رئیس مرکز اطلاعات مالی:
اعضای بریکس و شانگهای هم به توصیه‌های FATF عمل می‌کنند/ زمان بر شدن عادی‌سازی پرونده ایران هزینه بر است
معاون وزیر اقتصاد و رئیس مرکز اطلاعات مالی اظهار داشت: باید درک کنیم که وقتی می‌گوییم قصد داریم پرونده ما با اف ای تی اف (FATF) عادی‌سازی شود، هدف ما عادی‌سازی روابط با کشورهای دنیاست؛ ما موجودیتی به نام FATF در داخل کشور نداریم؛ بلکه با توصیه‌های کشورها طرف هستیم، کشورهایی از جمله اعضای شانگهای و بریکس که در قوانین و مقررات خود توصیه‌های FATF را پذیرفته و جاری کرده‌اند.به گزارش شادا، هادی خانی معاون وزیر اقتصاد و رئیس مرکز اطلاعات مالی در گفتگو با رصدخانه اقتصاد ایران اظهار داشت: باید تأکید کرد که موضوع تحریم‌ها و موضوع FATF دو مسیر کاملاً جداگانه هستند.
وی افزود: تحریم‌های آمریکا، به‌عنوان تحریم‌های یک کشور علیه کشور دیگر، که از سوی سازمان ملل متحد تأیید نشده و صرفاً یک اقدام یک‌جانبه و سیاسی است، در یک سو قرار می‌گیرند و از سوی دیگر، محدودیت‌هایی که در چارچوب توصیه‌های FATF علیه کشور ما تعریف شده است، مورد تأیید بیش از ۲۰۰ کشور قرار دارند و بر اساس قوانین و مقررات قانونی آن کشورها اجرا می‌شوند.این دو موضوع کاملاً از یکدیگر تفکیک شده‌اند.معاون وزیر اقتصاد و رئیس مرکز اطلاعات مالی درادامه افزود:ممکن است،برخی معتقد باشند که حتی درصورت خروج از لیست سیاه اف ای تی اف، تحریم‌های آمریکا اجازه نخواهند داد که معاهده‌های گسترده‌ای منعقد شود؛ اما حداقل می‌توان گفت ما توانسته‌ایم بخش زیادی از محدودیت‌هایی را که FATF علیه ما،حتی از سوی کشورهای دوست، تعریف کرده است، مدیریت و کنترل کنیم و زمینه را برای گشایش‌های بعدی فراهم کنیم. بنابراین، نباید با دید صفر و صد نسبت به این موضوع نگاه کرد؛ این دو مسئله به‌هم‌وابسته یا متأثر از یکدیگر نیستند و باید هر کدام را به‌صورت مستقل مورد بررسی قرار داد.
خانی در ادامه سخنانش و در خصوص تفاوت مساله تحریم و اقدامات تقابلی FATF نیز گفت: شما تصور کنید با تدابیری که کشور اتخاذ می‌کند و نظام تصمیم‌گیری آن را به یک جمع‌بندی می‌رساند، می‌توانیم از فواید لغو تحریم‌ها بهره‌مند شویم؛اما در این صورت با دیواری به نام FATF مواجه می‌شویم.آیا می‌توانیم این دیوار را با یک مذاکره یک‌هفته‌ای،ده یا بیست‌روزه، یا یک‌ماهه برداریم؟ پاسخ منفی است؛ زیرا FATF موضوعی زمان بر است. همین‌الان، برای اصلاح چارچوب ما در برنامه اقدام حداقل به یک تا دو سال زمان نیاز است تا بتوانیم بگوییم از این دیوار عبور کرده‌ایم.معاون وزیر اقتصاد درباره اهمیت زمان در زمینه خروج از شرایط فعلی نیز اظهار داشت: شاید در این خصوص زمان از دست رفته باشد، اما هرچه سریع‌تر باید جبران شود تا بتوانیم خود را با مسیری که در جهان طی می‌شود، هماهنگ کنیم.رئیس مرکز اطلاعات مالی ایران در ادامه سخنانش و ضمن تاکید برعادی سازی پرونده ایران در FATF گفت: باید درک کنیم که وقتی می‌گوییم قصد داریم پرونده ما با FATF عادی‌سازی شود، از گام اول یعنی پذیرش، الحاق به پالرمو و خروج از اقدامات تقابلی شروع می‌کنیم؛ هدف ما در این راستا عادی‌سازی روابط با کشورهای دنیاست. ما موجودیتی به نام FATF در داخل کشور نداریم؛بلکه با توصیه‌های کشورها طرف هستیم، کشورهایی از جمله اعضای شانگهای و بریکس که در قوانین و مقررات خود توصیه‌های FATF را پذیرفته و جاری کرده‌اند.وی اضافه کرد: این موضوع یکی از موانعی است که تکلیف پرونده ما در FATF را برای کشورهای همسایه تعیین می‌کند. بسیاری از کشورها، به‌ویژه کشورهای دوست ما، در شرایط عدم همراهی با تحریم‌های ظالمانه آمریکا و شرایط موجود، حاضر به همکاری هستند، ولی نمی‌توانند در موضع FATF عمل کنند.
خانی ادامه داد: توصیه‌های FATF جهان‌شمول بوده و مورد تایید قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار گرفته است؛ سازمان ملل اهمیت زیادی قائل است که این چارچوب‌ها رعایت شوند. علاوه بر این کشورها استدلال می‌کنند که ما توصیه‌های FATF را به تصویب رسانده و آن را قانون کرده‌ایم؛ طبق قانون نیز با شما رفتار می‌کنیم.قانون مقرر کرده است که من باید این کار را انجام دهم و به دلیل تعهدی که داشته‌ام، عضو یکی از گروه‌های منطقه‌ای شده‌ام. یا به عبارت دیگر، طبق تعهد داده‌شده، شما در کشورهای «پرخطر» این گروه محسوب می‌شوید و من مجبورم اقدامات تقابلی را برای شما اجرا کنم؛ در غیر این صورت نمی‌توانم عمل کنم.وی در این باره توضیح داد: وقتی می‌گوییم در لیست کشورهای پرخطر هستیم، یعنی تمام اشخاص حقیقی و حقوقی ایرانی از نظر تمام کشورهایی که توصیه‌های FATF را در چارچوب قوانین خود اجرا می‌کنند، پرخطر محسوب می‌شوند.
وی در ادامه افزود: متاسفانه ما که الان در لیست سیاه هستیم، داریم می‌بینیم که تبدیل به سیبل خیلی از کشورها، حتی کشورهای دوستمان شده‌ایم. برای اینکه به FATF ثابت کنند که در ارزیابی کیفیتی که انجام می‌دهند، خوب کار می‌کنند، می‌گویند، ببینید ما این کارها را با ایرانی‌ها کردیم چون در لیست سیاه بودند.
خانی در ادامه و در توضیح این مساله گفت: اقدامات تقابلی FATF در مورد کشورها دسته‌بندی می‌شود. در‌حال‌حاضر سه کشور در لیست سیاه قرار دارند.میانمار که بحث شناسایی مضاعف مشتری را دارد، سبک‌ترین اقدام تقابلی را تجربه می‌کند. پس از آن، ایران قرار دارد که نظارت شدید بر آن اعمال می‌شود. بعد از ایران، کره شمالی است که وارد فاز سخت‌ترین اقدامات تقابلی شده که از جمله آنها می‌توان به حذف و بستن کل بانک‌های کره شمالی در تمام کشورها، مسدود کردن تمام کارگزاری‌های کره شمالی در تمام کشورها و ممنوعیت همکاری تمام کارگزاری‌ها با اتباع کره شمالی اشاره کرد. در واقع ما می‌توانیم انتظار شرایط بدتر از این را هم در صورت تداوم شرایط داشته باشیم.معاون وزیر اقتصاد در پایان سخنان خود درباره اهمیت این مساله و هزینه‌های به تعویق انداختن تصمیم گیری توضیح داد: در شرایط کنونی، ضروری است این مساله ابتدا به درستی تبیین و تثبیت شود که خواه ناخواه با آن مواجه خواهیم شد. این‌گونه نیست که اگر امروز از آن دوری کردیم، بتوانیم در آینده نیز از آن صرف نظر کنیم.هرچه زودتر تصمیم‌گیری کنیم، هزینه‌های کمتری متحمل خواهیم شد، چرا که قدرت کشوردرحال افزایش است. نگرانی اصلی این است که اگر توصیه‌های فکری و روندهای تصمیم‌سازی دچار تغییراتی شوند و ما به دلیل عدم عضویت در آن فرایندها حضور نداشته باشیم، فرصت تاثیرگذاری بر این تغییرات را از دست بدهیم. درنهایت، روزی ناگزیر خواهیم بود که در این روند مشارکت داشته باشیم، اما در آن زمان ممکن است هزینه‌های بیشتری برای کشور به همراه داشته باشد. همچنین، نگرانی جدی وجود دارد که کشورهای همسو و دوست نسبت به مواضع و رویکردهای ما نا امید شوند.
وی افزود: تحریم‌های آمریکا، به‌عنوان تحریم‌های یک کشور علیه کشور دیگر، که از سوی سازمان ملل متحد تأیید نشده و صرفاً یک اقدام یک‌جانبه و سیاسی است، در یک سو قرار می‌گیرند و از سوی دیگر، محدودیت‌هایی که در چارچوب توصیه‌های FATF علیه کشور ما تعریف شده است، مورد تأیید بیش از ۲۰۰ کشور قرار دارند و بر اساس قوانین و مقررات قانونی آن کشورها اجرا می‌شوند.این دو موضوع کاملاً از یکدیگر تفکیک شده‌اند.معاون وزیر اقتصاد و رئیس مرکز اطلاعات مالی درادامه افزود:ممکن است،برخی معتقد باشند که حتی درصورت خروج از لیست سیاه اف ای تی اف، تحریم‌های آمریکا اجازه نخواهند داد که معاهده‌های گسترده‌ای منعقد شود؛ اما حداقل می‌توان گفت ما توانسته‌ایم بخش زیادی از محدودیت‌هایی را که FATF علیه ما،حتی از سوی کشورهای دوست، تعریف کرده است، مدیریت و کنترل کنیم و زمینه را برای گشایش‌های بعدی فراهم کنیم. بنابراین، نباید با دید صفر و صد نسبت به این موضوع نگاه کرد؛ این دو مسئله به‌هم‌وابسته یا متأثر از یکدیگر نیستند و باید هر کدام را به‌صورت مستقل مورد بررسی قرار داد.
خانی در ادامه سخنانش و در خصوص تفاوت مساله تحریم و اقدامات تقابلی FATF نیز گفت: شما تصور کنید با تدابیری که کشور اتخاذ می‌کند و نظام تصمیم‌گیری آن را به یک جمع‌بندی می‌رساند، می‌توانیم از فواید لغو تحریم‌ها بهره‌مند شویم؛اما در این صورت با دیواری به نام FATF مواجه می‌شویم.آیا می‌توانیم این دیوار را با یک مذاکره یک‌هفته‌ای،ده یا بیست‌روزه، یا یک‌ماهه برداریم؟ پاسخ منفی است؛ زیرا FATF موضوعی زمان بر است. همین‌الان، برای اصلاح چارچوب ما در برنامه اقدام حداقل به یک تا دو سال زمان نیاز است تا بتوانیم بگوییم از این دیوار عبور کرده‌ایم.معاون وزیر اقتصاد درباره اهمیت زمان در زمینه خروج از شرایط فعلی نیز اظهار داشت: شاید در این خصوص زمان از دست رفته باشد، اما هرچه سریع‌تر باید جبران شود تا بتوانیم خود را با مسیری که در جهان طی می‌شود، هماهنگ کنیم.رئیس مرکز اطلاعات مالی ایران در ادامه سخنانش و ضمن تاکید برعادی سازی پرونده ایران در FATF گفت: باید درک کنیم که وقتی می‌گوییم قصد داریم پرونده ما با FATF عادی‌سازی شود، از گام اول یعنی پذیرش، الحاق به پالرمو و خروج از اقدامات تقابلی شروع می‌کنیم؛ هدف ما در این راستا عادی‌سازی روابط با کشورهای دنیاست. ما موجودیتی به نام FATF در داخل کشور نداریم؛بلکه با توصیه‌های کشورها طرف هستیم، کشورهایی از جمله اعضای شانگهای و بریکس که در قوانین و مقررات خود توصیه‌های FATF را پذیرفته و جاری کرده‌اند.وی اضافه کرد: این موضوع یکی از موانعی است که تکلیف پرونده ما در FATF را برای کشورهای همسایه تعیین می‌کند. بسیاری از کشورها، به‌ویژه کشورهای دوست ما، در شرایط عدم همراهی با تحریم‌های ظالمانه آمریکا و شرایط موجود، حاضر به همکاری هستند، ولی نمی‌توانند در موضع FATF عمل کنند.
خانی ادامه داد: توصیه‌های FATF جهان‌شمول بوده و مورد تایید قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار گرفته است؛ سازمان ملل اهمیت زیادی قائل است که این چارچوب‌ها رعایت شوند. علاوه بر این کشورها استدلال می‌کنند که ما توصیه‌های FATF را به تصویب رسانده و آن را قانون کرده‌ایم؛ طبق قانون نیز با شما رفتار می‌کنیم.قانون مقرر کرده است که من باید این کار را انجام دهم و به دلیل تعهدی که داشته‌ام، عضو یکی از گروه‌های منطقه‌ای شده‌ام. یا به عبارت دیگر، طبق تعهد داده‌شده، شما در کشورهای «پرخطر» این گروه محسوب می‌شوید و من مجبورم اقدامات تقابلی را برای شما اجرا کنم؛ در غیر این صورت نمی‌توانم عمل کنم.وی در این باره توضیح داد: وقتی می‌گوییم در لیست کشورهای پرخطر هستیم، یعنی تمام اشخاص حقیقی و حقوقی ایرانی از نظر تمام کشورهایی که توصیه‌های FATF را در چارچوب قوانین خود اجرا می‌کنند، پرخطر محسوب می‌شوند.
وی در ادامه افزود: متاسفانه ما که الان در لیست سیاه هستیم، داریم می‌بینیم که تبدیل به سیبل خیلی از کشورها، حتی کشورهای دوستمان شده‌ایم. برای اینکه به FATF ثابت کنند که در ارزیابی کیفیتی که انجام می‌دهند، خوب کار می‌کنند، می‌گویند، ببینید ما این کارها را با ایرانی‌ها کردیم چون در لیست سیاه بودند.
خانی در ادامه و در توضیح این مساله گفت: اقدامات تقابلی FATF در مورد کشورها دسته‌بندی می‌شود. در‌حال‌حاضر سه کشور در لیست سیاه قرار دارند.میانمار که بحث شناسایی مضاعف مشتری را دارد، سبک‌ترین اقدام تقابلی را تجربه می‌کند. پس از آن، ایران قرار دارد که نظارت شدید بر آن اعمال می‌شود. بعد از ایران، کره شمالی است که وارد فاز سخت‌ترین اقدامات تقابلی شده که از جمله آنها می‌توان به حذف و بستن کل بانک‌های کره شمالی در تمام کشورها، مسدود کردن تمام کارگزاری‌های کره شمالی در تمام کشورها و ممنوعیت همکاری تمام کارگزاری‌ها با اتباع کره شمالی اشاره کرد. در واقع ما می‌توانیم انتظار شرایط بدتر از این را هم در صورت تداوم شرایط داشته باشیم.معاون وزیر اقتصاد در پایان سخنان خود درباره اهمیت این مساله و هزینه‌های به تعویق انداختن تصمیم گیری توضیح داد: در شرایط کنونی، ضروری است این مساله ابتدا به درستی تبیین و تثبیت شود که خواه ناخواه با آن مواجه خواهیم شد. این‌گونه نیست که اگر امروز از آن دوری کردیم، بتوانیم در آینده نیز از آن صرف نظر کنیم.هرچه زودتر تصمیم‌گیری کنیم، هزینه‌های کمتری متحمل خواهیم شد، چرا که قدرت کشوردرحال افزایش است. نگرانی اصلی این است که اگر توصیه‌های فکری و روندهای تصمیم‌سازی دچار تغییراتی شوند و ما به دلیل عدم عضویت در آن فرایندها حضور نداشته باشیم، فرصت تاثیرگذاری بر این تغییرات را از دست بدهیم. درنهایت، روزی ناگزیر خواهیم بود که در این روند مشارکت داشته باشیم، اما در آن زمان ممکن است هزینه‌های بیشتری برای کشور به همراه داشته باشد. همچنین، نگرانی جدی وجود دارد که کشورهای همسو و دوست نسبت به مواضع و رویکردهای ما نا امید شوند.
