محیط زیست قربانی حملات رژیم صهیونیستی

جنایت هولناک رژیم ضد بشری صهیونیستی در قبال شهروندان غیرنظامی چنان است که اگر هزاران صفحه در مورد آن نگاشته شود، حق مطلب بیان‌نشده است، اما نگارنده در پی تشریح ابعاد دیگری از جنایتی است که صهیونیست‌ها با جنگ‌افروزی و استفاده از سلاح‌های ویرانگر در قبال تمامی زیست‌مندان منطقه انجام داده و می‌دهند و محیط زیست حال و آینده را با چالش‌های عدیده‌ای روبه‌رو می‌کنند. صرف‌نظر از ارتکاب بزرگ‌ترین جنایت زیست محیطی جهان در نوار غزه و تلاش صهیونیست‌ها برای محرومیت فلسطینیان از حق محیط زیست سالم به‌عنوان سلاحی برای مبارزه با مردم بی‌پناه، باید به این مسئله اشاره کرد که در روزهای اخیر، پس از حمله رژیم صهیونیستی به ایران، پایتخت با افزایش چشم‌گیر آلاینده‌های جوی مواجه بوده و از نخستین روز پس از آتش‌بس، کیفیت هوا در استان‌های البرز و تهران به شکل محسوسی کاهش پیداکرده است. 
سازمان هواشناسی کل کشور وضعیت هوای همه شهرها در این دو استان را «بسیار ناسالم» توصیف و به شهروندان هشدار داده است درصورتی‌که اجباری برای بیرون رفتن از منازل ندارند در خانه‌ها بمانند.
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان تهران نیز اعلام کرده است: «کاهش کیفیت هوا و افزایش غلظت ذرات معلق در تهران تا شنبه تداوم دارد.» مبتنی بر گزارشی که خبرگزاری ایلنا منتشر کرده، «شاخص کیفیت هوا در روزهای ۲۵، ۲۶ و ۲۷ خرداد به ترتیب در وضعیت «ناسالم برای همه» و «ناسالم برای گروه‌های حساس» قرار داشته است. این وضعیت تا شب اعلام آتش‌بس ادامه یافت، موضوعی که شائبه ارتباط میان آلودگی هوا و حملات نظامی را تقویت کرده است. بااین‌حال، بررسی‌های کارشناسی و داده‌های شرکت کنترل کیفیت هوای تهران نشان می‌دهد که در روزهای همزمان با حملات رژیم صهیونیستی به پایتخت، هیچ‌گونه افزایشی در آلاینده‌های مرتبط با فعالیت‌های نظامی ازجمله کربن سیاه، مونواکسید کربن، اکسیدهای نیتروژن یا ترکیبات آلی فرار در هوای تهران ثبت‌نشده است. این آلاینده‌ها معمولا نشانه‌ای از احتراق سوخت‌های فسیلی، انفجارهای نظامی و آتش‌سوزی‌های ناشی از جنگ هستند و در صورت بروز حملات مؤثر بر محیط‌زیست، افزایش قابل‌توجهی در شاخص‌های آن‌ها مشاهده می‌شود.» 
 دلیل آلودگی، آلاینده‌های ناشی از بنزین نبود
«حمیدرضا خورشیدی» - مدیرکل هواشناسی استان تهران- ششم تیرماه در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا توصیه کرده که در شرایط جوی فعلی، بهتر است «بیماران تنفسی، افراد سالخورده و کودکان» در فضای باز حاضر نشوند.
او علت آلودگی را «وجود کانون‌های گردوخاک داخل استان» عنوان کرده، درحالی‌که عموما از شاخص‌های مرتبط با «آلاینده‌های متحرک ناشی از سوخت ناسالم وسایل نقلیه» به‌عنوان عامل اصلی آلودگی هوای تهران یاد می‌شود. البته در این روزها به دلیل خلوتی تهران و خالی شدن شهر از حضور شهروندان، احتمالا تأثیر سوخت ناسالم کاهش پیداکرده است. 
«صادق ضیاییان» رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات جوی سازمان هواشناسی  نیز در گفت‌وگو با ایسنا اعلام کرده است که «خشکسالی در بعضی زمین‌های اطراف تهران و تبدیل آن‌ها به کانون‌های گردوخاک» علت آلودگی‌های این روزهاست. 
او مشخصا به منطقه «نظرآباد» در میان استان قزوین و تهران اشاره‌کرده و گفته است که این ناحیه منشأ اصلی ریز گردهای تهران و کرج است.
اگرچه آلودگی و ناسالم بودن هوا برای همه گروه‌های سنی و تغییر رنگ آسمان در تهران اتفاق تازه‌ای نیست. در سال چند نوبت هشدارهای بنفش و قرمز و نارنجی و زرد برای وضعیت هوا صادر می‌شود؛ اما عبور از ۱۲ روز دشوار این پرسش را به ذهن متبادر می‌کند که این آلودگی، به‌طور ویژه نگران‌کننده است یا یکی از ده‌ها وضعیت ناسالم اعلام‌شده در طول سال در این دو استان است؟
«روزبه اسفندیاری»، پزشک و پژوهشگر پزشکی هسته‌ای در پاسخ به این پرسش که مردم چطور می‌توانند نسبت به تشخیص آلودگی‌های ناشی از آلاینده‌های هسته‌ای یا مرتبط با انفجار مراکز حساس آگاه باشند، به « رسانه‌ها» می‌گوید: «تا زمانی که نهادهایی همچون سازمان هواشناسی یا محیط‌زیست دراین‌باره بررسی‌های لازم را انجام ندهند، نمی‌توان با قاطعیت درباره نوع آلودگی هوا در تهران چیزی گفت اما انفجار انبارهای موشک، زاغه‌ها، انبارهای سوخت و مواردی ازاین‌دست یک سری آلاینده را متصاعد می‌کنند و همه آن‌ها هم شرایط آب و هوایی را تحت تأثیر قرار می‌دهند.»
به گفته این پژوهشگر هسته‌ای چیزی که اندکی نگرانی را در این مورد کم می‌کند، تغییر رنگ هواست: «اگر آلودگی ناشی از ترکیب آلاینده‌های هسته‌ای با هوا باشد، بو و رنگ ندارد اما به‌شدت موجب سوختگی پوستی، درگیری چشمی و مجاری تنفسی خواهد شد؛ بنابراین به دلیل اینکه در آلودگی اخیر تهران و کرج تغییر رنگ هوا مشاهده‌شده خوشبختانه به نظر می‌رسد که ازاین‌دست آلودگی‌ها نیست.»
اسفندیاری به شهروندان توصیه می‌کند، هرگونه تغییر را در شرایط پوست، سوختگی در چشم و مجاری تنفسی جدی بگیرند و به مراکز درمانی مراجعه کنند.
«منصور سهرابی» پژوهشگر بوم‌شناسی و محیط‌زیست، هم تأکید می‌کند که تشخیص دقیق دلایل این آلودگی‌ها نیازمند بررسی شاخص‌های موجود در هوا، آب و نمونه‌برداری از خاک است: «چنین کارهایی در شرایط عادی هم نیازمند پایش است و این پایش به معنای بررسی دقیق و در بازه‌های زمانی معین است. در حال حاضر شاخص‌ها به دلیل شرایط خاص دوازده روز جنگ به‌صورت لحظه‌ای ممکن است تغییر کنند؛ بنابراین باید دقیقا مشخص بشود شرایط ایمنی شهری چگونه است و اگر موادی منتشرشده، سمت‌وسوی آن به کجا رفته است.»
او تأکید می‌کند که تشویق مردم به استفاده از ماسک در شرایط فعلی چندان علمی نیست: «هنوز نتایج دقیقی اعلام‌نشده و نتیجه‌گیری کلی این است ‌که بدون بررسی علمی نمی‌توان پاسخ دقیقی به پرسش‌های شهروندان داد.»
 رد فرضیه ارتباط آلودگی اخیر با حملات رژیم صهیونیستی 
بااین‌حال خبرگزاری ایلنا در گزارشی، فرضیه ارتباط آلودگی اخیر با حملات نظامی را رد کرده و نوشته است: افزایش آلودگی ناشی از منابع طبیعی مانند گردوغبار منطقه‌ای بوده است. براین اساس «فاطمه کریمی» مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران اعلام کرد که از عصر روز سه‌شنبه ۳ تیر، با وزش باد شدید در اطراف پایتخت و فعال شدن کانون‌های گردوغبار، غلظت ذرات معلق به‌ویژه «پی ام 10» به‌طور چشمگیری افزایش یافت. شاخص برخط کیفیت هوا از ساعت ۲۰ روز سوم تیر تا ساعت ۴ بامداد چهارم تیر، برای9 ساعت متوالی در وضعیت «خطرناک» قرار گرفت. 
همچنین «محمدصابر باغخانی‌پور» مدیرکل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران ضمن تأکید بر اینکه آلودگی اخیر ناشی از ذرات معلق کمتر از ۱۰ میکرون «پی ام 10» بوده، اعلام کرد: این پدیده ناشی از افزایش ریزگردها و گردوغبار منطقه‌ای است، نه حملات نظامی یا ترکیبات شیمیایی خاص مانند کربن سیاه یا مونواکسیدها.
وی افزود: میزان بالاتر «پی ام 10» نسبت به آلاینده‌های ریزتر مانند «پی ام 2.5» نشان‌دهنده ورود حجم زیادی از گردوغبار با ذرات درشت‌تر به فضای تهران است. منشأ این توده‌های گردوغبار نیز بیابان‌های عراق، سوریه و مناطق خشک‌شده مرزی کشور عنوان‌شده است.
مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران همچنین افزایش سرعت باد، عدم بارش‌های اخیر و کاهش رطوبت نسبی را از عوامل مؤثر در فعال شدن کانون‌های داخلی گردوغبار در غرب و جنوب غرب پایتخت دانست.
کارشناسان هشدار داده‌اند که با تداوم خشکسالی و شرایط اقلیمی فعلی، احتمال تکرار چنین بحران‌هایی در تابستان پیش‌رو بسیار بالاست. 
اما پرواضح است که رژیم صهیونیستی همواره محرومیت از حق محیط زیست سالم را به‌عنوان سلاحی برای مبارزه با مردم بی‌پناه مورداستفاده قرار داده‌ است. این رژیم جنگ محیط زیستی گسترده‌ای را علیه کشورهای خاورمیانه آغاز کرده است که از این حیث، علاوه بر جنایات ضد بشری که طی بیش از ۷۰ سال در حق هزاران زن، کودک و افراد غیر‌نظامی روا داشته است، باید پاسخگوی حقوق ازدست‌رفته سایر کشورها و مطالبات آن‌ها در حوزه محیط زیست نیز باشد. 
 جنگ‌ها فقط تراژدی انسانی نیستند  آن‌ها ذاتا نابودکننده محیط‌زیست نیز هستند
شینا انصاری در یادداشتی در صفحه تلگرام خود نوشته است: «معمولا در جنگ‌ها پس از خسارات انسانی، آسیب‌های اقتصادی و نابودی زیرساخت‌ها و تأسیسات و ساختمان‌ها موردتوجه قرار می‌گیرد و آثار و پیامدهای مخرب جنگ بر محیط‌زیست و منابع طبیعی فراموش می‌شود. باوجودآنکه از سال ۲۰۰۱ میلادی، سازمان ملل متحد، روز ششم نوامبر را باهدف جلب‌توجه بیشتر به مخاطرات آشکار و پنهان جنگ‌ها بر تخریب طولانی‌مدت اکوسیستم‌ها و منابع محیط‌زیست با عنوان «روز جهانی پیشگیری از تخریب محیط‌زیست به هنگام جنگ‌ها و درگیری‌های مسلحانه» نام‌گذاری کرده، ولی در همین دو دهه، منازعات و جنگ‌های بسیاری در جهان و در منطقه خاورمیانه با آسیب‌های جدی بر محیط‌زیست رخ‌داده است و به نظر می‌رسد نهادهای بین‌المللی محیط‌زیستی، عمدتا نظاره‌گر تخریب‌های محیط‌زیستی هنگام جنگ‌ها بوده‌اند و اقدامات قاطع و بازدارنده‌ای را در راستای اجرای مقررات ناظر بر حفظ محیط‌زیست به‌ویژه حین جنگ‌ها انجام نداده‌اند. سازمان حفاظت محیط‌زیست با درک این واقعیت و تجربیات حاصل از جنگ تحمیلی ۸ساله با عراق و نیز جنگ خلیج‌فارس در منطقه، از همان روز نخست جنگ با تشدید اقدامات نظارتی در مناطق تحت حفاظت و همکاری با نهادهای نظامی و ستادهای مدیریت بحران استان‌ها تلاش کرد در اطفای حریق و پایش مناطق زیستگاهی و حساس اکوسیستمی نقش مؤثر و فعالی داشته باشد. تشکیل کارگروه اضطراری برای مقابله فوری با آثار محیط‌زیستی حملات اخیر و تشکیل کمیته‌های تخصصی محیط‌زیستی شرایط جنگ و ابلاغ دستورالعمل‌های مرتبط به استان‌ها ازجمله تمهیدات پیش‌بینی‌شده بود. بااین‌حال، باید اذعان کرد با توجه به عوارض میان‌مدت و بلندمدت جنگ‌ها، موضوع مدیریت خسارات محیط‌زیستی جنگ ۱۲روزه، ضرورتی انکارناپذیر است و بر این اساس، ارزیابی اثرات جنگ، شناسایی دقیق مناطق آسیب‌دیده محیط‌زیستی، برآورد خسارات واردشده به محیط‌زیست با اندازه‌گیری‌ها و پایش‌های میدانی و اجرای راهکارهای عملیاتی برای کاهش مخاطرات ازجمله اقداماتی است که در دستورکار قرارگرفته است. جنگ‌ها فقط تراژدی انسانی نیستند، آن‌ها ذاتا نابودکننده محیط‌زیست نیز هستند و به‌واسطه این ماهیت خاموش و ویرانگر، علاوه بر تهدید تنوع‌زیستی و اکوسیستم‌های طبیعی، می‌توانند سلامت جوامع انسانی و پایداری اقتصاد و امنیت را در طول زمان تحت تأثیر قرار بدهند. ازاین‌رو، باید در برنامه‌های بازسازی پساجنگ، برنامه‌های «احیا و بازسازی محیط‌زیست» نیز نقش پررنگی داشته باشد. سازمان حفاظت محیط‌زیست در این مقطع زمانی مهم، بررسی و مستندسازی خسارات محیط‌زیستی و اقدامات برای جبران و کاهش خسارات وارده و همچنین آسیب‌شناسی اقدامات انجام‌شده را با نگاه به مخاطرات احتمالی آتی با اولویت دنبال می‌کند و برای طی این مسیر حتما به نظرات و همکاری‌های دانشگاهیان، متخصصان، تشکل‌های مردم‌نهاد و فعالان مستقل نیازمند است.»
 رژیم صهیونیستی با استفاده از سلاح‌های شیمیایی، حقوق خاورمیانه را تضییع کرده است
آسیب انسانی جنگ و تصاویر ویرانی به‌جامانده از گذر تانک‌ها و سربازها و بمباران‌ها، تاریک و رنج‌آور است اما کمتر به آثار محیط‌ زیستی جنگ و جنگ‌افزارها پرداخته می‌شود. اعظم بهرامی، فعال محیط زیست دراین‌باره تأکید می‌کند: «معمولا، هر انفجار مقدار زیادی غبار و گاز تولید می‌کند که هوا را آلوده می‌کند و توسط باد به‌راحتی منتقل می‌شود. حتی فعالیت‌های نظامی به تنهایی در زمان صلح اثرات قابل‌توجهی بر آلودگی آب‌وخاک و هوا دارد. انتشار گاز گلخانه‌ای تولیدشده در دو ماه اول جنگ غزه به‌تنهایی بیشتر از ردپای کربن سالانه در بیش از بیست کشور آسیب‌پذیر جهان ازنظر آب‌وهوا بوده است. این رقم به‌احتمال‌زیاد برآورد پایینی است. چراکه در آن انتشار گاز متان در تجزیه‌وتحلیل لحاظ نشده است و کل زنجیره تأمین جنگ از ابزار و جابه‌جایی افراد تا ساخت همه آن تسلیحات نیز در نظر گرفته نشده است. درواقع، تنها خودروهایی که در غزه فعالیت می‌کردند و خودروهایی که برای تأمین مستقیم جنگاوران مفید بودند، در محاسبه در نظر گرفته شدند. بر اساس مطالعات انجام‌شده درگذشته، آلاینده تولیدشده می‌تواند پنج تا هشت برابر بیشتر از آمار رسمی باشد. بنابراین این عدد می‌تواند به بیش از ۲ میلیون تن «س او دو» برسد.»
طی چند دهه بی‌توجهی رژیم اشغالگر به حقوق مردم مظلوم فلسطین و اشغال اراضی این سرزمین، صدمات جبران‌ناپذیری به دارایی‌های ارزشمند محیط زیست واردشده و موجب آسیب به تأسیسات نفتی و مخازن سوخت و درنتیجه، ایجاد آلودگی هوا و انتشار مواد شیمیایی و هیدروکربنی در مقیاس وسیع شده که در بلندمدت مشکلات بهداشتی و شیوع انواع بیماری‌های صعب‌العلاج را به همراه داشته است. رژیم غاصب صهیونیستی، طی سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۴ در چند حمله به غزه از هزاران تن مواد منفجره استفاده و نیروهای ارتش نیز دست به تخریب اراضی کشاورزی زدند. به استناد برخی منابع خبری، ارتش این رژیم در برخی حمله‌های خود از بمب‌های حاوی مواد رادیواکتیو استفاده کرده که آلودگی خاک ناشی از آن، با آنالیز نمونه‌های خاک در آزمایشگاه‌های معتبر قابل‌اثبات است. از سوی دیگر ساخت‌وسازها، توسعه شهرک‌ها، سکونتگاه‌ها و ایجاد دیوار حائل که مستلزم تسلط بر آب رودخانه‌های بالادست و برداشت بی‌رویه از چاه‌های آب است، بر بحران آب منطقه دامن زده است. نمونه‌ای از صدها اقدام نابخردانه این رژیم، خشک‌کردن باتلاق بزرگ «هوله» و ده‌ها باتلاق دیگر، به دلیل تثبیت و تقویت موقعیت خود در منطقه غیرنظامی با تظاهر به مبارزه علیه بیماری مالاریا است که نشان از ریشه‌های عمیق شرارت، جنایت و نسل‌کشی علیه نسل اکنون و آیندگان منطقه خاورمیانه توسط صهیونیست‌ها دارد.
 اقدامات نظامی مشابه این رژیم غاصب نظیر ساخت کانال‌ها، تردد وسایل نظامی سنگین و استفاده از سلاح‌های شیمیایی منجر به رخدادهای غیرطبیعی شده که نه‌تنها حقوق مردم مظلوم فلسطین بلکه حقوق کشورهای همسایه و خاورمیانه را نیز تضییع کرده است. آثار حملات این رژیم در دو دوره زمانی کوتاه‌مدت و بلندمدت و در مقیاس‌های ملی، منطقه‌ای و جهانی و در دو حوزه امنیت غذایی و امنیت محیط زیستی قابل‌تأمل است. کاهش کیفیت منابع آب‌وهوا، از بین رفتن حاصلخیزی خاک، زمین‌های کشاورزی، مراتع، باغ‌ها، دام‌های اهلی، شیوع بیماری‌ها، در دسترس نبودن حداقل شرایط بهداشتی و درمانی و تشدید پدیده طوفان‌های گرد‌وغبار، مسائلی هستند که طی زمان، امنیت محیط زیستی مردم شهرهای بی‌دفاعی که توسط رژیم صهیونیستی موردحمله قرار می‌گیرند و حتی مردم منطقه خاورمیانه را تهدید می‌کنند.
محیط زیست  قربانی حملات   رژیم صهیونیستی