صنعت ساختمان چطور سکوی تعامل فنی و صادرات خواهد بود؟
کمک ساخت‌وساز دانش‌بنیان به رونق صادرات
گروه اقتصادی
صنعت ساخت‌وساز به‌عنوان یکی از ارکان اساسی رشد اقتصادی و توسعه پایدار، همواره نقش محوری در تحول زیرساختی کشورها ایفا کرده است. در جهان امروز، این صنعت تنها محدود به ساخت فیزیکی ساختمان‌ها نیست، بلکه به بستری برای تبادل فناوری، نوآوری مهندسی و ارتقای همکاری‌های بین‌المللی بدل شده است. در کشورمان نیز صنعت ساختمان، با برخورداری از ظرفیت‌های عظیم نیروی انسانی، تجربه فنی و توان تولید داخلی، هم‌اکنون در آستانه ورود به فاز تازه‌ای از تعامل با بازارهای منطقه‌ای و جهانی قرار دارد. در این میان، برگزاری نمایشگاه‌های بین‌المللی تخصصی به‌ویژه در حوزه ساختمان، فرصت ارزشمندی برای معرفی توانمندی‌های داخلی و تعامل نزدیک با فعالان خارجی فراهم کرده است. این نمایشگاه‌ها نه‌تنها سکوی عرضه محصولات و فناوری‌های نوین ایرانی هستند، بلکه به حلقه ارتباطی مؤثری برای توسعه بازارهای صادراتی خدمات فنی و مهندسی بدل شده‌اند. از سوی دیگر، با توجه به حضور شرکت‌های خارجی و هیئت‌های تجاری از ده‌ها کشور در نمایشگاه صنعت ساختمان، می‌توان شاهد شکل‌گیری فضای تبادل دانش فنی، ارائه تجربیات موفق و برقراری ارتباطات تجاری جدید بود. چنین ظرفیتی می‌تواند به رونق تولید، تقویت برند ملی در بازارهای جهانی و گسترش صادرات غیرنفتی منجر شود. درعین‌حال، توسعه بازارهای صادراتی در حوزه ساخت‌وساز، نه‌تنها موجب ورود ارز به کشور و بهبود تراز تجاری می‌شود، بلکه ظرفیت‌های بالقوه شرکت‌های دانش‌بنیان، تعاونی‌های مسکن و سازندگان داخلی را به مرحله بالفعل می‌رساند. حضور در بازارهای بین‌المللی، فعالان صنعت ساختمان را وادار به ارتقای استانداردها، به‌کارگیری فناوری‌های نوین و تعامل باتجربه‌های موفق جهانی می‌کند. این روند، هم‌افزایی بین‌المللی را افزایش داده و مسیر حرکت به‌سوی ساخت‌وسازی رقابت‌پذیر، پایدار و صادرات‌محور را هموار می‌سازد. از سوی دیگر، اتکای کمتر به منابع نفتی و افزایش سهم صادرات خدمات فنی و مهندسی در درآمدهای غیرنفتی، می‌تواند گامی مؤثر در جهت مقاوم‌سازی اقتصاد کشور باشد. گفتنی است که این دستاوردها، زمانی تحقق خواهند یافت که نگاه به صنعت ساختمان تنها در سطح داخلی باقی نمانده و به‌عنوان ابزاری راهبردی در روابط اقتصادی تعریف شود.
ظرفیت‌های صنعت ساختمان چیست؟
مزیت رقابتی شرکت‌های سازنده داخلی: واحدهای تولیدی و پیمانکاران داخلی طی سال‌ها تجربه، موفق به تولید قطعات متنوع ساختمانی، سیستم‌های جدید تأسیساتی و فناوری‌هایی مثل ساختمان‌های پیش‌ساخته شده‌اند. این تولیدات اگر در بستر مناسب و رقابت‌پذیر عرضه شوند، می‌توانند به‌راحتی در بازارهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای به فروش برسند و صادر شوند.
فرصت‌سازی نمایشگاهی: ازدحام فعالان صنعت از کشورهای مختلف مانند چین، روسیه، ترکیه، لهستان، عراق و…، این‌گونه نمایشگاه‌ها را به سکویی بی‌بدیل برای عرضه توانمندی‌های صادراتی داخلی بدل خواهد کرد. همچنین حضور هیئت‌های تجاری خارجی، زمینه رونق بیش‌ازپیش توافقات اقتصادی را فراهم می‌آورد.
تبادل دانش فنی، کلید رقابت‌پذیری
هم‌افزایی با دانشگاه‌ها و دانش‌بنیان‌ها: در بخشی ازاین‌گونه رویداد، برهم‌افزایی میان شرکت‌های سازنده، پیمانکاران، تعاونی‌های مسکن و شرکت‌های دانش‌بنیان تأکید می‌گردد و بنابراین این ارتباط مشترک زمینه رشد فناوری‌های نوین، ارتقاء کیفیت ساخت، و توسعه سیستم‌های هوشمند ساختمانی را هموار می‌سازد.
نشست‌ها و کارگاه‌های تخصصی: برگزاری کارگاه‌ها و نشست‌های تخصصی با حضور اساتید و مدیران خارجی و داخلی، فضایی برای انتقال تجربه و تسریع ورود فناوری‌های نو به کشور فراهم می‌آورد. این برنامه‌ها علاوه بر افزایش اطلاعات فنی، می‌توانند بستری برای شناسایی نیازها و مبادله تجارب موفق باشد.
ارتباطات چندجانبه و تبادلی: حضور هیئت‌های تخصصی از کشورهای مختلف و تعامل با متخصصان ایرانی، فرصتی برای انعقاد تفاهم‌نامه‌های مشترک، پروژه‌های تحقیقاتی و همکاری بلندمدت فراهم می‌کند. این تعاملات همچنین می‌توانند منشأ تحولات تکنولوژیکی در صنعت ساختمان شوند.
حمایت و ظرفیت‌سازی داخلی
شایان‌ذکر است تا بگوییم که اتاق تعاون به‌عنوان متولی راه‌اندازی این نمایشگاه با نگاهی به توسعه صادرات غیرنفتی و حمایت از تولید داخلی وارد عمل شده است. برنامه‌ریزی دقیق و دیپلماسی صنعتی در این نمایشگاه، پنجره‌هایی جدید برای حضور شرکت‌های ایرانی در بازارهای خارجی گشوده است.دراین خصوص رئیس اتاق تعاون ایران گفت: اتاق تعاون ایران در راستای توسعه صادرات غیرنفتی، حمایت از تولید داخلی و ارتقاء جایگاه صنعت ساخت‌وساز کشور، برگزاری نمایشگاه بین‌المللی صنعت ساختمان را با تمام ظرفیت‌ها و توان اجرایی خود در دستور کار قرار داده است. بهمن عبداللهی، رئیس اتاق تعاون ایران بابیان این مطلب اظهار داشت: این رویداد، فرصتی بی‌نظیر برای معرفی توانمندی‌های داخلی، توسعه بازارهای صادراتی و تبادل دانش فنی در حوزه ساخت‌وساز به شمار می‌آید. وی افزود: اتاق تعاون ایران در راستای توسعه صادرات غیرنفتی، حمایت از تولید داخلی و ارتقاء جایگاه صنعت ساخت‌وساز کشور، برگزاری نمایشگاه بین‌المللی صنعت ساختمان را با تمام ظرفیت‌ها و توان اجرایی خود در دستور کار قرار داده است. این رویداد مهم، به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین و تخصصی‌ترین نمایشگاه‌های حوزه ساختمان در منطقه، فرصتی مغتنم برای فعالان این صنعت به شمار می‌رود تا جدیدترین دستاوردها، محصولات، فناوری‌ها و خدمات خود را به نمایش بگذارند. عبداللهی ابراز داشت: با توجه به نقش محوری صنعت ساختمان در رشد اقتصادی، اشتغال‌زایی و توسعه پایدار، تلاش می‌کنیم که این نمایشگاه را به بستری برای هم‌افزایی بین تولیدکنندگان، پیمانکاران، سرمایه‌گذاران، تعاونی‌های مسکن، شرکت‌های دانش‌بنیان و سیاست‌گذاران تبدیل شود.
مشارکت بخش خصوصی و دانش‌بنیان
تأکید بر حضور بخش خصوصی و دانش‌بنیان، نشان می‌دهد سازوکارهای ترکیبی تولید و فناوری باید به‌عنوان ابزار اصلی رقابت‌پذیری و توسعه صادرات در دستور کار قرار گیرند. ارتباط مستقیم با نهادهایی که محصولات فناورانه دارند، راهی برای ارتقاء شاخص‌های کیفی و قیمت‌گذاری منصفانه در بازارهای جهانی است.
اشتغال‌زایی، اقتصاد مقاومتی و جهش صادراتی
با توسعه بازارهای صادراتی و افزایش تقاضا برای محصولات ایرانی، زنجیره تأمین و خدمات صنعت ساختمان تقویت می‌شود. این امر به اشتغال مستقیم در پیمانکاری‌ها و تولیدکنندگان، و اشتغال غیرمستقیم در صنایع وابسته می‌انجامد. تمرکز بر صادرات غیرنفتی و تکریم تولید داخلی متناسب با اصول اقتصاد مقاومتی است. صنعت ساختمان نیز که در داخل کشور ظرفیت‌های بزرگی دارد، با حضور مؤثر در بازارهای خارجی می‌تواند نقش پیشتازی در تأمین ارز، افزایش استقلال اقتصادی هرچه‌تمام‌تر و کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی ایفا نماید.همچنین تبادل دانش فنی و حضور پیوسته شرکت‌های دانش‌بنیان، زمینه ایجاد محصولات و خدمات فناورانه را مهیا می‌سازد. این اتفاق ضمن افزایش کیفیت ساخت‌وساز باعث جذابیت بیشتر بازار داخلی نیز می‌شود.
سخن پایانی
نمایشگاه بین‌المللی صنعت ساختمان، فراتر از یک رویداد تجاری صرف، فرصتی راهبردی برای هم‌افزایی تولید، دانش فنی و توسعه صادرات است. این نوع نمایشگاه‌ها نشان می‌دهد که توانمندی‌های داخلی در بخشی مثل صنعت ساختمان چه در حوزه متریال و چه فناوری ساخت قابلیت حضور قوی در بازارهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای را دارد. بدیهی است که توسعه بازارهای صادراتی نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و شبکه‌سازی مؤثر است و حضور نمایندگان تجاری از کشورهای مختلف، کارگاه‌ها و نشست‌های تخصصی و همکاری با اتاق‌های اقتصادی جهانی، بستر مناسبی برای ورود به قراردادهای بلندمدت و خلق فرصت‌های پایدار ایجاد می‌کند. اتاق تعاون ایران با در پیش گرفتن راهبردهای حمایتی، تاکنون توانسته ساختار خوبی برای ارتقاء جایگاه صنعت ساختمان در عرصه جهانی ایجاد کند اما این مسیر نیازمند تکمیل است؛ با تسهیل قوانین، ارائه مشوق‌های صادراتی و حمایت از تولیدکنندگان برای تجهیز به استانداردها و فناوری‌های نوین می‌توان این مسیر را بیش‌ازپیش هموار کرد. به بیانی دیگر، جهش صادرات غیرنفتی کشور درگرو افزایش هرچه بیشتر همکاری‌ها میان بخش دولتی، بخش خصوصی، دانش‌بنیان‌ها و نهادهای علمی بین‌المللی است. دراین میان صنعت ساختمان می‌تواند ستون اصلی توسعه تولید و صادرات فرهنگی و فنی ساختمانی، جلوگیری از خام‌فروشی و ارتقاء ارزش‌افزوده محصولات داخلی و ایجاد زنجیره تجاری منسجم در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی باشد. درنهایت، آنچه برای توسعه بازارهای صادراتی و تبادل دانش فنی مهم است، استمرار در تعاملات صنعتی، ایجاد پلتفرم‌های نمایشگاهی منظم، تسهیل حضور در نمایشگاه‌های خارجی و اعطای مشوق‌هایی مانند بیمه‌های صادراتی و تسهیلات ویژه به صادرکنندگان دانش‌بنیان و پیمانکاران ساختمانی است که می‌بایست موردتوجه قرار گیرد.
صنعت ساخت‌وساز به‌عنوان یکی از ارکان اساسی رشد اقتصادی و توسعه پایدار، همواره نقش محوری در تحول زیرساختی کشورها ایفا کرده است. در جهان امروز، این صنعت تنها محدود به ساخت فیزیکی ساختمان‌ها نیست، بلکه به بستری برای تبادل فناوری، نوآوری مهندسی و ارتقای همکاری‌های بین‌المللی بدل شده است. در کشورمان نیز صنعت ساختمان، با برخورداری از ظرفیت‌های عظیم نیروی انسانی، تجربه فنی و توان تولید داخلی، هم‌اکنون در آستانه ورود به فاز تازه‌ای از تعامل با بازارهای منطقه‌ای و جهانی قرار دارد. در این میان، برگزاری نمایشگاه‌های بین‌المللی تخصصی به‌ویژه در حوزه ساختمان، فرصت ارزشمندی برای معرفی توانمندی‌های داخلی و تعامل نزدیک با فعالان خارجی فراهم کرده است. این نمایشگاه‌ها نه‌تنها سکوی عرضه محصولات و فناوری‌های نوین ایرانی هستند، بلکه به حلقه ارتباطی مؤثری برای توسعه بازارهای صادراتی خدمات فنی و مهندسی بدل شده‌اند. از سوی دیگر، با توجه به حضور شرکت‌های خارجی و هیئت‌های تجاری از ده‌ها کشور در نمایشگاه صنعت ساختمان، می‌توان شاهد شکل‌گیری فضای تبادل دانش فنی، ارائه تجربیات موفق و برقراری ارتباطات تجاری جدید بود. چنین ظرفیتی می‌تواند به رونق تولید، تقویت برند ملی در بازارهای جهانی و گسترش صادرات غیرنفتی منجر شود. درعین‌حال، توسعه بازارهای صادراتی در حوزه ساخت‌وساز، نه‌تنها موجب ورود ارز به کشور و بهبود تراز تجاری می‌شود، بلکه ظرفیت‌های بالقوه شرکت‌های دانش‌بنیان، تعاونی‌های مسکن و سازندگان داخلی را به مرحله بالفعل می‌رساند. حضور در بازارهای بین‌المللی، فعالان صنعت ساختمان را وادار به ارتقای استانداردها، به‌کارگیری فناوری‌های نوین و تعامل باتجربه‌های موفق جهانی می‌کند. این روند، هم‌افزایی بین‌المللی را افزایش داده و مسیر حرکت به‌سوی ساخت‌وسازی رقابت‌پذیر، پایدار و صادرات‌محور را هموار می‌سازد. از سوی دیگر، اتکای کمتر به منابع نفتی و افزایش سهم صادرات خدمات فنی و مهندسی در درآمدهای غیرنفتی، می‌تواند گامی مؤثر در جهت مقاوم‌سازی اقتصاد کشور باشد. گفتنی است که این دستاوردها، زمانی تحقق خواهند یافت که نگاه به صنعت ساختمان تنها در سطح داخلی باقی نمانده و به‌عنوان ابزاری راهبردی در روابط اقتصادی تعریف شود.
ظرفیت‌های صنعت ساختمان چیست؟
مزیت رقابتی شرکت‌های سازنده داخلی: واحدهای تولیدی و پیمانکاران داخلی طی سال‌ها تجربه، موفق به تولید قطعات متنوع ساختمانی، سیستم‌های جدید تأسیساتی و فناوری‌هایی مثل ساختمان‌های پیش‌ساخته شده‌اند. این تولیدات اگر در بستر مناسب و رقابت‌پذیر عرضه شوند، می‌توانند به‌راحتی در بازارهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای به فروش برسند و صادر شوند.
فرصت‌سازی نمایشگاهی: ازدحام فعالان صنعت از کشورهای مختلف مانند چین، روسیه، ترکیه، لهستان، عراق و…، این‌گونه نمایشگاه‌ها را به سکویی بی‌بدیل برای عرضه توانمندی‌های صادراتی داخلی بدل خواهد کرد. همچنین حضور هیئت‌های تجاری خارجی، زمینه رونق بیش‌ازپیش توافقات اقتصادی را فراهم می‌آورد.
تبادل دانش فنی، کلید رقابت‌پذیری
هم‌افزایی با دانشگاه‌ها و دانش‌بنیان‌ها: در بخشی ازاین‌گونه رویداد، برهم‌افزایی میان شرکت‌های سازنده، پیمانکاران، تعاونی‌های مسکن و شرکت‌های دانش‌بنیان تأکید می‌گردد و بنابراین این ارتباط مشترک زمینه رشد فناوری‌های نوین، ارتقاء کیفیت ساخت، و توسعه سیستم‌های هوشمند ساختمانی را هموار می‌سازد.
نشست‌ها و کارگاه‌های تخصصی: برگزاری کارگاه‌ها و نشست‌های تخصصی با حضور اساتید و مدیران خارجی و داخلی، فضایی برای انتقال تجربه و تسریع ورود فناوری‌های نو به کشور فراهم می‌آورد. این برنامه‌ها علاوه بر افزایش اطلاعات فنی، می‌توانند بستری برای شناسایی نیازها و مبادله تجارب موفق باشد.
ارتباطات چندجانبه و تبادلی: حضور هیئت‌های تخصصی از کشورهای مختلف و تعامل با متخصصان ایرانی، فرصتی برای انعقاد تفاهم‌نامه‌های مشترک، پروژه‌های تحقیقاتی و همکاری بلندمدت فراهم می‌کند. این تعاملات همچنین می‌توانند منشأ تحولات تکنولوژیکی در صنعت ساختمان شوند.
حمایت و ظرفیت‌سازی داخلی
شایان‌ذکر است تا بگوییم که اتاق تعاون به‌عنوان متولی راه‌اندازی این نمایشگاه با نگاهی به توسعه صادرات غیرنفتی و حمایت از تولید داخلی وارد عمل شده است. برنامه‌ریزی دقیق و دیپلماسی صنعتی در این نمایشگاه، پنجره‌هایی جدید برای حضور شرکت‌های ایرانی در بازارهای خارجی گشوده است.دراین خصوص رئیس اتاق تعاون ایران گفت: اتاق تعاون ایران در راستای توسعه صادرات غیرنفتی، حمایت از تولید داخلی و ارتقاء جایگاه صنعت ساخت‌وساز کشور، برگزاری نمایشگاه بین‌المللی صنعت ساختمان را با تمام ظرفیت‌ها و توان اجرایی خود در دستور کار قرار داده است. بهمن عبداللهی، رئیس اتاق تعاون ایران بابیان این مطلب اظهار داشت: این رویداد، فرصتی بی‌نظیر برای معرفی توانمندی‌های داخلی، توسعه بازارهای صادراتی و تبادل دانش فنی در حوزه ساخت‌وساز به شمار می‌آید. وی افزود: اتاق تعاون ایران در راستای توسعه صادرات غیرنفتی، حمایت از تولید داخلی و ارتقاء جایگاه صنعت ساخت‌وساز کشور، برگزاری نمایشگاه بین‌المللی صنعت ساختمان را با تمام ظرفیت‌ها و توان اجرایی خود در دستور کار قرار داده است. این رویداد مهم، به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین و تخصصی‌ترین نمایشگاه‌های حوزه ساختمان در منطقه، فرصتی مغتنم برای فعالان این صنعت به شمار می‌رود تا جدیدترین دستاوردها، محصولات، فناوری‌ها و خدمات خود را به نمایش بگذارند. عبداللهی ابراز داشت: با توجه به نقش محوری صنعت ساختمان در رشد اقتصادی، اشتغال‌زایی و توسعه پایدار، تلاش می‌کنیم که این نمایشگاه را به بستری برای هم‌افزایی بین تولیدکنندگان، پیمانکاران، سرمایه‌گذاران، تعاونی‌های مسکن، شرکت‌های دانش‌بنیان و سیاست‌گذاران تبدیل شود.
مشارکت بخش خصوصی و دانش‌بنیان
تأکید بر حضور بخش خصوصی و دانش‌بنیان، نشان می‌دهد سازوکارهای ترکیبی تولید و فناوری باید به‌عنوان ابزار اصلی رقابت‌پذیری و توسعه صادرات در دستور کار قرار گیرند. ارتباط مستقیم با نهادهایی که محصولات فناورانه دارند، راهی برای ارتقاء شاخص‌های کیفی و قیمت‌گذاری منصفانه در بازارهای جهانی است.
اشتغال‌زایی، اقتصاد مقاومتی و جهش صادراتی
با توسعه بازارهای صادراتی و افزایش تقاضا برای محصولات ایرانی، زنجیره تأمین و خدمات صنعت ساختمان تقویت می‌شود. این امر به اشتغال مستقیم در پیمانکاری‌ها و تولیدکنندگان، و اشتغال غیرمستقیم در صنایع وابسته می‌انجامد. تمرکز بر صادرات غیرنفتی و تکریم تولید داخلی متناسب با اصول اقتصاد مقاومتی است. صنعت ساختمان نیز که در داخل کشور ظرفیت‌های بزرگی دارد، با حضور مؤثر در بازارهای خارجی می‌تواند نقش پیشتازی در تأمین ارز، افزایش استقلال اقتصادی هرچه‌تمام‌تر و کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی ایفا نماید.همچنین تبادل دانش فنی و حضور پیوسته شرکت‌های دانش‌بنیان، زمینه ایجاد محصولات و خدمات فناورانه را مهیا می‌سازد. این اتفاق ضمن افزایش کیفیت ساخت‌وساز باعث جذابیت بیشتر بازار داخلی نیز می‌شود.
سخن پایانی
نمایشگاه بین‌المللی صنعت ساختمان، فراتر از یک رویداد تجاری صرف، فرصتی راهبردی برای هم‌افزایی تولید، دانش فنی و توسعه صادرات است. این نوع نمایشگاه‌ها نشان می‌دهد که توانمندی‌های داخلی در بخشی مثل صنعت ساختمان چه در حوزه متریال و چه فناوری ساخت قابلیت حضور قوی در بازارهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای را دارد. بدیهی است که توسعه بازارهای صادراتی نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و شبکه‌سازی مؤثر است و حضور نمایندگان تجاری از کشورهای مختلف، کارگاه‌ها و نشست‌های تخصصی و همکاری با اتاق‌های اقتصادی جهانی، بستر مناسبی برای ورود به قراردادهای بلندمدت و خلق فرصت‌های پایدار ایجاد می‌کند. اتاق تعاون ایران با در پیش گرفتن راهبردهای حمایتی، تاکنون توانسته ساختار خوبی برای ارتقاء جایگاه صنعت ساختمان در عرصه جهانی ایجاد کند اما این مسیر نیازمند تکمیل است؛ با تسهیل قوانین، ارائه مشوق‌های صادراتی و حمایت از تولیدکنندگان برای تجهیز به استانداردها و فناوری‌های نوین می‌توان این مسیر را بیش‌ازپیش هموار کرد. به بیانی دیگر، جهش صادرات غیرنفتی کشور درگرو افزایش هرچه بیشتر همکاری‌ها میان بخش دولتی، بخش خصوصی، دانش‌بنیان‌ها و نهادهای علمی بین‌المللی است. دراین میان صنعت ساختمان می‌تواند ستون اصلی توسعه تولید و صادرات فرهنگی و فنی ساختمانی، جلوگیری از خام‌فروشی و ارتقاء ارزش‌افزوده محصولات داخلی و ایجاد زنجیره تجاری منسجم در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی باشد. درنهایت، آنچه برای توسعه بازارهای صادراتی و تبادل دانش فنی مهم است، استمرار در تعاملات صنعتی، ایجاد پلتفرم‌های نمایشگاهی منظم، تسهیل حضور در نمایشگاه‌های خارجی و اعطای مشوق‌هایی مانند بیمه‌های صادراتی و تسهیلات ویژه به صادرکنندگان دانش‌بنیان و پیمانکاران ساختمانی است که می‌بایست موردتوجه قرار گیرد.
