آیا بن بست سیاسی در لبنان می شکند؟

ساعات سرنوشت ساز در بیروت

گروه  بین الملل
 در شرایطی که هنوز اجماعی میان احزاب لبنان بر سر هیچ‌یک از گزینه‌های نامزدی ریاست‌جمهوری لبنان حاصل نشده است، سمیر جعجع در تلاش برای ادامه خلأ سیاسی در این کشور و سوزاندن نام‌هاست و از اقدام برای سوزاندن نام ژوزف عون شروع کرده است. بعد از گذشت بیش از دو سال از خلأ ریاست‌جمهوری در لبنان، چشم همه لبنانی‌ها به نشست پارلمانی فرداست تا ببینند سریال بن‌بست سیاسی در این کشور به پایان می‌رسد یا نه.
 شانس نامزدهای برجسته ریاست‌جمهوری لبنان
در شرایطی که نام برخی نامزدهای احتمالی برای ریاست‌جمهوری لبنان مطرح شده است و هر یک از آنها از حمایت‌های داخلی و برخی هم از حمایت‌های خارجی برخوردارند، منابع پارلمانی لبنان که در نشست میان شماری از نمایندگان این کشور با «آموس هوکشتاین»، فرستاده آمریکا شرکت کرده بودند به روزنامه الجمهوریه اعلام کردند، آموس هوکشتاین به آنها گفته است که ژنرال «ژوزف عون» فرمانده ارتش لبنان، مورد اعتماد آمریکاست و واشنگتن از او حمایت می‌کند، اما لبنانی‌ها در انتخاب رئیس جمهور آزادند.این منابع با اشاره به مواضع هوکشتاین و اهمیتی که واشنگتن به مشخصات رئیس جمهور آینده لبنان می‌دهد و علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری روی آن است و نمی‌تواند به هویت رئیس جمهور آینده بی‌تفاوت باشد، گفتند: حقایق موجود تاکنون نشان می‌دهد که روند نشست فردا هنوز نامشخص است و هر احتمالی می‌توان داد.
منابع مذکور تأکید کردند: قرائن حاکی از آن است که انتخاب رئیس جمهور در دور اول دشوار خواهد بود؛ مگر اینکه طی 48 ساعت آینده اتفاق خاصی بیفتد و تفاهمی میان فراکسیون‌ها برای حمایت از یک گزینه خاص حاصل شود و یکی از نامزدها بتواند با کسب 65 رأی به خلأ ریاست‌جمهوری لبنان پایان دهد.
 گزینه ها چه کسانی هستند؟!
اما در حالی که «سلیمان فرنجیه» رئیس جریان المرده و نامزد مورد حمایت حزب‌الله به‌همراه ژوزف عون، فرمانده ارتش این کشور و «جهاد ازعور» نامزد مورد حمایت جریان آزاد ملی لبنان به‌ریاست جبران باسیل، نامزدهای برجسته ریاست‌جمهوری به‌شمار می‌روند و شانس بیشتری دارند، طی روزهای گذشته، «سمیر جعجع» رئیس حزب نیروهای لبنانی که به همکاری با آمریکا و رژیم صهیونیستی شهرت دارد، شروع به کارشکنی در روند انتخاب رئیس جمهور و سوزاندن نام‌ها کرده است.
سمیر جعجع که مهره سوخته محور آمریکایی ـ صهیونیستی به‌شمار می‌رود و حتی عربستان هم دیگر از او حمایت نمی‌کند، به‌دنبال به‌هم زدن محاسبات سیاسی لبنان در انتخاب رئیس جمهور است. عربستان سعودی که در بیش از دو سال قبل و به‌دنبال پایان دوره ریاست‌جمهوری میشل عون در اکتبر 2022، از سمیر جعجع حمایت می‌کرد، اکنون موضع خود را تغییر داده است و در چارچوب حمایت از ژوزف عون گام برمی‌دارد.
«یزید بن فرحان» مشاور امور لبنان در وزارت خارجه عربستان بعد از دیدار با احزاب و فراکسیون‌های سیاسی و پارلمانی لبنان اعلام کرد که ریاض از نامزدی ژوزف عون برای ریاست‌جمهوری لبنان حمایت می‌کند. این مسئول سعودی حتی در دیدار با سمیر جعجع هم بر موضع عربستان در حمایت از فرمانده ارتش لبنان در بحث انتخاب رئیس جمهور تأکید کرد.
 مناقشه ای که ادامه دارد 
اما سمیر جعجع به نماینده عربستان گفت که به‌هیچ‌وجه از ژوزف عون حمایت نمی‌کند و با توجه به مخالفت حزب‌الله، جنبش امل و جریان آزاد ملی کنار نمایندگان مستقل با ژوزف عون، او نمی‌تواند حدنصاب آرا را به دست بیاورد و در نهایت شاید 40 رأی کسب کند و حتی در صورت اجماع نظر درباره او هم، طرح وی برای ریاست‌جمهوری باید بررسی شود و این مسئله نیاز به زمان دارد. این اظهارات سمیر جعجع در حالی است که مسئولان حزب‌الله از جمله «وفیق صفا» مسئول هماهنگی و ارتباطات در این جنبش تأکید کرده‌اند که هیچ وتویی بر ژوزف عون ندارند و تنها وتوی حزب‌الله بر سمیر جعجع است.منابع آگاه لبنانی در این زمینه گزارش می‌دهند که سمیر جعجع به‌دنبال اجرای طرحی برای ادامه خلأ ریاست‌جمهوری در لبنان و سپس جلب آرای بین‌المللی و منطقه‌ای جهت رسیدن به این منصب است،بنابراین سمیر جعجع در تلاش است نام نامزدهای مطرح‌شده ریاست‌جمهوری را یکی پس از دیگری بسوزاند و از ژوزف عون آغاز کرده است، در این میان سمیر جعجع روی مخالفت جریان آزاد ملی با ژوزف عون حساب می‌کند و امیدوار است که حزب‌الله و جنبش امل هم با ریاست‌جمهوری فرمانده ارتش مخالفت کنند، اما همان‌طور که گفتیم حزب‌الله و متحدان آن در این دام نخواهند افتاد و صراحتاً اعلام کرده‌اند که از ژوزف عون حمایت نمی‌کنند، اما مخالف او هم نیستند.
 سناریوهای جلسه 9 ژانویه
اما میان تحولات جدید مربوط به پرونده ریاست‌جمهوری لبنان، چندین سناریو برای نشست امروز پنج شنبه ترسیم می‌شود. سفر هیئت عربستان به‌ریاست یزید بن فرحان به بیروت، یک ایستگاه اساسی در پرونده ریاست‌جمهوری لبنان و جلسه فردا به‌شمار می‌رود. نکته قابل توجه در این زمینه آن است که عربستان سعودی طی سال‌های گذشته در صحنه لبنان حضور نداشت و همان‌طور که از مواضع مسئولان آن پیداست، به‌نظر می‌رسد که این بار سعودی‌ها شور و اشتیاق خود را نسبت به پرونده لبنان؛ به‌ویژه با توجه به صحبت‌های عربستان در مورد حمایت از ژوزف عون.سفر فرستاده عربستان به بیروت در آستانه جلسه انتخاب رئیس جمهور لبنان، بیانگر تغییر رویکرد ریاض در قبال این کشور است. «روزانا بومنصف» نویسنده و تحلیلگر سیاسی لبنانی در این زمینه می‌گوید: از سال 2017 تلاش‌هایی از سوی آمریکا و فرانسه برای حضور دوباره عربستان در صحنه لبنان صورت گرفت؛ اما سعودی‌ها با این موضوع مخالفت می‌کردند تا اینکه اخیراً مجدداً به پرونده لبنان علاقه‌مند شده‌اند.
«اسعد بشاره» دیگر تحلیلگر سیاسی لبنانی هم گفت: احتمال بالایی برای انتخاب شدن رئیس جمهور در جلسه فردا وجود دارد؛ زیرا در شرایط کنونی لبنان به‌شدت نیازمند رئیس جمهور است، رئیس‌جمهوری که قدرت اجرای قطعنامه‌های بین‌المللی و نظارت بر اجرای دقیق توافق آتش‌بس، حمایت از مرزهای لبنان و تشکیل دولت نجات سیاسی و اقتصادی را داشته باشد.
مشخصات مورد نظر کمیته پنج‌جانبه (عربستان، آمریکا، مصر، قطر و فرانسه) در ژوزف عون وجود دارد و به‌نظر می‌رسد که شانس او بیشتر از همه باشد، اما جهاد ازعور دومین گزینه سیاسی برجسته در انتخاب رئیس جمهور است و از حمایت مسیحی‌ها برخوردار است.
 ساعات سرنوشت ساز در بیروت