نیروگاه‌های خورشیدی سقفی چگونه ظرفیت تولید صنایع را افزایش می‌دهند؟
توسعه صنعت با انرژی خورشیدی سقفی
گروه اقتصادی
با توجه به افزایش مصرف انرژی و فشار مضاعف به شبکه سراسری برق، واحدهای صنعتی همواره با ناترازی انرژی مواجه هستند. این ناترازی‌ها نه‌تنها عملکرد تولیدی کارخانه‌ها را مختل می‌کند بلکه هزینه‌های فراوانی را بر صنایع تحمیل می‌کند. در سال‌های اخیر، به دلیل محدودیت‌های تأمین برق و افزایش تقاضا در فصول گرم، بسیاری از کارخانه‌ها ناچار به کاهش ظرفیت تولید خود شده‌اند. از سوی دیگر، ناترازی برق نه‌تنها باعث کاهش بهره‌وری اقتصادی می‌شود، بلکه توان رقابت‌پذیری صنایع را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. در چنین شرایطی، استفاده از نیروگاه‌های خورشیدی سقفی به عنوان راهکاری عملی و مؤثر برای جبران ناترازی برق مطرح‌شده است. این نیروگاه‌ها با نصب پنل‌های خورشیدی بر روی بام کارخانه‌ها، انرژی پاک و پایدار را به صورت مستقیم در محل مصرف تولید می‌کنند. نتیجه این اقدام کاهش وابستگی به شبکه سراسری، بهبود بهره‌وری و کاهش هزینه‌های ناشی از قطعی برق است و بهره‌برداری از بزرگ‌ترین نیروگاه پنل سقفی خورشیدی در کارخانه صنایع خاک چینی ایران در شهرستان مرند نمونه‌ای موفق از این رویکرد بوده است. این نیروگاه با ظرفیت ۲ مگاوات، توانسته تأمین برق کارخانه را به صورت پایدار انجام دهد و هزینه‌های ناشی از توقف تولید را به حداقل برساند. به گفته مدیرعامل این کارخانه، سال گذشته به دلیل قطعی برق و ناتوانی در تأمین انرژی، روزانه حدود ۵ میلیارد تومان زیان به کارخانه وارد شد. اما با راه‌اندازی نیروگاه خورشیدی سقفی، نه‌تنها از توقف تولید جلوگیری شده است، بلکه زمینه افزایش ظرفیت تولید نیز فراهم‌شده است. به گفته وی به موجب چنین روندی همچنین برای افزایش ظرفیت تولید کارخانه از ۲۵۰ هزار تن در سال به ۳۵۰ هزار تن نیز برنامه‌ریزی‌شده است و روشن است که نیروگاه خورشیدی نقش کلیدی در تحقق این هدف دارد. در این خصوص حبیب‌زا‌ده، نماینده شهرستان مرند و جلفا نیز تأکید کرده است که ناترازی ۳۰ هزار مگاواتی برق در کشور، چالش بزرگی برای صنایع محسوب می‌شود و احداث نیروگاه‌های خورشیدی توسط کارخانه‌ها می‌تواند بخشی از این کمبود را جبران کند. نماینده مرند همچنین گفت: در حال حاضر به خاطر محدودیت برق برخی از کارخانه‌های ما در کشور بین ۳۰ تا ۴۰ درصد ظرفیت کار می‌کنند، اما با تأمین پایدار برق خورشیدی می‌توان ظرفیت تولید در این کارخانه‌ها را افزایش داد. در تشریح بیشتر این موضوع ضرورت دارد تا بگوییم که نیروگاه‌های خورشیدی سقفی علاوه بر جبران ناترازی انرژی، دارای مزیت‌های فراوانی هستند. مهم‌ترین مزیت این نیروگاه‌ها تولید برق نزدیک به محل مصرف است. برخلاف نیروگاه‌های بزرگ متمرکز، نیروگاه‌های سقفی نیازی به شبکه طولانی انتقال ندارند و بنابراین تلفات انرژی به حداقل می‌رسد. همچنین کاهش تلفات انتقال باعث کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری مصرف انرژی می‌شود. علاوه بر این، نیروگاه‌های سقفی به صنایع اجازه می‌دهند تا به صورت مستقل و پایدار انرژی موردنیاز خود را تولید کنند. این موضوع به ویژه در شرایطی که شبکه تحت فشار است، اهمیت ویژه‌ای دارد. شایان‌ذکر است تا بگوییم که به‌طور کل توقف خطوط تولید به دلیل قطعی برق، خسارات هنگفتی به صنایع وارد می‌کند که می‌تواند سودآوری و برنامه‌ریزی بلندمدت تولید را تحت تأثیر قرار دهد و نیروگاه‌های خورشیدی سقفی، با تولید برق در محل مصرف بخش عمده‌ای از این ریسک را کاهش می‌دهند و بهبود وضعیت صنایع و پایداری را رقم می‌زنند.
پایداری تولید در طولانی مدت و لزوم تقویت سیاست‌های حمایتی
یکی دیگر از مزیت‌های مهم نیروگاه‌های خورشیدی سقفی پایداری تولید در طولانی مدت است. با توجه به عمر بالای پنل‌های خورشیدی و هزینه نگهداری پایین، این نیروگاه‌ها می‌توانند برای سال‌ها برق پایدار و با کیفیت در اختیار کارخانه‌ها قرار دهند. این موضوع به صنایع کمک می‌کند تا برنامه‌های توسعه و افزایش ظرفیت خود را با اطمینان بیشتری اجرایی کنند. خوشبختانه در کشورمان، سیاست‌های تشویقی وزارت نیرو نیز نقش مهمی در توسعه نیروگاه‌های خورشیدی سقفی ایفا کرده است. ارائه تسهیلات مالی، مشوق‌های سرمایه‌گذاری و حمایت از پروژه‌های صنعتی برای احداث نیروگاه‌های خورشیدی سقفی باعث شده مشارکت صنایع در تولید انرژی پاک افزایش یابد اما همچنان ضرورت دارد که این سیاست‌ها تقویت شود و بیش از پیش توسعه پیدا کند. در این خصوص مدیرعامل شستا نیز عنوان داشته است که در سال جاری ۹ نیروگاه خورشیدی در مجموعه این شرکت به بهره‌برداری خواهد رسید و یک نیروگاه ۱۵۰ مگاواتی در شاهرود نیز در مرحله کلنگ‌زنی است. علاوه بر این، ۱۳ نیروگاه کوچک دیگر نیز در زیرمجموعه شستا راه‌اندازی خواهد شد که نشان‌دهنده توجه جدی به توسعه انرژی خورشیدی در بخش صنعتی است.
راهکاری سبز برای کاهش وابستگی صنایع به سوخت‌های فسیلی
نیروگاه‌های خورشیدی سقفی همچنین به عنوان راهکاری سبز و محیط‌زیستی موردتوجه قرار دارند. تولید برق باانرژی خورشیدی باعث کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای می‌شود و وابستگی صنایع به سوخت‌های فسیلی را کاهش می‌دهد. این موضوع علاوه بر جنبه اقتصادی، در حوزه مسئولیت‌های اجتماعی و رعایت استانداردهای زیست‌محیطی نیز اهمیت ویژه‌ای دارد. در حقیقت باید بگوییم که کارخانه‌ها با نصب پنل‌های خورشیدی می‌توانند همزمان از مزایای اقتصادی و محیط‌زیستی بهره‌مند شوند و این گامی مهم و مثمرثمر ارزیابی می‌گردد.
افزایش تاب‌آوری شبکه برق و مدیریت مطلوب منابع
از منظر برنامه‌ریزی ملی نیز توسعه نیروگاه‌های خورشیدی سقفی می‌تواند به کاهش فشار بر شبکه سراسری برق کمک کند. ناترازی برق و محدودیت تولید، به ویژه در تابستان، مشکلات جدی برای صنایع و شهروندان ایجاد می‌کند. با تولید انرژی در محل مصرف، واحدهای صنعتی بخشی از مصرف شبکه را کاهش داده و زمینه برای مدیریت بهتر منابع انرژی در سطح کشور فراهم می‌شود. تجارب بین‌المللی نیز نشان می‌دهد که توسعه نیروگاه‌های خورشیدی سقفی در صنایع می‌تواند به افزایش تاب‌آوری شبکه برق و کاهش هزینه‌های انرژی منجر شود. بسیاری از کشورهای پیشرفته صنعتی از این مدل بهره می‌برند و صنایع با تولید بخشی از برق موردنیاز خود، هزینه‌ها و ریسک‌های ناشی از نوسانات شبکه را کاهش می‌دهند. بنابراین ما نیز می‌توانیم با اجرای این سیاست‌ها ضمن توسعه ظرفیت‌های صنعتی، به اهداف اقتصاد مقاومتی و افزایش بهره‌وری انرژی دست یابیم. از سوی دیگر باید بگوییم که نیروگاه‌های خورشیدی سقفی می‌توانند به افزایش ظرفیت تولید صنایع کمک کنند و این گامی مثمرثمر در بهبود وضعیت تولید صنایع به شمار می‌رود. همان‌طور که در کارخانه خاک چینی مرند مشاهده شد، با تأمین برق پایدار امکان افزایش تولید از ۲۵۰ هزار تن به ۳۵۰ هزار تن فراهم‌شده است. این امر به صراحت نشان می‌دهد که انرژی پایدار، یکی از پیش‌شرط‌های افزایش ظرفیت و توسعه صنعتی به ویژه در بخش‌های تولیدی است.
سخن پایانی
در پایان مطلوب است تا عنوان بداریم که با توجه به افزایش مصرف انرژی و محدودیت‌های شبکه سراسری، استفاده از نیروگاه‌های پنل سقفی خورشیدی در واحدهای صنعتی یک ضرورت راهبردی است چراکه این نیروگاه‌ها علاوه بر جبران ناترازی برق، کاهش هزینه‌ها، افزایش بهره‌وری، افزایش ظرفیت تولید و توسعه صنایع را به همراه دارند. در این مسیر سیاست‌های تشویقی دولت، مشارکت بخش خصوصی و حمایت از صنایع در نصب نیروگاه‌های خورشیدی سقفی نیز ضرورتی جدی است که می‌تواند به تقویت اقتصاد صنعتی کشور نیز کمک کند. درنهایت، تجربه موفق کارخانه صنایع خاک چینی ایران در مرند و برنامه‌های گسترده شستا برای توسعه نیروگاه‌های خورشیدی نشان می‌دهد که توسعه انرژی خورشیدی در صنعت، راهکار عملی و پایدار برای مقابله با ناترازی‌های برق و افزایش ظرفیت تولید است. این روند نه‌تنها به بهبود عملکرد واحدهای صنعتی کمک می‌کند، بلکه گامی مهم در جهت تقویت امنیت انرژی، توسعه پایدار و کاهش اثرات زیست‌محیطی محسوب می‌شود.
با توجه به افزایش مصرف انرژی و فشار مضاعف به شبکه سراسری برق، واحدهای صنعتی همواره با ناترازی انرژی مواجه هستند. این ناترازی‌ها نه‌تنها عملکرد تولیدی کارخانه‌ها را مختل می‌کند بلکه هزینه‌های فراوانی را بر صنایع تحمیل می‌کند. در سال‌های اخیر، به دلیل محدودیت‌های تأمین برق و افزایش تقاضا در فصول گرم، بسیاری از کارخانه‌ها ناچار به کاهش ظرفیت تولید خود شده‌اند. از سوی دیگر، ناترازی برق نه‌تنها باعث کاهش بهره‌وری اقتصادی می‌شود، بلکه توان رقابت‌پذیری صنایع را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. در چنین شرایطی، استفاده از نیروگاه‌های خورشیدی سقفی به عنوان راهکاری عملی و مؤثر برای جبران ناترازی برق مطرح‌شده است. این نیروگاه‌ها با نصب پنل‌های خورشیدی بر روی بام کارخانه‌ها، انرژی پاک و پایدار را به صورت مستقیم در محل مصرف تولید می‌کنند. نتیجه این اقدام کاهش وابستگی به شبکه سراسری، بهبود بهره‌وری و کاهش هزینه‌های ناشی از قطعی برق است و بهره‌برداری از بزرگ‌ترین نیروگاه پنل سقفی خورشیدی در کارخانه صنایع خاک چینی ایران در شهرستان مرند نمونه‌ای موفق از این رویکرد بوده است. این نیروگاه با ظرفیت ۲ مگاوات، توانسته تأمین برق کارخانه را به صورت پایدار انجام دهد و هزینه‌های ناشی از توقف تولید را به حداقل برساند. به گفته مدیرعامل این کارخانه، سال گذشته به دلیل قطعی برق و ناتوانی در تأمین انرژی، روزانه حدود ۵ میلیارد تومان زیان به کارخانه وارد شد. اما با راه‌اندازی نیروگاه خورشیدی سقفی، نه‌تنها از توقف تولید جلوگیری شده است، بلکه زمینه افزایش ظرفیت تولید نیز فراهم‌شده است. به گفته وی به موجب چنین روندی همچنین برای افزایش ظرفیت تولید کارخانه از ۲۵۰ هزار تن در سال به ۳۵۰ هزار تن نیز برنامه‌ریزی‌شده است و روشن است که نیروگاه خورشیدی نقش کلیدی در تحقق این هدف دارد. در این خصوص حبیب‌زا‌ده، نماینده شهرستان مرند و جلفا نیز تأکید کرده است که ناترازی ۳۰ هزار مگاواتی برق در کشور، چالش بزرگی برای صنایع محسوب می‌شود و احداث نیروگاه‌های خورشیدی توسط کارخانه‌ها می‌تواند بخشی از این کمبود را جبران کند. نماینده مرند همچنین گفت: در حال حاضر به خاطر محدودیت برق برخی از کارخانه‌های ما در کشور بین ۳۰ تا ۴۰ درصد ظرفیت کار می‌کنند، اما با تأمین پایدار برق خورشیدی می‌توان ظرفیت تولید در این کارخانه‌ها را افزایش داد. در تشریح بیشتر این موضوع ضرورت دارد تا بگوییم که نیروگاه‌های خورشیدی سقفی علاوه بر جبران ناترازی انرژی، دارای مزیت‌های فراوانی هستند. مهم‌ترین مزیت این نیروگاه‌ها تولید برق نزدیک به محل مصرف است. برخلاف نیروگاه‌های بزرگ متمرکز، نیروگاه‌های سقفی نیازی به شبکه طولانی انتقال ندارند و بنابراین تلفات انرژی به حداقل می‌رسد. همچنین کاهش تلفات انتقال باعث کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری مصرف انرژی می‌شود. علاوه بر این، نیروگاه‌های سقفی به صنایع اجازه می‌دهند تا به صورت مستقل و پایدار انرژی موردنیاز خود را تولید کنند. این موضوع به ویژه در شرایطی که شبکه تحت فشار است، اهمیت ویژه‌ای دارد. شایان‌ذکر است تا بگوییم که به‌طور کل توقف خطوط تولید به دلیل قطعی برق، خسارات هنگفتی به صنایع وارد می‌کند که می‌تواند سودآوری و برنامه‌ریزی بلندمدت تولید را تحت تأثیر قرار دهد و نیروگاه‌های خورشیدی سقفی، با تولید برق در محل مصرف بخش عمده‌ای از این ریسک را کاهش می‌دهند و بهبود وضعیت صنایع و پایداری را رقم می‌زنند.
پایداری تولید در طولانی مدت و لزوم تقویت سیاست‌های حمایتی
یکی دیگر از مزیت‌های مهم نیروگاه‌های خورشیدی سقفی پایداری تولید در طولانی مدت است. با توجه به عمر بالای پنل‌های خورشیدی و هزینه نگهداری پایین، این نیروگاه‌ها می‌توانند برای سال‌ها برق پایدار و با کیفیت در اختیار کارخانه‌ها قرار دهند. این موضوع به صنایع کمک می‌کند تا برنامه‌های توسعه و افزایش ظرفیت خود را با اطمینان بیشتری اجرایی کنند. خوشبختانه در کشورمان، سیاست‌های تشویقی وزارت نیرو نیز نقش مهمی در توسعه نیروگاه‌های خورشیدی سقفی ایفا کرده است. ارائه تسهیلات مالی، مشوق‌های سرمایه‌گذاری و حمایت از پروژه‌های صنعتی برای احداث نیروگاه‌های خورشیدی سقفی باعث شده مشارکت صنایع در تولید انرژی پاک افزایش یابد اما همچنان ضرورت دارد که این سیاست‌ها تقویت شود و بیش از پیش توسعه پیدا کند. در این خصوص مدیرعامل شستا نیز عنوان داشته است که در سال جاری ۹ نیروگاه خورشیدی در مجموعه این شرکت به بهره‌برداری خواهد رسید و یک نیروگاه ۱۵۰ مگاواتی در شاهرود نیز در مرحله کلنگ‌زنی است. علاوه بر این، ۱۳ نیروگاه کوچک دیگر نیز در زیرمجموعه شستا راه‌اندازی خواهد شد که نشان‌دهنده توجه جدی به توسعه انرژی خورشیدی در بخش صنعتی است.
راهکاری سبز برای کاهش وابستگی صنایع به سوخت‌های فسیلی
نیروگاه‌های خورشیدی سقفی همچنین به عنوان راهکاری سبز و محیط‌زیستی موردتوجه قرار دارند. تولید برق باانرژی خورشیدی باعث کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای می‌شود و وابستگی صنایع به سوخت‌های فسیلی را کاهش می‌دهد. این موضوع علاوه بر جنبه اقتصادی، در حوزه مسئولیت‌های اجتماعی و رعایت استانداردهای زیست‌محیطی نیز اهمیت ویژه‌ای دارد. در حقیقت باید بگوییم که کارخانه‌ها با نصب پنل‌های خورشیدی می‌توانند همزمان از مزایای اقتصادی و محیط‌زیستی بهره‌مند شوند و این گامی مهم و مثمرثمر ارزیابی می‌گردد.
افزایش تاب‌آوری شبکه برق و مدیریت مطلوب منابع
از منظر برنامه‌ریزی ملی نیز توسعه نیروگاه‌های خورشیدی سقفی می‌تواند به کاهش فشار بر شبکه سراسری برق کمک کند. ناترازی برق و محدودیت تولید، به ویژه در تابستان، مشکلات جدی برای صنایع و شهروندان ایجاد می‌کند. با تولید انرژی در محل مصرف، واحدهای صنعتی بخشی از مصرف شبکه را کاهش داده و زمینه برای مدیریت بهتر منابع انرژی در سطح کشور فراهم می‌شود. تجارب بین‌المللی نیز نشان می‌دهد که توسعه نیروگاه‌های خورشیدی سقفی در صنایع می‌تواند به افزایش تاب‌آوری شبکه برق و کاهش هزینه‌های انرژی منجر شود. بسیاری از کشورهای پیشرفته صنعتی از این مدل بهره می‌برند و صنایع با تولید بخشی از برق موردنیاز خود، هزینه‌ها و ریسک‌های ناشی از نوسانات شبکه را کاهش می‌دهند. بنابراین ما نیز می‌توانیم با اجرای این سیاست‌ها ضمن توسعه ظرفیت‌های صنعتی، به اهداف اقتصاد مقاومتی و افزایش بهره‌وری انرژی دست یابیم. از سوی دیگر باید بگوییم که نیروگاه‌های خورشیدی سقفی می‌توانند به افزایش ظرفیت تولید صنایع کمک کنند و این گامی مثمرثمر در بهبود وضعیت تولید صنایع به شمار می‌رود. همان‌طور که در کارخانه خاک چینی مرند مشاهده شد، با تأمین برق پایدار امکان افزایش تولید از ۲۵۰ هزار تن به ۳۵۰ هزار تن فراهم‌شده است. این امر به صراحت نشان می‌دهد که انرژی پایدار، یکی از پیش‌شرط‌های افزایش ظرفیت و توسعه صنعتی به ویژه در بخش‌های تولیدی است.
سخن پایانی
در پایان مطلوب است تا عنوان بداریم که با توجه به افزایش مصرف انرژی و محدودیت‌های شبکه سراسری، استفاده از نیروگاه‌های پنل سقفی خورشیدی در واحدهای صنعتی یک ضرورت راهبردی است چراکه این نیروگاه‌ها علاوه بر جبران ناترازی برق، کاهش هزینه‌ها، افزایش بهره‌وری، افزایش ظرفیت تولید و توسعه صنایع را به همراه دارند. در این مسیر سیاست‌های تشویقی دولت، مشارکت بخش خصوصی و حمایت از صنایع در نصب نیروگاه‌های خورشیدی سقفی نیز ضرورتی جدی است که می‌تواند به تقویت اقتصاد صنعتی کشور نیز کمک کند. درنهایت، تجربه موفق کارخانه صنایع خاک چینی ایران در مرند و برنامه‌های گسترده شستا برای توسعه نیروگاه‌های خورشیدی نشان می‌دهد که توسعه انرژی خورشیدی در صنعت، راهکار عملی و پایدار برای مقابله با ناترازی‌های برق و افزایش ظرفیت تولید است. این روند نه‌تنها به بهبود عملکرد واحدهای صنعتی کمک می‌کند، بلکه گامی مهم در جهت تقویت امنیت انرژی، توسعه پایدار و کاهش اثرات زیست‌محیطی محسوب می‌شود.
تیتر خبرها
تیترهای روزنامه
-
راهکار عبور از وضعیت نه جنگ نه صلح
-
اروپا به دنبال برهم زدن ثبات و آرامش منطقه است
-
اروپاییها برای جبران شکست اسرائیل سیاست تنش را برگزیدند
-
شورای همکاری در دام سیاست‌های غربی
-
سلاح مقاومت تضمین امنیت لبنان است
-
پردهبرداری از استیصال شیطان
-
تبلیغات چگونه ذهن ما را تسخیر می‌کند؟
-
توسعه صنعت با انرژی خورشیدی سقفی
-
نفوذ هوش مصنوعی در رواندرمانگری
