فرصتها و مزایای استفاده از هوش مصنوعی برای افزایش توان دفاعی
قدرتنمایی هوش مصنوعی در صنعت تسلیحات
هوش مصنوعی در توان نظامی کشورها نقشی چندوجهی و به سرعت در حال تحول ایفا میکند. این فناوری در اشکال و صورتهای مختلف عملیات نظامی ادغام شده و قابلیت و کارایی نیروهای نظامی را افزایش میدهد. از تسلیحات و قابلیت هدفگیری خودکار گرفته تا نظارت و پایش هوشمند، در عصر حاضر، همگی وامدار هوش مصنوعی هستند. به عقیده بسیاری از کارشناسان، این فناوری همچنین، در امنیت سایبری و امداد و تدارکات نیز مورد استفاده قرار میگیرد. سیستمهای هدفگیری مبتنی بر هوش مصنوعی بهبود دقت و سرعت در شناسایی اهداف را سبب میشوند. این فناوری همچنین میتواند در تشخیص و از بین بردن تهدیدات سایبری نیز کارآمد باشد. به همین دلیل، علاوه بر دولتهای پیشرو در زمینه نظامی و هوش مصنوعی تلفیق این فناوری با تسلیحات نظامی در بسیاری از کشورهای در حال توسعه جهان نیز مورد توجه قرار گرفته است.به گزارش زاویه ادغام هوش مصنوعی در برنامههای نظامی، ورود جهان به مرحلهای دگرگونکننده از جنگهای مدرن را نشان میدهد؛ مرحلهای که باعث تکامل سیستمهای دفاعی در سراسر جهان میشود. این پیشرفت بر چندین ستون استوار است که در مجموع چشمانداز حال و آینده هوش مصنوعی را در بازار صنایع نظامی تعریف میکنند. عمیقترین تأثیر این فناوری در توانایی آن برای ایجاد انقلاب در فرآیندهای تصمیمگیری مربوط به صدور دستورات و فرامین نظامی نهفته است.هوش مصنوعی از طریق تجزیه و تحلیل سریع دادهها به رهبران نظامی قدرت میدهد تا به سرعت و قاطعانه به موقعیتهای پویا پاسخ دهند. این قابلیت به طور قابل توجهی کارایی و اثربخشی در زمینه تخصیص منابع، برنامهریزی استراتژیک و اجرای تاکتیکی را افزایش میدهد و به نیروهای نظامی در سناریوهای پیچیده، مزیت استراتژیک میبخشد. این جنبه به یک نقطه کلیدی در پذیرش و توسعه فناوریهای مبتنی بر هوش مصنوعی در بخشهای دفاعی اقصی نقاط جهان تبدیل شده است.
به طور کلی، هوش مصنوعی در توان نظامی کشورها نقشهای متعدد و پررنگی را ایفا میکند. این فناوری فرصتها و تهدیداتی را به همراه داشته و نیازی مبرم به در نظر گرفتن جنبههای اخلاقی، امنیتی و عملیاتی دارد.
•توسعه تسلیحات خودکار: سیستمهای هوش مصنوعی میتوانند در تسلیحات خودکار به صورت گسترده مورد استفاده قرار گیرند. این سیستمها با استفاده از الگوریتمهای هوش مصنوعی هدف را تشخیص داده و به آن حمله میکنند. هوش مصنوعی همچنین برای توسعه سیستمهای خودمختار، مانند پهپادها و خودروهای بدون سرنشینی که میتوانند، با هدف جایگزینی سربازان انسانی در میدان نبرد عملیات نظامی را انجام دهند، استفاده میشود.
•نظارت و پایش هوشمند: هوش مصنوعی میتواند در طیف گستردهای از فعالیتهای اطلاعاتی از جمله تشخیص فعالیتهای مشکوک و تحلیل اطلاعات جاسوسی مورد استفاده قرار بگیرد.
•تصویربرداری ماهوارهای و تشخیص الگوها: این فناوری همچنین در تصویربرداری ماهوارهای و تشخیص الگوها از تصاویر ماهوارهای استفاده میشود. سیستمهای مذکور میتوانند تغییرات در مناطق مختلف را تشخیص و اطلاعات لازم را به نیروهای نظامی ارائه دهند.
•امنیت سایبری: از هوش مصنوعی برای تقویت امنیت سایبری در ارتش، از جمله در سیستمهای تشخیص تهدید و پاسخگویی، روشهای رمزگذاری و رمزگشایی و پیشگیری از حملات سایبری استفاده میشود. سیستمهای تشخیص و پاسخ تهدید مبتنی بر هوش مصنوعی، مانند فناوری «CrowdStrike Falcon» و «Darktrace’s Autonomous Respons» توانایی شناسایی و خنثیسازی تهدیدات پیشرفته در لحظه را به طور قابلتوجهی بهبود دادهاند.
•تعمیر و نگهداری و تشخیص آسیب: الگوریتمهای هوش مصنوعی دادههایجمعآوری شده از طریق حسگرها را برای پیشبینی پیشگیرانه خرابی تجهیزات تجزیه و تحلیل میکنند و تلفات را به حداقل میرسانند.
•جمعآوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات: این فناوری میتواند با استفاده از الگوریتمهای یادگیری ماشین مقادیر زیادی داده را برای شناسایی الگوها و روندها تجزیه و تحلیل و تهدیدات یا اهداف بالقوه را شناسایی کند.
•مدیریت تدارکات و زنجیره تأمین: هوش مصنوعی برای بهینهسازی لجستیک و مدیریت زنجیره تأمین، افزایش کارایی و سرعت عملیات نظامی مورد استفاده قرار میگیرد. این شامل استفاده از هوش مصنوعی برای برنامهریزی، پیشبینی، بهینهسازی مسیر و مدیریت موجودی میشود.
•فرماندهی و کنترل: این فناوری همچنین میتواند برای تقویت سیستمهای فرماندهی و کنترل به کار رود و تصمیمگیری و هماهنگی مؤثرتر بین واحدهای نظامی را میسر سازد. این شامل تجزیه و تحلیل و تجسم دادهها و همچنین توسعه مراکز فرماندهی مبتنیبر هوش مصنوعی میشود.
•آموزش و شبیهسازی: هوش مصنوعی در قالب برنامههای مهارتافزایی مبتنی بر فناوریهای واقعیت مجازی و واقعیت افزوده برای تقویت آموزش و شبیهسازی نظامی استفاده میشود؛ قابلیتی که امکان تجربیات آموزشی واقعیتر و فراگیرتر را فراهم میکند.
همانطور که در بخش پیشین ذکر شد، ادغام هوش مصنوعی در صنایع و حوزههای گوناگون نظامی، دارای مزایای بیشماری است؛ اما قطعا استقرار این فناوری نوظهور در بخش نظامی دارای چالشها
و مخاطرات متعددی است که در این بخش بر آنها مروری خواهیم داشت.
•چالشهای اخلاقی و حقوقی: استفاده از هوش مصنوعی در صنایع نظامی میتواند با مسائل اخلاقی و قانونی همراه باشد. این مسئله به خصوص در مواردی که تصمیمگیریها به صورت خودکار و بدون نظارت انسانی صورت گیرد، اهمیت بیشتری پیدا میکند.
•خطرات امنیتی: احتمال نفوذ هکرها به سیستمهای هوش مصنوعی و سرقت اطلاعات حساس یکی دیگر از مهمترین خطراتی است که این فناوری به همراه دارد.
•آسیبپذیری دادهها: سیستمهای هوش مصنوعی به شدت به دادهها متکی هستند؛ دادههایی که ممکن است، دستکاری شوند یا به خطر بیفتند و منجر به ارزیابیها و تصمیمگیریهای نادرست گردند.
•پتانسیل عواقب ناخواسته: الگوریتمهای هوش مصنوعی همچنان ممکن است، اشتباهاتی داشته باشند یا موقعیتها را اشتباه تفسیر کنند. چنین عواقبی بهطور بالقوه امکان بروز نتایج فاجعه آمیز را افزایش میدهند.
•استفاده در راستای اهداف مخرب: فناوری هوش مصنوعی میتواند برای اهداف مخرب مانند حملات سایبری یا دستکاری سیستمها در راستای کسب مزیت نظامی استفاده شود.
به طور کلی، هوش مصنوعی در توان نظامی کشورها نقشهای متعدد و پررنگی را ایفا میکند. این فناوری فرصتها و تهدیداتی را به همراه داشته و نیازی مبرم به در نظر گرفتن جنبههای اخلاقی، امنیتی و عملیاتی دارد.
•توسعه تسلیحات خودکار: سیستمهای هوش مصنوعی میتوانند در تسلیحات خودکار به صورت گسترده مورد استفاده قرار گیرند. این سیستمها با استفاده از الگوریتمهای هوش مصنوعی هدف را تشخیص داده و به آن حمله میکنند. هوش مصنوعی همچنین برای توسعه سیستمهای خودمختار، مانند پهپادها و خودروهای بدون سرنشینی که میتوانند، با هدف جایگزینی سربازان انسانی در میدان نبرد عملیات نظامی را انجام دهند، استفاده میشود.
•نظارت و پایش هوشمند: هوش مصنوعی میتواند در طیف گستردهای از فعالیتهای اطلاعاتی از جمله تشخیص فعالیتهای مشکوک و تحلیل اطلاعات جاسوسی مورد استفاده قرار بگیرد.
•تصویربرداری ماهوارهای و تشخیص الگوها: این فناوری همچنین در تصویربرداری ماهوارهای و تشخیص الگوها از تصاویر ماهوارهای استفاده میشود. سیستمهای مذکور میتوانند تغییرات در مناطق مختلف را تشخیص و اطلاعات لازم را به نیروهای نظامی ارائه دهند.
•امنیت سایبری: از هوش مصنوعی برای تقویت امنیت سایبری در ارتش، از جمله در سیستمهای تشخیص تهدید و پاسخگویی، روشهای رمزگذاری و رمزگشایی و پیشگیری از حملات سایبری استفاده میشود. سیستمهای تشخیص و پاسخ تهدید مبتنی بر هوش مصنوعی، مانند فناوری «CrowdStrike Falcon» و «Darktrace’s Autonomous Respons» توانایی شناسایی و خنثیسازی تهدیدات پیشرفته در لحظه را به طور قابلتوجهی بهبود دادهاند.
•تعمیر و نگهداری و تشخیص آسیب: الگوریتمهای هوش مصنوعی دادههایجمعآوری شده از طریق حسگرها را برای پیشبینی پیشگیرانه خرابی تجهیزات تجزیه و تحلیل میکنند و تلفات را به حداقل میرسانند.
•جمعآوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات: این فناوری میتواند با استفاده از الگوریتمهای یادگیری ماشین مقادیر زیادی داده را برای شناسایی الگوها و روندها تجزیه و تحلیل و تهدیدات یا اهداف بالقوه را شناسایی کند.
•مدیریت تدارکات و زنجیره تأمین: هوش مصنوعی برای بهینهسازی لجستیک و مدیریت زنجیره تأمین، افزایش کارایی و سرعت عملیات نظامی مورد استفاده قرار میگیرد. این شامل استفاده از هوش مصنوعی برای برنامهریزی، پیشبینی، بهینهسازی مسیر و مدیریت موجودی میشود.
•فرماندهی و کنترل: این فناوری همچنین میتواند برای تقویت سیستمهای فرماندهی و کنترل به کار رود و تصمیمگیری و هماهنگی مؤثرتر بین واحدهای نظامی را میسر سازد. این شامل تجزیه و تحلیل و تجسم دادهها و همچنین توسعه مراکز فرماندهی مبتنیبر هوش مصنوعی میشود.
•آموزش و شبیهسازی: هوش مصنوعی در قالب برنامههای مهارتافزایی مبتنی بر فناوریهای واقعیت مجازی و واقعیت افزوده برای تقویت آموزش و شبیهسازی نظامی استفاده میشود؛ قابلیتی که امکان تجربیات آموزشی واقعیتر و فراگیرتر را فراهم میکند.
همانطور که در بخش پیشین ذکر شد، ادغام هوش مصنوعی در صنایع و حوزههای گوناگون نظامی، دارای مزایای بیشماری است؛ اما قطعا استقرار این فناوری نوظهور در بخش نظامی دارای چالشها
و مخاطرات متعددی است که در این بخش بر آنها مروری خواهیم داشت.
•چالشهای اخلاقی و حقوقی: استفاده از هوش مصنوعی در صنایع نظامی میتواند با مسائل اخلاقی و قانونی همراه باشد. این مسئله به خصوص در مواردی که تصمیمگیریها به صورت خودکار و بدون نظارت انسانی صورت گیرد، اهمیت بیشتری پیدا میکند.
•خطرات امنیتی: احتمال نفوذ هکرها به سیستمهای هوش مصنوعی و سرقت اطلاعات حساس یکی دیگر از مهمترین خطراتی است که این فناوری به همراه دارد.
•آسیبپذیری دادهها: سیستمهای هوش مصنوعی به شدت به دادهها متکی هستند؛ دادههایی که ممکن است، دستکاری شوند یا به خطر بیفتند و منجر به ارزیابیها و تصمیمگیریهای نادرست گردند.
•پتانسیل عواقب ناخواسته: الگوریتمهای هوش مصنوعی همچنان ممکن است، اشتباهاتی داشته باشند یا موقعیتها را اشتباه تفسیر کنند. چنین عواقبی بهطور بالقوه امکان بروز نتایج فاجعه آمیز را افزایش میدهند.
•استفاده در راستای اهداف مخرب: فناوری هوش مصنوعی میتواند برای اهداف مخرب مانند حملات سایبری یا دستکاری سیستمها در راستای کسب مزیت نظامی استفاده شود.
تیتر خبرها
تیترهای روزنامه