اجاره حیاط مدارس در سایه کمبود بودجه!
درحالی‌که بسیاری از مدارس کشور با کمبود منابع مالی برای تعمیر و نگهداری فضاهای آموزشی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، اجاره دادن حیاط و فضاهای مدارس بعضا به راهکار غیررسمی برخی مدارس تبدیل شده؛ راهکاری که هرچند به تأمین بخشی از هزینه‌های مدارس می‌تواند کمک کند اما نگرانی‌هایی جدی درباره تأمین امنیت و حفظ هویت فرهنگی محیط‌های آموزشی ایجاد کرده است.به گزارش ایسنا، در سال‌های اخیر فشار مالی بر مدارس دولتی و محدودیت بودجه‌های عمرانی و جاری برخی مدیران را به‌سوی منابع درآمدی جایگزین سوق داده است؛
یکی از این منابع، اجاره فضاهای بلااستفاده یا نیمه‌فعال مدارس به دکه‌های اغذیه‌فروشی و پارکینگ‌های خودرو است. این تصمیم، هرچند با نیت جبران بخشی از هزینه‌های مدارس اخذ می‌شود اما سؤالاتی را در ذهن متبادر می‌کند که آیا مدرسه فضایی تجاری است؟ اجاره مدارس در ساعات غیر آموزشی و روزهای تعطیل امری مجاز و مطلوب است؟ مرز میان تأمین منابع مالی و خدشه به فضای پرورشی و تربیتی کجاست؟ چه پیامدهای فرهنگی، اجتماعی و حتی روانی بر دانش‌آموزان دارد؟ و ... بسیاری از مدیران مدارس می‌گویند اجاره‌دادن بخشی از فضای مدرسه نه از سر میل، بلکه از ناچاری اقتصادی است. کاهش بودجه‌های آموزش‌وپرورش، افزایش هزینه‌های نگهداری ساختمان‌ها و تأخیر در تخصیص اعتبارات و ... دلیلی برای راهی شدن به این سمت‌وسوی و تأمین منابع درآمدی جانبی هم عنوان می‌شود.به گفته یکی از مدیران مدارس، وقتی برای رنگ زدن دیوارها یا تعمیر سرویس بهداشتی مدرسه باید چند ماه منتظر اعتبار ماند، اجاره دادن بخشی از حیاط به‌عنوان پارکینگ ماشین در روزهای تعطیل گاهی برون‌رفتی از این تنگناست.این اقدام اگرچه در ظاهر پاسخی موجه به کمبودهای بودجه‌ای است، اما در عمل می‌تواند زمینه‌ساز تجاری شدن فضاهای آموزشی و از میان رفتن مرز میان مدرسه و بازار درآمد باشد این در حالی است که کارشناسان تعلیم و تربیت معتقدند مدرسه تنها محل آموزش درسی نیست، بلکه فضایی فرهنگی و تربیتی است که باید از هرگونه آلودگی تجاری یا تبلیغی دور بماند. از جنبه قانونی نیز اجاره دادن فضای آموزشی به اشخاص حقیقی در مقررات آموزش‌وپرورش به‌صراحت مجاز نیست بااین‌حال، در نبود نظارت کافی برخی مدارس به‌صورت غیردائم یا غیررسمی اقدام به واگذاری فضا می‌کنند.اما واکنش خانواده‌ها به این موضوع متفاوت است؛ برخی معتقدند اگر حضور یک مغازه یا دکه سیار کوچک باعث بهبود وضعیت مالی مدرسه شود، اشکالی ندارد اما گروهی دیگر نگران اثرات تربیتی آن هستند چرا که مدرسه را به‌عنوان جای امن برای بچه‌ها انتخاب کرده‌اند و وقتی افراد غریبه در حیاط رفت‌وآمد می‌کنند یا بچه‌ها مدام در معرض خریدوفروش باشند، دیگر آن حس امنیت از بین می‌رود.حسین صادقی، رئیس مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش‌وپرورش در گفت‌وگویی با ایسنا، در خصوص اجاره حیاط مدارس به برخی اصناف و تبدیل‌شدن آن‌ها به پارکینگ خودرو و موتورسیکلت گفت: تحت هیچ شرایطی امکان واگذاری املاک و فضاهای آموزشی، برای مصارف غیر از تعلیم و تربیت را نداریم. آنچه مسلم است مأموریت اصلی آموزش‌وپرورش، تعلیم و تربیت دانش آموزان است و از فضاهای آموزشی و تربیتی‌باید صرفا برای اهداف آموزشی و پرورشی، استفاده شود.وی با تأکید بر ضرورت استفاده از فضاهای آموزشی‌برای امور آموزشی و پرورشی، افزود: هیچ مدیر مدرسه‌ای حق واگذاری یا اجاره جزء یا کلی از فضاهای آموزشی به هیچ بخش یا حوزه‌ای باهدف کسب درآمد، حتی برای مدارس را ندارد و این‌یک اصل کلی و لازم الاجراست. رئیس مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش‌وپرورش، با بیان این‌که طبق قانون مولدسازی، می‌توان از املاک مازاد هر دستگاه مطابق قانون و با دریافت مجوز لازم برای سایر مصارف استفاده کرد، ادامه داد: در مواردی این امکان وجود دارد که می‌توان املاک با کاربری تجاری را از این اصل مستثنی دانست و تشخیص مازاد بودن این املاک و مسئولیت تصمیم آن بر عهده مدیرکل آموزش‌وپرورش هر استان یا مقام مجاز از سوی ایشان خواهد بود.صادقی افزود: در صورت مشاهده یا دریافت گزارشی مبنی بر اجاره حیاط یا بخشی از واحد آموزشی به غیر، کارشناسان حقوقی ادارات آموزش‌وپرورش باید ورود پیدا کرده و اقدامات قانونی در این خصوص را به انجام رسانند.وی ادامه داد: مدیران مدارس یا مناطق و یا هر فردی که اقدام به اجاره حیاط مدارس حتی در زمان تعطیلی مدارس و عدم حضور دانش آموزان‌کرده باشد، مرتکب تخلف شده و باید مطابق قوانین و مقررات مربوط با وی برخورد قانونی شود.صادقی در پاسخ به این سؤال که برخی مدیران مدارس علت اجاره حیاط مدارس را جبران هزینه‌های مدارس اعلام می‌کنند، اظهار کرد: مدیران مدارس در صورت عدم‌کفایت سرانه مدرسه برای هزینه‌های جاری می‌توانند زمینه‌های جذب مشارکت‌های مردمی آن‌هم نه بالاجبار که به‌صورت داوطلبانه را فراهم کنند.وی در پاسخ به سؤال عدم‌کفایت سرانه مدارس برای تأمین هزینه‌های آب و برق و گاز و...گفت: طبق قوانین موجود هزینه‌های آب و برق و گاز مدارس به‌شرط رعایت الگوی مصرف رایگان است و مدیران مدارس می‌توانند با اصلاح الگوی مصرف از تحمیل این‌گونه هزینه‌ها به مدرسه جلوگیری کنند و این دلیلی برای اجاره حیاط، کلاس یا بخشی از مدرسه نمی‌شود و اقداماتی ازاین‌دست کاملاغیرقانونی است و تبعات قانونی آن متوجه مدیر مدرسه خواهد بود.
یکی از این منابع، اجاره فضاهای بلااستفاده یا نیمه‌فعال مدارس به دکه‌های اغذیه‌فروشی و پارکینگ‌های خودرو است. این تصمیم، هرچند با نیت جبران بخشی از هزینه‌های مدارس اخذ می‌شود اما سؤالاتی را در ذهن متبادر می‌کند که آیا مدرسه فضایی تجاری است؟ اجاره مدارس در ساعات غیر آموزشی و روزهای تعطیل امری مجاز و مطلوب است؟ مرز میان تأمین منابع مالی و خدشه به فضای پرورشی و تربیتی کجاست؟ چه پیامدهای فرهنگی، اجتماعی و حتی روانی بر دانش‌آموزان دارد؟ و ... بسیاری از مدیران مدارس می‌گویند اجاره‌دادن بخشی از فضای مدرسه نه از سر میل، بلکه از ناچاری اقتصادی است. کاهش بودجه‌های آموزش‌وپرورش، افزایش هزینه‌های نگهداری ساختمان‌ها و تأخیر در تخصیص اعتبارات و ... دلیلی برای راهی شدن به این سمت‌وسوی و تأمین منابع درآمدی جانبی هم عنوان می‌شود.به گفته یکی از مدیران مدارس، وقتی برای رنگ زدن دیوارها یا تعمیر سرویس بهداشتی مدرسه باید چند ماه منتظر اعتبار ماند، اجاره دادن بخشی از حیاط به‌عنوان پارکینگ ماشین در روزهای تعطیل گاهی برون‌رفتی از این تنگناست.این اقدام اگرچه در ظاهر پاسخی موجه به کمبودهای بودجه‌ای است، اما در عمل می‌تواند زمینه‌ساز تجاری شدن فضاهای آموزشی و از میان رفتن مرز میان مدرسه و بازار درآمد باشد این در حالی است که کارشناسان تعلیم و تربیت معتقدند مدرسه تنها محل آموزش درسی نیست، بلکه فضایی فرهنگی و تربیتی است که باید از هرگونه آلودگی تجاری یا تبلیغی دور بماند. از جنبه قانونی نیز اجاره دادن فضای آموزشی به اشخاص حقیقی در مقررات آموزش‌وپرورش به‌صراحت مجاز نیست بااین‌حال، در نبود نظارت کافی برخی مدارس به‌صورت غیردائم یا غیررسمی اقدام به واگذاری فضا می‌کنند.اما واکنش خانواده‌ها به این موضوع متفاوت است؛ برخی معتقدند اگر حضور یک مغازه یا دکه سیار کوچک باعث بهبود وضعیت مالی مدرسه شود، اشکالی ندارد اما گروهی دیگر نگران اثرات تربیتی آن هستند چرا که مدرسه را به‌عنوان جای امن برای بچه‌ها انتخاب کرده‌اند و وقتی افراد غریبه در حیاط رفت‌وآمد می‌کنند یا بچه‌ها مدام در معرض خریدوفروش باشند، دیگر آن حس امنیت از بین می‌رود.حسین صادقی، رئیس مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش‌وپرورش در گفت‌وگویی با ایسنا، در خصوص اجاره حیاط مدارس به برخی اصناف و تبدیل‌شدن آن‌ها به پارکینگ خودرو و موتورسیکلت گفت: تحت هیچ شرایطی امکان واگذاری املاک و فضاهای آموزشی، برای مصارف غیر از تعلیم و تربیت را نداریم. آنچه مسلم است مأموریت اصلی آموزش‌وپرورش، تعلیم و تربیت دانش آموزان است و از فضاهای آموزشی و تربیتی‌باید صرفا برای اهداف آموزشی و پرورشی، استفاده شود.وی با تأکید بر ضرورت استفاده از فضاهای آموزشی‌برای امور آموزشی و پرورشی، افزود: هیچ مدیر مدرسه‌ای حق واگذاری یا اجاره جزء یا کلی از فضاهای آموزشی به هیچ بخش یا حوزه‌ای باهدف کسب درآمد، حتی برای مدارس را ندارد و این‌یک اصل کلی و لازم الاجراست. رئیس مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش‌وپرورش، با بیان این‌که طبق قانون مولدسازی، می‌توان از املاک مازاد هر دستگاه مطابق قانون و با دریافت مجوز لازم برای سایر مصارف استفاده کرد، ادامه داد: در مواردی این امکان وجود دارد که می‌توان املاک با کاربری تجاری را از این اصل مستثنی دانست و تشخیص مازاد بودن این املاک و مسئولیت تصمیم آن بر عهده مدیرکل آموزش‌وپرورش هر استان یا مقام مجاز از سوی ایشان خواهد بود.صادقی افزود: در صورت مشاهده یا دریافت گزارشی مبنی بر اجاره حیاط یا بخشی از واحد آموزشی به غیر، کارشناسان حقوقی ادارات آموزش‌وپرورش باید ورود پیدا کرده و اقدامات قانونی در این خصوص را به انجام رسانند.وی ادامه داد: مدیران مدارس یا مناطق و یا هر فردی که اقدام به اجاره حیاط مدارس حتی در زمان تعطیلی مدارس و عدم حضور دانش آموزان‌کرده باشد، مرتکب تخلف شده و باید مطابق قوانین و مقررات مربوط با وی برخورد قانونی شود.صادقی در پاسخ به این سؤال که برخی مدیران مدارس علت اجاره حیاط مدارس را جبران هزینه‌های مدارس اعلام می‌کنند، اظهار کرد: مدیران مدارس در صورت عدم‌کفایت سرانه مدرسه برای هزینه‌های جاری می‌توانند زمینه‌های جذب مشارکت‌های مردمی آن‌هم نه بالاجبار که به‌صورت داوطلبانه را فراهم کنند.وی در پاسخ به سؤال عدم‌کفایت سرانه مدارس برای تأمین هزینه‌های آب و برق و گاز و...گفت: طبق قوانین موجود هزینه‌های آب و برق و گاز مدارس به‌شرط رعایت الگوی مصرف رایگان است و مدیران مدارس می‌توانند با اصلاح الگوی مصرف از تحمیل این‌گونه هزینه‌ها به مدرسه جلوگیری کنند و این دلیلی برای اجاره حیاط، کلاس یا بخشی از مدرسه نمی‌شود و اقداماتی ازاین‌دست کاملاغیرقانونی است و تبعات قانونی آن متوجه مدیر مدرسه خواهد بود.
تیتر خبرها
تیترهای روزنامه
