فرقه‌گرایی و ستیهندگی

محمدكاظم انبارلویی
1- سكتاریسم به معنای فرقه و گروه است و معمولا در مورد دسته‌بندی‌ها و فرقه‌گرایی‌های درون احزاب و گروه‌ها اطلاق می‌شود. سكتاریسم بیشتر در احزاب و گروه‌های چپ رواج دارد كه هرازچندی دچار انشعاب می‌شوند.
آنتاگونیسم یا ستیهندگی به معاشرت‌های غیراجتماعی گفته می‌شود و به معنی دشمنی و خصومت‌ورزی ،تعارض وجدل نیز هست.
ستیهندگی معادل فارسی آنتاگونیسم است. معنای دقیق آن تضاد آشتی‌ناپذیر، ستیزی است كه با لجاجت، سركشی و نافرمانی است.
2- یك سؤال كلیدی در تحلیل مسائل سیاسی كشور همواره در حوزه علوم سیاسی و جامعه‌شناسی سیاسی، ذهن پژوهشگران را به خود مشغول داشته است و آن اینکه چرا احزاب و گروه‌ها در کشور پا نمی‌گیرند؟!
پاسخ كوتاه و مختصر آن این است كه برخی احزاب و گروه‌ها در100 سال اخیر كه پس از مشروطیت سروكله آن‌ها پیدا شد دچار بیماری فرقه‌گرایی و ستیهندگی هستند.
این دو بیماری از درون، آن‌ها را روبه فروپاشی می‌برد و نفوذ خارجی و سوزن‌بانی سرویس‌های امنیتی دشمن به‌ویژه آمریكا به این فروپاشی كمك می‌کند.
3- پاسخ فنی‌تر به این سؤال به لحاظ هستی‌شناسی و فلسفی این است كه احزاب و گروه‌ها در ایران نوعی كپی‌برداری از نظم اجتماعی در غرب است كه ریشه در مدرنیسم و نگاه سكولار و لائیك به مسائل سیاسی و اجتماعی در جوامع بشری دارد.
احزابی كه سر در آخور و آبشخور فلسفه سیاسی غرب و مدل‌های رقابت در این جوامع دارند طی 100 سال گذشته در سپهر سیاست ورزی بزرگ‌ترین ضربه را به اقتدار سیاسی و قدرت ملی در ایران زدند.
رهاورد این احزاب در انقلاب مشروطه و نهضت ملی شدن نفت و نهضت امام خمینی دو كلمه بیشتر نبود:
الف- فرمان‌برداری به‌اصطلاح مدنی از اقطاب قدرت در شرق و غرب.
ب- نافرمانی مدنی در برابر پدیداری دولت‌های ملی و مذهبی و بر باد دادن دستاوردهای انقلاب و ایستادن در برابر رهبران واقعی نهضت.
4- نیروهای انقلاب اسلامی پس از انقلاب برای گریز از بیماری فرقه‌گرایی و ستیهندگی حزب جمهوری اسلامی و سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی را تأسیس كردند . منافقین در 7تیر 1360 اولین چوب را به این بار شیشه زدند و دومین چوب را در 8 شهریور همین سال در انفجار نخست‌وزیری فرود آوردند . كادرهای اصلی حزب و مجاهدین انقلاب در اعداد 17 هزار شهید ترور و ده‌ها هزار شهید جنگ تحمیلی آسیب دیدند. اما خوشبختانه كادرهای باقیمانده و تربیت‌شده‌ای كه با نفس شهید بهشتی و شهید باهنر و بزرگانی چون امام خامنه‌ای تربیت‌شده بودند بار اداره كشور را در حوزه سیاسی به دوش كشیدند.
اینكه امروز با چه مختصاتی از آرایش نیروهای انقلابی روبه‌رو هستیم یك بحث مفصل را طلب می‌كند. اما اینكه در آستانه برگزاری انتخابات نسبت به «فرقه‌گرایی» و «ستیهندگی» به‌عنوان دو بیماری در سازماندهی نیروهای انقلاب هشدار دهیم و به سمت اتحاد ملی و انسجام اسلامی حركت كنیم، یك وظیفه و تكلیف محتوم است.
5- باید دست آمریكا را در مداخله در امور داخلی خود به‌ویژه انتخابات بخوانیم و باید یك وحدت رویه و یك وحدت ساحات در كلیه خطوط و لایه‌های «مشاركت» و «رقابت» را مدیریت كنیم. این مدیریت باید متضمن امنیت ملی، اقتدار ملی و ناظر به حل مشكلات مردم به‌ویژه در حوزه معیشت باشد. امید است صورت‌بندی رقابت و افزایش سطح مشاركت به‌گونه‌ای باشد كه یک‌پایه جدید برای رقابت‌ها در سطح ملی پیدا شود. پدیداری این پایه قطعا باید بتواند جلوی فرقه‌گرایی و ستیهندگی نیروهای پای كار انقلاب را بگیرد.
نیروهای پای كار انقلاب اسلامی باید از دو سیئه فرقه‌گرایی و ستیهندگی پرهیز كنند.
مقام معظم رهبری در دیدار با مردم آذربایجان شرقی ،كسانی كه وارد میدان انتخابات شده‌اند را از بددهنی و بیان مطالب دروغ و خلاف واقع برای جلب نظرات مردم پرهیز دادند. این رویكرد فضای رقابت و مشاركت را به سمت ستیهندگی می‌برد.
6- جبهه موسوم به اصلاحات منهای آن 110 رجال سیاسی و مذهبی، در آخرین اطلاعیه خود گفته‌اند: در تهران و شهرستان‌ها لیست نمی‌دهند.به یک معنی انتخابات را تحریم کرده‌اند.
برخی عناصر آن نیز پرچم نافرمانی مدنی را به دوش گرفته‌اند. با تأسف باید گفت آن‌ها آخر صف تحریم کنندگان خارج نشین پشت سر رضا پهلوی، احزاب تجزیه‌طلب و ضدانقلاب با رویکرد فرقه‌گرایی و ستیهندگی نشسته‌اند.

فرقه‌گرایی و ستیهندگی