چگونه می‌توان واردات گوشت را به ابزار مؤثر تنظیم بازار تبدیل کرد؟
حمایت از تولید، رمز مهار تورم
گروه اقتصادی
در سال‌های اخیر واردات گوشت قرمز همواره یکی از ابزارهای اصلی دولت برای تنظیم بازار و مهار نوسانات قیمتی بوده است؛ ابزاری که در منطق اقتصادی باید بتواند با افزایش عرضه، بازار را آرام نگه دارد و از جهش‌های تورمی جلوگیری کند اما آنچه امروز در بازار مشاهده می‌شود، فاصله‌ای آشکار میان هدف سیاست‌گذار و نتیجه عملی آن است. با وجود استمرار جریان واردات، قیمت گوشت قرمز نه‌تنها کاهش محسوسی را تجربه نکرده، بلکه در بسیاری مقاطع روند صعودی داشته است. این پدیده سبب شده تا پرسش جدی درباره میزان کارایی سیاست واردات و نحوه اجرای آن مطرح شود. یکی از چالش‌های اصلی حال حاضر، افزایش هزینه‌های ارزی و فشار ناشی از نوسانات بازار ارز بر کل زنجیره تأمین است. واردات گوشت، همانند سایر کالاهای اساسی به‌صورت مستقیم به ثبات ارزی وابسته است. بنابراین هرگونه تأخیر در تخصیص ارز یا تغییر ناگهانی در نرخ‌های مورد استفاده، بلافاصله هزینه تمام‌شده واردات را تحت تأثیر قرار می‌دهد و همین موضوع موجب می‌شود قیمت نهایی کالا با شرایط اقتصادی جامعه همخوانی نداشته باشد. در حالی که هدف واردات، ایجاد آرامش قیمتی و جلوگیری از شوک‌های تورمی است، افزایش هزینه‌های ارزی و بی‌ثباتی در تأمین ارز این ابزار را کم‌اثر یا چه‌بسا بی‌اثر می‌کند. از سوی دیگر، ضعف در برخی سیاست‌های اجرایی و ناهماهنگی میان دستگاه‌های مرتبط باعث شده واردات نتواند کارکرد واقعی خود را به میزان شایسته در بازار ایفا کند. دراین خصوص مطلوب است تا عنوان بداریم که اگر کالای وارداتی در حجم مناسب تأمین شده باشد، اختلال در بخش‌هایی مثل تخصیص ارز، توزیع نهاده‌های دامی یا هماهنگی‌های زنجیره تأمین، روند اثرگذاری آن را کند می‌کند. همین خلأها، گاه به شکلی بروز می‌یابد که واردات به جای ایجاد رقابت و تعدیل قیمت، به عاملی تورم‌زا تبدیل می‌شود؛ زیرا هزینه‌های اضافی تحمیلی در فرآیند تأمین و توزیع، در نهایت بر دوش مصرف‌کننده منتقل می‌شود. افزون بر این، واردات گوشت قرمز زمانی می‌تواند نقش تنظیم‌گر واقعی را ایفا کند که هم‌زمان با آن، تولید داخلی نیز مورد حمایت قرار گیرد اما وقتی تولیدکنندگان داخلی با مشکلاتی همچون کمبود یا تأخیر در توزیع نهاده‌ها و افزایش هزینه‌های تولید مواجه‌اند، اتکای صرف به واردات نه‌تنها مشکل بازار را حل نمی‌کند، بلکه تولید داخلی را نیز تحت فشار قرار می‌دهد. بدین ترتیب، ابزار تنظیم بازار که باید مکمل تولید باشد، گاهی به رقیب ناخواسته آن تبدیل می‌شود. در چنین شرایطی، بازنگری در سیاست‌ها و اصلاح فرآیندهای مرتبط با آن ضرورتی انکارناپذیر است. تسهیل مراحل تخصیص ارز، کاهش بوروکراسی در واردات نهاده‌ها و توزیع کارآمد نیز سه عامل کلیدی برای بازگرداندن کارایی این سیاست هستند. همچنین حمایت از تولیدکنندگان داخلی به‌ویژه با تأمین به‌موقع نهاده‌ه باید در کنار واردات قرار گیرد تا توازن میان عرضه داخلی و وارداتی شکل گیرد. کارشناسان و فعالان می‌گویند که بازار گوشت قرمز بازاری حساس است و کوچک‌ترین اختلال در زنجیره تأمین آن می‌تواند اثرگذاری بر سفره خانوار داشته باشد. بنابراین سیاست‌گذاری در این بخش باید دقیق، یکپارچه و مبتنی بر واقعیت‌های اقتصادی باشد. تجربه اخیر نشان می‌دهد که واردات به‌تنهایی کافی نیست و تنها در صورتی می‌تواند نقش واقعی خود را ایفا کند که هزینه‌های ارزی مدیریت شود، زیرساخت‌های اجرایی بهبود یابد و تولید داخلی به‌عنوان ستون اصلی امنیت غذایی تقویت شود. در بررسی بیش‌تر این موضوع به گفت‌وگو با منصور پوریان، رئیس شورای تامین کنندگان دام کشور پرداختیم که در ادامه می‌خوانید.
منصور پوریان، رئیس شورای تامین کنندگان دام کشور:
تداوم واردات می‌تواند بازار گوشت را سامان دهد
منصور پوریان، رئیس شورای تامین کنندگان دام کشور در گفت‌وگو با خبرنگار «رسالت» با اشاره به وضعیت واردات گوشت قرمز و افزایش قیمت‌ها دراین بازار بیان کرد: مادامی که سیاست‌ها ناقص باشد، روشن است که تصمیمات اثرگذاری مطلوب را نخواهند داشت. وی افزود که بازار گوشت قرمز از حساسیت بالایی برخوردار است و بنابراین هرگونه تصمیم‌گیری و تحرکی دراین بازار اعمال اثر خواهد داشت و سپس تصریح کرد: از جمله مولفه‌های اثرگذار بر بازار گوشت قرمز، نهاده‌ها و مسئله مهم تخصیص ارز است. بنابراین اگر هریک از این موارد دچار نقصان گردد، خلل در توزیع رقم خواهد خورد و شتاب قیمتی نیز به تبع آن ایجاد خواهد شد. رئیس شورای تامین کنندگان دام کشور همچنین خاطرنشان کرد: همواره سیاست و هدف دولت، تنظیم بازار گوشت قرمز و مدیریت شرایط پیش آمده بوده است اما قیمت‌های حال حاضر و شرایط فعلی نشان می‌دهد که همچنان کاستی‌‌‌هایی مطرح است و مشکلات به صورت صحیح برطرف نشده است. به عنوان مثال در بخش نهاده‌ها عنوان می‌گردد که واردات صورت گرفته اما همچنان شاهد آن هستیم که اثر خود را در بخش تولید نشان نداده است.او متذکر شد: اکنون واردات گوشت قرمز در حال انجام است اما متاسفانه قیمت‌شان با شرایط کنونی جامعه هماهنگ نیست.
درحقیقت قیمت‌های فعلی با واقعیت جامعه در تضاد است و به طورکل نیز گران ارزیابی می‌شود. وی یادآور شد: در بازار گوشت قرمز به ویژه بخش واردات نیازمند تعدیل قیمت‌ها هستیم چراکه واردات از اساس، ترمز تورم است و به همین منظور نیز صورت می‌گیرد.
واردات باید سبب تعدیل قیمت‌ها و بهبود فضای بازار شود اما گاه مشاهده می‌کنیم که نوع قیمت‌ها و فضای بازار، تورمی باقی می‌ماند. او اضافه کرد: با توجه به استمرار جریان واردات گوشت قرمز، چنانچه طی روزهای آینده جریان توزیع به درستی و به شکل مطلوب انجام شود، قیمت‌ها در بازار‌نیز تعدیل خواهد شد و به سوی کاهشی شدن حرکت خواهد کرد. او در پایان این گفت‌وگو بیان کرد: تعدیل و کاهش قیمت در بازار گوشت قرمز می‌تواند بازار را به شکل مطلوب سوق دهد. توامان با جریان واردات، ضرورت دارد تا امر تولید نیز حمایت گردد. امروز بزرگ‌ترین مشکل تولیدکنندگان، موضوع نهاده‌ها است. بنابراین نیاز است که توزیع به موقع نهاده‌ها صورت گیرد تا تولید داخلی نیز به قوت استمرار یابد.
در سال‌های اخیر واردات گوشت قرمز همواره یکی از ابزارهای اصلی دولت برای تنظیم بازار و مهار نوسانات قیمتی بوده است؛ ابزاری که در منطق اقتصادی باید بتواند با افزایش عرضه، بازار را آرام نگه دارد و از جهش‌های تورمی جلوگیری کند اما آنچه امروز در بازار مشاهده می‌شود، فاصله‌ای آشکار میان هدف سیاست‌گذار و نتیجه عملی آن است. با وجود استمرار جریان واردات، قیمت گوشت قرمز نه‌تنها کاهش محسوسی را تجربه نکرده، بلکه در بسیاری مقاطع روند صعودی داشته است. این پدیده سبب شده تا پرسش جدی درباره میزان کارایی سیاست واردات و نحوه اجرای آن مطرح شود. یکی از چالش‌های اصلی حال حاضر، افزایش هزینه‌های ارزی و فشار ناشی از نوسانات بازار ارز بر کل زنجیره تأمین است. واردات گوشت، همانند سایر کالاهای اساسی به‌صورت مستقیم به ثبات ارزی وابسته است. بنابراین هرگونه تأخیر در تخصیص ارز یا تغییر ناگهانی در نرخ‌های مورد استفاده، بلافاصله هزینه تمام‌شده واردات را تحت تأثیر قرار می‌دهد و همین موضوع موجب می‌شود قیمت نهایی کالا با شرایط اقتصادی جامعه همخوانی نداشته باشد. در حالی که هدف واردات، ایجاد آرامش قیمتی و جلوگیری از شوک‌های تورمی است، افزایش هزینه‌های ارزی و بی‌ثباتی در تأمین ارز این ابزار را کم‌اثر یا چه‌بسا بی‌اثر می‌کند. از سوی دیگر، ضعف در برخی سیاست‌های اجرایی و ناهماهنگی میان دستگاه‌های مرتبط باعث شده واردات نتواند کارکرد واقعی خود را به میزان شایسته در بازار ایفا کند. دراین خصوص مطلوب است تا عنوان بداریم که اگر کالای وارداتی در حجم مناسب تأمین شده باشد، اختلال در بخش‌هایی مثل تخصیص ارز، توزیع نهاده‌های دامی یا هماهنگی‌های زنجیره تأمین، روند اثرگذاری آن را کند می‌کند. همین خلأها، گاه به شکلی بروز می‌یابد که واردات به جای ایجاد رقابت و تعدیل قیمت، به عاملی تورم‌زا تبدیل می‌شود؛ زیرا هزینه‌های اضافی تحمیلی در فرآیند تأمین و توزیع، در نهایت بر دوش مصرف‌کننده منتقل می‌شود. افزون بر این، واردات گوشت قرمز زمانی می‌تواند نقش تنظیم‌گر واقعی را ایفا کند که هم‌زمان با آن، تولید داخلی نیز مورد حمایت قرار گیرد اما وقتی تولیدکنندگان داخلی با مشکلاتی همچون کمبود یا تأخیر در توزیع نهاده‌ها و افزایش هزینه‌های تولید مواجه‌اند، اتکای صرف به واردات نه‌تنها مشکل بازار را حل نمی‌کند، بلکه تولید داخلی را نیز تحت فشار قرار می‌دهد. بدین ترتیب، ابزار تنظیم بازار که باید مکمل تولید باشد، گاهی به رقیب ناخواسته آن تبدیل می‌شود. در چنین شرایطی، بازنگری در سیاست‌ها و اصلاح فرآیندهای مرتبط با آن ضرورتی انکارناپذیر است. تسهیل مراحل تخصیص ارز، کاهش بوروکراسی در واردات نهاده‌ها و توزیع کارآمد نیز سه عامل کلیدی برای بازگرداندن کارایی این سیاست هستند. همچنین حمایت از تولیدکنندگان داخلی به‌ویژه با تأمین به‌موقع نهاده‌ه باید در کنار واردات قرار گیرد تا توازن میان عرضه داخلی و وارداتی شکل گیرد. کارشناسان و فعالان می‌گویند که بازار گوشت قرمز بازاری حساس است و کوچک‌ترین اختلال در زنجیره تأمین آن می‌تواند اثرگذاری بر سفره خانوار داشته باشد. بنابراین سیاست‌گذاری در این بخش باید دقیق، یکپارچه و مبتنی بر واقعیت‌های اقتصادی باشد. تجربه اخیر نشان می‌دهد که واردات به‌تنهایی کافی نیست و تنها در صورتی می‌تواند نقش واقعی خود را ایفا کند که هزینه‌های ارزی مدیریت شود، زیرساخت‌های اجرایی بهبود یابد و تولید داخلی به‌عنوان ستون اصلی امنیت غذایی تقویت شود. در بررسی بیش‌تر این موضوع به گفت‌وگو با منصور پوریان، رئیس شورای تامین کنندگان دام کشور پرداختیم که در ادامه می‌خوانید.
منصور پوریان، رئیس شورای تامین کنندگان دام کشور:
تداوم واردات می‌تواند بازار گوشت را سامان دهد
منصور پوریان، رئیس شورای تامین کنندگان دام کشور در گفت‌وگو با خبرنگار «رسالت» با اشاره به وضعیت واردات گوشت قرمز و افزایش قیمت‌ها دراین بازار بیان کرد: مادامی که سیاست‌ها ناقص باشد، روشن است که تصمیمات اثرگذاری مطلوب را نخواهند داشت. وی افزود که بازار گوشت قرمز از حساسیت بالایی برخوردار است و بنابراین هرگونه تصمیم‌گیری و تحرکی دراین بازار اعمال اثر خواهد داشت و سپس تصریح کرد: از جمله مولفه‌های اثرگذار بر بازار گوشت قرمز، نهاده‌ها و مسئله مهم تخصیص ارز است. بنابراین اگر هریک از این موارد دچار نقصان گردد، خلل در توزیع رقم خواهد خورد و شتاب قیمتی نیز به تبع آن ایجاد خواهد شد. رئیس شورای تامین کنندگان دام کشور همچنین خاطرنشان کرد: همواره سیاست و هدف دولت، تنظیم بازار گوشت قرمز و مدیریت شرایط پیش آمده بوده است اما قیمت‌های حال حاضر و شرایط فعلی نشان می‌دهد که همچنان کاستی‌‌‌هایی مطرح است و مشکلات به صورت صحیح برطرف نشده است. به عنوان مثال در بخش نهاده‌ها عنوان می‌گردد که واردات صورت گرفته اما همچنان شاهد آن هستیم که اثر خود را در بخش تولید نشان نداده است.او متذکر شد: اکنون واردات گوشت قرمز در حال انجام است اما متاسفانه قیمت‌شان با شرایط کنونی جامعه هماهنگ نیست.
درحقیقت قیمت‌های فعلی با واقعیت جامعه در تضاد است و به طورکل نیز گران ارزیابی می‌شود. وی یادآور شد: در بازار گوشت قرمز به ویژه بخش واردات نیازمند تعدیل قیمت‌ها هستیم چراکه واردات از اساس، ترمز تورم است و به همین منظور نیز صورت می‌گیرد.
واردات باید سبب تعدیل قیمت‌ها و بهبود فضای بازار شود اما گاه مشاهده می‌کنیم که نوع قیمت‌ها و فضای بازار، تورمی باقی می‌ماند. او اضافه کرد: با توجه به استمرار جریان واردات گوشت قرمز، چنانچه طی روزهای آینده جریان توزیع به درستی و به شکل مطلوب انجام شود، قیمت‌ها در بازار‌نیز تعدیل خواهد شد و به سوی کاهشی شدن حرکت خواهد کرد. او در پایان این گفت‌وگو بیان کرد: تعدیل و کاهش قیمت در بازار گوشت قرمز می‌تواند بازار را به شکل مطلوب سوق دهد. توامان با جریان واردات، ضرورت دارد تا امر تولید نیز حمایت گردد. امروز بزرگ‌ترین مشکل تولیدکنندگان، موضوع نهاده‌ها است. بنابراین نیاز است که توزیع به موقع نهاده‌ها صورت گیرد تا تولید داخلی نیز به قوت استمرار یابد.
تیتر خبرها
تیترهای روزنامه
