از میدان تا معراج؛ شهدا چه مسیری را پیمودند؟
مردانی از جنس غیرت و آسمان
گروه سیاسی
سحرگاه روز جمعه مورخ ۲۳ خرداد در پی حمله تروریستی رژیم صهیونی به تهران و تعدادی از شهرهای کشور، شماری از فرماندهان نظامی، دانشمندان و مردم غیرنظامی به شهادت رسیدند. مطابق اعلام رسمی، سرلشکر پاسدار محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، سرلشکر پاسدار حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، سرلشکر پاسدار امیرعلی حاجی‌زاده، فرمانده هوافضای سپاه پاسداران، سرلشکر پاسدار غلامعلی رشید، فرمانده قرارگاه مرکزی خاتم الانبیا مظلومانه به درجه رفیع شهادت نائل شدند. همچنین در این عملیات تجاوزکارانه، محمد مهدی طهرانچی، فریدون عباسی، سیدامیر حسین فقهی، عبدالحمید مینوچهر، محمدرضا ذالفقاری و مطلبی زاده از دانشمندان هسته‌ای کشور به شهادت رسیدند. شهید سرلشکر پاسدار محمد حسین باقری، از برجسته‌ترین فرماندهان نظامی جمهوری اسلامی ایران و چهره‌ای راهبردی در ساختار دفاعی کشور بود. او با بیش از چهار دهه حضور پیوسته در عرصه جهاد، فرماندهی، پژوهش و راهبرد، نقش بی‌بدیلی در ارتقای سطح توانمندی‌های دفاعی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران ایفا کرده است. شهید محمد باقری در سال ۱۳۳۹ در یک خانواده مذهبی و انقلابی در تهران متولد شد. وی برادر کوچک‌تر شهید حسن باقری از نوابغ نظامی دوران دفاع مقدس و بنیان‌گذاران ساختار اطلاعات رزمی سپاه در جبهه‌هاست. شهادت برادر بزرگ‌تر، اثری عمیق بر زندگی و جهت‌گیری فکری و نظامی شهید محمد باقری داشت و مسیر او را در جهاد علمی و عملی در عرصه نظامی‌گری تقویت کرد. شهید باقری در لایه‌های مختلف فرماندهی اطلاعات عملیات، از سطح لشکرها تا قرارگاه‌های کلان مانند خاتم‌الانبیا و کربلا، مسئولیت‌هایی کلیدی برعهده گرفت. حضورش تنها به میدان جنگ محدود نشد؛ او با گذار به حوزه آموزش و تحلیل به عضویت هیئت علمی دانشگاه عالی دفاع ملی درآمد. با گذشت زمان و در پی پایان جنگ، شهید باقری به یکی از معماران بازسازی نیروهای مسلح بدل شد. در طراحی ساختارهای نوین دفاعی و تدوین دکترین امنیتی کشور، نقشی پررنگ ایفا کرد؛ شخصیتی که هم در میدان نبرد دیده می‌شد و هم پشت میزهای راهبردی. سردار شهید باقری در سال ۱۳۸۷ وقتی ۴۸ ساله بود به همراه مصطفی ایزدی درجه سرلشکری خود را از دستان فرمانده معظم کل قوا دریافت کرد. سردار باقری در هشتم تیرماه سال ۱۳۹۵ با حکم فرماندهی معظم کل قوا به ریاست ستاد کل نیروهای مسلح منصوب شد. با آغاز این مسئولیت، تمرکز بر انسجام اطلاعاتی، گسترش قدرت موشکی، توسعه جنگ سایبری، پیشبرد عملیات‌های فرامرزی و تقویت عمق استراتژیک دفاعی با سرعتی تازه و هدفمند پیگیری شد؛ وی که عمر پربار خود را در راه دفاع از استقلال، امنیت و عزت ملت ایران وقف کرده بود، در ۶۵ سالگی در حالی به دیدار معبود شتافت که ردای فرماندهی را همچون زرهی بر تن داشت و تا واپسین لحظه در سنگر دفاع از وطن ایستاده بود.
مرد میدان در عرصه‌های راهبردی و عملیاتی
سرلشکر حسین سلامی در سال ۱۳۳۹ در روستای وانشان از توابع شهرستان گلپایگان چشم به جهان گشود. دوران کودکی و تحصیلات ابتدایی و متوسطه‌اش را در زادگاهش سپری کرد و در سال ۱۳۵۷، با موفقیت در آزمون سراسری در رشته مهندسی مکانیک دانشگاه علم و صنعت تهران پذیرفته شد. ورود او به دانشگاه، هم‌زمان با خروش انقلابی ملت ایران علیه رژیم پهلوی بود. فضای انقلابی حاکم بر دانشگاه‌ها بستر ورود سلامی به فعالیت‌های دانشجویی و انقلابی شد؛ حضوری که سرآغاز راهی پرفراز و نشیب در خدمت به انقلاب اسلامی بود. پس از پیروزی انقلاب، مدتی در کمیته‌های مردمی مشغول به فعالیت شد اما با آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران در شهریور ۱۳۵۹، او نیز در آبان همان سال، راهی میدان دفاع از میهن شد و به عضویت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درآمد. ابتدا به منطقه کردستان اعزام شد و سپس به جبهه‌های جنوب غرب کشور رفت؛ جایی که نخستین تجارب نظامی‌اش را در سن ۲۰ سالگی آغاز کرد. سردار سلامی مسیر نظامی خود را از رده‌های پایین آغاز کرد و به‌مرور در یگان‌های رزمی لشکر ۲۵ کربلا، لشکر ۱۴ امام حسین (ع) و قرارگاه دریایی نوح، مسئولیت‌های مهم‌تری را بر عهده گرفت. رشادت و توانمندی‌هایش موجب شد تا به‌عنوان یکی از نیروهای تأثیرگذار در دوران دفاع مقدس شناخته شود. پس از پایان جنگ، به منظور ارتقای علمی و حرفه‌ای، وارد دانشگاه افسری شد و در سال ۱۳۷۱، در سن ۳۲ سالگی، به فرماندهی دوره عالی جنگ منصوب شد. وی تا سال ۱۳۷۶ در این سمت فعالیت کرد و در همین سال‌ها دوره دانشکده فرماندهی و ستاد را با موفقیت گذراند. همچنین با تلاش شخصی تحصیلات نیمه‌تمام خود در دانشگاه علم و صنعت را نیز به پایان رساند و مدرک کارشناسی ارشد مدیریت دفاعی را اخذ کرد. سردار سلامی از پایه‌گذاران دوره عالی فرماندهی جنگ (دافوس) در سپاه بود و از زمان تأسیس این مرکز در سال ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۶ فرماندهی آن را برعهده داشت.سردار سلامی در سال‌های ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۴، به‌عنوان معاون عملیات ستاد مشترک سپاه ایفای نقش کرد و سپس در همین سال به فرماندهی نیروی هوافضای سپاه پاسداران منصوب شد؛ مسئولیتی مهم که در آن دوران با توسعه چشمگیر توانمندی‌های موشکی و هوافضایی کشور همراه بود. در ادامه، به عضویت هیئت علمی دانشگاه عالی دفاع ملی درآمد و در سال ۱۳۸۸ با حکم فرمانده معظم کل قوا، به‌عنوان جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منصوب شد. او مدتی نیز سرپرستی معاونت هماهنگ‌کننده سپاه را برعهده داشت.سردار سلامی در اول اردیبهشت ۱۳۹۸، با ارتقای درجه به سرلشکری، به فرماندهی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منصوب شد؛ مسئولیتی خطیر که نشان از توانمندی‌ها و تجربه ارزشمند وی در عرصه‌های راهبردی و عملیاتی داشت.
سردار حاجی‌زاده نمونه صداقت، تواضع و اخلاص
سردار شهید امیرعلی حاجی‌زاده تک‌تیرانداز جنگ تحمیلی، نهم اسفند ۱۳۴۰ در تهران به دنیا آمد. پدر و مادرش اصالتاً از خرمدشت کرج بودند. این شهید بزرگوار سه فرزند دارد. در سال ۱۳۵۹ و با آغاز جنگ تحمیلی، حاجی‌زاده ۱۹ ساله بود که راهی جبهه‌های دفاع مقدس شد. او به عنوان تک‌تیرانداز در عملیات‌های مهمی همچون والفجر ۸ و کربلای ۴ و ۵ تا پایان جنگ حضور فعال داشت.پس از پایان جنگ، شهید حاجی‌زاده وارد بخش هوافضای سپاه پاسداران شد و در حوزه موشکی فعالیت خود را ادامه داد. وی شاگرد برجسته شهید حسن تهرانی‌مقدم به شمار می‌رفت و سال‌ها در مراکز حساس موشکی نقش‌آفرینی کرد.از سال ۱۳۸۵ فرمانده پدافند هوایی سپاه بود و در سال ۱۳۸۸ با حکم رهبر معظم انقلاب به فرماندهی نیروی هوافضای سپاه منصوب شد. در این سمت با مدیریت و برنامه‌ریزی خردمندانه، توان بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران را به طرز چشمگیری ارتقاء داد. سردار حاجی‌زاده با روحیه‌ای جهادی، صداقت، تواضع و اخلاص شناخته می‌شد و توانست نیروی هوافضا را به نمادی از پیشرفت، نوآوری و اقتدار در حوزه دفاعی و موشکی ایران بدل کند. تلاش‌های وی به عنوان یکی از چهره‌های برجسته جبهه مقاومت و دفاع مقدس ماندگار است. در دوران فرماندهی شهید حاجی‌زاده، عملیات مهمی از جمله عملیات لیله‌القدر در ۲۸ خرداد ۱۳۹۶ اجرا شد که پاسخ موشکی ایران به حمله تروریستی داعش به مجلس بود. در این عملیات، ۶ موشک ذوالفقار و قیام به مقر فرماندهی داعش اصابت کرد. در شهریور ۱۳۹۷ نیز پس از شهادت ۱۱ نیروی سپاه در حمله تروریستی مریوان، نیروهای هوافضای سپاه با همکاری یگان پهپادی، محل استقرار تروریست‌ها را هدف موشکی قرار دادند. از دیگر دستاوردهای مهم در زمان فرماندهی حاجی‌زاده، انهدام پهپاد جاسوسی آمریکایی گلوبال هاوک در خرداد ۱۳۹۸ است.
از قلب دزفول تا قله‌های فرماندهی نیروهای مسلح
سردار سرلشکر غلامعلی رشید درست از قلب دزفول تا قله‌های فرماندهی نیروهای مسلح، مسیر انقلاب، دفاع و اقتدار را طی کرد.او در سال ۱۳۳۲ در شهرستان دزفول چشم به جهان گشود. او در دوران نوجوانی، فعالیت‌های سیاسی‌اش را علیه رژیم پهلوی آغاز کرد و در سال ۱۳۵۰ توسط ساواک در دزفول دستگیر و به اهواز منتقل شد. با پیروزی انقلاب اسلامی و تشکیل سپاه پاسداران، سردار رشید به‌عنوان معاون اطلاعات و عملیات سپاه دزفول مشغول به فعالیت شد. در دوران دفاع مقدس به‌عنوان یکی از فرماندهان ارشد سپاه در بیشتر عملیات‌های اصلی نقش فعالی ایفا کرد.در سال ۱۳۶۲ و هم‌زمان با اجرای عملیات خیبر، قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیاء به‌عنوان نهاد مشترک راهبردی بین ارتش و سپاه شکل گرفت و سردار رشید در چارچوب این قرارگاه، نقشی کلیدی در هدایت عملیات‌های نظامی برعهده گرفت. قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیاء که بعدها مسئولیت طراحی، هماهنگی و نظارت عملیاتی بر نیروهای مسلح (ارتش و سپاه) را عهده‌دار شد، به بالاترین سطح فرماندهی عملیاتی در ساختار دفاعی جمهوری اسلامی ایران ارتقاء یافت. سردار رشید در طول خدمت نظامی خود مسئولیت‌های برجسته‌ای را برعهده داشت که از آن جمله می‌توان به معاونت عملیات ستاد مشترک سپاه از سال ۱۳۶۵ تا ۱۳۶۸ و معاونت اطلاعات و عملیات ستاد کل نیروهای مسلح از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۸ اشاره کرد. وی در سال ۱۳۷۸ با دریافت درجه سرلشکری به‌عنوان جانشین رئیس ستاد کل نیروهای مسلح منصوب شد و به مدت ۱۷ سال در این سمت خدمت کرد.سردار رشید در سال ۱۳۹۵ با حکم رهبر معظم انقلاب به فرماندهی قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیاء منصوب شد و تا لحظه شهادت در همین مسئولیت باقی ماند. هم‌زمان، مسئولیت معاونت امور دفاعی در دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی را نیز برعهده داشت.سردار رشید علاوه بر فعالیت‌های نظامی در حوزه دانش نیز حضوری فعال و اثرگذار داشت. او موفق به دریافت مدرک کارشناسی ارشد از دانشگاه تهران و دکتری جغرافیای سیاسی از دانشگاه تربیت مدرس شد. پایان‌نامه دکترای وی با عنوان نقش عوامل ژئوپلیتیک در تدوین راهبرد دفاعی نگارش یافت. این شهید بزرگوار همچنین به‌عنوان دانشیار دانشگاه عالی دفاع ملی و عضو هیئت علمی دانشگاه امام حسین(ع) در تربیت نسل جدیدی از فرماندهان و مدیران نظامی نقش‌آفرینی کرد.
از استاد تمامی گروه فیزیک تا رشادت در میدان مبارزه
شهید محمدمهدی طهرانچی که در حمله بامداد جمعه رژیم صهیونیستی به تهران به شهادت رسید، زاده سال ۱۳۴۴ در تهران بود. شهید طهرانچی یکی از دانشمندان برجسته هسته‌ای ایران بود. شهید طهرانچی تحصیلات خود را در رشته فیزیک در دانشگاه شهید بهشتی آغاز کرد و مدرک کارشناسی را در سال ۱۳۶۸ و کارشناسی ارشد همین رشته را از همان دانشگاه در سال ۱۳۷۱ دریافت کرد. سال ۱۳۷۶ مدرک دکتری فیزیک نظری را از مؤسسه فیزیک و فناوری مسکو دریافت کرد.حوزه تخصصی شهید طهرانچی به طورعمده در فیزیک لیزر و فوتونیک بود، و او به‌عنوان استاد تمام گروه فیزیک دانشگاه شهید بهشتی فعالیت داشت. سال ۱۳۹۱ به عنوان استاد نمونه کشور انتخاب شد و از همین سال تا ۱۳۹۵ رئیس دانشگاه شهید بهشتی بود. از سال ۱۳۹۶ به عضویت هیئت امنای دانشگاه آزاد اسلامی درآمد و از سال ۱۳۹۸ رئیس دانشگاه آزاد بود.
دانشمند هسته‌ای و وکیل ملت
شهید فریدون عباسی دوانی متولد سال ۱۳۳۷ در آبادان و دارای دکترای مهندسی هسته‌ای از دانشگاه صنعتی امیرکبیر بود. او از جمله دانشمندان متخصص در حوزه فیزیک هسته‌ای، جداسازی ایزوتوپ، فناوری لیزر و طراحی سخت‌افزارهای رآکتوری به‌شمار می‌رفت و نقش کلیدی در توسعه توانمندی‌های علمی و دفاعی کشور داشت. شهید فریدون عباسی در سال‌های پس از انقلاب اسلامی به عضویت سپاه پاسداران درآمد و در چندین عملیات در دوران دفاع مقدس حضور فعال داشت. او در سال ۱۳۸۹ با حکم رئیس‌جمهور وقت به ریاست سازمان انرژی اتمی ایران منصوب شد و تا سال ۱۳۹۲ در این سمت فعالیت داشت. وی همچنین در مجلس یازدهم به‌عنوان نماینده مردم کازرون و کوه‌چنار وارد عرصه قانون‌گذاری شد و ریاست کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی را نیز برعهده داشت.
شهیدان متخصص و متعهد در صنعت هسته‌ای کشور
شهید سید امیرحسین فقهی، عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی هسته‌ای دانشگاه شهید بهشتی و اهل شیراز، در حمله موشکی بامداد جمعه رژیم صهیونیستی به برخی مراکز علمی، تحقیقاتی و امنیتی ایران به فیض شهادت نائل آمد. وی در سال ۱۳۵۷ در شیراز متولد شد و دوران تحصیل خود را از دوره ابتدایی تا دبیرستان در همین شهر گذراند. شهید فقهی دوره کارشناسی خود را در رشته فیزیک با گرایش هسته‌ای از دانشگاه ارومیه به پایان رساندند و سپس در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری در رشته مهندسی هسته‌ای از دانشگاه تهران تحصیل کردند. دکتر فقهی در دوران مسئولیت خود به‌عنوان معاون سازمان انرژی اتمی، نقش مهمی در گسترش همکاری‌های علمی ایفا و ارتباط مؤثری بین سازمان انرژی اتمی و دانشگاه شیراز برقرار کرد.علاوه بر این شهید بزرگوار، دیگر دانشمند هسته‌ای کشورمان؛ عبدالحمید مینوچهر، استاد برجسته و رئیس دانشکده مهندسی هسته‌ای نیز به شهادت رسید. وی پس از گذراندن تحصیلات عالی خود در رشته مهندسی هسته‌ای و کسب مدرک دکترا، به عنوان عضو هیئت علمی در دانشگاه شهید بهشتی مشغول به خدمت شد. تخصص او در حوزه‌های حساسی چون فیزیک راکتور، شبیه‌سازی هسته‌ای، و طراحی سوخت‌های پیشرفته هسته‌ای بود. وی پژوهش‌های گسترده‌ای در زمینه افزایش بهره‌وری و ایمنی نیروگاه‌های هسته‌ای انجام داده بود و مقالات علمی متعددی در مجلات معتبر ملی و بین‌المللی از او به چاپ رسیده است. مینوچهر در جایگاه رئیس دانشکده مهندسی هسته‌ای دانشگاه شهید بهشتی، نقش محوری در توسعه برنامه‌های آموزشی و پژوهشی این دانشکده ایفا کرد. او با بینش عمیق و مدیریتی دلسوزانه، بستری را برای تربیت متخصصان جوان و متعهد در صنعت هسته‌ای کشور فراهم ساخت. احمدرضا ذوالفقاری، استاد گرانقدر دانشکده هسته ای دانشگاه شهید بهشتی نیز در تاریخ ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ و در جریان حمله و تجاوز رژیم صهیونیستی به تهران، به مقام رفیع شهادت نائل آمد. شهید ذوالفقاری نیز از جمله اساتید برجسته و متخصص دانشکده مهندسی هسته‌ای دانشگاه شهید بهشتی بود. اطلاعات دقیق‌تر از سوابق تحصیلی و جزئیات حوزه تخصصی وی در حال حاضر کمتر در دسترس عموم قرار دارد، اما بی‌شک او نیز نقش مهمی در آموزش و پژوهش‌های مرتبط با علوم هسته‌ای، به‌ویژه در زمینه‌های راهبردی و حیاتی کشور، ایفا کرده است. حضور او در این دانشکده، نشان‌دهنده تخصص و جایگاه وی در پیشبرد اهداف علمی هسته‌ای کشور بود. گفتنی است که شهیدان مینوچهر و ذوالفقاری هر دو در پروژه‌های ملی و راهبردی مرتبط با توسعه فناوری هسته‌ای ایران مشارکت فعال داشتند و تلاش‌های بی‌وقفه‌ای در جهت خودکفایی علمی و فنی کشور در این حوزه انجام دادند. حضور مؤثر در کمیته‌های تخصصی، ارتباط با صنعت هسته‌ای و تلاش برای بومی‌سازی دانش فنی، از جمله خدمات ارزنده وی محسوب می‌شود. دیگر شهید دانشمند برجسته هسته‌ای کشور، دکتر اکبر مطلبی‌زاده عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی و مدرس فیزیک دانشگاه آزاد اسلامی یزد در سال‌های گذشته بوده است که با دست‌های پلید رژیم خبیث صهیونیستی در جنایتی دیگر رقم خورد به مقام رفیع شهادت نائل آمد.
سحرگاه روز جمعه مورخ ۲۳ خرداد در پی حمله تروریستی رژیم صهیونی به تهران و تعدادی از شهرهای کشور، شماری از فرماندهان نظامی، دانشمندان و مردم غیرنظامی به شهادت رسیدند. مطابق اعلام رسمی، سرلشکر پاسدار محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، سرلشکر پاسدار حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، سرلشکر پاسدار امیرعلی حاجی‌زاده، فرمانده هوافضای سپاه پاسداران، سرلشکر پاسدار غلامعلی رشید، فرمانده قرارگاه مرکزی خاتم الانبیا مظلومانه به درجه رفیع شهادت نائل شدند. همچنین در این عملیات تجاوزکارانه، محمد مهدی طهرانچی، فریدون عباسی، سیدامیر حسین فقهی، عبدالحمید مینوچهر، محمدرضا ذالفقاری و مطلبی زاده از دانشمندان هسته‌ای کشور به شهادت رسیدند. شهید سرلشکر پاسدار محمد حسین باقری، از برجسته‌ترین فرماندهان نظامی جمهوری اسلامی ایران و چهره‌ای راهبردی در ساختار دفاعی کشور بود. او با بیش از چهار دهه حضور پیوسته در عرصه جهاد، فرماندهی، پژوهش و راهبرد، نقش بی‌بدیلی در ارتقای سطح توانمندی‌های دفاعی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران ایفا کرده است. شهید محمد باقری در سال ۱۳۳۹ در یک خانواده مذهبی و انقلابی در تهران متولد شد. وی برادر کوچک‌تر شهید حسن باقری از نوابغ نظامی دوران دفاع مقدس و بنیان‌گذاران ساختار اطلاعات رزمی سپاه در جبهه‌هاست. شهادت برادر بزرگ‌تر، اثری عمیق بر زندگی و جهت‌گیری فکری و نظامی شهید محمد باقری داشت و مسیر او را در جهاد علمی و عملی در عرصه نظامی‌گری تقویت کرد. شهید باقری در لایه‌های مختلف فرماندهی اطلاعات عملیات، از سطح لشکرها تا قرارگاه‌های کلان مانند خاتم‌الانبیا و کربلا، مسئولیت‌هایی کلیدی برعهده گرفت. حضورش تنها به میدان جنگ محدود نشد؛ او با گذار به حوزه آموزش و تحلیل به عضویت هیئت علمی دانشگاه عالی دفاع ملی درآمد. با گذشت زمان و در پی پایان جنگ، شهید باقری به یکی از معماران بازسازی نیروهای مسلح بدل شد. در طراحی ساختارهای نوین دفاعی و تدوین دکترین امنیتی کشور، نقشی پررنگ ایفا کرد؛ شخصیتی که هم در میدان نبرد دیده می‌شد و هم پشت میزهای راهبردی. سردار شهید باقری در سال ۱۳۸۷ وقتی ۴۸ ساله بود به همراه مصطفی ایزدی درجه سرلشکری خود را از دستان فرمانده معظم کل قوا دریافت کرد. سردار باقری در هشتم تیرماه سال ۱۳۹۵ با حکم فرماندهی معظم کل قوا به ریاست ستاد کل نیروهای مسلح منصوب شد. با آغاز این مسئولیت، تمرکز بر انسجام اطلاعاتی، گسترش قدرت موشکی، توسعه جنگ سایبری، پیشبرد عملیات‌های فرامرزی و تقویت عمق استراتژیک دفاعی با سرعتی تازه و هدفمند پیگیری شد؛ وی که عمر پربار خود را در راه دفاع از استقلال، امنیت و عزت ملت ایران وقف کرده بود، در ۶۵ سالگی در حالی به دیدار معبود شتافت که ردای فرماندهی را همچون زرهی بر تن داشت و تا واپسین لحظه در سنگر دفاع از وطن ایستاده بود.
مرد میدان در عرصه‌های راهبردی و عملیاتی
سرلشکر حسین سلامی در سال ۱۳۳۹ در روستای وانشان از توابع شهرستان گلپایگان چشم به جهان گشود. دوران کودکی و تحصیلات ابتدایی و متوسطه‌اش را در زادگاهش سپری کرد و در سال ۱۳۵۷، با موفقیت در آزمون سراسری در رشته مهندسی مکانیک دانشگاه علم و صنعت تهران پذیرفته شد. ورود او به دانشگاه، هم‌زمان با خروش انقلابی ملت ایران علیه رژیم پهلوی بود. فضای انقلابی حاکم بر دانشگاه‌ها بستر ورود سلامی به فعالیت‌های دانشجویی و انقلابی شد؛ حضوری که سرآغاز راهی پرفراز و نشیب در خدمت به انقلاب اسلامی بود. پس از پیروزی انقلاب، مدتی در کمیته‌های مردمی مشغول به فعالیت شد اما با آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران در شهریور ۱۳۵۹، او نیز در آبان همان سال، راهی میدان دفاع از میهن شد و به عضویت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درآمد. ابتدا به منطقه کردستان اعزام شد و سپس به جبهه‌های جنوب غرب کشور رفت؛ جایی که نخستین تجارب نظامی‌اش را در سن ۲۰ سالگی آغاز کرد. سردار سلامی مسیر نظامی خود را از رده‌های پایین آغاز کرد و به‌مرور در یگان‌های رزمی لشکر ۲۵ کربلا، لشکر ۱۴ امام حسین (ع) و قرارگاه دریایی نوح، مسئولیت‌های مهم‌تری را بر عهده گرفت. رشادت و توانمندی‌هایش موجب شد تا به‌عنوان یکی از نیروهای تأثیرگذار در دوران دفاع مقدس شناخته شود. پس از پایان جنگ، به منظور ارتقای علمی و حرفه‌ای، وارد دانشگاه افسری شد و در سال ۱۳۷۱، در سن ۳۲ سالگی، به فرماندهی دوره عالی جنگ منصوب شد. وی تا سال ۱۳۷۶ در این سمت فعالیت کرد و در همین سال‌ها دوره دانشکده فرماندهی و ستاد را با موفقیت گذراند. همچنین با تلاش شخصی تحصیلات نیمه‌تمام خود در دانشگاه علم و صنعت را نیز به پایان رساند و مدرک کارشناسی ارشد مدیریت دفاعی را اخذ کرد. سردار سلامی از پایه‌گذاران دوره عالی فرماندهی جنگ (دافوس) در سپاه بود و از زمان تأسیس این مرکز در سال ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۶ فرماندهی آن را برعهده داشت.سردار سلامی در سال‌های ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۴، به‌عنوان معاون عملیات ستاد مشترک سپاه ایفای نقش کرد و سپس در همین سال به فرماندهی نیروی هوافضای سپاه پاسداران منصوب شد؛ مسئولیتی مهم که در آن دوران با توسعه چشمگیر توانمندی‌های موشکی و هوافضایی کشور همراه بود. در ادامه، به عضویت هیئت علمی دانشگاه عالی دفاع ملی درآمد و در سال ۱۳۸۸ با حکم فرمانده معظم کل قوا، به‌عنوان جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منصوب شد. او مدتی نیز سرپرستی معاونت هماهنگ‌کننده سپاه را برعهده داشت.سردار سلامی در اول اردیبهشت ۱۳۹۸، با ارتقای درجه به سرلشکری، به فرماندهی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منصوب شد؛ مسئولیتی خطیر که نشان از توانمندی‌ها و تجربه ارزشمند وی در عرصه‌های راهبردی و عملیاتی داشت.
سردار حاجی‌زاده نمونه صداقت، تواضع و اخلاص
سردار شهید امیرعلی حاجی‌زاده تک‌تیرانداز جنگ تحمیلی، نهم اسفند ۱۳۴۰ در تهران به دنیا آمد. پدر و مادرش اصالتاً از خرمدشت کرج بودند. این شهید بزرگوار سه فرزند دارد. در سال ۱۳۵۹ و با آغاز جنگ تحمیلی، حاجی‌زاده ۱۹ ساله بود که راهی جبهه‌های دفاع مقدس شد. او به عنوان تک‌تیرانداز در عملیات‌های مهمی همچون والفجر ۸ و کربلای ۴ و ۵ تا پایان جنگ حضور فعال داشت.پس از پایان جنگ، شهید حاجی‌زاده وارد بخش هوافضای سپاه پاسداران شد و در حوزه موشکی فعالیت خود را ادامه داد. وی شاگرد برجسته شهید حسن تهرانی‌مقدم به شمار می‌رفت و سال‌ها در مراکز حساس موشکی نقش‌آفرینی کرد.از سال ۱۳۸۵ فرمانده پدافند هوایی سپاه بود و در سال ۱۳۸۸ با حکم رهبر معظم انقلاب به فرماندهی نیروی هوافضای سپاه منصوب شد. در این سمت با مدیریت و برنامه‌ریزی خردمندانه، توان بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران را به طرز چشمگیری ارتقاء داد. سردار حاجی‌زاده با روحیه‌ای جهادی، صداقت، تواضع و اخلاص شناخته می‌شد و توانست نیروی هوافضا را به نمادی از پیشرفت، نوآوری و اقتدار در حوزه دفاعی و موشکی ایران بدل کند. تلاش‌های وی به عنوان یکی از چهره‌های برجسته جبهه مقاومت و دفاع مقدس ماندگار است. در دوران فرماندهی شهید حاجی‌زاده، عملیات مهمی از جمله عملیات لیله‌القدر در ۲۸ خرداد ۱۳۹۶ اجرا شد که پاسخ موشکی ایران به حمله تروریستی داعش به مجلس بود. در این عملیات، ۶ موشک ذوالفقار و قیام به مقر فرماندهی داعش اصابت کرد. در شهریور ۱۳۹۷ نیز پس از شهادت ۱۱ نیروی سپاه در حمله تروریستی مریوان، نیروهای هوافضای سپاه با همکاری یگان پهپادی، محل استقرار تروریست‌ها را هدف موشکی قرار دادند. از دیگر دستاوردهای مهم در زمان فرماندهی حاجی‌زاده، انهدام پهپاد جاسوسی آمریکایی گلوبال هاوک در خرداد ۱۳۹۸ است.
از قلب دزفول تا قله‌های فرماندهی نیروهای مسلح
سردار سرلشکر غلامعلی رشید درست از قلب دزفول تا قله‌های فرماندهی نیروهای مسلح، مسیر انقلاب، دفاع و اقتدار را طی کرد.او در سال ۱۳۳۲ در شهرستان دزفول چشم به جهان گشود. او در دوران نوجوانی، فعالیت‌های سیاسی‌اش را علیه رژیم پهلوی آغاز کرد و در سال ۱۳۵۰ توسط ساواک در دزفول دستگیر و به اهواز منتقل شد. با پیروزی انقلاب اسلامی و تشکیل سپاه پاسداران، سردار رشید به‌عنوان معاون اطلاعات و عملیات سپاه دزفول مشغول به فعالیت شد. در دوران دفاع مقدس به‌عنوان یکی از فرماندهان ارشد سپاه در بیشتر عملیات‌های اصلی نقش فعالی ایفا کرد.در سال ۱۳۶۲ و هم‌زمان با اجرای عملیات خیبر، قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیاء به‌عنوان نهاد مشترک راهبردی بین ارتش و سپاه شکل گرفت و سردار رشید در چارچوب این قرارگاه، نقشی کلیدی در هدایت عملیات‌های نظامی برعهده گرفت. قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیاء که بعدها مسئولیت طراحی، هماهنگی و نظارت عملیاتی بر نیروهای مسلح (ارتش و سپاه) را عهده‌دار شد، به بالاترین سطح فرماندهی عملیاتی در ساختار دفاعی جمهوری اسلامی ایران ارتقاء یافت. سردار رشید در طول خدمت نظامی خود مسئولیت‌های برجسته‌ای را برعهده داشت که از آن جمله می‌توان به معاونت عملیات ستاد مشترک سپاه از سال ۱۳۶۵ تا ۱۳۶۸ و معاونت اطلاعات و عملیات ستاد کل نیروهای مسلح از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۸ اشاره کرد. وی در سال ۱۳۷۸ با دریافت درجه سرلشکری به‌عنوان جانشین رئیس ستاد کل نیروهای مسلح منصوب شد و به مدت ۱۷ سال در این سمت خدمت کرد.سردار رشید در سال ۱۳۹۵ با حکم رهبر معظم انقلاب به فرماندهی قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیاء منصوب شد و تا لحظه شهادت در همین مسئولیت باقی ماند. هم‌زمان، مسئولیت معاونت امور دفاعی در دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی را نیز برعهده داشت.سردار رشید علاوه بر فعالیت‌های نظامی در حوزه دانش نیز حضوری فعال و اثرگذار داشت. او موفق به دریافت مدرک کارشناسی ارشد از دانشگاه تهران و دکتری جغرافیای سیاسی از دانشگاه تربیت مدرس شد. پایان‌نامه دکترای وی با عنوان نقش عوامل ژئوپلیتیک در تدوین راهبرد دفاعی نگارش یافت. این شهید بزرگوار همچنین به‌عنوان دانشیار دانشگاه عالی دفاع ملی و عضو هیئت علمی دانشگاه امام حسین(ع) در تربیت نسل جدیدی از فرماندهان و مدیران نظامی نقش‌آفرینی کرد.
از استاد تمامی گروه فیزیک تا رشادت در میدان مبارزه
شهید محمدمهدی طهرانچی که در حمله بامداد جمعه رژیم صهیونیستی به تهران به شهادت رسید، زاده سال ۱۳۴۴ در تهران بود. شهید طهرانچی یکی از دانشمندان برجسته هسته‌ای ایران بود. شهید طهرانچی تحصیلات خود را در رشته فیزیک در دانشگاه شهید بهشتی آغاز کرد و مدرک کارشناسی را در سال ۱۳۶۸ و کارشناسی ارشد همین رشته را از همان دانشگاه در سال ۱۳۷۱ دریافت کرد. سال ۱۳۷۶ مدرک دکتری فیزیک نظری را از مؤسسه فیزیک و فناوری مسکو دریافت کرد.حوزه تخصصی شهید طهرانچی به طورعمده در فیزیک لیزر و فوتونیک بود، و او به‌عنوان استاد تمام گروه فیزیک دانشگاه شهید بهشتی فعالیت داشت. سال ۱۳۹۱ به عنوان استاد نمونه کشور انتخاب شد و از همین سال تا ۱۳۹۵ رئیس دانشگاه شهید بهشتی بود. از سال ۱۳۹۶ به عضویت هیئت امنای دانشگاه آزاد اسلامی درآمد و از سال ۱۳۹۸ رئیس دانشگاه آزاد بود.
دانشمند هسته‌ای و وکیل ملت
شهید فریدون عباسی دوانی متولد سال ۱۳۳۷ در آبادان و دارای دکترای مهندسی هسته‌ای از دانشگاه صنعتی امیرکبیر بود. او از جمله دانشمندان متخصص در حوزه فیزیک هسته‌ای، جداسازی ایزوتوپ، فناوری لیزر و طراحی سخت‌افزارهای رآکتوری به‌شمار می‌رفت و نقش کلیدی در توسعه توانمندی‌های علمی و دفاعی کشور داشت. شهید فریدون عباسی در سال‌های پس از انقلاب اسلامی به عضویت سپاه پاسداران درآمد و در چندین عملیات در دوران دفاع مقدس حضور فعال داشت. او در سال ۱۳۸۹ با حکم رئیس‌جمهور وقت به ریاست سازمان انرژی اتمی ایران منصوب شد و تا سال ۱۳۹۲ در این سمت فعالیت داشت. وی همچنین در مجلس یازدهم به‌عنوان نماینده مردم کازرون و کوه‌چنار وارد عرصه قانون‌گذاری شد و ریاست کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی را نیز برعهده داشت.
شهیدان متخصص و متعهد در صنعت هسته‌ای کشور
شهید سید امیرحسین فقهی، عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی هسته‌ای دانشگاه شهید بهشتی و اهل شیراز، در حمله موشکی بامداد جمعه رژیم صهیونیستی به برخی مراکز علمی، تحقیقاتی و امنیتی ایران به فیض شهادت نائل آمد. وی در سال ۱۳۵۷ در شیراز متولد شد و دوران تحصیل خود را از دوره ابتدایی تا دبیرستان در همین شهر گذراند. شهید فقهی دوره کارشناسی خود را در رشته فیزیک با گرایش هسته‌ای از دانشگاه ارومیه به پایان رساندند و سپس در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری در رشته مهندسی هسته‌ای از دانشگاه تهران تحصیل کردند. دکتر فقهی در دوران مسئولیت خود به‌عنوان معاون سازمان انرژی اتمی، نقش مهمی در گسترش همکاری‌های علمی ایفا و ارتباط مؤثری بین سازمان انرژی اتمی و دانشگاه شیراز برقرار کرد.علاوه بر این شهید بزرگوار، دیگر دانشمند هسته‌ای کشورمان؛ عبدالحمید مینوچهر، استاد برجسته و رئیس دانشکده مهندسی هسته‌ای نیز به شهادت رسید. وی پس از گذراندن تحصیلات عالی خود در رشته مهندسی هسته‌ای و کسب مدرک دکترا، به عنوان عضو هیئت علمی در دانشگاه شهید بهشتی مشغول به خدمت شد. تخصص او در حوزه‌های حساسی چون فیزیک راکتور، شبیه‌سازی هسته‌ای، و طراحی سوخت‌های پیشرفته هسته‌ای بود. وی پژوهش‌های گسترده‌ای در زمینه افزایش بهره‌وری و ایمنی نیروگاه‌های هسته‌ای انجام داده بود و مقالات علمی متعددی در مجلات معتبر ملی و بین‌المللی از او به چاپ رسیده است. مینوچهر در جایگاه رئیس دانشکده مهندسی هسته‌ای دانشگاه شهید بهشتی، نقش محوری در توسعه برنامه‌های آموزشی و پژوهشی این دانشکده ایفا کرد. او با بینش عمیق و مدیریتی دلسوزانه، بستری را برای تربیت متخصصان جوان و متعهد در صنعت هسته‌ای کشور فراهم ساخت. احمدرضا ذوالفقاری، استاد گرانقدر دانشکده هسته ای دانشگاه شهید بهشتی نیز در تاریخ ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ و در جریان حمله و تجاوز رژیم صهیونیستی به تهران، به مقام رفیع شهادت نائل آمد. شهید ذوالفقاری نیز از جمله اساتید برجسته و متخصص دانشکده مهندسی هسته‌ای دانشگاه شهید بهشتی بود. اطلاعات دقیق‌تر از سوابق تحصیلی و جزئیات حوزه تخصصی وی در حال حاضر کمتر در دسترس عموم قرار دارد، اما بی‌شک او نیز نقش مهمی در آموزش و پژوهش‌های مرتبط با علوم هسته‌ای، به‌ویژه در زمینه‌های راهبردی و حیاتی کشور، ایفا کرده است. حضور او در این دانشکده، نشان‌دهنده تخصص و جایگاه وی در پیشبرد اهداف علمی هسته‌ای کشور بود. گفتنی است که شهیدان مینوچهر و ذوالفقاری هر دو در پروژه‌های ملی و راهبردی مرتبط با توسعه فناوری هسته‌ای ایران مشارکت فعال داشتند و تلاش‌های بی‌وقفه‌ای در جهت خودکفایی علمی و فنی کشور در این حوزه انجام دادند. حضور مؤثر در کمیته‌های تخصصی، ارتباط با صنعت هسته‌ای و تلاش برای بومی‌سازی دانش فنی، از جمله خدمات ارزنده وی محسوب می‌شود. دیگر شهید دانشمند برجسته هسته‌ای کشور، دکتر اکبر مطلبی‌زاده عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی و مدرس فیزیک دانشگاه آزاد اسلامی یزد در سال‌های گذشته بوده است که با دست‌های پلید رژیم خبیث صهیونیستی در جنایتی دیگر رقم خورد به مقام رفیع شهادت نائل آمد.
