کاهش وابستگی به دلار و تقویت تجارت با پول‌های ملی

پیرامون حضور هیئت بانک مرکزی ایران در اجلاس بریکس مطرح شد:

کاهش وابستگی به دلار و تقویت تجارت با پول‌های ملی

گروه اقتصادی
هیئت بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به سرپرستی ابوالحسنی، قائم‌مقام بانک، در سومین اجلاس معاونین وزرای دارایی و روسای بانک‌های مرکزی و اولین اجلاس وزرای دارایی و روسای بانک‌های مرکزی عضو بریکس به ریاست ادواری کشور برزیل، در روزهای ۱۳ و ۱۴ تیرماه سال جاری در شهر ریودوژانیرو شرکت کرد. در اجلاس‌های یادشده، کشورهای حاضر عضو بریکس متشکل از برزیل، چین، هند، روسیه، آفریقای جنوبی، ایران، امارات متحده عربی، اندونزی و اتیوپی به ایراد سخنرانی پرداختند. اهم موارد مطرح‌شده درباره لزوم چندجانبه گرایی به‌جای یک‌جانبه‌گرایی، ایجاد سیستم یکپارچه پرداخت بین اعضای گروه، تغییرات آب‌وهوا، لزوم تقویت همکاری‌های اقتصادی بود. ایران نیز ضمن بیان تلاش بانک مرکزی برای کنترل تورم و تقویت ارزش پول ملی از طریق اتخاذ سیاست‌های پولی منسجم باوجود مواجهه با چالش‌های ناشی از تحریم‌های ظالمانه و نیز تداوم رشد مثبت اقتصاد ایران در فصول متوالی گذشته؛‌ مباحثی نظیر تأکید بر نقش کلیدی گروه بریکس به‌عنوان یکی از ائتلاف‌های مهم اقتصاد جهانی، برشمردن ظرفیت‌های اقتصادی کشور نظیر منابع طبیعی غنی، موقعیت جغرافیایی استراتژیک، نیروی انسانی متخصص، لزوم تقویت همکاری‌های مالی، بانکی و اقتصادی بین کشورهای بریکس نیاز به کاهش وابستگی به نظام‌های مالی سنتی و توازن در اقتصاد جهانی، تعهد ایران به مشارکت فعال در تحقق اهداف مشترک بریکس، گسترش استفاده از پول‌های ملی در تجارت کشورهای گروه با رویکرد کاهش وابستگی به دلار و ایجاد استقلال مالی، یکپارچه‌سازی سیستم‌های پرداخت، تسهیل پذیرش اعضای جدید در بانک توسعه نوین (NDB) و نقش آن بانک در تأمین مالی پروژه‌های زیرساختی و توسعه پایدار را مطرح نمود. به‌علاوه، در حاشیه اجلاس‌های مذکور، دیدارهای مهم و سازنده با مقامات وزارت دارایی و بانک‌های مرکزی کشورهای هدف به‌منظور جلب حمایت آنان از عضویت ایران در NDB و گسترش همکاری‌های بانکی برگزار گردید. یادآور می‌شود اجلاس سران کشورهای عضو بریکس نیز در روز ۱۵ تیرماه با حضور وزیر امور خارجه کشورمان برگزار شد و صبح روز چهارشنبه، مورخ ۱۸ تیرماه نیز در جلسه هیئت ‌دولت، وزیر امور خارجه گزارش مبسوطی از حضور در اجلاس بریکس، سفر به عربستان و دیدارهایی که در حاشیه اجلاس بریکس با سران کشورهای مختلف داشت، ارائه کرد. عراقچی، از احترام ویژه اعضای بریکس نسبت به مقاومت پیروزمندانه ملت و دولت ایران در برابر تهاجم آمریکا و رژیم صهیونیستی، سخن گفت و جلوه‌های اتحاد و انسجام ملت ایران و نقش بازدارنده این وحدت و نیز موشک‌های پیشرفته نیروهای مسلح کشورمان در شکست اهداف و برنامه‌های رژیم صهیونیستی و آمریکا را از زاویه دید مقامات و دیپلمات‌های سایر کشورها در اجلاس بریکس، برای اعضای هیئت دولت تشریح کرد. در بررسی بیش‌تر این موضوع و در راستای نقش کلیدی گروه بریکس به‌عنوان یکی از ائتلاف‌های مهم اقتصاد جهانی، به بررسی لزوم گسترش استفاده از پول‌های ملی در تجارت کشورهای گروه با رویکرد کاهش وابستگی به دلار و استقلال مالی پرداختیم و این مهم را در گفت‌‌وگو با مصطفی پوردهقان، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی و سعید اشتیاقی، فعال اقتصادی واکاوی کردیم که در ا‌دامه می‌خوانید.

سعید اشتیاقی، فعال اقتصادی:
مشوق‌ها و امتیازات، شرط تحقق تجارت غیر دلاری است
سعید اشتیاقی، فعال اقتصادی در گفت‌وگو با خبرنگار «رسالت» با اشاره به لزوم گسترش استفاده از پول‌های ملی در تجارت بیان داشت: هرنوع پیمانی اعم از پیمان یک‌جانبه، ‌دوجانبه یا چندجانبه به طورحتم برای اقتصاد راهگشا و کمک‌کننده خواهد بود و بستری خواهد بود که به وسیله آن مناسبات تجاری افزایش پیدا کند. بدیهی است که نمی‌شود به‌یک‌باره چنین مهمی را رقم زد و دلارزدایی داشت اما می‌توان ظرفیت قابل‌توجهی را در بستر پیمان بریکس یا سازمان همکاری شانگهای رقم زد چراکه عدد بزرگی از جمعیت دنیا در این پیمان‌ها حضور دارند و اقتصادهای بزرگ دنیا در آن فعال می‌باشند. بنابراین در بستر همکاری با بریکس و سازمان همکاری شانگهای می‌شود گسترش استفاده از پول‌های ملی در تجارت را رقم زد. وی افزود: اکنون با کشوری همچون روسیه، استفاده از پول‌های ملی عملیاتی گشته و می‌شود از کارت‌های عضو‌شتاب‌مان به‌خوبی در آنجا بهره برد. اشتیاقی تصریح کرد: روشن است که گسترش استفاده از پول‌های ملی در تجارت نمی‌تواند سوئیفت را دور بزند اما بی‌شک کارگشا خواهد بود. در حقیقت این نوع پیمان‌ها به‌ویژه در شرایط تحریمی کمک شایانی خواهند داشت و نباید از ظرفیت شان ساده بگذریم. فعال و کارشناس مسائل اقتصادی درپایان این گفت‌وگو همچنین خاطرنشان کرد: مطلوب است تا در این موضوع گلایه‌ای نیز بداریم و آن هم این است که در تبیین ظرفیت‌های موجود بریکس و شانگهای، تنها رسانه توجه کافی را داشته است. رسانه و فضا‌های خبری و رادیو بیش از سایر بخش‌ها درصدد تبیین ظرفیت‌های این نوع پیمان‌ها برآمده‌اند درحالی‌که مطلوب است این ظرفیت در مقام عملیاتی موردتوجه قرارگیرد. به‌عنوان‌مثال اهمیت دارد تا همایشی در این خصوص برگزار گردد و راهکارهای توسعه و بهره‌گیری از ظرفیت‌ها موردتوجه قرارگیرد. درحقیقت می‌توان عنوان داشت که در این فضا رسانه وظیفه خود را انجام داده است و ضرورت دارد تا در عمل دولت این مهم را در دستورکار قرار دهد و مشوق‌، تعرفه و امتیازاتی را به‌منظور توسعه همکاری‌ها با کشورهای عضو بریکس عملیاتی سازد تا این نوع همکاری‌ها برای فعالان اقتصادی توأمان با آورده باشد. همچنین می‌توان دبیرخانه مربوطه را تشکیل داد و برگزار کرد تا این مهم در مقام عملیاتی نیز با پیگیری مجدانه همراه شود.

مصطفی پوردهقان، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس:
بریکس فرصتی برای رهایی از وابستگی به دلار است
مصطفی پوردهقان، نماینده مردم ار‌کان و عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار «رسالت» پیرامون حضور هیئت بانک مرکزی ایران در اجلاس بریکس و لزوم گسترش استفاده از پول‌های ملی در تجارت کشورهای گروه با رویکرد کاهش وابستگی به دلار و استقلال مالی بیان داشت: اکنون ارزهای خارجی همچون دلار به‌عنوان ابزاری شناخته می‌شود که آمریکا با استفاده از آن در سیاست‌‌‌گذاری‌های خود سوءاستفاده می‌کند. در حقیقت می‌توان بیان داشت که امروزه آمریکا از دلار به‌واسطه آنکه تبدیل به یک واحد پول بین‌المللی در مراودات شده است، سوءاستفاده می‌دارد. در این راستا ضرورت دارد تا کشورهای منطقه درصدد گسترش استفاده از پول‌های ملی در تجارت کشورهای گروه با رویکرد کاهش وابستگی به دلار و استقلال مالی باشند. وی افزود: کشورهای منطقه که به‌طور کل مورد سیاست‌گذاری‌ها و تحریم‌های ظالمانه از سوی آمریکا قرار می‌گیرند می‌بایست به‌سوی تعریف یک واحد مشترک پولی برای مبادله و مراودات تجاری خود حرکت کنند. عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: در سال‌های متمادی کارشناسان و آگاهان این حوزه تأکید داشته‌اند که باید به‌سوی گسترش استفاده از پول‌های ملی در تجارت حرکت کرد. نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز همواره به دولت تأکید و توصیه می‌دارند که با کشورهای دارای خط فکری مشترک در حوزه‌های مختلف ازجمله مشترکات سیاسی و اقتصادی، به‌سوی تعریف ارز مشترک حرکت کنند و اینک بهترین فضا برای تعریف چنین مهمی، همکاری‌های منطقه‌ای از‌جمله پیمان بریکس است. بریکس با توجه به ظرفیت کشورهای عضو خود، میزان تولید ناخالص داخلی، میزان جمعیت، بازارهای بسیار قوی و حضور کشورهای خاص و منحصر به لحاظ قدرت اقتصادی و سیاسی فضای بسیار مناسبی دارد و می‌بایست از آن به‌درستی برای گسترش استفاده از پول‌‌های ملی در تجارت کشورهای گروه با رویکرد کاهش وابستگی به دلار و استقلال مالی بهره برد. نماینده مردم اردکان در مجلس شورای اسلامی همچنین ادامه داد: باید سلطه دلار در مبادلات بین‌المللی بشکند و بازتعریفی در نوع مراودات صورت گیرد. این بازتعریف نه‌تنها در حوزه پولی بلکه در حوزه استاندا‌ردهای انتقال پولی نیز می‌بایست موردتوجه قرارگیرد و چارچوب‌های لازم نیز مشخص گردد. وی متذکر شد: فضا برای گسترش استفاده از پول‌‌های ملی در تجارت بین‌المللی با رویکرد کاهش وابستگی به دلار و استقلال مالی فراهم است و تنها نیاز به خلاقیت و ارائه پیشنهادات منحصر از سوی کشورهای عضو دارد. وی در پایان این گفت‌‌وگو بیان داشت: در جریان گفت‌‌‌وگوهای پارلمانی و صحبت با سیاست‌گذاران چین و روسیه، آن‌ها بارها بر گسترش استفاده از پول‌‌های ملی در تجارت تأکید داشته و پیشنهادات خوبی را نیز ارائه می‌کنند. در حقیقت آن‌ها به دنبال این هستند که مشترکات را افزایش دهند و رویکرد کاهش وابستگی به دلار و استقلال مالی را بیش‌ازپیش در فضایی که فراهم‌شده است، عملیاتی سازند. بنابراین باید از این ظرفیت به‌صورت هرچه‌تمام‌تر بهره بگیریم.