غلامعلی حداد عادل در افتتاحیه هفتمین کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی:
روشن‌ترین نقد تمدن غرب وضعیت غزه است
رئیس شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی درافتتاحیه هفتمین کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی و ششمین جایزه جهانی علوم انسانی که دوشنبه 22 آبان ماه در فرهنگستان علوم برگزار شد، گفت: وضعیت علوم انسانی کشور حال خوبی ندارد و قرار است که تحولاتی در شورای عالی انقلاب فرهنگی در این زمینه شکل بگیرد.
دکتر غلامعلی حداد عادل با اشاره به سابقه 14 سال حضور در شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی گفت: با برگزاری «همایش» وضعیت علوم انسانی در دانشگاه‌ها متحول نخواهد شد، اگر این‌طور فکر کنید، به‌اشتباه می‌افتید. زیرا دانشگاه‌ها شکلی به خود گرفته‌اند که با برگزاری همایش این تحول شکل نمی‌گیرد.
وی افزود: اگر بخواهیم که دین اسلام در زندگی مردم جامعه به‌عنوان یک نیروی تأثیرگذار حضورداشته باشد باید تمدن اسلامی شکل بگیرد. اگر تمدن اسلامی شکل‌گرفته بود وضعیت در غزه این‌طور نبود که همه سران کشورهای اسلامی در کاخ مجلل حضورداشته باشند اما در قبال رنج مردم غزه جز سخن اقدام دیگری صورت ندهند. با الفاظ و عبارت نمی‌توان تحول ایجاد کرد و واقعیت این است که تمدن اسلامی در جهان فعال نیست درحالی‌که مردم غزه کمک می‌خواهند یک کشور نیست که به آن‌ها کمک کند هرچند سوریه و ایران جای خوددارند و همه تهدیدها متوجه این کشورها است.
رئیس شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی با اشاره به تأکید مقام معظم رهبری برای اینکه ما باید به تمدن اسلامی دست پیدا کنیم و در جهان اسلام تأثیرگذار باشیم، گفت: تمدن غربی در جهان همه تمدن‌ها را تحت تسلط خود درآورده است و تا رسیدن به تمدن نوین اسلامی، خروج از این وضعیت با علوم انسانی غربی میسر نیست و به تمدن نوین اسلامی به این شکل نخواهیم رسید زیرا در تمدن غربی انسان‌محوری و اومانیست حاکم است و یک دوگانگی در تمدن غربی شکل‌گرفته است و تصور این است انسان برای اینکه برای خودش باشد و روی پای خودش قرار گیرد باید مقابل خدا بایستد.
حدادعادل افزود: تصور این بوده است که دین مانع انسان است. مفهوم آزادی در اروپا محترم و مقدس است اما کل این موضوع را بشکافید مقابل عبادت است که به آن اصطلاح «پارادایم» یا «ابرانگاره» هم گفته‌اند. دو ابرانگاره یکی در تمدن اسلامی خدا و در تمدن غربی انسان است که این موضوع جای نقد دارد. یکی از متفکران غربی معتقد به این بود که باید امر مطلق وجود داشته باشد هرچند که گفته بود خدا نیست اما ارزش‌های الهی و فطرت انسان را قبول داشت و معتقد بود که باید انسانیت پرستش شود اما بعدها دیدند که انسان‌پرستی فرقی با خداپرستی ندارد.
رئیس شورای تحول و ارتقای علوم انسانی گفت: نیچه انسان کامل را انسانی می‌داند که ارزش‌ها را زیر پا می‌گذارد که این جای نقد و بحث دارد. به اعتقاد من روشن‌ترین نقد وضعیت کنونی، حال‌وروز مردم غزه است. بنابراین جانشین کردن انسان به‌جای خدا، انسان را نجات نخواهد داد.این ایجاب می‌کند ما به سمت تمدن نوین اسلامی حرکت کنیم و این موضوع باید در عمل کار شود. علوم انسانی باید در رشته‌های مختلف مثل روانشناسی بر پایه بینش اسلامی باشد که این جای کار دارد این کار را برای علوم طبیعی انجام دهیم و باید در یک تمدن توحیدی و اسلامی ایجاد شود اما در علوم انسانی ضروری‌تر است و باید فلسفه علوم انسانی داشته باشیم و دررشته‌های مختلف کارکنیم. ما در این زمینه ضعیف هستیم.
حدادعادل با اشاره به ورود شورای عالی انقلاب فرهنگی بعد از تذکر مقابل معظم رهبری برای تحول در علوم انسانی در 14 سال گذشته گفت: این شورا به‌صورت جدی وارد میدان شد و افرادی از حوزه علمیه قم و دانشگاه‌ها دورهم جمع شدند اما من در این 14 سال پی بردم این امر با ایجاد یک شورای عالی و دبیرخانه شدنی نیست و لوازم اجرایی کارآمدتری می‌خواهد و باید موانع را پشت سر بگذارد، یکی از این موانع این بود که وزارت علوم در اختیار افرادی بود که اعتقادی به تحول در علوم انسانی نداشتند و همه آنچه ما رشته کرده بودیم پنبه کردند. مشخص بود که نمی‌خواهند آشکارا با شورای انقلاب فرهنگی دربیفتند و هم نمی‌خواستند این کار عملی شود. رئیس شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی عنوان کرد: اینکه شورایی هرچند سال یک‌بار برگزار شود با این حرف‌ها تمدن اسلامی ساخته نمی‌شود. بودجه هرسال برای تحول علوم انسانی 3 میلیارد تومان بوده است درحالی‌که برگزاری یک همایش یک میلیارد تومان هزینه دارد و بضاعت اندکی داریم و امیدواریم در این دولت و وزارت علوم و تحقیقات و فناوری در این زمینه حمایت کنند.
دکتر غلامعلی حداد عادل با اشاره به سابقه 14 سال حضور در شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی گفت: با برگزاری «همایش» وضعیت علوم انسانی در دانشگاه‌ها متحول نخواهد شد، اگر این‌طور فکر کنید، به‌اشتباه می‌افتید. زیرا دانشگاه‌ها شکلی به خود گرفته‌اند که با برگزاری همایش این تحول شکل نمی‌گیرد.
وی افزود: اگر بخواهیم که دین اسلام در زندگی مردم جامعه به‌عنوان یک نیروی تأثیرگذار حضورداشته باشد باید تمدن اسلامی شکل بگیرد. اگر تمدن اسلامی شکل‌گرفته بود وضعیت در غزه این‌طور نبود که همه سران کشورهای اسلامی در کاخ مجلل حضورداشته باشند اما در قبال رنج مردم غزه جز سخن اقدام دیگری صورت ندهند. با الفاظ و عبارت نمی‌توان تحول ایجاد کرد و واقعیت این است که تمدن اسلامی در جهان فعال نیست درحالی‌که مردم غزه کمک می‌خواهند یک کشور نیست که به آن‌ها کمک کند هرچند سوریه و ایران جای خوددارند و همه تهدیدها متوجه این کشورها است.
رئیس شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی با اشاره به تأکید مقام معظم رهبری برای اینکه ما باید به تمدن اسلامی دست پیدا کنیم و در جهان اسلام تأثیرگذار باشیم، گفت: تمدن غربی در جهان همه تمدن‌ها را تحت تسلط خود درآورده است و تا رسیدن به تمدن نوین اسلامی، خروج از این وضعیت با علوم انسانی غربی میسر نیست و به تمدن نوین اسلامی به این شکل نخواهیم رسید زیرا در تمدن غربی انسان‌محوری و اومانیست حاکم است و یک دوگانگی در تمدن غربی شکل‌گرفته است و تصور این است انسان برای اینکه برای خودش باشد و روی پای خودش قرار گیرد باید مقابل خدا بایستد.
حدادعادل افزود: تصور این بوده است که دین مانع انسان است. مفهوم آزادی در اروپا محترم و مقدس است اما کل این موضوع را بشکافید مقابل عبادت است که به آن اصطلاح «پارادایم» یا «ابرانگاره» هم گفته‌اند. دو ابرانگاره یکی در تمدن اسلامی خدا و در تمدن غربی انسان است که این موضوع جای نقد دارد. یکی از متفکران غربی معتقد به این بود که باید امر مطلق وجود داشته باشد هرچند که گفته بود خدا نیست اما ارزش‌های الهی و فطرت انسان را قبول داشت و معتقد بود که باید انسانیت پرستش شود اما بعدها دیدند که انسان‌پرستی فرقی با خداپرستی ندارد.
رئیس شورای تحول و ارتقای علوم انسانی گفت: نیچه انسان کامل را انسانی می‌داند که ارزش‌ها را زیر پا می‌گذارد که این جای نقد و بحث دارد. به اعتقاد من روشن‌ترین نقد وضعیت کنونی، حال‌وروز مردم غزه است. بنابراین جانشین کردن انسان به‌جای خدا، انسان را نجات نخواهد داد.این ایجاب می‌کند ما به سمت تمدن نوین اسلامی حرکت کنیم و این موضوع باید در عمل کار شود. علوم انسانی باید در رشته‌های مختلف مثل روانشناسی بر پایه بینش اسلامی باشد که این جای کار دارد این کار را برای علوم طبیعی انجام دهیم و باید در یک تمدن توحیدی و اسلامی ایجاد شود اما در علوم انسانی ضروری‌تر است و باید فلسفه علوم انسانی داشته باشیم و دررشته‌های مختلف کارکنیم. ما در این زمینه ضعیف هستیم.
حدادعادل با اشاره به ورود شورای عالی انقلاب فرهنگی بعد از تذکر مقابل معظم رهبری برای تحول در علوم انسانی در 14 سال گذشته گفت: این شورا به‌صورت جدی وارد میدان شد و افرادی از حوزه علمیه قم و دانشگاه‌ها دورهم جمع شدند اما من در این 14 سال پی بردم این امر با ایجاد یک شورای عالی و دبیرخانه شدنی نیست و لوازم اجرایی کارآمدتری می‌خواهد و باید موانع را پشت سر بگذارد، یکی از این موانع این بود که وزارت علوم در اختیار افرادی بود که اعتقادی به تحول در علوم انسانی نداشتند و همه آنچه ما رشته کرده بودیم پنبه کردند. مشخص بود که نمی‌خواهند آشکارا با شورای انقلاب فرهنگی دربیفتند و هم نمی‌خواستند این کار عملی شود. رئیس شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی عنوان کرد: اینکه شورایی هرچند سال یک‌بار برگزار شود با این حرف‌ها تمدن اسلامی ساخته نمی‌شود. بودجه هرسال برای تحول علوم انسانی 3 میلیارد تومان بوده است درحالی‌که برگزاری یک همایش یک میلیارد تومان هزینه دارد و بضاعت اندکی داریم و امیدواریم در این دولت و وزارت علوم و تحقیقات و فناوری در این زمینه حمایت کنند.
