پیامد اجرای مصوبه شورای عالی اداری ، تشدید معضل خرد شدن اراضی کشاورزی

شاهرخ نامجویان کارشناس اموریکپارچگی اراضی کشاورز
بخش کشاورزی به عنوان یکی از ارکان اصلی اقتصاد و امنیت غذایی کشور،با چالش‌ها و معضلات متعددی روبرو است که بسیاری از آنها درحوزه مدیریت و بهره‌برداری از زمین‌های کشاورزی ریشه دارند.این مشکلات، نه تنها بر تولید محصولات کشاورزی و معیشت کشاورزان تأثیر منفی می‌گذارند،بلکه به طور مستقیم و غیرمستقیم بر سایر بخش‌های اقتصادی و اجتماعی کشور نیز اثرگذار هستند.مواردی همچون کمبود منابع آب،افزایش قیمت مواد غذایی،تغییر کاربری‌های غیرمجاز، اتلاف منابع تولید و از بین رفتن سرمایه‌های ملی، همگی به نحوی با موضوع زمین و مدیریت آن مرتبط هستند.یکی از مهم‌ترین چالش‌های موجود در بخش کشاورزی، خرد شدن و پراکندگی اراضی کشاورزی است. این مسئله پیامدهای ناگواری برای تولید، بهره‌وری و پایداری این بخش به همراه دارد. از جمله این پیامدها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- اتلاف منابع آب: قطعات کوچک و پراکنده زمین، امکان استفاده بهینه از سیستم‌های آبیاری مدرن را کاهش داده و منجر به هدر رفتن آب می‌شود.
2- کاهش بهره‌وری: مدیریت و مکانیزاسیون قطعات کوچک زمین، به دلیل محدودیت‌های فنی و اقتصادی، دشوار بوده و باعث کاهش بهره‌وری می‌گردد.
3- افزایش هزینه‌های تولید: تهیه نهاده‌ها، انجام عملیات زراعی و برداشت محصول در قطعات کوچک، هزینه‌های تولید را افزایش می‌دهد.
4- تغییر کاربری غیرمجاز: قطعات کوچک زمین، بیشتر در معرض تغییر کاربری به مسکونی، تجاری و صنعتی قرار دارند.
5- تضعیف امنیت غذایی: کاهش تولید و افزایش هزینه‌ها در نهایت منجر به تضعیف امنیت غذایی کشور می‌شود.

متأسفانه،در بسیاری از موارد قوانین و سیاست‌های وضع شده درحوزه زمین،رویکردی تاکتیکی و کوتاه‌مدت برای حل مشکلات داشته‌اند.این درحالی است که حل مسائل پیچیده و اساسی بخش کشاورزی،نیازمند رویکردی راهبردی،جامع و بلندمدت است.تجربه بسیاری از کشورهای توسعه‌ یافته نشان می‌دهد که اجرای برنامه‌های یکپارچه‌سازی اراضی کشاورزی، نقش مهمی در افزایش بهره‌وری،کاهش هزینه‌ها و حفظ منابع طبیعی ایفا می‌کند.در این  کشورها،سیاستگذاران و برنامه‌ریزان به طور جدی به این موضوع توجه داشته و با اتخاذ تدابیر مناسب،زمینه را برای توسعه پایدار بخش کشاورزی فراهم کرده‌اند. لذا با وجود اهمیت موضوع، متأسفانه در ایران، موضوع یکپارچه‌سازی اراضی کشاورزی آن‌گونه که باید مورد توجه قرار نگرفته است.دراین راستا بدون تردید اجرای مصوبه غیر کارشناسی مبنی بر انحلال ویا ادغام سازمان اموراراضی کشور می تواند پیامدهای ناگواری چون رهاشدگی موضوع وبه تشدید بحران  خرد شدن اراضی و مسائل ناشی از آن دامن زند.

شاهرخ نامجویان کارشناس اموریکپارچگی اراضی کشاورز