کدام اولویت‌ها، توسعه دریامحور را شتاب می‌دهند؟

سواحل، محور سرمایه‌گذاری آینده

گروه اقتصادی 
اقتصاد دریامحور به‌عنوان یکی از ابعاد مهم و کمتر بهره‌برداری‌شده در ساختار اقتصادی کشور، ظرفیت‌های گسترده‌ای برای رشد پایدار، افزایش تولید ناخالص داخلی، اشتغال‌زایی، توسعه صادرات و ارتقاء سطح رفاه اجتماعی دارد. این نوع اقتصاد، بر مبنای استفاده بهینه از منابع عظیم دریایی شامل صیادی، آبزی‌پروری، گردشگری دریایی، حمل‌ونقل، انرژی‌های تجدیدپذیر دریایی و صنایع وابسته شکل می‌گیرد و می‌تواند در صورت برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری صحیح، به یکی از پایه‌های اقتصاد ملی بدل شود. در دنیای امروز، بسیاری از کشورهایی که به دریا دسترسی دارند، دریامحوری را به‌عنوان راهبردی کلان برای توسعه پایدار دنبال می‌کنند. کشورهایی نظیر نروژ، چین و اندونزی با سرمایه‌گذاری هوشمندانه در حوزه‌هایی چون شیلات، بنادر، لجستیک دریایی و صنایع فراساحلی، توانسته‌اند سهم قابل‌توجهی از تولید و اشتغال را از این بخش تأمین کنند.
درحقیقت این کشورها با نگاه بلندمدت و اتخاذ سیاست‌های حمایتی، توانسته‌اند اقتصاد دریاپایه را به نیرویی محرک در مسیر توسعه ملی خود تبدیل نمایند. جمهوری اسلامی ایران نیز با برخورداری از موقعیت ژئوپلیتیکی ممتاز و دارای بودن ظرفیت قابل‌توجهی از نوار ساحلی در جنوب و شمال، دسترسی به آب‌های آزاد و منابع عظیم آبزی، یکی از کشورهایی است که دارای مزایای فراوانی در حوزه اقتصاد دریامحور می‌باشد. بااین‌حال، بهره‌برداری از این ظرفیت‌ها نیازمند توسعه زیرساخت‌ها، تسهیل در فرآیندها و تعامل هدفمند میان نهادهای ذی‌ربط است. یکی از ارکان اصلی در این مسیر، توسعه شیلات و آبزی‌پروری است که در سال‌های اخیر با رشد محسوسی مواجه بوده و می‌تواند به‌عنوان یک پیشران در عرصه اقتصاد دریامحور ایفای نقش کند. کارشناسان بر این باورند که شیلات و آبزی‌پروری، علاوه‌بر آنکه ظرفیت چشمگیری برای تولید ثروت دارند، ابزاری مؤثر برای محرومیت‌زدایی به‌ویژه در نواحی ساحلی و کمتر توسعه‌یافته کشور نیز محسوب می‌شوند. این حوزه، به دلیل ماهیت بین‌رشته‌ای و دانش‌بنیان خود، قابلیت ایجاد ارزش‌افزوده بالا را دارد، اما برای شکوفایی کامل نیازمند هم‌افزایی میان دستگاه‌های مختلف، رفع موانع و اصلاح سیاست‌های حمایتی است. شایان‌ذکر است تا دراین خصوص بگوییم که بخش بزرگی از سواحل جنوبی ایران در استان‌هایی چون هرمزگان، سیستان‌ و بلوچستان و بوشهر، استعداد بالایی برای پرورش میگو، ماهیان دریایی و اجرای طرح‌های مدرن همچون پرورش در قفس دارند. سرمایه‌گذاری بخش خصوصی نیز در این حوزه رو به افزایش است؛ به‌گونه‌ای که تنها در سال گذشته حدود ۳۵ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری در بخش تولید آبزیان انجام شده و پیش‌بینی می‌شود این رقم در سال جاری از ۵۰ همت فراتر رود اما توسعه این بخش، نیازمند تسهیل دسترسی به تجهیزات تخصصی، حمایت از واردات نهاده‌های حساس و کاهش موانع گمرکی برای کالاهای استراتژیک است و این مهم می‌بایست به جد موردتوجه قرارگیرد. درحقیقت می‌توان گفت که چالش‌ها در زمینه تأمین تجهیزات، بوروکراسی‌ها و تسهیل صادرات موضوعی قابل‌حل هستند، به‌شرط آنکه اهمیت حیاتی اقتصاد دریامحور و نقش آن در امنیت غذایی ملی و رونق اقتصادی به‌ویژه به‌منظور رشد تعاملات و ترانزیت کالا موردتوجه کامل قرار گیرد. درنهایت، روشن است که توسعه اقتصاد دریامحور تنها یک انتخاب اقتصادی نیست، بلکه ضرورتی برای دستیابی به رشد پایدار، عدالت منطقه‌ای، ارتقاء بهره‌وری منابع طبیعی و تقویت تاب‌آوری اقتصادی کشور در برابر چالش‌هاست و دراین مسیر بهره‌گیری هدفمند از ظرفیت‌های شیلات و صنایع وابسته، به‌ویژه با محوریت سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و تعامل اثربخش می‌تواند مسیر توسعه دریاپایه را به فرصتی چشم‌گیر برای جهش اقتصادی کشور بدل کند. در بررسی بیش‌تر این موضوع به گفت‌وگو با مهرداد گودرزوند چگینی، عضو کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس شورای اسلامی پرداختیم که در ادامه می‌خوانید. 

مهرداد گودرزوند چگینی، عضو کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس عنوان کرد: 
اقتصاد دریامحورپیشران رشد اقتصادی 
مهرداد گودرزوند چگینی، نماینده مردم رودبار و عضو کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار «رسالت» پیرامون اثرات توسعه اقتصاد دریامحور‌ بیان در خلق ثروت و رونق اقتصاد کرد: موقعیت ممتاز جغرافیایی کشور و هم‌مرزی با تعداد قابل‌توجهی از کشورهای همسایه از شمال و جنوب، ظرفیت توسعه اقتصاد دریامحور را فراهم کرده است. در حقیقت شمال و جنوب کشور با کشورهای همسایه دارای مرز دریایی مشترک است که فرصت بسیار خوبی را رقم‌زده و بستر توسعه صادرات و واردات را فراهم آورده است. 
وی افزود: به طورکل بسیاری از کشورهای همسایه از منظر فرهنگی با کشورمان دارای اشتراکات می‌باشند و برهمین اساس می‌توان توسعه هرچه بیش‌تر روابط را در بستر اقتصاد دریامحور در دستورکار قرار داد تا خدمات صادر و مقابل خدمات موردنیاز نیز وارد شود.  
عضو کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: توسعه اقتصاد دریامحور و بهره‌گیری از ظرفیت‌های دریایی ازجمله موارد بسیار مهم است که می‌بایستی در دستورکار قرار گیرد. 
نماینده مردم رودبار در مجلس دوازدهم همچنین خاطرنشان کرد: توسعه اقتصاد دریامحور می‌تواند بستر رونق اقتصادی را فعال سازد. متأسفانه این مهم تاکنون به میزان شایسته دیده نشده و موردتوجه قرارنگرفته است. در بسیاری از موارد نیز نتوانستیم از این مزیت به‌خوبی بهره‌برداری بداریم. 
وی بابیان اینکه توسعه اقتصاد دریامحور رونق ترانزیت را نیز عملیاتی خواهد کرد، متذکر شد: با توسعه اقتصاد دریامحور، تعاملاتمان نیز افزایش پیدا خواهد کرد و این مهم در تقویت ترانزیت و اتصال اروپا به آسیا نیز بسیار اثرگذار خواهد بود. 
او با اشاره به منافع حاصل از رونق اقتصاد دریامحور یادآور شد: منافع حاصل از توسعه اقتصاد دریامحور حائزاهمیت است و برهمین اساس می‌بایست توسعه این مسیر در دستورکار قرارگیرد. 
گودرزوند چگینی در پایان این گفت‌وگو همچنین ادامه داد: مقام معظم رهبری همواره در بیانات خود بر توسعه اقتصاد دریامحور تأکید فرموده‌‌اند. بنابراین می‌بایست این مهم را با عزم جدی‌تری پیش‌ ببریم. اگرچه که هم‌اینک سیاست‌هایی در این زمینه درحال طراحی است اما می‌بایست باقوت و قدرت بیش‌تری پیش برویم و همزمان با فعالیت سایر بخش‌های اقتصادی، این مهم را نیز دنبال کنیم.

سواحل، محور سرمایه‌گذاری آینده
دریافت همه صفحات
دانلود این صفحه
آرشیو