قرآن، رمضان را به قلب انسان‌ها می‌آورد
از روزه گرفتن تا روزه‌دار شدن
گروه فرهنگی
شاید یکی از تکان‌دهنده‌ترین جملات درباره ماه رمضان، همین حدیث معصوم علیه علیه‌السلام باشد که چه بسا روزه‌داری که نصیبش از روزه گرفتن جز گرسنگی و تشنگی باشد. حال چنین روزه‌داری حال کسی است که به هزار زحمت بلیط سفر به عتبات عالیات را تهیه می‌کند، اما از خانه‌اش تکان نمی‌خورد و قدمی به سوی زیارت بر نمی‌دارد. روزه ماه رمضان بلیط یک سفر است. اگر قدم‌های بعدی برداشته نشود، این بلیط چه تأثیری خواهد داشت؟
روزه رمضان واجب است برای آن که ما زمان را درک کنیم. زمان به سمت ما آمده و ما به آن رسیده‌ایم؛ اما این زمان باید در وجود ما محقق شود. برای آنکه رمضان در نفس ما محقق شود، روزه‌اش واجب شده است؛ اما این صرفا یک قدم ابتدایی است. رمضانی که در آن تنها منتظر لحظه افطار باشیم و یا خدای ناکرده منتظر سر آمدن ماه باشیم تا دوباره بتوانیم به روال عادی بخوریم و بیاشامیم، مانند نسیمی است که از کنار گوش ما رد شده، خنکایش را حس کرده‌ایم اما در معرضش قرار نگرفته‌ایم تا وجودمان با آن تازه شود. مثل وضویی که گرفته‌ایم به زور و نمازش را رها کرده‌ایم. اگر لحظه‌ای سیم دل‌مان به خدا وصل شود، رمضان را درک کرده‌ایم و روزه‌مان ثمر داشته است. اگر از گرسنگی و تشنگی ولو برای لحظه‌ای لذت ببریم و احساس کنیم قدمی به سوی خدا برداشته‌ایم، یعنی روزه‌مان به هدف رسیده و تازه آنجاست که عاشق روزه گرفتن می‌شویم. باید خریدار بود حال کسانی را که نماز نمی‌خوانند اما روزه می‌گیرند، چون برای خدا سختی کشیدن لذتی دارد که در نماز به هر کسی دست نمی‌دهد.
برای درک رمضان و برای آنکه این زمان علاوه بر جهان، جان ما را هم درگیر خودش کند، راه آسانی در پیش داریم. نه نیاز است یک‌شبه عارف شویم و نه باید از شب تا به صبح به نماز بایستیم الزاما. شرط اول قدم ترک فعل است، نه انجام فعل. ترک گناه، بالاترین اقدامی است که ما را به روح رمضان نزدیک می‌کند. روزه‌دار از حلال خدا اجتناب می‌کند به امر خدا، آن وقت تن به حرام خدا بدهد؟ اگر حلال خدا، تکه نانی یا جرعه آبی، روزه را باطل می‌کند؛ نظر به نامحرم، بی‌حرمتی به والدین، بی‌آبرو کردن مؤمن و غیبت و تهمت به آن آسیب نمی‌زند؟ اینجاست که حکمت آن کلام معصوم بیشتر رخ می‌نماید. قرار بود از حلال اجتناب کنیم، تا اجتناب از حرام را بیاموزیم و الا روزه گرفتن را چه سود؟
غیر از ترک گناه، آنچه رمضان ما را رمضان می‌کند خواندن کتابی است که آبروی این ماه است. قرآن خواندن در رمضان ما را به محضر خدا می‌برد. یکی از فرصت‌هایی که در ماه رمضان برای دوستی مردم با قرآن وجود، نمایشگاه قرآن است که هرساله برگزار می‌شود. این نمایشگاه باید به رمضانی شدن بازدیدکنندگان بینجامد. نمایشگاه قرآن اگر حال و هوا و فاز و فضای قرآن را نداشته باشد، کم‌لطفی در حق قرآن و ماه رمضان شده است. در سال‌های اخیر، این روح را کمتر در نمایشگاه می‌یابیم. به این امید که نمایشگاه امسال با عبرت‌گیری از چند دوره اخیر، به این روح که در گذشته از آن بهره‌مند بود دست یافته باشد.
شاید یکی از تکان‌دهنده‌ترین جملات درباره ماه رمضان، همین حدیث معصوم علیه علیه‌السلام باشد که چه بسا روزه‌داری که نصیبش از روزه گرفتن جز گرسنگی و تشنگی باشد. حال چنین روزه‌داری حال کسی است که به هزار زحمت بلیط سفر به عتبات عالیات را تهیه می‌کند، اما از خانه‌اش تکان نمی‌خورد و قدمی به سوی زیارت بر نمی‌دارد. روزه ماه رمضان بلیط یک سفر است. اگر قدم‌های بعدی برداشته نشود، این بلیط چه تأثیری خواهد داشت؟
روزه رمضان واجب است برای آن که ما زمان را درک کنیم. زمان به سمت ما آمده و ما به آن رسیده‌ایم؛ اما این زمان باید در وجود ما محقق شود. برای آنکه رمضان در نفس ما محقق شود، روزه‌اش واجب شده است؛ اما این صرفا یک قدم ابتدایی است. رمضانی که در آن تنها منتظر لحظه افطار باشیم و یا خدای ناکرده منتظر سر آمدن ماه باشیم تا دوباره بتوانیم به روال عادی بخوریم و بیاشامیم، مانند نسیمی است که از کنار گوش ما رد شده، خنکایش را حس کرده‌ایم اما در معرضش قرار نگرفته‌ایم تا وجودمان با آن تازه شود. مثل وضویی که گرفته‌ایم به زور و نمازش را رها کرده‌ایم. اگر لحظه‌ای سیم دل‌مان به خدا وصل شود، رمضان را درک کرده‌ایم و روزه‌مان ثمر داشته است. اگر از گرسنگی و تشنگی ولو برای لحظه‌ای لذت ببریم و احساس کنیم قدمی به سوی خدا برداشته‌ایم، یعنی روزه‌مان به هدف رسیده و تازه آنجاست که عاشق روزه گرفتن می‌شویم. باید خریدار بود حال کسانی را که نماز نمی‌خوانند اما روزه می‌گیرند، چون برای خدا سختی کشیدن لذتی دارد که در نماز به هر کسی دست نمی‌دهد.
برای درک رمضان و برای آنکه این زمان علاوه بر جهان، جان ما را هم درگیر خودش کند، راه آسانی در پیش داریم. نه نیاز است یک‌شبه عارف شویم و نه باید از شب تا به صبح به نماز بایستیم الزاما. شرط اول قدم ترک فعل است، نه انجام فعل. ترک گناه، بالاترین اقدامی است که ما را به روح رمضان نزدیک می‌کند. روزه‌دار از حلال خدا اجتناب می‌کند به امر خدا، آن وقت تن به حرام خدا بدهد؟ اگر حلال خدا، تکه نانی یا جرعه آبی، روزه را باطل می‌کند؛ نظر به نامحرم، بی‌حرمتی به والدین، بی‌آبرو کردن مؤمن و غیبت و تهمت به آن آسیب نمی‌زند؟ اینجاست که حکمت آن کلام معصوم بیشتر رخ می‌نماید. قرار بود از حلال اجتناب کنیم، تا اجتناب از حرام را بیاموزیم و الا روزه گرفتن را چه سود؟
غیر از ترک گناه، آنچه رمضان ما را رمضان می‌کند خواندن کتابی است که آبروی این ماه است. قرآن خواندن در رمضان ما را به محضر خدا می‌برد. یکی از فرصت‌هایی که در ماه رمضان برای دوستی مردم با قرآن وجود، نمایشگاه قرآن است که هرساله برگزار می‌شود. این نمایشگاه باید به رمضانی شدن بازدیدکنندگان بینجامد. نمایشگاه قرآن اگر حال و هوا و فاز و فضای قرآن را نداشته باشد، کم‌لطفی در حق قرآن و ماه رمضان شده است. در سال‌های اخیر، این روح را کمتر در نمایشگاه می‌یابیم. به این امید که نمایشگاه امسال با عبرت‌گیری از چند دوره اخیر، به این روح که در گذشته از آن بهره‌مند بود دست یافته باشد.
