شه‌سوار؛عقب‌تر از شادروان

«شه‌سوار» با وجود شباهت بسیار به فیلم قبلی کارگردانش یعنی شادروان، نقاط قوت آن را ندارد

شه‌سوار؛عقب‌تر از شادروان

جواد شاملو
کمتر به خاطرم هست فیلمی دیده باشم از یک کارگردان که عناصر اصلی فیلمنامه‌اش دقیقا برابر با فیلم قبلی‌اش بوده باشد. این پدیده هرچند در جهان سینما اصلا بی‌نظیر نیست اما کمتر پیش می‌آید و احتمالا کمتر مورد استقبال مخاطب قرار می‌گیرد و از احتمالا کمتر ممکن است که فیلم دوم مثل فیلم اول یا بهتر از آن باشد. شه‌سوار هم از شادروان عقب می‌ماند. اگر بنا بر بی‌احتیاطی در نوشتن بود، می‌گفتم به گرد پای شادروان هم نمی‌رسد.
شه‌سوار هم مثل شادروان با یک مرگ شروع می‌شود. مرگی که سنگین نیست، اندوه‌بار نیست، قدری هم بامزه است. در شادروان شخصیت از فرط شیرینی‌خامه‌ای خوردن مرد و اینجا داشی، بزرگ خاندان، از خری زمین می‌افتد و چشم از جهان می‌بندد؛ بعد از ۹۵ سال عمر. در شادروان با سور و سات ترحیم و خراب شدن خیل عظیم فامیل بر سر خانواده متوفی طرف بودیم و در شه‌سوار پای یک عروسی در میان است. جشنی که در تمام فیلم با عزای داشی کشتی می‌گیرد و درست در بزنگاه شکست، پیروز می‌شود. در هر دو فیلم با یک خانواده حاشیه‌نشین و فقیر اما منسجم و اصیل مواجهیم. در هر دو فیلم پسر شر و شور خانواده تلاشش را برای خوشحالی خانواده می‌کند و نقش محوری دارد. هر دو فیلم یک فرمول دارند، تنها اعدادشان عوض شده. اگر نتیجه کار مثل شادروان چشمگیر بود، مشکلی نبود. اما شه‌سوار فرزندی است که تعداد اندکی از صفات نیک پدرش را به ارث برده است. مهم‌ترین نقص شه‌سوار نسبت به شادروان هم همین است که کمدی موفقی نیست. اگر شادروان را سر دست می‌گرفتیم و می‌گفتیم این است طنز واقعی، به این خاطر بود که واقعا بارها و بارها صدای خنده مخاطب را بالا می‌برد. می‌شد گفت که خنداندن مخاطب فقط به سبک و سیاق کمدی‌های سخیف که برگ برنده‌شان شوخی‌های مثبت هجده است ممکن نیست؛ دلیلش هم شادروان. اما شه‌سوار مخاطب را سیرخنده نمی‌کند.
شه‌سوار از نظر داستان هم قوی نیست. اینکه عروسی ملیحه برگزار می‌شود یا نه، گرهی نیست که بتواند بار کل فیلم را به دوش بکشد.
آخرین فیلم حسین نمازی، همچنان نمونه خوبی از یک کمدی اجتماعی است که سخیف نمی‌شود و سیاه‌نمایی نمی‌کند؛ اما تجربه شادروان، آن را بیش و کم از چشممان می‌اندازد. اگر از دیدن شه‌سوار لذت تجربه‌ای همچون شادروان می‌خواهید، توصیه این است که یک بار دیگر همان شادروان را ببینید.