رمزگشایی از مواضع اخیر آمریکا و اروپا در جنگ اوکراین

خودکشی هسته ای ناتو

فخرالدین اسدی
تحلیلگر حوزه روابط بین الملل

 جنگ اوکراین کماکان ادامه دارد و مداخله آمریکا و اعضای اروپایی ناتودر آن روز به روز آشکارتر و گسترده تر می شود. پیروزی های میدانی اخیر روسها در مناطقی مانند آودیوکا، خارکیف و باخموت سبب شده است تا معادلات میدانی و فرامتنی جنگ پیچیده تر از هر زمان دیگری به نظر برسد. بخشی از این پیچیدگی، معطوف به آینده جنگ اوکراین است. بازیگران اروپایی و آمریکا معتقدند که اگر میز مذاکرات صلح در برهه کنونی چیده شود، قطعا روسیه به دلیل تسلط بر میدان، امتیازات بیشتری نسبت به اوکراین کسب خواهد کرد و متعاقبا، ناتو تبدیل به بازیگری شکست خورده در این مناقشه خواهد شد. درچنین شرایطی، شاهد تشدید تهدیدات نظامی طرفین و حتی مانور سلاح های هسته ای دراین آوردگاه هستیم.
ناتو بازی خطرناکی را آغاز کرده است 
ناتو که نقش بیشتری در هماهنگی تامین تسلیحات به کی‌یف بر عهده دارد، به ندرت در مورد این نوع تسلیحات به طور علنی صحبت می‌کند، اگرچه بر کسی پوشیده نیست که ایالات متحده بمب‌های هسته‌ای خود را در چندین مکان در قاره اروپا مستقر کرده است.پس از خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، فرانسه تنها کشور دارای سلاح هسته‌ای در اتحادیه اروپا است. امانوئل ماکرون، رئیس‌ جمهوری فرانسه در ماه‌های اخیر آشکارا خواستار بحث‌های اروپایی درباره استفاده از ظرفیت‌های هسته‌ای فرانسه برای دفاع از این قاره شده است.از نظر ماکرون ، عدم اطمینان در مورد تعامل آینده ایالات متحده در اروپا، اتحادیه اروپا را مجبور می کند تا تصمیم بگیرد که آیا به یک توان بازدارنده هسته‌ای مختص به خودش نیاز دارد یا خیر.پیشنهاد ماکرون  این است که فرانسه می‌تواند در این زمینه کمک کند؛ اما مشخص نیست که آیا فرانسه اراده و توان گسترش چتر هسته‌ای خود به بقیه کشورهای اتحادیه را دارد یا خیر.کار به جایی رسیده است که برخی از استراتژیست های ارشد نظامی-امنیتی در فرانسه در خصوص تشدید این منازعه و  نقش خاص پاریس در آن هشدار داده اند. 
 رمزگشایی از سخنان دبیر کل ناتو 
این روزها زمزمه جنگ هسته ای در اروپا بیش از هر زمان دیگری به گوش می رسد. دبیر کل ناتو اعلام کرد که اعضای این ائتلاف نظامی به دلیل افزایش تهدیدات روسیه و چین، در حال مذاکره بر سر استقرار تسلیحات هسته‌ای بیشتر، خارج کردن آن‌ها از زرادخانه‌ها و قرار دادن آن‌ها در وضعیت آماده‌باش است.ینس استولتنبرگ در گفت وگو با روزنامه بریتانیایی «دیلی تلگراف» خاطرنشان کرد که اعضای ناتو هم اکنونس فعالانه در حال رایزنی در مورد اصل استفاده از شفافیت در مورد زرادخانه هسته‌ای به عنوان عامل بازدارندگی هستند.کلیت بیان این مسئله از سوی دبیر کل ناتو نشان می دهد که بحران میان غرب و روسیه متعاقب جنگ اوکراین و اصرار دو سوی آتلانتیک بر عدم پایان بخشیدن به این منازعه، تشدید شده است. به عبارت بهتر، آمریکا و بازیگران اروپایی که همواره به دروغ، مدعی ایجاد ثبات و صلح در نظام بین الملل هستند ، اکنون در حال ایجاد و بسط یک منازعه خطرناک در جهان قرن بیست و یکم هستند. ینس استولتنبرگ گفت: «من فعلا وارد جزئیات عملیاتی در مورد اینکه چه تعداد کلاهک هسته‌ای عملیاتی یا ذخیره خواهند شد نمی‌شوم، اما در همین حد به شما بگویم که در خصوص این موارد در حال رایزنی هستیم. این دقیقا همان کاری است که ما در حال انجام آن هستیم.»
 مرز مبهم بازدارندگی و اقدام! 
دبیر کل ناتو، در اینجا مرز بین بازدارندگی و اقدام را مشخص نکرده است! با این حال تجزیه نشان می دهد که مدیریت منازعاتی که در یک یا دو سوی آن سلاح هسته ای وجود دارد، آسان نیست! تضمینی در خصوص مدیریت و پیش بینی کامل سناریوهای ممکن در این جدال اساسا وجود ندارد. در این میان، مضحکانه ترین بخش از اظهارات استولتنبرگ ، مربوط به مواضع وی در خصوص وجود سلاح های هسته ای در دیگر نقاط جهان است :
" هدف ناتو جهانی عاری از سلاح هسته‌ای است، اما مادامی که سلاح‌های هسته‌ای وجود داشته باشد، ما نیز یک اتحاد هسته‌ای باقی خواهیم ماند. چه بسا در جهانی که روسیه، چین و کره شمالی در آن سلاح هسته‌ای داشته باشند و ناتو نداشته باشد، دنیای خطرناک‌تری است."
بهتر است استولتنبرگ به این سوال مهم و اساسی پاسخ دهد که اگر واقعا سلاح هسته ای بد است، چرا اعضای ناتو از آن بهره مند هستند؟! استولتنبرگ هفته گذشته گفت که تسلیحات هسته‌ای «اوج ضمانت امنیتی» ناتو و وسیله‌ای برای حفظ صلح است.با این حال ماهیت ناتو ف قرابتی با صلح و ثبات در نظام بین الملل ندارد! آتلانتیکی ها از افغانستان و بالکان گرفته تا اوکراین و گرجستان پیام آور جنگ و بحران بوده اند. از این رو باید تمرکز سلاح هسته ای در دستان فرانسه و آمریکا را به مثابه یک خطر بزرگ جهانی مورد توجه و تحلیل قرار داد. در اینجا تاکید می کنیم که استفاده غربی ها از کلید واژگان بازدارندگی و اقدام کاملا ابزاری و غیر واقعی است. تمرکز سلاح های
 هسته ای در دستان غرب، به صورت کلی یک تهدید است و نمی تواند مصداقی از ایجاد صلح و بازدارندگی در نظام بین الملل باشد! از سوی دیگر، آمریکا تنها کشوری است که از سلاح هسته ای استفاده کرده و قطعا خلع سلاح هسته ای آن باید تا کنون در دستور سازمانهای بین المللی قرار می گرفت! با این حال ماهیت سازمان های بین المللی و ساختار و مناسبات حاکم بر آنها اجازه تحقق این مطالبه عمومی در دنیا را نمی دهد. همین قاعده در خصوص فرانسه به عنوان بازیگری سلطه گر ، غیر قابل
 پیش بینی و متوحش در تاریخ روابط  بین الملل صدق می کند. 
 هشدارهای پوتین به غرب 
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه بارها هشدار داده است که ممکن است مسکو در شرایط سخت از سلاح هسته‌ای برای دفاع از خود استفاده کند.کرملین به طور مرتب آمریکا و متحدان اروپایی آن را متهم می‌کند که با ارائه میلیاردها دلار تسلیحات به اوکراین که برخی از آنها علیه خاک روسیه استفاده می‌شود، جهان را تا آستانه رویارویی هسته‌ای سوق می‌دهند. با ورود آشکارتر غرب به جنگ اوکراین، این منازعه شکل جدی تری به خود می گیرد و قطعا مسئولیت تصاعد بحران هسته ای جدید در جهان بر عهده آمریکا و اروپاست.
خودکشی هسته ای  ناتو