وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی :
تلاش کنیم تصویری واقعی از ایران ارائه دهیم / باید نظارت شود کاغذ به دست مطبوعات می‌رسد
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت:تلاش کنیم تصویری واقعی از ایران ارائه دهیم.به گزارش خبرنگار روزنامه رسالت، سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ـ در دومین نشست خبری خود در دولت چهاردهم که صبح روز سه شنبه چهارم شهریور ماه ضمن تبریک هفته دولت و گرامی‌داشت یاد شهدای ایران، گفت: توفیقی است برای من که در یک سال اخیر برای بار دوم در جمع اصحاب رسانه حضور دارم. این گفت‌وگوها به روشن‌تر شدن آنچه که در فضای حوزه فرهنگ و هنر و رسانه می‌گذرد، کمک می‌کند. وی با اشاره به تغییرات اجتماعی در کشور، گفت: ایرانِ سال ۱۴۰۳ با ایران ۱۳۶۰ تفاوت‌های قابل توجهی دارد. اگر تغییرات اجتماعی ایران را نبینیم راه‌حل‌هایمان نیز متناسب با واقعیت نخواهد بود. متاسفانه به علل مختلف سرمایه اجتماعی نظام و حاکمیت در گروه‌های مرجع کاهش یافته است. به علت افول، کاری نداریم اما اینکه باید تقویت شود، مورد تاکید است.او ادامه داد: از رویکردهای اصلی وزارت فرهنگ در این یک سال اخیر این بود که تعامل بیشتری با این گروه مرجع یعنی اصحاب فرهنگ و هنر و رسانه داشته باشیم. به علل مختلف و از جمله اتفاقات ۱۴۰۱ فاصله‌هایی بین حوزه حاکمیت و نظام حکمرانی با هنرمندان و سینماگران و حوزه‌های مختلف فرهنگی رخ داد؛ دنبال مقصریابی نیستیم و به نظر می‌رسد باید در این مسئله تجدید نظر کرد.وزیر ارشاد با اعلام صریح رویکرد تعامل بیشتر حاکمیت با این گروه مرجع ـ یعنی اصحاب فرهنگ و هنر و رسانه اشاره کرد: از جنگ تحمیلی به بعد ما دو گروهِ وطن‌دوستان و وطن‌فروشان را داریم و عده‌ای کاملا نشان دادند که چگونه جان‌مایه وطن‌پرستی در آنها وجود دارد و غفلت از ما بود که آنها را نمی‌شناختیم. از جنگ تحمیلی ۱۲روزه به بعد باید آرایش ملی در همه حوزه‌ها از جمله فضای فرهنگ و هنر تغییر کند. آنهایی که وطن‌دوست هستند چه در داخل و چه در خارج طبیعتا فرصت تعامل و کار برایشان پدید آید. این نگاه در سران قوا و رأس حاکمیت وجود دارد.وزیر ارشاد درباره سایر اقدامات این نهاد دولتی در حوزه فرهنگ و هنر،بیان کرد:اقدام سومی که ما به دنبال آن هستیم، بحث تصویر ایران در فضای جهانی است. دشمنان ایران بعد از حمله ددمنشانه بیشتر ماهیت خود را نشان دادند که تلاش در انزوای ایران و نمایش تصویری غلط از ایران بود. ما باید تلاش کنیم تصویری واقعی از ایران ارائه دهیم. کارهای مختلفی را در این یک سال با این نگاه انجام دادیم از جمله مواردی که باید خبر آن را اعلام کنم به راه افتادن سامانه سازمان فرهنگ و ارتباطات با عنوان «دماوند» است. تاکنون ۹ هزار محتوای چند رسانه‌ای مرتبط با ایران در آن قرار گرفته است. طرح «از ایران بگو» نیز تا الان بیش از ۱۵۰ هزار نفر را میزبانی کرده است که مخاطبان خود را در سطح جهان دارند و در این قسمت ما باید بتوانیم روایتگران غیررسمی بیشتری از ایران داشته باشیم. معاونت امور رسانه‌ای نیز تلاش کرد تا رسانه‌های خارجی را جذب کند و در همین جنگ بیش از ۶۰ خبرنگار خارجی به ایران آمدند و تلاش شد تا آمدن این افراد کمک به تصویر کشیدن درست از جنگ ۱۲ روزه را در پی داشته باشد.
صالحی با تاکید بر اینکه گروه‌های مرجع در ارتباط با توسعه ایران اهمیت دارند، اظهار کرد: در یک سال اخیر با تلاش‌هایی که صورت گرفت که البته رضایت‌بخش نبود و نیاز به کار بیشتر است، به نظر می‌آید که می‌شود این مسیر را مسیر رو به پیشرفتی قرار داد. شاهد این مطلب در جشنواره‌ها بود که در جشنواره‌های فجر ۱۴۰۳ شاهد اقبال وسیع‌تر هنرمندان بودیم؛ به طوری که در جشنواره‌های سینمایی و هنری، بخش وسیع‌تری از هنرمندانی که اگر نگوییم قهر، اما حداقل ارتباط برقرار نمی‌کردند، حضور فعال‌تری پیدا کردند. این امر به مسیر تعاملی برمی‌گردد که در وزارت فرهنگ و معاونت‌های آن شکل گرفت.او افزود: شاهد دوم در اتفاق و حماسه ۱۲روزه جنگ بود. در این مدت اقشار وسیعی از هنرمندان حضور پیدا کردند و سهم قابل توجهی هم در مقاومت و دفاع ملی داشتند. این افراد در فضای مجازی حضور پیدا کردند و در دفاع از ایران و همبستگی، خود را نشان دادند. نمی‌گوییم همه اینها کار وزارت فرهنگ بود اما تعامل ما هم بی‌اثر نبود. اتفاق بزرگی برای ایران پدید آمده و هنرمندان ایران حتما کنار کشور می‌ایستند.وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: مسیر رویکرد خود را در بحث تغییرات اجتماعی در گروه‌های مرجع باید جدی بگیریم و به همین دلیل سعی کردیم باب تعامل باز شود تا اصحاب فرهنگ و هنر حس کنند وزارتخانه، خانه آنهاست. حتما فاصله زیادی وجود دارد تا نقطه مطلوب اما کار را شروع کردیم.او در ادامه به اقدامات وزارت فرهنگ در دولت چهاردهم پرداخت و گفت: یکی از اولویت‌های مهم ما این بود که ایران فقط تهران نباشد و باید تمام استان‌ها را در تمام زمینه‌ها جدی بگیریم. تمام معاونت‌ها برش بودجه‌ای استانی خود را در سال ۱۴۰۴ ارائه کرده‌اند و هر معاونت موظف است که بگوید چه مقدار برای استان و هر استان چه میزان برای شهرستان در نظر گرفته است. شورای استانی سینما نیز تشکیل شد و استانداران در هر استان، شورای استانی سینما را تشکیل دادند و امیدواریم تا آخر شهریور ـ حداکثر مهر ـ این شورا را تشکیل دهند و بحث‌های زیرساختی را دنبال کنند. طرح احداث سینما در شهرهای بالای ۱۰۰ هزارنفر پیگیری می‌شود و کتابخانه‌های سیار در نهاد کتابخانه‌ها نیز جدی شده است.
وزیر ارشاد گفت:به زیرساخت‌های استانی توجه بیشتری خواهیم کرد. در این یک سال، ۲۴ کتابخانه و سه موسسه فرهنگی افتتاح شد، پنج هنرستان زیبا نیز در اوایل مهر ماه افتتاح خواهند شد.
وی افزود: اقدام دوم بحث صندوق هنر و خدمات آن به هنرمندان است. واقعیت این است که ما شرمنده هنرمندان هستیم؛ چراکه برخی هنوز در صندوق نیستند و حجم خدماتش کم است. اما خدمات صندوق به ۱۰۰ هزار عضوش حدود ۵۰ هزار بیمه تکمیلی است و ماهانه ۱۰۰ میلیارد پرداخت بابت خدمات خود به هنرمندان دارد. ما راضی نیستیم و حتما نقص‌هایی داریم اما تلاشمان این بوده است که میزان ریالی را بیشتر کنیم و پوشش را نیز افزایش دهیم. ۵ هزار نفر عضو صندوق هستند و ۴ هزار نفر به بیمه تامین اجتماعی معرفی شدند که این البته آماری است که دوستان به من اعلام کردند. یکی از تلاش‌های ما ثبت عنوان بیمه فرهنگ و هنر در سازمان تامین اجتماعی بود که دوستان هم شاخص خود را دارند و با این عنوان در رده‌های کاری خود تعریف می‌شوند.
وی با تاکید بر اهمیت جدی گرفتن موضوع «شفافیت» اظهار کرد: از دولت دوازدهم این بحث مطرح شد که با استقبال از نگاه‌های انتقادی همراه بود، تا هم از بروز فساد جلوگیری شود و هم به ذی‌نفعان کمک شود. در این دوره، پس از یک وقفه، بارگذاری تمامی اسناد اداری، برنامه‌های مختلف، قراردادها و موارد مشابه از سر گرفته شده است. جشنواره‌ها نیز مکلف به بارگذاری اطلاعات خود شده‌اند و دامنه این اقدام نسبت به گذشته بسیار گسترده‌تر شده است. در سال جاری برنامه و بودجه وزارت فرهنگ نیز به‌صورت جزئی و دقیق در سامانه بارگذاری خواهد شد و به‌صورت شفاف در دسترس عموم قرار می‌گیرد. در این فرآیند شفاف‌سازی، خود را در معرض نقد قرار می‌دهیم، چراکه معتقدیم نقد، هدیه‌ای الهی است. قرار گرفتن در مسیر شفافیت، با خرد و فکر جمعی همراه می‌شود و فرصتی جدی برای پیشگیری از فساد فراهم می‌کند.
صالحی افزود: یکی دیگر از اقداماتی که در حال انجام است، مربوط به حوزه موسیقی، سینما و تئاتر است؛ جایی که با دو مشکل اصلی اقتصادی مواجه هستیم. اول اینکه، مصرف فرهنگی در سبد خانوار به‌طور کلی پایین است و در سال‌های اخیر، این میزان به‌طور محسوسی کاهش یافته است. طبق آمار مرکز آمار، در سال ۱۴۰۲ به شکل عجیبی شاهد افت مصرف کالاهای فرهنگی بوده‌ایم. وقتی به حوزه‌هایی مانند کتاب، سینما و موسیقی می‌رسیم، این افول شدیدتر است. این کاهش، در شرایط تورمی کشور و با توجه به طبقه‌بندی نیازهای جامعه، کاملاً طبیعی است. مشکل دوم در حوزه اقتصاد فرهنگ، کمبود نقدینگی و پایین بودن گردش مالی دراین حوزه است؛به‌گونه‌ای که نسبت به دیگر حوزه‌ها، جریان پول دراین بخش بسیار محدودتر است.درطرح «فرهنگ‌کارت» که هم‌اکنون در گام اول خود قرار دارد، تلاش شده بخشی از این مشکل کاهش یابد. برای این منظور، ۱۰۰ هزار نفر از اصحاب فرهنگ و هنر در نظر گرفته شده‌اند تا کارت اعتباری ۱۵ میلیون تومانی بدون سود دریافت کنند و بتوانند در حوزه فرهنگ خرید داشته باشند. این خرید شامل کتاب، موسیقی، تئاتر و سینما خواهد بود و بازپرداخت آن به‌صورت اقساط شش‌ماهه انجام می‌شود. این طرح با همکاری بانک ملت اجرا شده و امکان خرید اعتباری را در حوزه‌های فرهنگی فراهم می‌کند.او درباره فرهنگ کارت و روند توزیع آن میان اقشار مختلف مردم خاطرنشان کرد: این نیاز اصحاب فرهنگ و هنر است و به همین دلیل آنان در اولویت قرار گرفتند. جامعه دوم ما دانشجویان هستند که حدود چهار میلیون نفر را در برمی‌گیرند و جامعه وسیع‌تری به میدان می‌آیند و در ادامه از این میان، حتما بخشی به حوزه کتاب تعلق می‌گیرد تا به عنوان مصرف‌کننده وارد و از این حضور ناشران نیز منتفع شوند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره برنامه‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای تقویت ارتباط با هنرمندانی که پیش از جنگ ۱۲روزه سکوت یا به تعبیری قهر بودند اما با وقوع جنگ برای ایران پای کار آمدند و مواضع صریح خود را اعلام کردند و همچنین هنرمندان خارج‌نشینی که آنها هم اعلام مواضع همسو داشتند و خواهان بازگشت به کشور هستند، اظهار کرد: از جنگ تحمیلی به بعد ما دو گروهِ وطن‌دوستان و وطن‌فروشان را داریم و عده‌ای کاملا نشان دادند که چگونه جان‌مایه وطن‌پرستی در آنها وجود دارد و غفلت از ما بود که آنها را نمی‌شناختیم.وی افزود:از جنگ تحمیلی ۱۲روزه به بعد باید آرایش ملی درهمه حوزه‌ها از جمله فضای فرهنگ و هنر تغییر کند. آنهایی که وطن‌دوست هستند چه در داخل و چه در خارج طبیعتا فرصت تعامل و کار برایشان پدید آید. این نگاه در سران قوا و رأس حاکمیت وجود دارد؛ البته در بدنه هنوز برخی، دعواهای حیدری نعمتی دارند که فلانی ۱۰ سال قبل چه گفته و … . عده‌ای حاضر نیستند پرونده‌ها را صفر کنند و احساس کنند کشور در مقطع جدیدی قرار دارد. اما ادبیات رهبری و رواسای قوا و سایر تصمیم‌سازان مشخص است. مسیر چنین است اما گاهی بدنه و افراد میانی تلاش می‌کنند جاهایی مانع‌سازی کنند. الان در دوره طلایی از نظر انسجام ملی هستیم و وطن‌دوستان با گرایش و سلایق مختلف کنار هم قرار گرفتند.
صالحی تاکید کرد: خطر بیخ گوش ماست، آتش بس نیست و توقف آتش است، ان‌شاءالله که اتفاقی رخ ندهد اما خطری نزدیک است و اگر ۱۲روز جنگ را فراموش کنیم به ایران خیانت کرده‌ایم. همه کسانی که کنار هم بودیم باید کنار هم باشیم. صحبت رهبری مبنی بر سپر پولادین اتحاد مقدس یک شعار نیست و نگاهی درست است. حتما مبتنی بر این نگاه درست هم در ارتباط با هنرمندان داخلی و هم خارج تغییراتی باید اتفاق بیفتد که مقدماتی شکل گرفته و کارهایی انجام شده است. برخی از افراد هم شاید خودشان آمادگی آمدن نداشته باشند که تحمیلی نداریم اما نگاه این است که وطن‌دوستان کنار هم ایران را بسازند. وی افزود: پس از جنگ درخواست‌هایی برای بازگشت مطرح شده که بررسی کردیم و برای برخی موارد حتی خودمان صحبت کردیم ببینیم زمینه چگونه است.
صالحی در ادامه در پاسخ به سوالی درخصوص گزارش‌های تحلیلی انتقادی رسانه‌ها در حوزه‌های مختلف و تناقضاتی که در باب شفاف‌سازی وجود دارد، گفت: وزارت فرهنگ باید نسبت به نقدهای تحلیلی که بیان کردید، توجه کند و این حرف درستی است. اما درباره شفافیت متاسفانه در دولت سیزدهم تعویقی داشتیم و دوباره در دولت چهاردهم این کار به راه افتاده است و ممکن است آمارها در مراکز مختلف تفاوت‌هایی داشته باشد و خطاهایی پیش آید. اما معاونان وزارت و مجموعه باید به نقدهای تحلیلی توجه داشته باشند. مواردی که نقد صورت گرفته و پاسخی داده نشده است نیز باید دنبال شود و معاونان مربوطه پاسخ دهند.وزیر ارشاد همچنین در پاسخ به پرسشی درباره حضور خبرنگاران خارجی در ایام جنگ ۱۲روزه اظهار کرد: کمیته مشترکی در معاونت رسانه‌ای داشتیم که خوب کار کرد و در هماهنگی با وزارت خارجه و نهادهای امنیتی بود. برداشت ما این بود که آمدن رسانه‌های خارجی و سردبیران و خبرنگاران شناخته شده به روایت درست از ایران کمک می‌کند و این بمباران رسانه‌ای علیه ایران با حضور آنها تَرَک برمی‌دارد. این کمیته در حال فعالیت است و هماهنگی خوبی میان ما وجود دارد که یکی از محصولات آن حضور این ۶۰ خبرنگار بود و ادامه خواهد داشت. سطح اشخاص قابل اعتنا بود و پژواک‌های رسانه‌ای قابل توجهی داشتند. این را یک رویکرد می‌دانیم تا مسیر سریع‌تری برای رسانه‌های خارجی داشته باشیم.وی در بخشی دیگر از نشست درباره تغییر ساختار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پس از ۱۰ سال، اظهار کرد: در برنامه ششم و هفتم توسعه بحث چابک سازی وزارت‌خانه‌ها و سازمان‌ها و کاهش فضای ساختاری و یا بازخوانی این فضا مطرح شد و در برنامه هفتم توسعه رقم ۲۰ درصدی اعلام شد. این امر در دولت دوازدهم نیز مطرح بود و در وزارت فرهنگ شش معاونت داشتیم در همان دوره مطرح شد تا این کار انجام شود و اواخر دولت دوازدهم با شیوع کرونا، نامه‌ای نوشتیم تا در این شرایط این طرح متوقف شود، در دولت سیزدهم نیز به جد دنبال شد و بحث جدی نیز همین حوزه ساختاری بود تا به پنج معاونت برسیم. ما در مقابل یک الزام قرار داشتیم. در حوزه دفتر و اداره کل نیز برداشت دوستان در اداره استخدامی از نظر جایگاهی دیده شد و از نظر بودجه یکسان هستند و به برنامه‌ها بستگی دارد.
صالحی ادامه داد: معاونت‌های وزارت ارشاد هر کدام درباره زیرشاخه‌های مختلف مطلع بودند. درباره برداشتن دفتر مطالعات همه معاونان می‌دانستند که قرار است به پژوهشگاه منتقل شود. وزارت فرهنگ پژوهشگاه داشت اما متاسفانه در سیستم ما افزوده می‌شود اما ساختار قبلی برداشته نمی‌شود. با این استدلال دفاتر مطالعات معاونان حذف شد. در حوزه دفتر نیز نکاتی رفت و برگشت داشت و دوستان از ساختارها اطلاع داشتند.او تاکید کرد: ادبیات سازمان اداری و استخدامی به شکلی است که باید حکمرانی فرهنگی را مراقبت کند. بنابراین علاوه بر اهمیت اجرا، سیاست‌ها و حکمرانی است و دفتر را قرار دادند که به نگاه حاکمیتی و سیاست‌ها اهمیت می‌دهد و به معنای کاهش بودجه و یا کم شدن اعتبار مدیران نخواهد بود. البته در مدیریت قرآنی بحث متفاوت است.صالحی همچنین درباره انتشار ویدیوی یکی از بلاگرها با موضوع فردوسی، گفت: موافق استفاده از واژه سخیف نیستم. فردوسی هزار سال است که شناسنامه و هویت ملت ایران محسوب می‌شود و با این‌گونه سخنان، نه از اعتبار او کاسته می‌شود و نه خدشه‌ای به جایگاهش وارد خواهد شد؛ بلکه بر شأن و اعتبارشان افزوده می‌شود.وی همچنین در پاسخ به سوالی درباره خروج حرفه خبرنگاری از مشاغل سخت و زیان آور گفت: فضای تامین اجتماعی به این شکل است که تا می‌تواند مشاغل سخت و زیان‌آور را کاهش دهد. مشکلات صندوق‌ها را می‌دانید، اما موضع ما این است که خبرنگاری جزو مشاغل سخت است و مباحثاتی در این حوزه داشتیم. بسیاری فکر می‌کنند که با ورود تکنولوژی کار رسانه راحت شده است اما تلاش می‌کنیم تا این اقناع را ایجاد کنیم و شما نیز باید این دغدغه‌مندی را داشته باشید؛ چراکه پول‌ها کم شده است و مشاغل سخت نیز کاهش یافته است. اما شما باید این نگاه را تغییر دهید. در ایام مختلف خبرنگاران مشغول کار هستند و باید این تصویر که چرا خبرنگاری شغل سختی است، به درستی ارائه شود و نسبت به آن آگاهی ایجاد شود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره اوضاع کاغذ مطبوعات نیز بیان کرد: مسئله کاغذ از لحاظ ثبت سفارش انجام شده بود اما دو اشکال داشت؛ اول بخشی از آن کاغذ ثبت سفارشی این بود که کاغذ مطبوعات نبود و چون عنوان این بود خیالمان راحت بود، اما بخش دوم به فضای جنگ برخوردیم و ثبت سفارش و رفت و برگشت‌ها که وقفه‌ای ایجاد کرد. جلسات مختلفی دوستان در معاونت رسانه‌ای با وزارت صمت داشتند تا سرعت در ترخیص انجام گیرد و ثبت‌ها نیز سریع‌تر انجام شود. برخی از این کاغذها مصارف دیگر هم دارند و باید نظارت شود تا به مطبوعات برسد. امیدواریم که مجدد شاهد این اتفاق نباشیم.وی همچنین به سوالی درباره برنامه راهبردی دولت پاسخ داد: چهار برنامه در وزارت فرهنگ در نظر گرفته‌ایم که شاخص‌هایی دارد و تلاش می‌کنیم برنامه بودجه ۱۴۰۴ نیز بر همین اساس تنظیم شود. درباره انتصابات نیز سعی کرده‌ایم از دایره وسیع‌تری از نیروها استفاده کنیم و صرفاً به همکاری‌های قبلی بسنده نکنیم. با این نگاه، طیف‌های وسیع‌تری را متصل به خانواده وزارت فرهنگ کنیم که طبیعی است باید زمان بگذرد. برخی درخشیدند و برخی مورد نقد قرار گرفتند، اما باید زمان بگذرد تا این عناصر جدید بتوانند فرصت‌هایی ایجاد کنند و پیش بروند.صالحی خاطرنشان کرد: حوزه فرهنگ و هنر به ویژه سینما سفارش‌پذیر نیست و باید دلی و همراه با ایده خوب و جذاب باشد. امیدواریم که با فضایی که در این ایام داشتیم و ادامه دارد هنرمندان به شکل دلی در تمام حوزه ها ورود کنند و مطمئن هستم جشنواره های ما رنگ و بوی خاصی خواهند داشت.وزیر فرهنگ و ارشاد درباره تبلیغات در روزنامه‌ها ادامه داد: دستورالعمل‌های جدیدی با همین نگاه داریم که درحال نهایی شدن است. تلاش می‌کنیم رسانه‌های خصوصی در رقابت با بخش دولتی عقب نمانند. با هزینه‌های بالایی که برای حوزه رسانه پدید آمده است، این دغدغه وجود دارد و در حوزه آگهی‌ها نیز مشابه بحث یارانه‌ها، با این نگاه آیین‌نامه‌ها را دنبال می‌کنیم تا مزیت نسبی برای بخش خصوصی ایجاد کنیم.
