تاب آوری اقتصاد روسیه در جنگ اوکراین

حدود ۳ سال از آغاز جنگ روسیه و اوکراین می‌گذرد؛ جنگی که ابتدا روسیه تصور می‌کرد با یک «عملیات ویژه نظامی» به سرعت پایان می‌یابد و اهداف خود را در اوکراین محقق می‌کند، اما اوکراین برای غرب، بویژه آمریکا، میدانی بسیار گسترده‌تر بود.
آمریکا و اروپا جنگ اوکراین را نبردی سرنوشت‌ساز برای نظم جهانی می‌دانستند. آنها باور داشتند پیروزی روسیه در این جنگ، با در نظر گرفتن موقعیت اقتصادی چین و اتحاد راهبردی چین و روسیه، می‌تواند نظم جهانی را به طور بنیادین تغییر دهد. به همین دلیل، عملا تمام غرب به مواجهه با روسیه برخاست.
علاوه بر کمک‌های نظامی و اطلاعاتی سنگین غربی‌ها به اوکراین، بسیاری از این کشور‌ها بویژه آمریکا و چند کشور اروپایی یکی از راه‌های مهم برای شکست روسیه را فشار از درون و سکشاندن اقتصاد روسیه به ورشکستگی تعریف کردند. به همین دلیل، تحریم‌های بسیار سنگینی علیه روسیه توسط غرب وضع شد.
آمار‌ها نشان می‌دهد تا ۱۵ دسامبر ۲۰۲۳ روسیه با ۱۸۷۷۲ تحریم غرب مواجه و بیش از ۳۰۰ میلیارد دلار از اموال این کشور توسط غربی‌ها بلوکه شده است. تا پیش از فوریه ۲۰۲۲، ایران به لحاظ تعداد تحریم‌ها، بالاترین میزان را داشت، اما بعد از فوریه ۲۰۲۲ روسیه با مجموع ۱۸۷۷۲ تحریم در جایگاه اول قرار گرفته و ایران با ۴۹۵۳ تحریم در جایگاه دوم قرار دارد. این تحریم‌ها تاثیرات گسترده‌ای بر اقتصاد روسیه و موقعیت جهانی این کشور داشته است. اگرچه تحریم‌های بانکی و نفتی ایران پس از فتنه ۸۸ نیز بسیار قابل توجه بوده و نیاز به بررسی مجزا دارد.
پس از شکل‌گیری یک کمپین بزرگ نظامی و اقتصادی علیه روسیه در غرب به رهبری آمریکا، بسیاری از تحلیل‌ها در رسانه‌های غربگرا در ایران از این می‌گفتند که حتی اگر روسیه در میدان نظامی برنده شود، تحریم‌های اقتصادی و ورشکستگی داخلی، روسیه را از پا درخواهد آورد و روسیه را مجبور به زانو زدن در برابر غرب خواهد کرد.
به عنوان مثال، اکو ایران اقتصاد روسیه را ۴-۳ ماه پس از شروع جنگ اوکراین در معرض فروپاشی توصیف کرده بود. یا تجارت فردا در پاسخ به این سوال که «جنگ و تحریم با اقتصاد روسیه چه می‌کند؟» پاسخ ساده‌ای داده بود: فروپاشی اقتصادی! همچنین مجله تجارت فردا نماد روسیه و پوتین را در تله غربی‌ها توصیف کرده و به نقل از دیلی‌میل نوشته بود که اگر اوکراین ۱۰ روز مقاومت کند، روسیه مجبور به مذاکره خواهد شد!
با این حال، بیش از ۲ سال از آغاز جنگ سپری شده و اقتصاد روسیه نه‌تنها فرونپاشیده، بلکه تورم این کشور به ۷/۶۹ درصد رسیده و ارزش روبل در برابر دلار از ۷۴ به ۹۲ روبل در فروردین ۱۴۰۳ افزایش یافته است.
متخصصان اقتصاد یکی از دلایل تاب‌آوری روسیه را اصلاحات شجاعانه نظام بانکی این کشور می‌دانند. فراز و فرود‌های اقتصاد روسیه و رشد روزافزون طبقه مرفه که عمدتا حاصل عملکرد مخرب بانک‌های روسیه بود، باعث شد پوتین برای اصلاح وضعیت بانک‌ها، دست به انتخاب شخص جدیدی برای بانک مرکزی بزند. به همین دلیل، خانم نابیولینا از سال ۲۰۱۳ به این مقام منصوب شد.خانم نابیولینا از زمان انتصاب، دست به اقدامات اساسی در لغو مجوز بسیاری از بانک‌ها زد و در این مسیر از حمایت و پشتیبانی مستقیم رئیس‌جمهور نیز بهره‌مند بود. این اقدامات مقتدرانه، فضایی را ایجاد کرد که روسیه توانست تصمیم خود را برای مقابله با نفوذ ناتو در اوکراین عملی کند. تعداد بانک‌های روسیه در سال ۲۰۱۳ برابر با ۸۹۶ بانک بود. خانم نابیولینا طی ۱۱ سالی که سکاندار بانک مرکزی روسیه بوده، مجوز ۵۸۵ بانک را باطل کرده و آنها را به ۳۱۱ بانک کاهش داده است.
تاب آوری اقتصاد روسیه  در جنگ اوکراین