امکان صرفه‌جویی 3000 مگاواتی برق با 10 درصد صرفه‌جویی در بخش خانگی

بررسی‌ها نشان می‌دهد تنها با 10 درصد کاهش مصرف برق کشور در بخش خانگی می‌توان تا 300۰ مگاوات یعنی معادل ظرفیت دو نیروگاه 1500 مگاواتی،درمصرف انرژی برق صرفه جویی انجام داد؛عدد قابل توجهی که معنای دیگر آن بی نیازی از احداث نیروگاهی مازاد به ارزش حدودی 4 میلیارد دلار است و جدا از آن صرفه جویی قابل توجهی نیز در هزینه‌های سوخت و تبدیل انرژی به دنبال خواهد داشت.به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت نیرو (پاون)، از جمله مفاهیم کلیدی که در حوزه تولید، توزیع و مصرف انرژی برق مطرح است باید به موضوع اقتصاد انرژی اشاره کرد؛ مسئله بسیار مهمی که بی توجهی به آن می‌تواند خسارت‌های سنگینی را متوجه اقتصاد کشور‌ها در سطح کلان کند و از سوی دیگر توجه به آن منافع اقتصادی قابل توجهی را برای هر کشوری به همراه دارد.اهمیت اقتصاد انرژی در صنعت برق بیشتر از این بابت مطرح می‌شود که بدانیم تولید کافی و به اندازه انرژی برق نیازمند مجموعه اقدامات پر‌هزینه‌ای چه در بخش احداث نیروگاه و چه در بخش نگهداری از تأسیسات، انتقال و توزیع برق است و اگر میان ظرفیت تولید و نیاز مصرفی کشور‌ها تعادلی ایجاد نشود، به واسطه محدودیت منابع، پاسخگویی به نیاز‌های روز افزون جامعه جز با صرف هزینه‌های بسیار سنگین امکان پذیر نخواهد بود.توضیح بیشتر در این باره اینکه هزینه احداث 2 نیروگاه 400۰ مگاواتی که قادر به تولید 40۰۰ مگاوات ساعت برق باشد، چیزی حدود 3 میلیارد دلار ارزیابی می‌شود که به این هزینه باید قیمت جهانی تولید هر کیلووات ساعت انرژی برق که چیزی حدود ۱۰ سنت معادل (8 هزار تومان) است را نیز اضافه کرد.هر یک ساعت فعالیت نیروگاه 2000 مگاواتی 10 میلیارد تومان هزینه دارد.
این یعنی برای هر ۱ ساعت فعالیت نیروگاه مورد اشاره چیزی حدود ۱6۰ هزار دلار معادل حدود 10 میلیارد تومان هزینه می‌شود و بر این اساس اگر در هر کشوری با اجرای طرح‌های مدیریت مصرف و صرفه جویی از احداث یک نیروگاه مازاد با توان تولید ۱5۰۰ مگاوات برق جلوگیری شود، جدا از 2 میلیارد دلار هزینه احداث نیروگاه، با احتساب ساعات فعالیت مفید این نیروگاه به صورت سالانه، حداقل 9۰۰ میلیون دلار در این کشور صرفه جویی مالی رقم خواهد خورد.بر اساس همین اصل مهم در بسیاری از کشور‌های جهان شاهد مدیریت مصرف برق در کل طول سال به ویژه در ایام اوج بار مصرف هستیم و دولت‌ها تلاش می‌کنند با روش‌های مختلف از جمله ارائه پاداش و یا احتساب تعرفه های بالای ویژه مصرف در ساعات اوج بار مصرف، شهروندان خود را به صرفه جویی در مصرف انرژی برق ترغیب کنند.به طور مثال در کشور آمریکا که سالانه ۱۵ تا ۲۰ دوره اوج مصرف وجود دارد، در ایام اوج مصرف تعرفه برق تا سه برابر قیمت تمام شده (۱۰ سنت برای هر کیلو وات ساعت) افزایش می‌یابد تا از این طریق اولاً تلاش شود مصرف مشترکان کاهش پیدا کند و ثانیاً مشترکان پر مصرف هزینه بیشتری بابت مصرف برق پرداخت کنند تا شرکت‌های تولید کننده برق متضرر نشوند.موضوع دریافت قیمت تمام شده تولید برق از مشترکان و جریمه مشترکان پرمصرف در بسیاری از کشور‌های جهان در حالی است که در ایران استراتژی استفاده از ابزار قیمتی در سال‌های گذشته چندان مورد تأکید نبوده است و در سال‌های اخیر نیز باوجود افزایش پلکانی تعرفه‌ها همچنان این ابزار از بازدارندگی چندانی برخوردار نیست و بیش از آنکه از ابزارهای قیمتی استفاده شود، از استراتژی‌های فرهنگی و تشویقی استفاده می‌شود.

دراین حالت و با فرض کاهش 10 درصدی مصرف برق تنها دربخش خانگی امکان صرفه‌جویی 30۰۰ مگاوات برق معادل ظرفیت دو نیروگاه 1500مگاواتی ایجاد خواهد شد که معنای دیگر آن بی‌نیازی از احداث دو نیروگاه مازاد به ارزش حدودی 4 میلیارد دلار خواهد بود.همچنین تحقق 10درصد صرفه‌جویی در بخش خانگی از مصرف 5 میلیاردمتر مکعب سوخت نیروگاهی جلوگیری می‌کند. علاوه برآن از آنجایی که ارزیابی‌ها نشان می‌دهد درایران به صورت سالانه باید چیزی بیش از ۳۵۰ میلیارد کیلووات ساعت انرژی برق برای تأمین نیاز‌های کشور تولید شود،تنها با 10 درصد صرفه‌جویی در این حوزه می‌توان از طریق جلوگیری از سوخت مازاد و هزینه‌های تبدیل انرژی درنیروگاه‌ها معادل 5 میلیارد مترمکعب درسوخت نیروگاهی و نهایتاً 17 میلیارد کیلووات ساعت در انرژی الکتریکی برق معادل 1700 میلیون دلارصرفه جویی ارزی فقط درسال جاری برای کشور رقم زد؛رقم قابل توجهی که می‌توان آن را در دیگر حوزه‌ها مانند حوزه‌های عمرانی،بهداشت و درمان و... به مصرف رساند و یا صرف توسعه ظرفیت تولید انرژی‌های تجدیدپذیر کشور کرد.نکته جالب اینکه کل مصرف برق مورد نیاز صنایع فولادی چیزی حدود 4 هزار مگاوات است که بر اساس این واقعیت، صرفه جویی 10 درصدی در بخش خانگی و تنها کاهش 3000 مگاوات از برق خانگی، امکان تأمین 75 درصد برق این صنعت را فراهم می آورد.مستند به موارد فوق مشاهده می‌شود که اجرای طرح‌های مدیریت مصرف برق و صرفه‌جویی دراین حوزه چه درایام اوج بار مصرف و چه دردیگر ایام سال تا چه میزان می‌تواند به اقتصاد کشور کمک کرده و از صرف هزینه‌های هنگفت جلوگیری کند.