هوش مصنوعی آرمان‌شهر یا دیستوپیا؟

بنیان‎گذار مایکروسافت از آینده جهان فناوری می‌گوید

هوش مصنوعی آرمان‌شهر یا دیستوپیا؟

گروه فرهنگی
در آستانه انتشار مجموعه مستند جدید «آینده با بیل گیتس» در نتفلیکس، بنیانگذار مایکروسافت در مصاحبه‌ای عمیق با CNET، دیدگاه‌های خود را درباره مهم‌ترین چالش‌های عصر حاضر و آینده بشریت مطرح کرد. این مجموعه پنج قسمتی که از 18 سپتامبر پخش خواهد شد، به موضوعات حیاتی چون هوش مصنوعی، اطلاعات نادرست، نابرابری درآمدی، بحران اقلیمی و سلامت جهانی می‌پردازد.
1.هوش مصنوعی و آینده کار:
بیل گیتس با تأکید بر اهمیت فزاینده هوش مصنوعی، آن را عاملی تعیین‌کننده در شکل‌دهی به آینده کار و جامعه دانست. او اظهار داشت: «توانایی کار مؤثر با هوش مصنوعی و بهره‌گیری از آن اکنون مهم‌تر از درک اکسل یا اینترنت است.»
گیتس معتقد است هوش مصنوعی می‌تواند در رفع کمبودهای نیروی انسانی در حوزه‌های حیاتی مانند آموزش، پزشکی و سلامت روان نقش مهمی ایفا کند. با این حال، او بر لزوم ایجاد تعادل بین پیشرفت فناوری و حفظ ارزش‌های انسانی تأکید کرد و گفت: «ما نمی‌خواهیم شاهد بازی بیسبال روبات‌ها باشیم.» این اظهارنظر نشان می‌دهد که گیتس، علی‌رغم خوش‌بینی نسبت به پیشرفت‌های هوش مصنوعی، نگران تأثیرات منفی احتمالی آن بر جنبه‌های اجتماعی و فرهنگی زندگی انسان است.
گیتس پیش‌بینی کرد که بحث درباره نحوه تعامل انسان و ماشین در محیط کار برای 10 تا 20 سال آینده ادامه خواهد داشت. او تأکید کرد که این موضوع فراتر از درک صرف متخصصان فناوری است و به ارزش‌های مذهبی، فلسفی و اخلاقی جامعه نیز مربوط می‌شود.
2.چالش اطلاعات نادرست در عصر دیجیتال:
گیتس به پیچیدگی‌های مقابله با اطلاعات نادرست در فضای دیجیتال اشاره کرد. او از تجربیات شخصی خود در مواجهه با تئوری‌های توطئه سخن گفت، از جمله ادعاهای نادرست مبنی بر دست داشتن او در شیوع پاندمی یا قرار دادن میکروچیپ در واکسن‌ها. گیتس با لحنی طنزآمیز به این موضوع اشاره کرد و گفت که حتی زمانی یک زن در خیابان او را متهم به ردیابی افراد کرده بود، و او در پاسخ گفته بود: «من واقعاً نیازی به ردیابی شما به طور خاص ندارم.»بیل گیتس بر لزوم ایجاد سیستم‌هایی برای شناسایی منابع اطلاعات تأکید کرد. او پیش‌بینی کرد که در آینده، کاربران ترجیح خواهند داد در محیط‌هایی آنلاین حضور یابند که هویت افراد قابل تأیید باشد. گیتس گفت: «فکر می‌کنم با گذشت زمان، با توجه به مواردی مانند دیپ‌فیک‌ها، بیشتر اوقات که آنلاین هستید، می‌خواهید در محیطی باشید که افراد واقعاً شناسایی شده‌اند.»او همچنین به چالش‌های قانونی و اخلاقی در مبارزه با اطلاعات نادرست اشاره کرد و گفت: «ایالات متحده یک مورد دشوار است زیرا ما مفهوم متمم اول قانون اساسی را داریم و باید مشخص کنیم که استثنائات آن چیست، مانند فریاد زدن 'آتش' در یک تئاتر.»
3.مبارزه با تغییرات اقلیمی:
در بخش مربوط به تغییرات اقلیمی، گیتس از سرمایه‌گذاری‌های شرکت Breakthrough Energy در فناوری‌های پاک سخن گفت. او بر اهمیت نوآوری در صنایعی مانند فولاد و سیمان تأکید کرد، که از جمله صنایع آلاینده محسوب می‌شوند.
گیتس افزود که کشورهای ثروتمند باید پیشگام در ایجاد تقاضا برای محصولات سازگار با محیط زیست باشند. او توضیح داد: "کشورهای ثروتمند باید این بازارها را هدایت کنند، و این نحوه‌ای است که شما در نهایت به قیمت‌هایی می‌رسید که می‌توانید به کشورهای با درآمد متوسط، جایی که 65٪ از سیاره ما زندگی می‌کنند، بروید و به مصرف‌کنندگان آنجا بگویید که این برای آنها مقرون به صرفه است."
گیتس اذعان داشت که سرعت پیشرفت در مبارزه با تغییرات اقلیمی کمتر از انتظارات فعالان محیط زیست است. او گفت: "ما انتظارات بالای فعالان را برآورده نمی‌کنیم، از جمله ماندن زیر 1.5 درجه [سانتیگراد]" که هدف محدود کردن افزایش دمای جهانی است. با این حال، او تأکید کرد که پیشرفت‌های قابل توجهی حاصل شده و نباید ناامید شد. گیتس افزود: "ما به اندازه کافی پیشرفت می‌کنیم که مردم نباید ناامید شوند. یعنی، ما باید به کار در این زمینه ادامه دهیم."
4.سلامت جهانی:
گیتس با اشاره به اهمیت موضوع سلامت جهانی، از بینندگان خواست به قسمت مربوط به این موضوع در مجموعه مستند توجه ویژه‌ای داشته باشند. او گفت: "من ناامید خواهم شد اگر موضوع سلامت جهانی بیننده قابل توجهی نداشته باشد." گیتس افزود: "به دلیل زمان و منابع من، درست در کنار تغییرات اقلیمی، این چیزی است که من بیشترین کار را روی آن انجام می‌دهم."
او بر تلاش‌های بنیاد گیتس در مبارزه با بیماری‌هایی مانند مالاریا تأکید کرد و گفت: "مرگ و میر ناشی از مالاریا، که تمرکز بزرگی از آن است، 500,000 کودک در سال که از آن می‌میرند. من تلاش می‌کنم هوشمندانه‌تر عمل کنم تا همه را وادار کنیم به این موضوع اهمیت دهند تا کشورهای ثروتمند در کمک به آن درگیر بمانند."
5.دیدگاه‌های متفاوت و گفت وگوهای چالش‌برانگیز:
این مجموعه مستند علاوه بر دیدگاه‌های گیتس، نظرات متخصصان، فعالان، کارآفرینان و هنرمندانی چون لیدی گاگا و جیمز کامرون را نیز منعکس می‌کند. گیتس اذعان داشت که گفت وگو با این افراد و شنیدن دیدگاه‌های متفاوت، افق‌های جدیدی را پیش روی او گشوده است.
به طور خاص، گیتس به گفت وگوی خود با جیمز کامرون اشاره کرد که دیدگاه‌های متفاوتی درباره هوش مصنوعی داشتند. کامرون نگرانی‌های خود را درباره تأثیر هوش مصنوعی بر احساس هدفمندی انسان‌ها مطرح کرد و دیدگاهی «دیستوپیایی» نسبت به این فناوری داشت، در حالی که گیتس نگاهی خوش‌بینانه‌تر دارد.
گیتس همچنین به گفت وگو با دخترش، فیبی گیتس، اشاره کرد که تجربیات خود را در مورد آزار آنلاین به دلیل فعالیت‌هایش در شبکه‌های اجتماعی و نام خانوادگی مشهورش به اشتراک گذاشت. این گفت وگوها نشان می‌دهد که گیتس به دنبال درک جامع‌تری از چالش‌های مختلف از دیدگاه‌های متنوع است.
مصاحبه بیل گیتس و مجموعه مستند «آینده با بیل گیتس» نشان می‌دهد که این او همچنان به دنبال حل چالش‌های جهانی از طریق فناوری و نوآوری است. گیتس با نگاهی خوش‌بینانه اما واقع‌بینانه به آینده می‌نگرد و معتقد است که با همکاری جهانی، استفاده هوشمندانه از فناوری و توجه به ارزش‌های انسانی، می‌توان بر مشکلات پیچیده عصر حاضر فائق آمد.
این مجموعه مستند و مصاحبه گیتس، بحث‌های مهمی را درباره نقش فناوری در شکل‌دهی به آینده بشریت مطرح می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه پیشرفت‌های فناورانه می‌توانند هم چالش‌برانگیز و هم امیدبخش باشند. با ورود هوش مصنوعی به عنوان یک عامل کلیدی در این معادله، گیتس و دیگر متفکران بر اهمیت هدایت مسئولانه این فناوری و حفظ ارزش‌های انسانی در عصر دیجیتال تأکید می‌کنند.