دومین سکته غرب در زاگرب رخ می دهد؟!

یادداشت:

دومین سکته غرب در زاگرب رخ می دهد؟!

محمد مهرعلی
پس از شکست نامزد طرفدار غرب و پیروزی نامزد طرفدار مذاکره با روسیه در انتخابات ریاست جمهوری اسلواکی،هم اکنون مقامات ارشد اتحادیه اروپاو ناتو نگران نتایج انتخابات دیگری در خاک اروپا هستندکه می تواند موازنه قدرت را بیش از پیش به سود مسکو( خصوصا در جنگ اوکراین ) تغییر دهد. رأی‌دهندگان در کرواسی هفته آینده در حالی در انتخابات پارلمانی این کشور شرکت خواهند کرد که «اتحاد دموکراتیک کرواسی» ممکن است قدرت را به حزب سوسیال دموکرات این کشور واگذار کند.حزب سوسیال دموکرات کرواسی امیدوار است تا با پیروزی در انتخابات روز ۱۷ آوریل زمینه پیروزی‌های بعدی در انتخابات پارلمان اروپا در ماه ژوئن و سپس انتخابات ریاست‌جمهوری در اواخر سال جاری میلادی را فراهم کند. همین مسئله، انگیزه مخالفان دولت کنونی زاگرب را برای حضور در رأس معادلات سیاسی و اجرایی کرواسی دوچندان ساخته است. زوران میلانوویچ، رئیس‌جمهور کنونی کرواسی از حزب سوسیال دموکرات در نظر دارد تا در صورت پیروزی حزبش به عنوان نخست‌وزیر قدرت را به دست گیرد. مقام رئیس‌جمهوری در کرواسی بیشتر جنبه تشریفاتی دارد. به قدرت رسیدن سوسیال دموکرات‌ها در کرواسی می‌تواند تغییری اساسی در سیاست خارجی این کشور نیز ایجاد کند. دولت کنونی با محوریت «اتحاد دموکراتیک کرواسی» از زمان آغاز عملیات نظامی روسیه در اوکراین از کی‌یف حمایت کرده است. اما به قدرت رسیدن سوسیال دموکرات‌ها ممکن است باعث شود زاگرب سیاست متفاوتی در قبال جنگ اوکراین اتخاذ کند. «اتحاد دموکراتیک کرواسی» هرچند از زمان استقلال این کشور اغلب قدرت را در دست داشته است اما اکنون با رسوایی‌های مرتبط با فساد مالی روبه‌‌‌رو است. از سوی دیگر نشانه‌هایی از تغییر جهت «اتحاد دموکراتیک کرواسی» به سمت اقتدارگرایی و ملی‌گرایی نیز دیده می‌شود. بر همین اساس صاحبنظران بر این باور هستند که انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی از سوی «اتحاد دموکراتیک کرواسی» در راستای جلوگیری از کاهش بیشتر محبوبیت دولت کنونی پیش از برگزاری انتخابات صورت گرفت. حزب سوسیال دموکرات تاکنون در زمینه بسیج افکار عمومی علیه فساد مالی و جهت‌گیری‌های اقتدارگرایانه «اتحاد دموکراتیک کرواسی» موفق بوده اما معضل اصلی این حزب شکاف‌های درونی است.
نتیجه نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که «اتحاد دموکراتیک کرواسی» با وجود همه مشکلاتی که با آن روبه‌رو است همچنان محبوب‌ترین نیروی سیاسی در این کشور محسوب می‌شود. طبق یک نظرسنجی که در ماه گذشته انجام شد «اتحاد دموکراتیک کرواسی» حدود ۲۷ درصد محبوبیت دارد. سوسیال دموکرات‌ها پس از «اتحاد دموکراتیک کرواسی» با ۲۲ درصد محبوبیت در جایگاه دوم قرار دارند اما ممکن است تا هفته آینده ( زمان انتخابات ) موازنه قدرت به سود آنها تغییر یابد.
یکی از سناریوهای محتمل این است که هیچ کدام از دو حزب اصلی به اکثریت مطلق کرسی‌ها در پارلمان آینده دست پیدا نکنند. در این صورت احتمال داده می‌شود که «اتحاد دموکراتیک کرواسی» مانند دوره‌های گذشته در سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۲۰ با احزاب کوچکتر فارغ از تفاوت در گرایش‌های سیاسی ائتلاف کند.
از سوی دیگر زوران میلانوویچ تصمیم دیوان قانون اساسی مبنی بر لزوم استعفای او از مقام ریاست‌جمهوری در صورت نامزدی‌اش برای سمت نخست‌وزیری را رد کرده است. او بر این باور است که دیوان قانون اساسی به دلیل نفوذ «اتحاد دموکراتیک کرواسی» تصمیمی «سیاسی» گرفته است.رئیس‌جمهور کرواسی از رهبر «اتحاد دموکراتیک کرواسی» محبوبیت بیشتری دارد و همین امر ممکن است بخت سوسیال دموکرات‌ها برای پیروزی در انتخابات را افزایش دهد. زوران میلانوویچ همچنین با دیدگاه‌های نزدیک به مسکو در عرصه سیاست خارجی شناخته می‌شود.