های جدید وی در اقتصاد چه باشد. البته یادآور می شوم که تحلیل های من اقتصادی است و البته اقتصاد متأثر از متغیرهای سیاسی است و باید تحلیلی سیاسی از نحوه رفتار وی داشته باشیم. به این معناکه ضروری است تحلیلی از نوع برخورد ترامپ با مسائل منطقه، تحریم های ایران و مذاکرات داشته باشیم.

  افزایش تعاملات با کشورهای منطقه و عضو بریکس
رئیس کل بانک مرکزی بیان داشت: اقتصاد ما در همان روز اول نشان داد که در برابر این اتفاق (روی کار آمدن ترامپ) تاب‌آوری بالایی دارد. اقتصاد ایران، اقتصاد ۸ سال پیش نیست که انتخاب ترامپ اثر زیادی بر آن داشته باشد و وابستگی های ما کاهش یافته است. در حال حاضر تعامل اقتصادی ما با کشورهای منطقه و کشورهای عضو گروه بریکس افزایش یافته و البته بخش عمده تجارت مان در داخل منطقه است. لذا ایران یک عضو موثر بریکس است. از این رو، سیستم‌های مدیریت تحریم تقویت و از قدرت لازم برای مقابله با شوک‌های خارجی برخوردار است.فرزین خاطرنشان کرد: ارزیابی من آن است که اگر بتوانیم کنشگری لازم را در برابر تصمیمات ترامپ داشته باشیم و برای شروع این دوران آماده ایم. حتی فرصت‌هایی نیز برای ما وجود دارد و می‌توانیم با تهدیدها مقابله کنیم. ما  نزدیک به دو سال است که عضو بریکس هستیم و بسیاری از پیشنهاداتی که در حوزه پولی و بانکی در دست اجراست را خود ما پیشنهاد کرده‌ایم تا در بریکس اجرایی شود. در حال حاضر بخشی از همکاری‌ها با کشورهای عضو بریکس عملیاتی شده و استفاده از دلار را در تعاملات خود با برخی از کشورها حذف کرده‌ایم. علاوه بر این، ذخایر ارزی مان افزایش یافته است و از ذخایر ارزی مطمئنی برخوردار هستیم.وی با اشاره به مزیت‌ها و فرصت‌های حضور ترامپ برای کشورهای عضو بریکس گفت: حضور ترامپ و رویکرد او می‌تواند باعث شود که همکاری‌ها در بریکس افزایش یابد و کشورهای عضو سعی می‌کنند که از فرصت تعامل با هم برای جلوگیری از اثرات سیاست‌های منفی دیدگاه های نئومرکانتلیستی ترامپ استفاده کنند.

  تشریح سیاست‌های بانک مرکزی در قبال ترامپ و آمریکا
رئیس کل بانک مرکزی به اثر مستقیم ترامپ بر سیاست های بانک مرکزی ایران اشاره کرد و بیان داشت: باید دید نوع سیاست‌های ترامپ  چگونه است و سیاست های وی بر منطقه چه اثراتی خواهد داشت. چراکه امروزه عمده ترین شرکای ایران کشورهای منطقه هستند و اعضای بریکس هستند. ایران با وجود تحریم‌ها، هنوز کشوری با اقتصاد باز است و ما امروز با بسیاری از کشورها تعامل داریم که بسیار کمک کننده است. لذا همه این کشورها ممکن است سیاست های جدیدی را دربرابر آمریکا اتخاذ کنند. این مسئله را در یک مدل نظریه بازی‌ها می‌توان تحلیل کرد. که بازی های جدید اقتصاد جهانی چه خواهد بود و متناسب با آن سیاست هایمان را اتخاذ خواهیم کرد.فرزین ادامه داد: من برای روزهای اول در رابطه با نتیجه انتخابات آمریکا نگرانی بیشتری داشتم، اما روز چهارشنبه که ترامپ انتخاب شد، نوسانات بازارهای ایران محدود بود و تاب آوری را در بازارهای کشورمان از حمله بازار ارز مشاهده کردیم و به دلیل اینکه از ذخایر ارزی مطمئنی نیز برخوردار بودیم و تعاملاتمان با کشورهای منطقه وضعیت خوبی دارد، به نظر می‌رسد که اقتصاد ایران، اثرپذیری بالایی از نتایج انتخابات آمریکا نداشت و هراس و اثرپذیری بالایی نداشت.وی با اشاره به سیاست ارزی بانک مرکزی اظهار کرد: بانک مرکزی در دو سال گذشته در رابطه با مسئله ارز سیاست تثبیت را اتخاد کرده و در چهارچوب این سیاست در پی آن بودیم که نوسانات نرخ ارز در بازارهای مختلف به ویژه در بازار غیررسمی را به حداقل رسانده تا در یک نظام رسمی نیازهای تجاری و غیرتجاری کشور، تامین شود. با این حال اگر چه در دو سال گذشته این سیاست به کندی پیش رفت اما پیشرفت بسیار خوبی حاضل شد و ما همچنان به این سیاست ادامه می‌دهیم.

  تأمین ارز نزدیک به ۱۰ میلیارد دلار ارز ترجیحی برای دارو و کالاهای اساسی از ابتدای سال جاری تاکنون 

فرزین با اشاره به تخصیص ارز و تامین ارز مورد نیاز کالاهای اساسی و بازرگانی عنوان کرد: در حال حاضر نرخ ترجیحی ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی به کالاهای اساسی اختصاص داده می‌شود و از ابتدای سال جاری تا امروز نزدیک به ۱۰ میلیارد دلار ارز ترجیحی برای دارو و کالاهای اساسی ارز اختصاص یافته است که بیشتر نیازهای کالایی وزارت جهاد کشاورزی و علاوه بر آن شامل دارو و تجهیزات پزشکی است. بخش دیگر تأمین ارز نیز از طریق ارز نیما و با نرخ حواله حدود ۵۰ هزارتومانی تامین می‌شود که شامل ۵۰ درصد نیاز ارزی کشور است. رئیس کل بانک مرکزی در رابطه با سیاست توسعه مرکز مبادله خاطر نشان کرد: در روز ۱۹ آبان ماه حراج ربع سکه داشتیم و در طول یک هفته گذشته با برگزاری و تداوم حراج‌های سکه طلا، قیمت سکه حدود دو میلیون و ۳۰۰ هزار تومان کاهش یافته است. بنابراین از مرکز مبادله ارز و طلا همچنان به عنوان تنظیم گر بازار طلا و ارز استفاده می‌کنیم و از ابزارهای مختلف در بازار طلا و ارز نیز استفاده خواهیم کرد. ما در حال حاضر در بازار طلا، عرضه و حراج شمش و سکه طلا را در مرکز مبادله داریم و همچنین در تلاش هستیم تا در آینده با همکاری بورس کالا، قاعده‌مندی را در خصوص بازارهای ثانویه طلا نیز ایجاد شود. اگرچه در بورس چنین موردی وجود دارد.
 
  عزم بانک مرکزی برای توسعه  قرض الحسنه به عنوان شبکه مویرگی تامین مالی جامعه 
فرزین با اشاره به موضع بانک مرکزی در قبال صندوق‌های قرض الحسنه گفت: در رابطه با صندوق‌های قرض الحسنه، به دلیل مشکلاتی که در این صندوق‌ها وجود داشت،  ما در سال گذشته به بحث صندوق‌های قرض الحسنه ورود کردیم و امروز تقریبا تمام صندوق‌های قرض الحسنه موجود در کشور را شناسایی کرده‌ایم. وی ادامه داد: مطابق اطلاعاتی که موجود است، سه هزار و ۵۰۰ صندوق قرض الحسنه وجود دارد که اطلاعات یک هزار و ۸۶۰ صندوق در سیستم بانکی موجود است. ۹۰۰ صندوق قرض الحسنه غیر فعال است و ۷۵۰ صندوق نیز حساب آنها به نام اعضای هیأت امنا مانند مساجد و خانواده‌ها تعلق دارد و آنها را به صندوق‌های کوچک، متوسط و بزرگ دسته بندی کرده‌ایم. برای مثال سطح تبادلات صندوق‌های قرض الحسنه کوچک در سال کمتر از چهار میلیارد تومان است و تبادلات بالای ۶۰ میلیارد تومان را به عنوان صندوق‌های قرض الحسنه بزرگ دسته بندی کرده‌ایم.  
رئیس کل بانک مرکزی گفت: از آنجایی که ممکن است اطلاع رسانی ما درست نبوده باشد، بسیاری از نمایندگان با ما تماس گرفته و نگرانی خود را در این رابطه ابراز کرده‌اند. اما قصد ما این است که صندوق‌های قرض الحسنه در کشور را توسعه دهیم و توسعه آنها را تسهیل کنیم و به دنبال ایجاد محدودیت در صندوق‌های قرض الحسنه نیستیم.فرزین ادامه داد: ما نظارت بر این صندوق‌ها را برون سپاری می‌کنیم و به غیر از چند صندوق بزرگ که در شبکه بانکی هم هستند، بقیه را برون سپاری خواهیم کرد؛ چراکه صندوق‌های قرض الحسنه شبکه مویرگی تامین مالی طبقات مختلف عامه مردم است و این شبکه مویرگی یک فرصت است که به صورت قرض الحسنه و ارزان جامعه را تامین مالی می‌کند.حتی برنامه بانک مرکزی این است که پس از ساماندهی از تزریق تزریق منابع به صندوق های کوچک در راستای تامین مالی خرد جامعه قدم برداریم. 

   در حال اصلاح ناترازی هشت بانک هستیم
وی در پایان با اشاره به برنامه بانک مرکزی برای اصلاح ناترازی بانک‌ها گفت: در رابطه با اصلاح نظام بانکی در دو سال گذشته اقداماتی صورت گرفته اما هنوز راضی نیستیم. به دلایلی مسائل و مشکلات و ناترازی زیادی وجود دارد. در حال حاضر برای اصلاح هشت بانک ورود کرده‌ایم و اصلاح ناترازی آنها را پیگیری می‌کنیم.