رخدادهای جامعه در 13 روز تعطیل
گروه اجتماعی
تعطیلات نوروز؛ طولانیترین تعطیلات رسانههای مکتوب در تقویم است و حالا پس از بازگشایی رسانهها نگاهی به رخدادهای جامعه در دو هفته گذشته خالی از لطف نیست. از افزایش تعرفههای پزشکی و شرایط دشوار رزیدنتها، تا قطع هزاران اصله درخت تنومند در جنگلهای هیرکانی و آمارهای فاجعهبار قربانیان تصادفات نوروزی و خبرهای دیگری که هرکدامشان میتوانند تا مدتها سوژه خبری رسانهها و نقل افکار عمومی باشد.
افزایش 35 درصدی تعرفههای پزشکی
ماههای پایانی سال گذشته، بحث افزایش تعرفههای پزشکی داغ شد. از یک سو پزشکان خواستار بیشترشدن این تعرفهها و از سوی دیگر شهروندان با ابراز نگرانی خود در این مورد، ناتوانیشان را از مراجعه به پزشک و دریافت خدمات درمانی عنوان کردند.
بااینحال محمد رئیسزاده، رئیس سازمان نظام پزشکی در گفتوگو با رسانهها از تصویب افزایش ۴۶درصدی این تعرفهها در شورای عالی بیمه خبر داد و گفت: «میزان افزایش تعرفههای پزشکی باید به تصویب هیئت دولت نیز برسد تا قابلیت اجرا پیدا کند؛ ما درخواست داریم که در سازمان برنامهوبودجه و هیئتوزیران نیز با این میزان افزایش تعرفه موافقت صورت بگیرد؛ البته برای اینکه میزان پرداخت از جیب مردم افزایش نیابد بیمهها باید این میزان افزایش تعرفه را پوشش دهند.» حال اینکه به دلیل عدمپوششدهی مناسب سازمانهای بیمهگر و افزایش پرداختی از جیب، اغلب مردم به خود درمانی روی آورده و قید مراجعه به پزشک را میزنند.
با این وجود، رئیسزاده ضمن درخواست از دولت برای موافقت با این میزان افزایش قیمت در تعرفههای پزشکی، اعلام کرد که «نرخهای فعلی فشار مضاعفی بر جامعه پزشکی ایران وارد کرده است.» حال اینکه تعرفه خدمات تشخیصی و درمانی در سال ۱۴۰۲ به میزان ۲۵ درصد رشد و یک سال قبلتر از آن ۱۹/۵ درصد افزایش یافته بود.
ششم فروردین ماه امسال نیز یک مقام وزارت بهداشت خبر داد که، هیئت وزیران افزایش تعرفههای خدمات تشخیصی و درمانی پزشکی «تا سقف ۳۵ درصد» را به تصویب رسانده، این در حالی است که نظام پزشکی افزایش نرخ ویزیت پزشکان را «۵۰ درصد» اعلام کرده است.
سعید کریمی، معاون درمان وزارت بهداشت به خبرگزاری دانشجو گفته است: «اگرچه این عدد با مصوبه ۴۶ درصدی شورای عالی بیمه فاصله دارد و مراکز درمانی را در تأمین هزینههای خود با مشکل مواجه خواهد کرد، ولی با توجه به محدودیتهای مالی دولت میبایست از مساعدت حداکثری دولت در تصویب عدد ۳۵ درصد تشکر کنیم.» اما همانطور که اشاره شد، ویزیت پزشکان ۵۰ درصد افزایش یافته؛ در صورتی که دستمزد کارمندان و کارگران برای امسال به ترتیب ۲۰ درصد و ۳۵ درصد رشد داشته است.
این موضوع یکی از مباحث چالشبرانگیز حوزه سلامت و درمان در سالهای گذشته بوده است و این افزایش در شرایطی صورت میگیرد که با ادامه روند صعودی نرخ تورم، پرداخت هزینههای درمان برای بسیاری از خانوارها دشوارتر از پیش شده است.
رئیس کل سازمان نظام پزشکی، خود به این مسئله معترف است که «با توجه به وضعیت اقتصادی کشور، برخی مردم یا از درمان انصراف میدهند یا بهطور کلی به پزشک مراجعه نمیکنند و قید درمان را میزنند.»
بی تردید بخش مهمی از مشکل تعرفهگذاری نظام سلامت ناشی از عملکرد نامطلوب سازمانهای بیمهگر است که از پرداخت تعهدات خود به مراکز درمانی و خدمات پزشکی و داروخانهها سر باز میزنند و چنانچه بیمهها افزایش بیشتری از تعرفهها را بپذیرند، حتما در پروسه درمان فشار کمتری به مردم وارد میشود. اما در حال حاضر به گفته مقامات وزارت بهداشت، شورای عالی بیمه اجازه نمیدهد تعرفهها به صورت واقعی افزایش یابد؛ در واقع وقتی خریدار تعیین کننده قیمت باشد اجازه واقعی شدن قیمتها را نمیدهد و ارزانتر قیمتگذاری میکند زیرا خودش باید پول را پرداخت کند.
آمارهای تکاندهنده از قربانیان تصادفات نوروزی
تعداد کشته شدگان تصادفات در نوروز سوژه تلخ اینروزهای سال است و همچنان روند تلفات نموداری صعودی دارد. برمبنای آماری که در رسانهها موجود است، بهطور متوسط سالانه حدود ۱۷هزار نفر در حوادث رانندگی کشور جانشان را از دست میدهند و در این زمینه خستگی و خوابآلودگی و همچنین سرعت بالا، ناتوانی در کنترل خودرو و نبستن کمربند ایمنی از سوی سرنشینان سهم مؤثر و بسزایی در تشدید تصادفات جادهای دارد. همواره با آغاز سفرهای نوروزی خبرهای ناگواری از تعداد تصادفات و مرگومیرها منتشر میشود و کماکان در این زمینه، وضعیت خوبی نداریم و تعداد فوتیهای حوادث رانندگی در نوع خود فاجعهبار است.
سرهنگ احمد شیرانی، رئیس مرکز اطلاعات و کنترل ترافیک پلیس راهور فراجا اعلام کرده است که از ٢٤ اسفندماه سال گذشته تا سیزدهم فروردین امسال 740 مسافر نوروزی در تصادفات جان خود را از دست دادهاند. همچنین تعداد تصادفات جرحی ١٣ هزار و ٩٦٠ فقره بوده که حدود ۱۹ هزار و ۳۲۵ نفر نیز مصدوم شدهاند و تعداد تصادفات خسارتی ٧١ هزار و ٢٨٠ فقره بوده است. بیتردید با احتساب تعطیلات عید فطر و تداوم سفرهای بینشهری در روزهای آینده بر تعداد تصادفات افزوده خواهد شد.
براساس گزارشی که جمعیت هلالاحمر منتشر کرده، در جریان سفرهای نوروزی از ۲۴ اسفند ۱۴۰۲ تا ۹ فروردین ۱۴۰۳، شدیدترین و مرگبارترین تصادفهای جادهای مربوط به استانهای کرمان، فارس و خراسان جنوبی بوده و بیشترین حوادث رانندگی نیز در جادههای استان اصفهان، فارس و مازندران به ثبت رسیده است و جادههای سیستان و بلوچستان و خوزستان هم به علت غیراستاندارد بودن جزءحادثهخیزترین محورهای مواصلاتی ایران محسوب میشوند. اگرچه استاندارد نبودن جادهها و کیفیت پایین خودروهای داخلی در بسیاری از جادههای برونشهری از اصلیترین عوامل بالا بودن آمار نرخ مرگومیر بر اثر سوانح جادهای در ایران به شمار میروند، اما آنطور که تیمور حسینی، رئیس پلیس راهور عنوان کرده، «سرعت غیر مطمئن و خستگی و خوابآلودگی» از دیگر عوامل اصلی بروز تصادفات مرگبار رانندگی در نوروز امسال بوده است و حسن مومنی، رئیس پلیس راه عنوان کرده است که ۴۴ درصد از تصادفات مرگبار در نوروز امسال به دلیل عدم توجه راننده به جلو رخ داده است.
اینکه تعداد زیادی در نوروز هرسال جان خود را از دست داده و تعداد چشمگیری هم معلول و مصدوم می شوند، تأسف برانگیز است و اینکه میزان مرگ و میر سالانه ناشی از حوادث رانندگی کشورمان با کل تلفات رانندگی ۲۷ کشور اروپایی برابری می کند، از این هم تأسف برانگیزتر است. حالا بنا بر تصمیم هیئت دولت، قرار است بهزودی جریمههای رانندگی بین پنج تا هفت برابر گران شود.
تیمور حسینی، رئیس پلیس راهور فراجا، خبر داده است که «صدور جریمههای رانندگی با نرخ جدید از دو هفته آینده آغاز خواهد شد، و به این ترتیب نرخ جریمه در تخلفات حادثهساز پنج برابر افزایش پیدا کرده است و جریمه سرعت غیرمجاز هم بین ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان خواهد بود. بیشترین میزان افزایش جریمه هم مربوط به رانندگی در حالت مستی است که با مصوبه اخیر دولت، هفت برابر شده است.»
اگرچه برخی کارشناسان معتقدند، بالا بردن مبلغ جریمه تأثیر چندانی در کاهش آمار نرخ مرگومیر بر اثر سوانح جادهای نخواهد داشت، اما سرهنگ رابعه جوانبخت، رئیس اداره تصادفات پلیس راهور تهران درباره افزایش نرخ جرایم رانندگی در گفتوگویی با ایسنا مطرح کرده است: نرخ جرایم رانندگی باید افزایش پیدا کند زیرا جریمه و تخلفی که انجام میشود متناسب با مبلغی که برای آن پرداخت میشود، نیست و در نتیجه بازدارندگی لازم را ندارد.
شرایط طاقتفرسای رزیدنتها
طی سالیان اخیر شرایط دشوار رزیدنتهای پزشکی به موضوعی خبرساز در حوزه بهداشت و درمان کشور بدل شده است. شیفت های طولانی و بار روانی سنگینی که طی این دوره تحمل میکنند چنان طاقت فرساست که به انواع ناهنجاریهای روانی و فشارهای روحی مبتلا میشوند. دورهای که تسهیلاتی به آنان تعلق نمیگیرد و حقوق ماهانهشان بین هشت تا ۱۱ میلیون تومان است. مجموعهای از فشارهای روانی و جسمی موجب شده تنها در سال گذشته ۱۶ پزشک کارآموز به مرگ خودخواسته تن دهند!
نوروز امسال هم خبر خودکشی پزشک جوانی به نام پرستو بخشی باری دیگر موضوع شرایط طاقتفرسای رزیدنتها را برجسته کرد. هرچند پدرام پاک آیین، سخنگوی وزارت بهداشت ضمن اظهار تأسف از درگذشت این پزشک جوان اعلام کرده است که علت مرگ این پزشک هنوز از سوی پزشکی قانونی تعیین نشده است.
پاک آیین در گفتوگو با ایسنا توضیح داده است: ایشان طرح تخصص خود را به مدت یک سال به تعویق انداخته بود که وزارت بهداشت، در این زمینه همکاری لازم را با وی به عمل آورده، و با شروع طرح ایشان به فاصله یک سال بعد موافقت شده بود. وزارت بهداشت با تغییر قالب خدمت ایشان از آموزشی به درمانی و همچنین انتخاب شهرستان محل خدمت وی، همکاری کامل را با ایشان به عمل آورده بود؛ به طوری که تعیین شهرستان نورآباد به عنوان محل خدمت، انتخاب شخص ایشان بوده و وزارت بهداشت در هیچ یک از این مراحل به هیچ گونه خوداظهاری یا مدرکی که حاکی از بیماری روحی ایشان باشد، دسترسی نداشته است و بر خلاف ادعای برخی رسانههای بیگانه در خصوص درج نام ایشان در لیست سیاه وزارت بهداشت، اساسا چنین لیستی وجود نداشته که نام ایشان یا دیگری در آن ثبت شده باشد. محمدرضا اسدی، عضو هیئت مدیره نظام پزشکی تهران بزرگ نیز عنوان کرده است: شاید تنها با پیگیری علل درگذشت مرحوم پرستو بخشی بتوان جلوی دومینوی فاجعهبار خودکشی پزشکان و دستیاران که با بیتوجهی یا سوءمدیریت برخی مسئولان، نظام سلامت کشور را با تهدید جدی مواجه کرده، گرفت تا مانع خودکشی بعدی شد.
نتایج پژوهش ها نشان میدهد پزشکان دوره دستیاری و کارآموزی به دلیل فشار کاری مداوم و شیفتهای طولانی دچار افسردگی و فرسودگی شغلی میشوند و علیرغم اینکه در ابتدا تصور میکنند بهسرعت به موفقیت اقتصادی میرسند، در سالهای بعد متوجه میشوند تصورات آن ها با واقعیت همخوانی نداشته است.
پزشکان دوره رزیدنتی در سالهای اخیر به شیفتهای طولانی خود در مراکز درمانی معترض بوده و این مسئله سوای آسیبهای روانی و جسمی، موجب ارتکاب خطا در اثر خستگی می شود. هرچند هنوز هم جامعه تصور میکند، حرفه پزشکی نسبت به دیگر مشاغل، شغلی با درآمد بالا و رفاه مضاعف است، اما شرایط پزشکان در دوره رزیدنتی چنان سخت است که در چند سال گذشته موارد متعددی از مرگ آنان به سبب فرسودگی ناشی از ساعات طولانی کار و فشار روانی در رسانهها منتشر شده است.
ماجرای تخریب شبانه باغ گیاهشناسی نوشهر چه بود؟
رئیس موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور ضمن اشاره به تخریب باغ گیاهشناسی نوشهر گفت: قرار بود در ازای امتیازات و اقدامات شهرداری برای باغ گیاهشناسی نوشهر عقب نشینی در این باغ صورت گیرد اما شهرداری به توافقات خود عمل نکرد و شبانه بدون هماهنگی بخشی از این باغ را تخریب کرد.
بهگزارش ایسنا، شب چهارم فروردین بود که خبرهایی مبنی بر تخریب شبانه بخشی از باغ گیاهشناسی نوشهر منتشر و اعلام شد که شهرداری نوشهر بدون مجوز و با زیر پا گذاشتن مفاد توافق نامه مشترک با موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور اقدام به تخریب بیش از ۲۰۰متر از دیوار شمالی این باغ و تسطیح ۱۵۰۰مترمربع از عرصه های آن کرده است.
دیری نگذشت که شهردار نوشهر اعلام کرد تخریب بخشی از دیوار ضلع شمالی باغ گیاهشناسی جهت رفاه حال شهروندان و بازگشایی گره کور مسیر منتهی به یک پل بوده و این اقدام قانونی و با نظر مساعد دادستان و فرماندار نوشهر انجام شده است.
در این راستا علی علیزاد علی آبادی_رئیس موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور_ در گفت وگو با ایسنا با بیان اینکه باغ اکولوژی نوشهر یا باغ گیاهشناسی نوشهر یکی از ۷ باغ اقماری موسسه تحقیقات جنگل و مرتع است، گفت: موسسه تحقیقات یک باغ گیاهشناسی ملی ایران واقع در تهران دارد و ۶ باغ اقماری نیز در شهرهای مختلف وجود دارد. باغ گیاهشناسی نوشهر قدیمی ترین باغ گیاهشناسی ایران است و قدمت آن حتی از باغ گیاهشناسی ملی ایران نیز بیشتر است. وی افزود: به دلیل قدمت زمان ساخت این باغ، دیوارها و محدوده باغ وسیع بود ولی در حال حاضر که شهر گسترش پیدا کرده، بلوارهایی احداث و خیابانها عریض شده اند محدوده باغ محدودیت هایی در خیابان ایجاد کرده که نهایتا باید عقب نشینی صورت بگیرد.
رئیس موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور در ادامه گفت: سال گذشته شهرداری نوشهر به ما مراجعه و اعلام کرد که باید تغییراتی صورت گیرد. ما نیز بعد از چند جلسه با آنها نهایتا به یک تفاهم رسیدیم که در ازای عقب نشینی، شهرداری نیز اقداماتی در داخل باغ انجام دهد که باغ رونق گذشته خود را داشته باشد و فعالیت هاش ادامه پیدا کند. نهایتا تفاهم نامه ای امضا و قرار شد براساس آن عمل شود.
به گفته وی قرار بود ابتدا فعالیت های عمرانی و امتیازات شهرداری به باغ تعلق گیرد و سپس عقب نشینی انجام شود.
وی اضافه کرد: متاسفانه بدون تحقق وعده های شهرداری و بدون عملیاتی شدن کامل مفاد توافقنامه فی مابین، شهرداری بدون هماهنگی با ما در نیمه های شب در ایام تعطیلات نوروز با لودر و بلدوزر دیوار را تخریب کرد و آسیب هایی به نرده ها نیز زد. نرده هایی که قرار بود سالم باشد و در جای دیگری استفاده شود.
این مقام مسئول اظهار کرد: متاسفانه چنین اقدامی برای ما نیز عجیب بود که چطور شهردار این عمل بسیار خام و ابهام زا برای مردم را انجام داده است و در روز تعطیل و نیمه های شب این کار را انجام داد؟ ما با عقب نشینی مخالف نیستیم اما شرط هایی داشت که در توافق نامه مشخص شده بود و اول باید آنها را اجرایی می کرد و بعد اتفاق می افتاد.
علیزاده علی آبادی با بیان اینکه این اقدام شائبه هایی ایجاد کرده که شهرداری احتمالا به این دلیل که قصد ندارد توافق نامه ای که امضا کرده را اجرایی کند دست به چنین عملی زده است، اظهار کرد: نگرانی ما این است که شاید بخواهند از اجرای توافق نامه طفره بروند زیرا در غیر این صورت هیچ توجیه دیگری وجود نداشت که بدون هماهنگی چنین کاری کنند.
وی همچنین اضافه کرد: چنین اتفاقاتی باید با استاندار استان هماهنگ شود. سوالی که برای ما پیش آمده این است که استاندار در جریان چنین حرکتی بوده است؟ آیا با این اقدام موافق بود؟
رئیس موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور با اشاره به اینکه بهتر بود این عقب نشینی با هماهنگی موسسه تحقیقات جنگل و مرتع انجام می شد که مدیریت باغ زیر سوال نرود،گفت:ما یک نهاد دولتی هستیم و شهرداری هم نهاد دولتی است. وقتی استان متولی ارشد دارد و همه نهادهای زیر مجموعه استان می توانند با درایت و مدیریت استاندار مباحث ساده اینچنینی را در جلسه کوتاه و ساده حل و فصل کنند چرا باید این اتفاق بیافتد؟
به گفته وی این باغ اهداف متعددی دارد که از جمله آنها می توان به اهداف پژوهشی و تحقیقاتی، آموزشی، فرهنگی و اجتماعی اشاره کرد. در حوزه فرهنگی و اجتماعی یکی از اقدامات، گردشگری، تفرج و بازدید از باغ است. در این باغ لازم است راهسازی خاصی انجام شود، بعضی از راه ها آسفالت و بعضی از ساختمانها نوسازی شود. مرکز اطلاع رسانی برای بازدیدکنندگان ایجاد شود. اتاق نگهبانی شکل گیرد. ساختمان اداری بازسازی شود. شهرداری همه را پذیرفته و قول داده بود انجام دهد ولی متاسفانه یکباره دست به چنین اقدام غیرقابل قبولی زد.
علیزاده علی آبادی با بیان اینکه باغ ثبت میراث فرهنگی هم شده و از طرف میراث فرهنگی استان مورد حفاظت قرار می گیرد، افزود: حتی آنها معتقدند که نباید دیوار تخریب شود حتی اگر شهرداری الزام کند، زیرا این مکان میراث فرهنگی است.
وی در ادامه گفت: ای کاش مسئولین شهری با تدبیر بهتری وارد این قضیه می شدند. راه حل قضیه ساده است تفاهم! ما هیچ اختلافی با شهرداری نداشتیم ولی تصمیم آنها آنی و یکباره بود.
رئیس موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور در پایان گفت: راه حل نهایی این بود که با مداخله استاندار جلسه ای با مدیران ارشد باغ گیاهشناسی و شهرداری برگزار می شد و استاندار تصمیم گیری می کرد و همه ما تابع نظر عالی ترین مقام استان بودیم. اما در حال حاضر به این اقدام غیرقانونی شهرداری اعتراض و آن را پیگیری خواهیم کرد.
تلف شدن ریشا در باغ وحش مشهد
اواخر سال گذشته بود که تصاویر ریشا؛ شیر لاغر و بیجان باغوحش مشهد در شبکههای اجتماعی پربازدید شد و کارشناسان بیماریهای حیاتوحش اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی، تلاش کردند این ضعف و لاغری را با بیماریهای انگلی مرتبط بدانند و علیرضا بنی اسد، کارشناس بیماری های حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست این استان در گفت و گو با خبرگزاری ایرنا گفته بود، روند درمان شیر نر باغ وحش مشهد، از سه هفته قبل با تجویز آنتیبیوتیک انجام شده است.
او لاغری این شیر را نه به دلیل سوءتغذیه بلکه به دلیل «تیپ بدنی» این شیر دانسته و مدعی شده بود که «این شیر بیمار دارای تیپ بدنی لاغر است که ابتلا به انگل به صورت طبیعی موجب کاهش وزن بیشتر شیر و نمایان شدن بیشتر لاغری شده است.» با این حال تأکید کارشناسان مستقل در خصوص سوء تغذیه این حیوان باعث شد که رئیس سازمان حفاظت محیط زیست نیز به این موضوع واکنش نشان داده و برخورد با مقصران احتمالی را خواستار شود. سرانجام در شامگاه نهم فروردین و پس از حدود ۲ ماه از رسانهای شدن حال وخیم این حیوان، مدیریت باغ وحش وکیلآباد با صدور بیانیهای اعلام کرد که ریشا تلف شده است.
طبق این بیانیه علت مرگ پس از کالبدشکافی و بررسی نمونهبرداریها و آزمایشهای گرفتهشده از این حیوان اعلام خواهد شد. براساس گزارشی که چندی قبل خبرگزاری ایرنا منتشر کرده بود، بررسی و معاینات تیم متخصص دامپزشکی با حضور ۹ دامپزشک نشان داد که میزان گلبول های سفید کروی شکل در بدن این گونه، اندکی زیاد و نشان دهنده وجود عفونت است، ضمن اینکه در زمان انجام معاینات، شیر دچار دفع مدفوع روان (اسهال) بود.
طی سالیان گذشته گزارشهای متعددی در رسانهها درباره وضعیت نامناسب نگهداری حیوانات در باغ وحشها منتشر شده و این نخستین بار نیست که حیوانات باغ وحش دچار مشکل شده و سپس تلف میشوند و معمولا سوءمدیریت و بیتوجهی، از دلایل اصلی بیماریها و مرگ بسیاری از حیوانات باغوحشهاست و نبود نظارت صحیح بر این مجموعهها از دیگر عواملی است که باغ وحشها را به قتلگاه حیوانات بدل کرده است.
افزایش 50 سانتیمتری تراز دریاچه ارومیه
در شرایطی که کارشناسان نسبت به وضعیت نامطلوب دریاچه ارومیه هشدار میدهند، مسئولان ذیربط معتقدند این دریاچه از ابتدای امسال با اقدامات انجام شده و بارشهای اخیر، وضعیت بهتری پیدا کرده است و با استناد بر آمارها تأکید کردهاند که حجم آب این دریاچه در ابتدای سال 1403 با افزایش ۱۶۰ میلیون مترمکعبی نسبت به زمان مشابه سال گذشته و حدود ۱/۱ میلیارد مترمکعبی نسبت به ابتدای سال آبی به یک میلیارد و ۷۱۰ میلیون مترمکعب رسیده است.
با این حال، براساس گزارشی که «مسعود تجریشی»، عضو سابق ستاد احیای دریاچه ارومیه روز ۲۵ مهر ۱۴۰۲، در سیزدهمین کنگره بینالمللی مهندسی عمران ارائه کرده در فاصله سالهای ۱۳۷۴ تراز اکولوژیک و حجم این دریاچه مرتب در حال کاهش بوده و این بیش از هر عامل دیگری همزمان با به بهرهبرداری رسیدن سدهای متعدد بر رودهای منتهی به دریاچه و پس از تغییر الگوی کشت در این خطه به ویژه با جایگزینی سیب به جای انگور اتفاق افتاده و در شرایطی که طبق برنامه ستاد احیای دریاچه ارومیه، باید نسبت به اصلاح الگوی کشت و روشهای آبیاری و تغییر زمان کشت برخی محصولات اقدام کرد، همچنان ۵۷ درصد مصرف آب کشاورزی در این حوضه آبریز به تولید سه محصول غیرراهبردی سیب، چغندرقند و یونجه تخصیص داده میشود و با این وجود فیروز قاسمزاده، سخنگوی صنعت آب ششم فروردین ماه اعلام کرده است تراز دریاچه ارومیه از ابتدای سال آبی جاری تاکنون ۵۰ سانتیمتر افزایشیافته است.
سخنگوی صنعت آب بارشهای نرمال در حوضه آبریز دریاچه ارومیه و بهبود نسبی جریان آب در رودخانههای این حوضه را عامل افزایش ورودی به دریاچه عنوان و توضیح داده است: رهاسازی از سدها به سمت دریاچه نیز این موضوع را تقویت کرده، به نحوی که تراز دریاچه در چند ماه اخیر دارای رشد مداوم بوده است. سخنگوی صنعت آب با مقایسه آماری بیان کرده است که تراز دریاچه نسبت به ابتدای سال آبی دارای رشد ۵۰ سانتیمتری بوده و در مقایسه با تاریخ مشابه سال گذشته، ۶ سانتیمتر بیشتر است. در حال حاضر حدود ۳۰درصد از سطح دریاچه با آبپوشیده شده که معادل ۱۲۵۰ کیلومترمربع است. صرف نظر از این اعداد و ارقام و صحت سنجی آن، واقعیت این است که راه حل مهم و حیاتی برای احیای واقعی دریاچه ارومیه، مدیریت مصرف است. چاره کار ایجاد تعادل میان آب تجدیدپذیر و نیاز آبیای است که ایجاد کردهایم، این اقدام مستلزم نقشههای پشتیبان در همه بخشها، بهویژه در بخش کشاورزی است.
تعطیلات نوروز؛ طولانیترین تعطیلات رسانههای مکتوب در تقویم است و حالا پس از بازگشایی رسانهها نگاهی به رخدادهای جامعه در دو هفته گذشته خالی از لطف نیست. از افزایش تعرفههای پزشکی و شرایط دشوار رزیدنتها، تا قطع هزاران اصله درخت تنومند در جنگلهای هیرکانی و آمارهای فاجعهبار قربانیان تصادفات نوروزی و خبرهای دیگری که هرکدامشان میتوانند تا مدتها سوژه خبری رسانهها و نقل افکار عمومی باشد.
افزایش 35 درصدی تعرفههای پزشکی
ماههای پایانی سال گذشته، بحث افزایش تعرفههای پزشکی داغ شد. از یک سو پزشکان خواستار بیشترشدن این تعرفهها و از سوی دیگر شهروندان با ابراز نگرانی خود در این مورد، ناتوانیشان را از مراجعه به پزشک و دریافت خدمات درمانی عنوان کردند.
بااینحال محمد رئیسزاده، رئیس سازمان نظام پزشکی در گفتوگو با رسانهها از تصویب افزایش ۴۶درصدی این تعرفهها در شورای عالی بیمه خبر داد و گفت: «میزان افزایش تعرفههای پزشکی باید به تصویب هیئت دولت نیز برسد تا قابلیت اجرا پیدا کند؛ ما درخواست داریم که در سازمان برنامهوبودجه و هیئتوزیران نیز با این میزان افزایش تعرفه موافقت صورت بگیرد؛ البته برای اینکه میزان پرداخت از جیب مردم افزایش نیابد بیمهها باید این میزان افزایش تعرفه را پوشش دهند.» حال اینکه به دلیل عدمپوششدهی مناسب سازمانهای بیمهگر و افزایش پرداختی از جیب، اغلب مردم به خود درمانی روی آورده و قید مراجعه به پزشک را میزنند.
با این وجود، رئیسزاده ضمن درخواست از دولت برای موافقت با این میزان افزایش قیمت در تعرفههای پزشکی، اعلام کرد که «نرخهای فعلی فشار مضاعفی بر جامعه پزشکی ایران وارد کرده است.» حال اینکه تعرفه خدمات تشخیصی و درمانی در سال ۱۴۰۲ به میزان ۲۵ درصد رشد و یک سال قبلتر از آن ۱۹/۵ درصد افزایش یافته بود.
ششم فروردین ماه امسال نیز یک مقام وزارت بهداشت خبر داد که، هیئت وزیران افزایش تعرفههای خدمات تشخیصی و درمانی پزشکی «تا سقف ۳۵ درصد» را به تصویب رسانده، این در حالی است که نظام پزشکی افزایش نرخ ویزیت پزشکان را «۵۰ درصد» اعلام کرده است.
سعید کریمی، معاون درمان وزارت بهداشت به خبرگزاری دانشجو گفته است: «اگرچه این عدد با مصوبه ۴۶ درصدی شورای عالی بیمه فاصله دارد و مراکز درمانی را در تأمین هزینههای خود با مشکل مواجه خواهد کرد، ولی با توجه به محدودیتهای مالی دولت میبایست از مساعدت حداکثری دولت در تصویب عدد ۳۵ درصد تشکر کنیم.» اما همانطور که اشاره شد، ویزیت پزشکان ۵۰ درصد افزایش یافته؛ در صورتی که دستمزد کارمندان و کارگران برای امسال به ترتیب ۲۰ درصد و ۳۵ درصد رشد داشته است.
این موضوع یکی از مباحث چالشبرانگیز حوزه سلامت و درمان در سالهای گذشته بوده است و این افزایش در شرایطی صورت میگیرد که با ادامه روند صعودی نرخ تورم، پرداخت هزینههای درمان برای بسیاری از خانوارها دشوارتر از پیش شده است.
رئیس کل سازمان نظام پزشکی، خود به این مسئله معترف است که «با توجه به وضعیت اقتصادی کشور، برخی مردم یا از درمان انصراف میدهند یا بهطور کلی به پزشک مراجعه نمیکنند و قید درمان را میزنند.»
بی تردید بخش مهمی از مشکل تعرفهگذاری نظام سلامت ناشی از عملکرد نامطلوب سازمانهای بیمهگر است که از پرداخت تعهدات خود به مراکز درمانی و خدمات پزشکی و داروخانهها سر باز میزنند و چنانچه بیمهها افزایش بیشتری از تعرفهها را بپذیرند، حتما در پروسه درمان فشار کمتری به مردم وارد میشود. اما در حال حاضر به گفته مقامات وزارت بهداشت، شورای عالی بیمه اجازه نمیدهد تعرفهها به صورت واقعی افزایش یابد؛ در واقع وقتی خریدار تعیین کننده قیمت باشد اجازه واقعی شدن قیمتها را نمیدهد و ارزانتر قیمتگذاری میکند زیرا خودش باید پول را پرداخت کند.
آمارهای تکاندهنده از قربانیان تصادفات نوروزی
تعداد کشته شدگان تصادفات در نوروز سوژه تلخ اینروزهای سال است و همچنان روند تلفات نموداری صعودی دارد. برمبنای آماری که در رسانهها موجود است، بهطور متوسط سالانه حدود ۱۷هزار نفر در حوادث رانندگی کشور جانشان را از دست میدهند و در این زمینه خستگی و خوابآلودگی و همچنین سرعت بالا، ناتوانی در کنترل خودرو و نبستن کمربند ایمنی از سوی سرنشینان سهم مؤثر و بسزایی در تشدید تصادفات جادهای دارد. همواره با آغاز سفرهای نوروزی خبرهای ناگواری از تعداد تصادفات و مرگومیرها منتشر میشود و کماکان در این زمینه، وضعیت خوبی نداریم و تعداد فوتیهای حوادث رانندگی در نوع خود فاجعهبار است.
سرهنگ احمد شیرانی، رئیس مرکز اطلاعات و کنترل ترافیک پلیس راهور فراجا اعلام کرده است که از ٢٤ اسفندماه سال گذشته تا سیزدهم فروردین امسال 740 مسافر نوروزی در تصادفات جان خود را از دست دادهاند. همچنین تعداد تصادفات جرحی ١٣ هزار و ٩٦٠ فقره بوده که حدود ۱۹ هزار و ۳۲۵ نفر نیز مصدوم شدهاند و تعداد تصادفات خسارتی ٧١ هزار و ٢٨٠ فقره بوده است. بیتردید با احتساب تعطیلات عید فطر و تداوم سفرهای بینشهری در روزهای آینده بر تعداد تصادفات افزوده خواهد شد.
براساس گزارشی که جمعیت هلالاحمر منتشر کرده، در جریان سفرهای نوروزی از ۲۴ اسفند ۱۴۰۲ تا ۹ فروردین ۱۴۰۳، شدیدترین و مرگبارترین تصادفهای جادهای مربوط به استانهای کرمان، فارس و خراسان جنوبی بوده و بیشترین حوادث رانندگی نیز در جادههای استان اصفهان، فارس و مازندران به ثبت رسیده است و جادههای سیستان و بلوچستان و خوزستان هم به علت غیراستاندارد بودن جزءحادثهخیزترین محورهای مواصلاتی ایران محسوب میشوند. اگرچه استاندارد نبودن جادهها و کیفیت پایین خودروهای داخلی در بسیاری از جادههای برونشهری از اصلیترین عوامل بالا بودن آمار نرخ مرگومیر بر اثر سوانح جادهای در ایران به شمار میروند، اما آنطور که تیمور حسینی، رئیس پلیس راهور عنوان کرده، «سرعت غیر مطمئن و خستگی و خوابآلودگی» از دیگر عوامل اصلی بروز تصادفات مرگبار رانندگی در نوروز امسال بوده است و حسن مومنی، رئیس پلیس راه عنوان کرده است که ۴۴ درصد از تصادفات مرگبار در نوروز امسال به دلیل عدم توجه راننده به جلو رخ داده است.
اینکه تعداد زیادی در نوروز هرسال جان خود را از دست داده و تعداد چشمگیری هم معلول و مصدوم می شوند، تأسف برانگیز است و اینکه میزان مرگ و میر سالانه ناشی از حوادث رانندگی کشورمان با کل تلفات رانندگی ۲۷ کشور اروپایی برابری می کند، از این هم تأسف برانگیزتر است. حالا بنا بر تصمیم هیئت دولت، قرار است بهزودی جریمههای رانندگی بین پنج تا هفت برابر گران شود.
تیمور حسینی، رئیس پلیس راهور فراجا، خبر داده است که «صدور جریمههای رانندگی با نرخ جدید از دو هفته آینده آغاز خواهد شد، و به این ترتیب نرخ جریمه در تخلفات حادثهساز پنج برابر افزایش پیدا کرده است و جریمه سرعت غیرمجاز هم بین ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان خواهد بود. بیشترین میزان افزایش جریمه هم مربوط به رانندگی در حالت مستی است که با مصوبه اخیر دولت، هفت برابر شده است.»
اگرچه برخی کارشناسان معتقدند، بالا بردن مبلغ جریمه تأثیر چندانی در کاهش آمار نرخ مرگومیر بر اثر سوانح جادهای نخواهد داشت، اما سرهنگ رابعه جوانبخت، رئیس اداره تصادفات پلیس راهور تهران درباره افزایش نرخ جرایم رانندگی در گفتوگویی با ایسنا مطرح کرده است: نرخ جرایم رانندگی باید افزایش پیدا کند زیرا جریمه و تخلفی که انجام میشود متناسب با مبلغی که برای آن پرداخت میشود، نیست و در نتیجه بازدارندگی لازم را ندارد.
شرایط طاقتفرسای رزیدنتها
طی سالیان اخیر شرایط دشوار رزیدنتهای پزشکی به موضوعی خبرساز در حوزه بهداشت و درمان کشور بدل شده است. شیفت های طولانی و بار روانی سنگینی که طی این دوره تحمل میکنند چنان طاقت فرساست که به انواع ناهنجاریهای روانی و فشارهای روحی مبتلا میشوند. دورهای که تسهیلاتی به آنان تعلق نمیگیرد و حقوق ماهانهشان بین هشت تا ۱۱ میلیون تومان است. مجموعهای از فشارهای روانی و جسمی موجب شده تنها در سال گذشته ۱۶ پزشک کارآموز به مرگ خودخواسته تن دهند!
نوروز امسال هم خبر خودکشی پزشک جوانی به نام پرستو بخشی باری دیگر موضوع شرایط طاقتفرسای رزیدنتها را برجسته کرد. هرچند پدرام پاک آیین، سخنگوی وزارت بهداشت ضمن اظهار تأسف از درگذشت این پزشک جوان اعلام کرده است که علت مرگ این پزشک هنوز از سوی پزشکی قانونی تعیین نشده است.
پاک آیین در گفتوگو با ایسنا توضیح داده است: ایشان طرح تخصص خود را به مدت یک سال به تعویق انداخته بود که وزارت بهداشت، در این زمینه همکاری لازم را با وی به عمل آورده، و با شروع طرح ایشان به فاصله یک سال بعد موافقت شده بود. وزارت بهداشت با تغییر قالب خدمت ایشان از آموزشی به درمانی و همچنین انتخاب شهرستان محل خدمت وی، همکاری کامل را با ایشان به عمل آورده بود؛ به طوری که تعیین شهرستان نورآباد به عنوان محل خدمت، انتخاب شخص ایشان بوده و وزارت بهداشت در هیچ یک از این مراحل به هیچ گونه خوداظهاری یا مدرکی که حاکی از بیماری روحی ایشان باشد، دسترسی نداشته است و بر خلاف ادعای برخی رسانههای بیگانه در خصوص درج نام ایشان در لیست سیاه وزارت بهداشت، اساسا چنین لیستی وجود نداشته که نام ایشان یا دیگری در آن ثبت شده باشد. محمدرضا اسدی، عضو هیئت مدیره نظام پزشکی تهران بزرگ نیز عنوان کرده است: شاید تنها با پیگیری علل درگذشت مرحوم پرستو بخشی بتوان جلوی دومینوی فاجعهبار خودکشی پزشکان و دستیاران که با بیتوجهی یا سوءمدیریت برخی مسئولان، نظام سلامت کشور را با تهدید جدی مواجه کرده، گرفت تا مانع خودکشی بعدی شد.
نتایج پژوهش ها نشان میدهد پزشکان دوره دستیاری و کارآموزی به دلیل فشار کاری مداوم و شیفتهای طولانی دچار افسردگی و فرسودگی شغلی میشوند و علیرغم اینکه در ابتدا تصور میکنند بهسرعت به موفقیت اقتصادی میرسند، در سالهای بعد متوجه میشوند تصورات آن ها با واقعیت همخوانی نداشته است.
پزشکان دوره رزیدنتی در سالهای اخیر به شیفتهای طولانی خود در مراکز درمانی معترض بوده و این مسئله سوای آسیبهای روانی و جسمی، موجب ارتکاب خطا در اثر خستگی می شود. هرچند هنوز هم جامعه تصور میکند، حرفه پزشکی نسبت به دیگر مشاغل، شغلی با درآمد بالا و رفاه مضاعف است، اما شرایط پزشکان در دوره رزیدنتی چنان سخت است که در چند سال گذشته موارد متعددی از مرگ آنان به سبب فرسودگی ناشی از ساعات طولانی کار و فشار روانی در رسانهها منتشر شده است.
ماجرای تخریب شبانه باغ گیاهشناسی نوشهر چه بود؟
رئیس موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور ضمن اشاره به تخریب باغ گیاهشناسی نوشهر گفت: قرار بود در ازای امتیازات و اقدامات شهرداری برای باغ گیاهشناسی نوشهر عقب نشینی در این باغ صورت گیرد اما شهرداری به توافقات خود عمل نکرد و شبانه بدون هماهنگی بخشی از این باغ را تخریب کرد.
بهگزارش ایسنا، شب چهارم فروردین بود که خبرهایی مبنی بر تخریب شبانه بخشی از باغ گیاهشناسی نوشهر منتشر و اعلام شد که شهرداری نوشهر بدون مجوز و با زیر پا گذاشتن مفاد توافق نامه مشترک با موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور اقدام به تخریب بیش از ۲۰۰متر از دیوار شمالی این باغ و تسطیح ۱۵۰۰مترمربع از عرصه های آن کرده است.
دیری نگذشت که شهردار نوشهر اعلام کرد تخریب بخشی از دیوار ضلع شمالی باغ گیاهشناسی جهت رفاه حال شهروندان و بازگشایی گره کور مسیر منتهی به یک پل بوده و این اقدام قانونی و با نظر مساعد دادستان و فرماندار نوشهر انجام شده است.
در این راستا علی علیزاد علی آبادی_رئیس موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور_ در گفت وگو با ایسنا با بیان اینکه باغ اکولوژی نوشهر یا باغ گیاهشناسی نوشهر یکی از ۷ باغ اقماری موسسه تحقیقات جنگل و مرتع است، گفت: موسسه تحقیقات یک باغ گیاهشناسی ملی ایران واقع در تهران دارد و ۶ باغ اقماری نیز در شهرهای مختلف وجود دارد. باغ گیاهشناسی نوشهر قدیمی ترین باغ گیاهشناسی ایران است و قدمت آن حتی از باغ گیاهشناسی ملی ایران نیز بیشتر است. وی افزود: به دلیل قدمت زمان ساخت این باغ، دیوارها و محدوده باغ وسیع بود ولی در حال حاضر که شهر گسترش پیدا کرده، بلوارهایی احداث و خیابانها عریض شده اند محدوده باغ محدودیت هایی در خیابان ایجاد کرده که نهایتا باید عقب نشینی صورت بگیرد.
رئیس موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور در ادامه گفت: سال گذشته شهرداری نوشهر به ما مراجعه و اعلام کرد که باید تغییراتی صورت گیرد. ما نیز بعد از چند جلسه با آنها نهایتا به یک تفاهم رسیدیم که در ازای عقب نشینی، شهرداری نیز اقداماتی در داخل باغ انجام دهد که باغ رونق گذشته خود را داشته باشد و فعالیت هاش ادامه پیدا کند. نهایتا تفاهم نامه ای امضا و قرار شد براساس آن عمل شود.
به گفته وی قرار بود ابتدا فعالیت های عمرانی و امتیازات شهرداری به باغ تعلق گیرد و سپس عقب نشینی انجام شود.
وی اضافه کرد: متاسفانه بدون تحقق وعده های شهرداری و بدون عملیاتی شدن کامل مفاد توافقنامه فی مابین، شهرداری بدون هماهنگی با ما در نیمه های شب در ایام تعطیلات نوروز با لودر و بلدوزر دیوار را تخریب کرد و آسیب هایی به نرده ها نیز زد. نرده هایی که قرار بود سالم باشد و در جای دیگری استفاده شود.
این مقام مسئول اظهار کرد: متاسفانه چنین اقدامی برای ما نیز عجیب بود که چطور شهردار این عمل بسیار خام و ابهام زا برای مردم را انجام داده است و در روز تعطیل و نیمه های شب این کار را انجام داد؟ ما با عقب نشینی مخالف نیستیم اما شرط هایی داشت که در توافق نامه مشخص شده بود و اول باید آنها را اجرایی می کرد و بعد اتفاق می افتاد.
علیزاده علی آبادی با بیان اینکه این اقدام شائبه هایی ایجاد کرده که شهرداری احتمالا به این دلیل که قصد ندارد توافق نامه ای که امضا کرده را اجرایی کند دست به چنین عملی زده است، اظهار کرد: نگرانی ما این است که شاید بخواهند از اجرای توافق نامه طفره بروند زیرا در غیر این صورت هیچ توجیه دیگری وجود نداشت که بدون هماهنگی چنین کاری کنند.
وی همچنین اضافه کرد: چنین اتفاقاتی باید با استاندار استان هماهنگ شود. سوالی که برای ما پیش آمده این است که استاندار در جریان چنین حرکتی بوده است؟ آیا با این اقدام موافق بود؟
رئیس موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور با اشاره به اینکه بهتر بود این عقب نشینی با هماهنگی موسسه تحقیقات جنگل و مرتع انجام می شد که مدیریت باغ زیر سوال نرود،گفت:ما یک نهاد دولتی هستیم و شهرداری هم نهاد دولتی است. وقتی استان متولی ارشد دارد و همه نهادهای زیر مجموعه استان می توانند با درایت و مدیریت استاندار مباحث ساده اینچنینی را در جلسه کوتاه و ساده حل و فصل کنند چرا باید این اتفاق بیافتد؟
به گفته وی این باغ اهداف متعددی دارد که از جمله آنها می توان به اهداف پژوهشی و تحقیقاتی، آموزشی، فرهنگی و اجتماعی اشاره کرد. در حوزه فرهنگی و اجتماعی یکی از اقدامات، گردشگری، تفرج و بازدید از باغ است. در این باغ لازم است راهسازی خاصی انجام شود، بعضی از راه ها آسفالت و بعضی از ساختمانها نوسازی شود. مرکز اطلاع رسانی برای بازدیدکنندگان ایجاد شود. اتاق نگهبانی شکل گیرد. ساختمان اداری بازسازی شود. شهرداری همه را پذیرفته و قول داده بود انجام دهد ولی متاسفانه یکباره دست به چنین اقدام غیرقابل قبولی زد.
علیزاده علی آبادی با بیان اینکه باغ ثبت میراث فرهنگی هم شده و از طرف میراث فرهنگی استان مورد حفاظت قرار می گیرد، افزود: حتی آنها معتقدند که نباید دیوار تخریب شود حتی اگر شهرداری الزام کند، زیرا این مکان میراث فرهنگی است.
وی در ادامه گفت: ای کاش مسئولین شهری با تدبیر بهتری وارد این قضیه می شدند. راه حل قضیه ساده است تفاهم! ما هیچ اختلافی با شهرداری نداشتیم ولی تصمیم آنها آنی و یکباره بود.
رئیس موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور در پایان گفت: راه حل نهایی این بود که با مداخله استاندار جلسه ای با مدیران ارشد باغ گیاهشناسی و شهرداری برگزار می شد و استاندار تصمیم گیری می کرد و همه ما تابع نظر عالی ترین مقام استان بودیم. اما در حال حاضر به این اقدام غیرقانونی شهرداری اعتراض و آن را پیگیری خواهیم کرد.
تلف شدن ریشا در باغ وحش مشهد
اواخر سال گذشته بود که تصاویر ریشا؛ شیر لاغر و بیجان باغوحش مشهد در شبکههای اجتماعی پربازدید شد و کارشناسان بیماریهای حیاتوحش اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی، تلاش کردند این ضعف و لاغری را با بیماریهای انگلی مرتبط بدانند و علیرضا بنی اسد، کارشناس بیماری های حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست این استان در گفت و گو با خبرگزاری ایرنا گفته بود، روند درمان شیر نر باغ وحش مشهد، از سه هفته قبل با تجویز آنتیبیوتیک انجام شده است.
او لاغری این شیر را نه به دلیل سوءتغذیه بلکه به دلیل «تیپ بدنی» این شیر دانسته و مدعی شده بود که «این شیر بیمار دارای تیپ بدنی لاغر است که ابتلا به انگل به صورت طبیعی موجب کاهش وزن بیشتر شیر و نمایان شدن بیشتر لاغری شده است.» با این حال تأکید کارشناسان مستقل در خصوص سوء تغذیه این حیوان باعث شد که رئیس سازمان حفاظت محیط زیست نیز به این موضوع واکنش نشان داده و برخورد با مقصران احتمالی را خواستار شود. سرانجام در شامگاه نهم فروردین و پس از حدود ۲ ماه از رسانهای شدن حال وخیم این حیوان، مدیریت باغ وحش وکیلآباد با صدور بیانیهای اعلام کرد که ریشا تلف شده است.
طبق این بیانیه علت مرگ پس از کالبدشکافی و بررسی نمونهبرداریها و آزمایشهای گرفتهشده از این حیوان اعلام خواهد شد. براساس گزارشی که چندی قبل خبرگزاری ایرنا منتشر کرده بود، بررسی و معاینات تیم متخصص دامپزشکی با حضور ۹ دامپزشک نشان داد که میزان گلبول های سفید کروی شکل در بدن این گونه، اندکی زیاد و نشان دهنده وجود عفونت است، ضمن اینکه در زمان انجام معاینات، شیر دچار دفع مدفوع روان (اسهال) بود.
طی سالیان گذشته گزارشهای متعددی در رسانهها درباره وضعیت نامناسب نگهداری حیوانات در باغ وحشها منتشر شده و این نخستین بار نیست که حیوانات باغ وحش دچار مشکل شده و سپس تلف میشوند و معمولا سوءمدیریت و بیتوجهی، از دلایل اصلی بیماریها و مرگ بسیاری از حیوانات باغوحشهاست و نبود نظارت صحیح بر این مجموعهها از دیگر عواملی است که باغ وحشها را به قتلگاه حیوانات بدل کرده است.
افزایش 50 سانتیمتری تراز دریاچه ارومیه
در شرایطی که کارشناسان نسبت به وضعیت نامطلوب دریاچه ارومیه هشدار میدهند، مسئولان ذیربط معتقدند این دریاچه از ابتدای امسال با اقدامات انجام شده و بارشهای اخیر، وضعیت بهتری پیدا کرده است و با استناد بر آمارها تأکید کردهاند که حجم آب این دریاچه در ابتدای سال 1403 با افزایش ۱۶۰ میلیون مترمکعبی نسبت به زمان مشابه سال گذشته و حدود ۱/۱ میلیارد مترمکعبی نسبت به ابتدای سال آبی به یک میلیارد و ۷۱۰ میلیون مترمکعب رسیده است.
با این حال، براساس گزارشی که «مسعود تجریشی»، عضو سابق ستاد احیای دریاچه ارومیه روز ۲۵ مهر ۱۴۰۲، در سیزدهمین کنگره بینالمللی مهندسی عمران ارائه کرده در فاصله سالهای ۱۳۷۴ تراز اکولوژیک و حجم این دریاچه مرتب در حال کاهش بوده و این بیش از هر عامل دیگری همزمان با به بهرهبرداری رسیدن سدهای متعدد بر رودهای منتهی به دریاچه و پس از تغییر الگوی کشت در این خطه به ویژه با جایگزینی سیب به جای انگور اتفاق افتاده و در شرایطی که طبق برنامه ستاد احیای دریاچه ارومیه، باید نسبت به اصلاح الگوی کشت و روشهای آبیاری و تغییر زمان کشت برخی محصولات اقدام کرد، همچنان ۵۷ درصد مصرف آب کشاورزی در این حوضه آبریز به تولید سه محصول غیرراهبردی سیب، چغندرقند و یونجه تخصیص داده میشود و با این وجود فیروز قاسمزاده، سخنگوی صنعت آب ششم فروردین ماه اعلام کرده است تراز دریاچه ارومیه از ابتدای سال آبی جاری تاکنون ۵۰ سانتیمتر افزایشیافته است.
سخنگوی صنعت آب بارشهای نرمال در حوضه آبریز دریاچه ارومیه و بهبود نسبی جریان آب در رودخانههای این حوضه را عامل افزایش ورودی به دریاچه عنوان و توضیح داده است: رهاسازی از سدها به سمت دریاچه نیز این موضوع را تقویت کرده، به نحوی که تراز دریاچه در چند ماه اخیر دارای رشد مداوم بوده است. سخنگوی صنعت آب با مقایسه آماری بیان کرده است که تراز دریاچه نسبت به ابتدای سال آبی دارای رشد ۵۰ سانتیمتری بوده و در مقایسه با تاریخ مشابه سال گذشته، ۶ سانتیمتر بیشتر است. در حال حاضر حدود ۳۰درصد از سطح دریاچه با آبپوشیده شده که معادل ۱۲۵۰ کیلومترمربع است. صرف نظر از این اعداد و ارقام و صحت سنجی آن، واقعیت این است که راه حل مهم و حیاتی برای احیای واقعی دریاچه ارومیه، مدیریت مصرف است. چاره کار ایجاد تعادل میان آب تجدیدپذیر و نیاز آبیای است که ایجاد کردهایم، این اقدام مستلزم نقشههای پشتیبان در همه بخشها، بهویژه در بخش کشاورزی است.