منهای کرامت ملی در دمشق

منهای کرامت ملی در دمشق

تحرکات نظامی اخیر رژیم صهیونیستی در مناطق جنوبی سوریه بار دیگر چهره بی‌پرده سیاست تجاوزگرانه تل‌آویو را نمایان ساخت. یورش‌های پی‌درپی گشتی‌های این رژیم به روستاهای أم‌العظام، السعایده و سدّ المنطرة در قنیطره، دیگر پدیده‌ای استثنایی در عرصه امنیت سوریه نیست؛ بلکه به روالی عادی و حساب‌شده تبدیل شده است. صهیونیست‌ها با پشتیبانی آمریکا و در سایه سکوت همیشگی سازمان ملل، در حال بازتعریف مرزهای تسلط خود در جنوب سوریه‌اند؛ گویی تمامیت ارضی سوریه، موضوعی منقضی در معادلات بین‌المللی است.اما آنچه این تجاوزهای مکرر را خطرناک‌تر می‌کند، تنها گستاخی بی‌پایان تل‌آویو نیست، بلکه فقدان یک دال مرکزی در سیاست دمشق پساجنگ است: کرامت ملی. در زمانی که نیروهای اسرائیلی در قنیطره و حتی در ارتفاعات استراتژیک جبل‌الشیخ آزادانه جولان می‌دهند، حکومت مستقر در دمشق، نه از حیث اراده سیاسی و نه از منظر میدانی، واکنشی در خورِ نقض حاکمیت خود نشان نمی‌دهد. این انفعال، به‌تدریج مفهوم حاکمیت را از دولت سوریه سلب و آن را صرفاً به «اداره‌کننده‌ پایتخت» تقلیل داده است.صهیونیست‌ها امروز دیگر به بمباران مواضع نظامی رضایت نمی‌دهند. آن‌ها با بهره‌گیری از شکاف‌های امنیتی و اجتماعی، در مناطقی چون سویدا نیز به بهانه‌ حمایت از دروزی‌ها دست به مداخله نرم می‌زنند. این نفوذ خزنده، چهره‌ تازه‌ای از پروژه‌ «اسرائیل بزرگ» را ترسیم می‌کند؛ اشغالی که دیگر فقط جغرافیا را هدف قرار نمی‌دهد، بلکه به ریشه‌ نمادین و تاریخی سوریه یعنی «کرامت ملی» یورش می‌برد. کرامت ملی مفهوم و مصادیق خود را در سوریه پسا اسد به صورت جدی از دست داده است. در چنین شرایطی هر قسمت از خاک سوریه به بهانه‌های گوناگون از سوی رژیم صهیونیستی موردتعدی قرار می‌گیرد و مانعی نیز از سوی هیئت تحریرالشام در برابر این اشغالگری و تجاوز آشکار ایجاد نمی‌شود. در چنین شرایطی، مسئولیت دمشق صرفاً در حفاظت از مرزها خلاصه نمی‌شود. آنچه اکنون درخطر است، مفهوم «سوریه واحد» است؛ مفهومی که با هر گام صهیونیست‌ها در قنیطره و جولان، و با هر سکوت دستگاه حاکم در دمشق، فرو می‌پاشد. اگر روزگاری شعار ایستادگی در برابر اسرائیل، محور گفتمان رسمی سوریه بود، امروز جای آن را معامله‌های تاکتیکی و مصلحت‌جویانه گرفته است.درست در چنین شرایطی هیئت تحریرالشام به‌جای مهار دشمن صهیونیستی در پشت پرده و با واسطه‌گری بازیگرانی مانند ترکیه و امارات و آذربایجان مشغول تعامل با دستگاه‌های امنیتی و رسمی رژیم صهیونیستی بر سر انعقاد یک پیمان امنیتی مشترک است! تحولات جنوب سوریه هشداری روشن است: وقتی کرامت ملی از معادلات قدرت حذف شود، تمامیت ارضی نیز دیر یا زود از نقشه واقعیت حذف می‌شود. تل‌آویو نه‌تنها خطوط آتش، بلکه مرزهای حیثیت سوریه را نیز جابه‌جا کرده و دمشق، به‌رغم همه شعارها، تماشاگر این عبور تاریخی از خاک و شرف خود است.